C# Operatorlar (Amallar)
C # dasturchilarga ifodalarni tuzilishi va baholanishini
nazorat qilish
imkoniyatini beradigan
operator (amal)
lar to'plamini taqdim etadi. C #
operatorlarining ko'pchiligi quyidagi toifalarga kiradi:
arifmetik, bitli,
mantiqiy va munosabat operatorlari.
Arifmetik amallar
C# da quyidagi arifmetik amallar aniqlangan:
+, -, *, / amallari C# da ham boshqa tillardag i kabi mos ravishda
qo`shish, ayirish, ko`paytirish, bo`lish vazifasini bajaradi. Lekin /
operatorida ozgina farq bor. Butun sonlarni bo`lishda
qoldiq tashlab
yuboriladi. 10/3 amalidan keyin natija 3 ga teng bo`ladi. Uning qoldig`i %
operatori orqali olinadi. 10%3 = 1. C# da % operatorini butun tiplarga ham
haqiqiy tiplarga qo`llash mumkin. 10.0%3.0 = 1 bo`ladi.
Quyidagi jadvalda C# tilida bayt razryadlari ustida mantiqiy
amallar majmuasi keltirilgan.
Razryadli mantiqiy amallarning bajarish natijalari
Taqqoslash amallari.
C# tilida qiymatlarni solishtirish uchun taqqoslash amallari aniqlangan.
Taqqoslash amali binar amal bo‘lib, quyidagi ko‘rinishga ega:
< operand1 > < taqqoslash amali > < operand2 >
Taqqoslash amallarining natijasi - taqqoslash rost bo‘lsa,
true (rost)
,
aks
holda
false (yolg‘on)
qiymat bo‘ladi. Agar taqqoslashda arifmetik
ifoda
qatnashsa, uning qiymati 0 qiymatidan farqli holatlar uchun 1 deb
hisoblanadi.
Taqqoslash amallari va ularning qo‘llanishi
Inkrement va dekrement
Inkrement(++) va dekrement(--) operatorlari mos ravishda operand
qiymatini
bittaga oshiradi, kamaytiradi. x=x+1; //x ning qiymatini 1 taga
oshirish x++; //x ning qiymatini inkrement operatori orqali bittaga oshirish
Bu ikki usul ham teng kuchli. x=x-1; //x ning qiymatini 1 taga kamaytirish
x-- ; //x ning qiymatini dekrement operatori orqali bittaga kamaytirish
Inkrement va dekrement operatorlari operandning oldida ham bo`lishi
mumkin.
++x; // inkrement operatorinig prefiksli ko`rinishi --x; //
dekrement
operatorinig prefiksli ko`rinishi x++; // inkrement operatorinig postfiksli
ko`rinishi x--; // dekrement operatorinig postfiksli ko`rinishi.
Ularning bir-biridan farqini quyidagi misolda ko`rish mumkin: int
x=10; int y=x++; Bunda y ning qiymati 10 ga teng, x ning qiymati 11 ga
teng bo`ladi. Yani bunda x ning qiymati avval y ga o`zlashtirilib, so`ng
inkrement amali bajariladi. int x=10; int y=++x;