Baki universitetiNİn xəBƏRLƏRİ №4 T
Yüklə 96,06 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- L.H.HƏSƏNƏLİYEVA Bakı Dövlət Universiteti leman.hasanaliyeva@rambler.ru
- Açar sözl ər
- Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında əhalinin və yaşayış məntəqələrinin yüks əklik qurşaqları üzrə yerləşməsi (2009)
- Ключевые слова
- DISTRIBUTION OF POPULATION AND SETTLEMENTS IN THE ECOSYSTEMS OF THE NORTH- EASTERN SLOPES OF THE GREATER CAUCASUS L.H.HASANALIYEVA
| 127
BAKI UNİVERSİTETİNİN XƏBƏRLƏRİ №4 T əbiət elmləri seriyası 2012
BÖYÜK QAFQAZIN ŞİMAL-ŞƏRQ YAMACINDA YAŞAYIŞ MƏSKƏNLƏRİNİN VƏ ƏHALİNİN HÜNDÜRLÜK LANDŞAFT QURŞAQLARI ÜZRƏ PAYLANMA XÜSUSİYYƏTLƏRİ L.H.HƏSƏNƏLİYEVA Bakı Dövlət Universiteti leman.hasanaliyeva@rambler.ru
əqalədə Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında landşaftın yüksəklik hüdudları üzrə əhalinin, yaşayış məskənlərinin və funksional təsərrüfat sahələrinin yerləşmə xüsusiyyətləri və istiqam ətləri Azərbaycan Dövlət Statistika Komitəsinin 1999-2009-cu il əhalinin siyahıyaal- ması məlumatları əsasında təhlil olunur. Bu məlumatlar əsasında Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında əhalinin və yaşayış məntəqələrinin yerləşmə xüsusiyyətləri müəyyən edilmişdir. Açar sözl ər: landşaftın diferensiasiyası, əhali məskunlaşması, yaşayış məntəqələri, yüks
əklik paylanma xüsusiyyətləri, funksional təsərrüfat sahələri
Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında landşaftın yüksəklik diferensiasi- yasından asılı olaraq əhalinin, yaşayış məskənlərinin və funksional təsərrüfat sah ələrinin yerləşməsi bilavasitə ekoloji-coğrafi şəraitin (iqlim, relyef, litologi- ya, geoloji quruluş, hidroloji və hidrogeoloji şərait) təsiri altında formalaşmış- dır və landşaftın yüksəklik qurşaqlıq qanunauyğunluğuna tabedir. Yeni tekto- nik m ərhələdə ərazinin dağlıq hissəsi cənub-şərqdən şimal-qərbə yelpikvari şəkildə tektonik qalxmaya məruz qalmışdır. Ona görə Şahdağ, Qızılqaya, Tufan, Bazardüzü sah əsi ərazinin cənub-şərq hissəsinə nisbətən 8 dəfədən çox intensiv qalxmaya c əlb olunmuşdur. Ərazinin cənub-şərq hissəsində Qərbi X əzər dərinlik yarılması ilə kəsildiyindən relyef Vəlvələçaydan cənub-şərqə t ədricən alçalır və Beşbarmaq dağı sahəsində relyefin mütləq yüksəkliyi 500- 550 m t əşkil edir. Yüksəklik landşaft qurşaqları da relyefə uyğun olaraq cə- nub- şərq istiqamətdə ensizləşir və Vəlvələçaydan cənub-şərqə yüksək landşaft qurşaqları bir-bir sıradan çıxır. Nival və subnival landşaft qurşaqları Vəlvələ- çaydan şimal-qərbdə yayıldığı və tam əks olunduğu halda, Vəlvələçaydan c ənub-şərqə öz yerlərini alp və subalp çəmənliklərinə verir. Ərazinin Şahdağ, Qızılqaya, Tufan və Bazardüzü sahələri maksimal tektonik qalxma sahələrinə uyğun gəlir və relyefin mütləq yüksəkliyi bu zonada 4000-4400 m arasında d əyişir. Regionun dağlıq hissəsində dağ-tundra və qışı soyuq rütubətli keçən so yuq iqlim şəraitində (8) formalaşan Samur, Qusarçay və Qudyalçay kimi 128
gursulu da ğ çayları formalaşır. Bu çayların dağlardan yuyub gətirdiyi ma- teriallar (çay daşı, qum, gil və s.) Şollar düzənliyində toplanaraq qalın örtük (100-200 m) yaradır. Şollar düzənliyində isə yayı quraq keçən mülayim isti yarımsəhra və quruçöl iqlim şəraiti hakimdir. Ərazinin litoloji quruluşunun Şollar
ənliyində
k əskin dəyişməsi və qrunt suları ilə zəngin olması, burada əlverişli ekoloji-coğrafi şərait yaradır. Buna görə də Samurçayla Vəlvələçay aras ında yerləşən Şollar düz
