Бисмиллащир-рящманир-рящим

Ad
i
l
ə
 N
ə
z
ə
rova 
 
 
16 
mənafeyini  qurban  verməkdən  ibarət  əxlaqi  prinsip.  Başqa  sözlə 
desək,  alturizm  bir  insanın  öz  həyatını  bir  digərinə  qurban 
verməsidir. Bəzən insan öz daxili mənliyində belə bir hissə qapılır 
ki, mənə özümdən heç bir fayda və xeyir olmayacaq, qoy başqa-
ları  üçün  yaşayım  ki,  onlara  bir  faydam,  xeyrim  toxunsun. 
Alturistlərə  görə  insan  gərək  daxili  təlatümünü  içində  boğsun  və 
başqaları üçün fədakarlıq etsin. 
 
AMĠL 
[ər. 
ًِبع
] - Obyektiv və subyektiv şərtlərdən asılı olaraq 
həlledici  ünsür,  yaxud  hər  hansı  bir  şərtləndirici.  Ərəbcədə 
mövcud  olan  amələ  [
ًّع
]  felindən  əmələ  gəlmişdir.  Hərfi 
anlamda  amil  işi  görən,  məmul  isə  görülən  iş  mənasındadır. 
Əməli yerinə yetirən, işi görən deməkdir. Amillər müxtəlif ortam-
larda işlənir; coğrafi amil, iqtisadi amil və s.  
AMORALĠZM
  [yun.  A-inkar  və  lat.  Moralis  –  əxlaqi,  və  ya 
immoralizm]  –  əxlaqsızlıq,  əxlaqdan  kənar  davranış  tərzi 
deməkdir.  Fəlsəfi  anlamda  isə  hər  cür  əxlaqın  inkarı,  əxlaq 
qanunlarından  imtina,  ―xeyir  və  şərin  fövqündə  durmağa  cəhd‖ 
olunmasıdır. 
ANTĠNOMĠYA
  [alm.=fr.  Antinomie;  ing.  Antinomy;  yun. 
Antinomia; es.tr. tesavi-i nakizeyn; tr. çatışkı; ər. 
ٍُؼلاَ
 
واثذ
] – İki 
qanun  və  ya  qayda  arasındakı  təzad,  qanunların,  qaydaların, 
prinsiplərin  bir-birinə  tərs  düşməsi.  Yunan  mənşəli  kəlmədir. 
Kantda  4  növ  antinomiya  var  idi:  1.  Kainat  və  qalaktika  zaman 
baxımından  əbədi  deyil,  antitez  –  əbədidir.  2.  Hər  şeyin  özlü-
yündən ibarət olduğu son, saf hissələr mövcuddur, antitez – yox-
dur. 3. Kainatda müstəqil olaraq bir özbaşınalıq mövcuddur, yox-

---