Buxgalteriya hisobi va audit” kafedrasi Audit 1-qism 5230900

4-jadval.

Xo‘jalik operatsiyasining mazmuni	So‘mma (ming so‘m)	Hisobvaraqlar korrespondensiyasi
		Debet	Kredit
2009- yil dekabr
Valuta qarzi aks ettirilgan	13 108,4	5110	7820
Har oyda (2009 -yil dekabrdan 2012 -yil dekabrgacha) oyning oxirgi kuniga
Valuta qarzini qayta baholash aks ettirilgan:
salbiy kurs farqi		7820	9440
ijobiy kurs farqi		9520	6810
2013- yil 10- yanvar
Qarzni hisobdan chiqarayotganda yuzaga kelgan salbiy kurs farqi aks ettirilgan	14,5	9520	6810
Da’vo muddati tugashi munosabati bilan valuta qarzi hisobdan chiqarilgan	19 455,5	6810	9560

Korxona buxgalteri tomonidan hisobdan chiqarilgan kreditorlik qarzi so‘mmasi (19 455,5 ming so‘m) korxonaning boshqa daromadlari tarkibiga kiritilgan va ular asosiy faoliyat turi stavkasi bo‘yicha yagona soliq to‘loviga tortilgan.
Talab qilinadi:
1. Auditor ushbu vaziyatni baholash uchun qaysi me’yoriy hujjatlardan foydalanishi lozim?
2. Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?
3. Bunday holatda auditorlar qanday yo‘l tutishlari lozim?
4. Korxona buxgalteri tomonidan yuqoridagi muomalalar to‘g‘ri hisobga olinganligini tekshirib, auditorlik hisoboti uchun ma’lumot tayyorlang.

Masala. Ishbay ish haqi olib ishlovchi xodim Aliyev A. belgilangan ishlab chiqarish me’yorini 120%ga oshirib bajardi. Me’yorni 100% bajargan vaqtda to‘g‘ri ishbay ish haqi uchun oylik ish haqi miqdori 200 ming so‘m. Korxonaning Ichki Nizomiga asosan ishlab chiqarish me’yorini 105%dan yuqori bajargan ishchilarga har bir oshirib bajarilgan % uchun mahsulot rastsenkasi 1,4 barobar yuqori to‘lash ko‘zda tutilgan. Ushbu oyda ishchi Aliyev A.ga hisoblangan ish haqi 215 ming so‘mni tashkil qilgan.

Talab qilinadi:
1. Auditor ushbu vaziyatni baholash uchun qaysi me’yoriy hujjatlardan foydalanishi lozim?
2. Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?
3. Bunday holatda auditorlar qanday yo‘l tutishlari lozim?
4. Hisoblangan ish haqining to‘g‘riligini aniqlang.

Masala. Auditorlik tekshiruvi jarayonida auditorlardan korxonadagi ayrim tushunmovchiliklarni hal qilish maqsadida quyidagi masalalar yuzasidan maslahat va amaliy tavsiyalar berish so‘raldi:

1. Yuridik shaxslardan olinadigan yer solig‘ini kimlar to‘lamaydi?
2. Yer uchastkasidan birgalikda foydalanilganda korxonalardan olinadigan yer solig‘ini kimlar to‘laydi?
3. Yer uchastkalarini ijaraga olganlar ijara haqidan tashqari yer solig‘ini ham to‘lashlari lozimmi?
4. Toshkent shahrining 2-zonasida joylashgan umumiy maydoni 2200 kv m bo‘lgan 2 qavatli binoning ikki nafar egasi bor: biriga 1800 kv m (81,8 %); ikkinchisiga - 400 kv m (18,2 %) maydon tegishli. Ushbu holda yer solig‘ining so‘mmasi qanchaga teng bo‘ladi?
5. O‘z.Res. norezidenti respublikada yer uchastkasi bilan birga mulk xarid qiladi. U yer solig‘ini to‘lashi lozimmi?
Talab qilinadi: Yuqoridagi masalalar bo‘yicha auditorlar tomonidan korxonaga qanday maslahat yoki tushuntirish ishlari amalga oshirilishi lozimligini izohlang.

Masala. Yagona soliq to‘lovi to‘lovchisi hisoblangan korxona ixtiyoriy ravishda QQS to‘lovchisi ham bo‘lib hisoblanadi. Tashkiloti subyekt qurilishidan ortib qolgan qurilish materiallarini xususiy tadbirkorga 720 ming so‘mga sotgan, shu jumladan QQS - 120 ming so‘m. Ushbu materiallarning tannarxi 300 ming so‘mni tashkil qilgan. Shartnomaga muvofiq mulkka egalik huquqi xaridorga materiallarning haqi to‘langandan so‘ng o‘tadi. Xaridor korxonaning hisob raqamiga to‘lovni to‘liq hajmda o‘tkazgan. Korxona buxgalteri tomonidan yuqorida qayd etilgan operatsiyalar buxgalteriyada quyidagicha aks ettirilgan: