Biologiya (Odam va uning salomatligi) 2019 yangi

2-$ .Odam organizmining hujayraviy tuzilishi. 
 
1.Hujayra qismlari va ularga xos xususiyatlarni juftlab yozing: a-hujayra membranasi,b-yadro,d-endoplazmatik to'r,e-
golji majmuasi,f-lizosomalar,g-sitoplazma,h-ribosomalar,j-mitoxondriya,i-xromosomalar; 1-endoplazmatik to'r 
membranasida joylashgan,2-naychalar va kanalchalardan iborat,3-sitoplazmada joylashgan xaltachalar,4-hujayra 
markazida joylashgan,5-hujayra bo'linishida shakllanadi,6-sitoplazmani o'rab turadigan ikki qavatli yupqa parda, 7-
hujayrani energiya bilan ta'minlaydi,8-moddalarni to'playdi va tashiydi,9-quyuq modda. 
A) a-6,b-2,d-8,e-4,f-3,g-9,h-1,j-7,i-5 B) a-4,b-6,d-8,e-2,f-3,g-9,h-1,j-7,i-5 
C) a-6,b-4,d-8,e-2,f-9,g-3,h-1,j-7,i-5 D)a-6,b-4,d-8,e-2,f-3,g-9,h-1,j-7,i-5 
2.Hujayra qismlari va ular funksiyasini juftlab yozing: a-hujayra membranasi, b-lizosomalar,d-endoplazmatik to'r,e-
xromosomalar,f-ribosomalar,g-sitoplazma,h-yadro; 1-oziqni parchalab hazm qiladi,2-moddalarni tashiydi,3-oqsil 
sintezlash,4-moddalarni hujayraga va hujayradan tashqariga o'tkazish,5-hujayra faoliyatini boshqarish,6-irsiy axborot 
saqlaydi,7-unda organoidlar joylashadi. 
3.Yadro atrofida qaysi biri joylashadi? 
A)ribosomalar B)lizosomalar C)mitoxondriyalar D)golji majmuasi 
4.Quyidagilardan nechta ma'lumot xato emas: 1-hujayrada sintezlanadigan moddalarni to'plash va tarqatishni golji 
majmuasi bajaradi; 2-tuzlar hujayra faoliyatida, uning ichki muhitning doimiy saqlanishida katta ahamiyatga ega; 3-
hujayrada organik moddalardan oqsillar,yog'lar,karbonsuvlar va nuklein kislotalar uchraydi; 4-kimyoviy reaksiyalarni 
tezlashtiradigan fermentlar ham oqsillardan iborat; 5-odam jinsiy hujayralarda 23 juft xromosoma bo'ladi; 6-hujayra 
oqsillari lizosomlarda sintezlanadi. 
A)3 B)4 C)2 D)5 
5.Tirik organizm massasining necha % i suvdan iborat? A)65-85% B)60-70% C)80-95% D)70-75% 
6. Odamning qaysi sistemasida epiteliy to`qimasining hujayralari xususiy organoidga ega? 
A.hazm qilish B.ayrish C.qon aylanish D.nafas olish
7.Organizmdagi hujayralar bir-biridan nimasiga qarab farq qiladi? 
