Бялядчи-ъядвял
Yüklə 3,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
13
2
Əvvəlcə burada hər şey qanvermə kimiydi, başdan-ayağa işgəncə; pencəyinin cibində daima göy üzlüklü pasportunun olmasını hiss etməli, mehmanxanadakı nömrənin açarının isə mismardan, öz yerindən asıldığını bilməliydin. Qorxu, məlumatsızlıq, korluq – bu belə adlanır, buna belə deyilir, indi bu qadın gülümsəyəcək, bu küçənin arxasından Nəbatat bağı başlanır. Paris poçt kartoçkası kimi bir şeydir, kirli aynanın yanında Kleye reproduksiyası. Və günlərin birində Şerş-Midi küçəsində Sibilla yanıma gəldi; o , mənim Tomb-İssuar küçəsindəki otağıma qalxanda çox zaman əlində ya çiçək, ya da Kleyenin və Mironun açıqcaları olardı, pulu olmayanda parkdan çinar yarpaqları yığıb gətirirdi. O vaxtlar mən səhər obaşdan küçədə məftil və boş qutular axtarar, onlardan mobillər, boruların üzərində hərlənən fırlanğıclar və heç kəsə gərək olmayan maşınlar qayırardım, Sibilla da mənə onları rəngləməyə kömək edərdi. Biz bir- birimizə aşiq deyildik, biz məhəbbətə, sadəcə, uzaqdan və tənqidi həssaslıqla yanaşır, bunun ardınca da qorxunc sükuta dalırdıq. Bir-birimizə baxdığımız müddətdə pivə qızır, köpüyü stəkanda ərp bağlayır və biz zamanın keçdiyini hiss edirdik. Nəhayət, Sibilla ayağa qalxıb otaqda var-gəl edərdi. Dəfələrlə onun güzgünün qarşısında dayanıb heyran-heyran öz bədəninə baxdığını, Suriya heykəlcikləri kimi ovuclarıyla döşlərini qaldırdığını və baxışlarını asta-asta dolandıraraq, sanki, dərisini tumarladığını görmüşdüm. Və mən onu yanıma çağırmaq istəyim qarşısında tab gətirməyib az öncə xeyli tək-tənha qalaraq bədəninin əbədiliyinə bu dərəcədə inanıb-vurulduqdan sonra yenidən mənimlə necə olacağını hiss etmək istəyirdim. O vaxtlar biz, demək olar ki, Rokamadur haqqında heç danışmazdıq, həzz almaq eqoistlikdir və ötəri ləzzət öz şirin iniltisiylə bizi bir-birimizə sarı itələyir, öz duzlu əlləriylə bir- birimizə bağlayırdı. Mən Sibillanın arsızlığını ayrı-ayrı mövcudluq anlarının təbii şərti kimi qəbul etdim və biz Rokamaduru dilucu xatırlayıb qızdırılmış vermişel boşqabına hücum çəkirdik, çaxırı pivə və ya limonadla qarışdıraraq ya aşağı qaçırdıq ki, tində alver edən qarı bizə iki düjün istridyə açsın, ya da qopub-tökülmüş pianoda Şubertin madam Noqe melodiyasını və Baxın prelyudiyalarını çalırdıq və yaxud da dəmir torda qızardılmış bifşteks və duzlu xiyar qarışdırılmış «Porgi və Bess»i ifa edirdik. Yaşadığımız nizamsız, daha doğrusu, nizamlı həyat sayəsində qarnımız ən təbii yolla tədricən val anbarına və cavab gözləyən – artıq vacib saydığım – məktub arxivinə çevrilirdi, ancaq mən bunu Sibillaya demək istəmirdim. Sibillaya gerçəkliyi dəqiq terminlərlə anlatmağın yersiz olduğunu başa düşmək o qədər də çətin deyil, təriflər və ya onların tam əksi onu əməlli-başlı pərt edərdi. Onunçün nizamsızlıq deyilən şey, ümumiyyətlə, mövcud deyildi, mən bunu bir dəfə onun açıq qalmış çantasına baxarkən anladım (bu, Reomyur küçəsindəki kafedə olmuşdu, yağış yağırdı və həvəs bizə əziyyət verirdi); mən nizamsızlığı qəbul 14
