|
Budjet hisobimoliyaviy natijalarni mablag’larniBudjet hisobi 2018 [@iqtisodchi kutubxonasi]moliyaviy natijalarni mablag’larni
shakllanishi
manbaalari bo’yicha shakllantiradi va yakuniy moliyaviy natijani aniqlaydi.
Budjet hisobini tashkil etish moliya organlari va budjet tashkilotlarini rahbarlari
tomonidan belgilangan tartibda amalga oshiradi.
5.Budjet hisobini horijiy mamlakatlarda yuritish amaliyoti.
Mamlakatlarning davlat
tuzilishining turli tumanligi budjet tuzilmalarining turi va modellari turli bo’lishining bosh
omili hisoblanadi.Masalan tarihanshakllangan monarhiya tizimida budjet yagona hazina
jamgarmasidan iborat bo’lgan,uning shakllanishi yoki ishlatilishi yakka tartibda hal
qilingan.Shu ma’noda budjet tizimlarining rivojlanishi davomida uch turdagi modellar
mavjudligi aniqlangan.
Davlat tuzilishida Markaz va mintaqalarning tuzilishiga qarab barcha davlatlarni unitary
va federal turlariga tacniflasrdahi mumkin.Unitar davlatlarda budjet tizimi ikki bo’g’indan
yani davlat budjeti va ko’p sonli mahalliy budjetlardan iborat.Federal tuzilishga ega bo’lgan
mamlakatlardada davlat tuzilishi ikki shaklda bo’lishi mumkin-federasiya va
konfederasiya.Shunga mos ravishda davlatning budjet qonunchiligi uch pog’onadan iborat
bo’ladi.Ayrim olimlar mamlakatlarda ham uch pog’onali budjetlar amal qilishini
ta’kidlashadi.
Unitar davlatlar tarkibiga O’zbekiston ,Qozogiston,Yaponiya,Shedsiya,Fransiya va
boshqalarni misol qilib ko’rsatish mumkin.
Federativ mamlakatlarning budjet tizimi uchta pog’onadan iborat bo’ladi-davlat
budjeti(federal budjet yoki markaziy hukumat budjeti),federasiya a’zosi budjeti va mahalliy
budjetlar.ushbu
shaklda
budjet
tizimiga
ega
bo’gan
davlatlarga
Rossiya,AQSH,Kanada,Meksika va boshqalar kiradi.
Xuddi shu tamoyil boshqa federal davlatlarda budjet tizimlari qurilgan va. Zamonaviy
sharoitda hokimiyat va nazorat qilish markazlashtirish tendentsiyasi, hukumat asosiy vazifasi
hal siyosati shakllantirishda federatsiya a'zolarining roli sezilarli darajada kamayadi. Qachon
bir federal budjet tizimi, bir unitar kabi, har bir individual birligi, mustaqil faoliyat
ko'rsatmoqda. etakchi roli markaziy hukumat uchun moliyaviy asos hisoblanadi federal
budjeti, tegishli.
Zamonaviy xorijiy mamlakatlarni federal budjeti quyidagi asosiy
Dostları ilə paylaş: |
|
|