A)o'lchami B)funksiyasiga C)shakli D)B va C javoblar 
8.Hujayraning hayot faoliyatida sarflanadigan energiya manbalarini ko'rsating? 
A)oqsil va uglevod B)yog' va karbonsuv C)karbonsuv va minerall tuzlar D)yog' va oqsil 
9.Hujayrada sintezlanadigan moddalarni to'plash va tarqatish vazifasini qaysi organoid bajaradi? 
A)Ribosomalar B)Endoplazmatik to'r C)yadro atrofida joylashgan organoid D)t.j.yo'q 
10.Hujayrasiz hayot yo'q degan olim kim ?
A)R.Guk B)R.Broun C)Virxov D)Galen 
11.Qaysi organoid oziq moddalarni parchalaydi? 
A) ribosoma B)yadro C)lizosoma D)mitoxondriya 
12.Qaysi organoid hujayraning umumiy ichki aylanma tizimi hisoblanadi? 
A)endoplazmatik to'r B)golji majmuasi C)mitoxondriya D)sitoplazma 
13.Qaysi organoid oqsil sintezlash funksiyasini amalga oshiradi? 
A) ribosoma B)yadro C)lizosoma D)mitoxondriya
14.Hujayrada qanday jarayonlar bo'ladi?__________________________________________________ 
15.Tirik organizm massasining necha % i suvdan iborat emas?_________________________________ 
3-$. Hujayra va organizmlarning hayotiy xossalari. 
1.Quyidagi tushunchalarni ularning ma'nosi bilan birga juftlab yozing: a-assimilyatsiya,b-dissimilyatsiya,d-moddalar 
almashinuvi, e-qo'zg'aluvchanlik; 1-assimilyatsiya va dissimilyatsiya reaksiyalari majmui,2-biosintez reaksiyalari 
majmui, 3-organizmlarning atrof-muhit o'zgarishlaridan ta'sirlanishi,4-energiya almashinuvi reaksiyalari yig'indisi. 
A) a-3,b-4,d-1,e-2 B) a-2,b-1,d-4,e-3 C)a-2,b-4,d-1,e-3 D) a-4,b-2,d-1,e-3 
2.Tirik organizmlarga xos xususiyatlar va ularning mazmunini juftlab ko'rsating: a-ko'payish,b-rivojlanish,d-o'sish,e-nafas 
olish,f-ayirish,g-oziqlanish,h-harakatlanish; 1-organizm o'lchamining ortishi, 2-organizm yoki uning tarkibiy qismlari 
faoliyati, 3-organizmning yangi belgilar hosil qilishi, 4-organizmga kislorod kirib va karbonat angidrid chiqarilishi, 5-
yangi nasl hosil qilish, 6-almashinuv mahsulotlarining organizmdan chiqarilishi, 7-organizmga kirgan moddalarning 
parchalanib,sarf bo'lishi. 
A) a-3,b-5,d-1,e-4,f-7,g-1,h-6,j-5 B) a-5,b-3,d-4,e-1,f-7,g-1,h-6,j-5 