edir və hətta ona dostcasına yanaşırdım, lakin yalnız bunun nə demək olduğunu anlayandan sonra; demək olar ki, bütün dünyayla münasibətlərim mənə sərfəli olmayan bu şərtlərlə quruldu və neçə dəfə günlərlə dəyişdirilməmiş yataqda uzanıb Sibillanun metroda bir uşağın ona Rokamaduru xatırlatmasına görə ağlamağını dinləyərək, ya da onun bir gün öncə bütün gününü Leonora Aktvinskayanın portreti qarşısında keçirib ona bənzəmək ehtirasıyla daranmasını seyr edərək neçə dəfə fikirlərimi udmuşam (lap əqli gəyirti kimi). Çünki həyatımın əlifbası – əzab- əziyyətlə dolu axmaqlıqdır, çünki mənim həyatım dialektik vurnuxmalarda taqətdən düşüb, bunların nəticəsində mən nə isə etmək əvəzinə heç bir şey etməməyi və hamının qəbul etdiyi ədəb-ərkan əvəzinə, mötədil ədəbsizliyi seçmişəm. Sibilla saçlarını yığır, açır və yenidən yığırdı. Rokamadur haqqında düşünərək Hüqo Volfdan nəsə oxuyar (iyrəncdir), məni öpər və saç düzümünün necə olduğunu soruşardı, ya da sarı kağız parçasına rəsm çəkərdi, həmişə də öz kefindəydi, tamamilə və büsbütün, eyni vaxtda qeyri-təsadüfən kirli yatağa uzanıb və qeyri- təsadüfən isti pivə qurtumlayan məndə hər şey əksinəydi: mənim həyatım və mən həmişə başqalarının həyatının qabağında olub. Lakin mən bu şüurlu avaralığımla fəxr etmişəm: aylar və Sibillanın, Ronaldın, Rokamadurun, Klubun, küçələrin, mənim mənəvi azarlarımın, başqa pioreylərin, Bert Trepanın, arabir aclığın, məni çətinliklərdən qurtaran qoca Truyun olduğu saysız həyat hadisələri bir-birini əvəz edirdi, ancaq mən musiqi və tənbəki, nalayiq söyüşlər və müxtəlif xırda ədəbsizliklər qusan gecələrə əsir düşərək, onların təsirinə düşüb-düşməməyimdən asılı olmayaraq, cib xaosunu ali mənəvi qanunlarla qınayan, yaxud ona hansısa başqa, tamamilə çürümüş yarlıklar yapışdıran bu sürtük bohema həvəskarları kimi heç vaxt riyakarlıq etmək istəmirdim; büsbütün batırılmış cəmiyyətdən yaxa qurtarmaq üçün, guya, bir az ədəb-ərkanın yetərli olmasıyla mən heç cür razılaşmaq istəmirdim. Beləliklə, Sibillaya rast gələndə, o özü də bilmədən mənim həyatımın şahidi və casusu oldu, mənsə durmadan bu barədə düşündüyümdən əsəbilik keçirirdim və həmişəki kimi başa düşürdüm ki, mənimçün mövcud olmaqdan və fəaliyyət göstərməkdənsə, düşünmək daha asandır, mənim durumumda ergo
1 məşhur frazadakı ergo deyil, hətta ümumiyyətlə, ergo deyil. Ona görə də biz daima sol sahildə avaralanırdıq, Sibilla isə mənim casusum və şahidim olduğunu bilmədən, bundan xəbərdar olmadan mənim biliyimə, ədəbiyyatı, hətta «jazz cool» 3 u başa düşməyimə heyran qalırdı, çünki bütün bunlar onunçün müəmmalı və anlaşılmaz şeylər idi. Ona görə də özümü Sibillaya antoqonistcəsinə yaxın hiss edirdim, bizim sevgimiz dialektik sevgiydi, dəmir yonqarlarını və maqniti, hücumla mudafiəni, topla divarı birləşdirən sevgi kimi. Sibillanın mənimlə bağlı müəyyən xəyallar qurmasından qorxurdum, bəlkə də, ona elə gəlirdi ki, mən mövhumatdan müalicə olunuram, ya da keçmiş xurafatı az zəhlətökən və daha poetik olan qadına dəyişirəm. Və bu müvəqqəti könül
1
3
«Сойуг» ъаз (инэ.) Yüklə 3,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|