---

https://t.me/Yazdanov_biologiya

4 
C) a-5,b-3,d-1,e-4,f-5,g-1,h-6,j-7 D)a-5,b-3,d-1,e-4,f-7,g-1,h-6,j-5 
3.Nima uchun bolalar organizmida keksalarga nisbatan suv ko'p bo'lishini aniqlang? 
A)chunki keksalarda moddalar almashinuvi tez B) chunki keksalarda dissimilyatsiya assimilyatsiyaga nisbatan yuqori
C)chunki bolalarda assimilyatsiya dissimilyatsiyaga nisbatan yuqori D) chunki bolalarda suvga bo'lgan ehtiyoj kam
4.Bolalar tanasi massaining necha % dan ko'prog'ini suv tashkil etadi? 
A)60% B)70% C)75% D)80% 
5.Organizm va uning tarkibiy qismlari o'lchamining ortishi hujayraning qanday xossasi hisoblanadi? 
A)harakatlanish B)rivojlanish C)o'sish D)ayirish 
6.Quyidagi javoblardan ayirish hayotiy xossasining ta'rifini aniqlang? 
A)organizmga kirgan moddalarning parchalanib, turli jarayonlar uchun sarf bo'lishidan iborat 
B)organizmga kislorodning kirishi va karbonat angidrid gazining chiqarilishi jarayonlarini o'z ichiga oladi 
C)hujayralarda moddalar almashinuvi jarayonida hosil bo'ladigan mahsulotlarning organizmga kiritilishidan iborat 
D) hujayralarda moddalar almashinuvi jarayonida hosil bo'ladigan mahsulotlarning organizmdan chiqarib tashlanishidan 
iborat 
7. Quyidagi javoblardan nafas olish hayotiy xossasining ta'rifini aniqlang? 
A)organizmga kirgan moddalarning parchalanib, turli jarayonlar uchun sarf bo'lishidan iborat 
B)organizmga kislorodning kirishi va karbonat angidrid gazining chiqarilishi jarayonlarini o'z ichiga oladi 
C)hujayralarda moddalar almashinuvi jarayonida hosil bo'ladigan mahsulotlarning organizmga kiritilishidan iborat 
D) hujayralarda moddalar almashinuvi jarayonida hosil bo'ladigan mahsulotlarning organizmdan chiqarib tashlanishidan 
iborat 
8.Quyidagi javoblardan oziqlanish hayotiy xossasining ta'rifini aniqlang? 
A)organizmga kirgan moddalarning parchalanib, turli jarayonlar uchun sarf bo'lishidan iborat 
B)organizmga kislorodning kirishi va karbonat angidrid gazining chiqarilishi jarayonlarini o'z ichiga oladi 
C)hujayralarda moddalar almashinuvi jarayonida hosil bo'ladigan mahsulotlarning organizmga kiritilishidan iborat 
D) hujayralarda moddalar almashinuvi jarayonida hosil bo'ladigan mahsulotlarning organizmdan chiqarib tashlanishidan 
iborat 
9.Quyidagi javoblar orasidan rivojlanish hayotiy xossasining ta'rifini aniqlang? 
A)organizm yoki uning tarkibiy qismlarining biron ishni bajarishi bilan bog'liq faoliyatidan iborat 
B)organizm va uning tarkibiy qismlarining o'zgarishi hamda yangi belgilarni hosil qilishidan iborat 
C)organizm va uning tarkibiy qismlari o'lchamining ortishidan iborat
D)organizmga kirgan moddalarning parchalanib, turli jarayonlar uchun sarf bo'lishidan iborat 
10.Tirik organizmlar atrof-muhitdagi o'zgarishlardan ta'sirlanadi.Bunda hujayralar tinim holatdan faol holatga 
o'tadi.Hujayraning bu holati................................................deyiladi? 
A)refleks B)ko'payish C)harakatlanish impulsi D)qo'zg'aluvchanlik 
11.Muskul hujayralari (a) va nerv hujayralari(b) qo'zg'aluvchanlik holatida nima hosil qiladi? 
1-bo'shashadi, 2-qisqaradi,3-nerv impulsalari,4-refleks 
A)a-1,2; b-3,4 B)a-2, b-3,4 C)a-2, b-3 D)a-2; b-4 
12.Oqsillar,karbonsuvlar,yog'lar quyidagi hayotiy xossalarning qaysi biri tufayli organizmga o'tadi? 
A)ayirish B)nafas olish C)harakatlanish D)t.j.yo'q 
13.Organizm uchun energiya va qurilish manbai nima? 
A)oziq moddalar B)suv C)minerall tuzlar D)t.j.yo'q 
14.Quyidagi fikrlardan qaysilari noto'g'ri ifodalangan: 
1-harakatlanish faqat organizm uchun xos; 2-jarohatlangan to'qimalar qayta tiklanmaydi; 3-bir xil hujayralar 
qo'zg'aluvchanlik holatida o'ziga xos funksiyani bajaradi,4-hujayradagi biosintez reaksiyalari yig'indisi dissimilyatsiya 
deyiladi, 5-organizm va uning tarkibiy qismlari o'lchamining ortishi bu -rivojlanish, 6-kislorod ovqat hazm qilish 
organlari orqali organizmga o'tadi. 
A)1,2,3 B)2,3,4,5 C)1,6 D)1,2,3,4,5,6 
15.Qonning osmotik bosimi nechaga teng? 
A)6,7-8,1 B)7,6-8,1 C)6,7-9,8 D)8,1-7,4