ənliyi məhsuldar torpaq örtüyünə malik olub, intensiv m əskunlaşmaya məruz qalmışdır. Ona görə də bu ərazilərdə hələ q ədimdən (b.e.ə. II minillik) əkinçilik inkişaf etmiş və müasir dövrdə də aqrolandşaft sahələri meşələrin qırılma sahəsində geniş sahə tutur (6). Şollar düzənliyində
əlverişli ekoloji-coğrafi şəraitin formalaşması sayə- sind ə yaşayış məskənləri və orada məskunlaşmış əhalinin sayı Samur-Şabran düz ənliyinin digər sahələrinə nisbətən yüksəkdir və funksional təsərrüfat sahə- l əri burada çox istiqamətlidir. Vəlvələçaydan cənub-şərqə Samur-Şabran dü- z ənliyində iqlimin kəskin quraqlaşması, landşaftın litoloji əsasının kəskin də- yişməsi və bu dəniz çöküntülərində yerləşən qrunt sularının yüksək mineral- laşması ilə əlaqədar olaraq (32 q/l) (9, 7) ərazinin landşaft-ekoloji şəraiti nis- b ətən pisləşir. Belə şəraitin formalaşması ərazidə yaşayış məntəqələrinin seyrək yerl əşməsinə və bilavasitə çay yataqları (Vəlvələçay, Gilgilçay, Ataçay, Dəvə- çiçay v ə s.), suvarma kanalları, həmçinin Xəzər dənizinin sahil zonasında daha çox c əmlənməsinə səbəb olur. Samur-Şabran düzənliyində geofiziki (1) və landşaft-geomorfoloji (2, 3, 4, 5) tədqiqat üsulları ilə bir sıra basdırılmış an- tiklinal strukturlar mü əyyən edilmişdir. Bu strukturlar Samur-Şabran düzən- liyind
ə
suvarma kanallarının və arxların istiqamətlənməsində, həmçinin kənd və şəhər yaşayış məntəqələrinin əlverişli yerləşməsində mühüm rol oynayır. Belə ki,
basd
ırılmış antiklinal strukturlar düzənlik relyefdə kiçik qabarıq sahələr ya ratdığından yaşayış məntəqələri daha çox onların səthində yerləşir. Həmin sah ələr nisbətən əlverişli drenaj xüsusiyyətinə malik olduğundan ilin rütubətli dövründ ə zəif bataqlaşmaya məruz qalır və yaşayış məntəqələrinin yerləşməsi üçün optimal ekolo ji şərait yaranır. Belə yaşayış məntəqələrinə misal olaraq Tel, Çarxı, Xudat, Şirvanovka, Zizik kəndlərini və Xaçmaz şəhərini göstərmək olar. Xaçmaz rayonunda 151 yaşayış məntəqəsi olduğu halda, Vəlvələçaydan c ənub-şərq istiqamətdə landşaftın aridləşməsi ilə əlaqədar olaraq Siyəzən rayo- nu ərazisində yaşayış məntəqələrinin sayı 34-ə qədər azalır (32 kənd; 2 şəhər v ə qəsəbə) və burada yaşayış məntəqələri əsasən çay yataqları boyu yerləşir. Xaçmaz inzibati rayonu ərazisində 151 yaşayış məntəqəsi, o cümlədən 137 k ənd; 14 şəhər və qəsəbə yerl
əşir ki, bunların da ümumi əhalisinin sayı
159.245 n əfər təşkil edir. C ənub-şərq istiqamətdə mütləq yüksəkliyi 500 m-ə qədər olan düzənlik və da ğətəyi ərazilərdə ekoloji şəraitin kəskin aridləşməsi sayəsində yaşayış mən- t əqələrinin sayı və onlarda məskunlaşmış əhalinin sayı azalır. Bu yaşayış mən- t əqələrinin Qusar rayonuna daxil olan ərazisində sayı 90-dır və burada 87.857 n əfər əhali məskunlaşmışdır. Rayonun düzən hissəsində 500 m mütləq yüks əklikdən alçaq sahələrdə 42 yaşayış məntəqəsi yerləşir (41 kənd; 1 qəsəbə). 129
Bu yaşayış məntəqələrində məskunlaşan ümumi əhalinin sayı 57.559 nəfər təşkil edir. Onlardan 41.093 n əfər kəndlərdə, 16.466 nəfər şəhərdə məskunlaşmışdır. Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında 500 m mütləq yüksəklikdən yuxarıda Quba rayonu ərazisində yerləşən 156 (148 kənd; 8 şəhər və qəsəbə) yaşayış məntəqəsində məskunlaşmış əhalinin ümumi sayı 152.452 nəfər təşkil edir. Rayon daxilind ə 500 m mütləq yüksəklikdən aşağıda yerləşən 49 yaşayış m əntəqəsində (44 kənd; 5 qəsəbə) 52.528 nəfər əhali məskunlaşmışdır. Bu yaşayış məntəqələrində kəndlərdə 43.095 nəfər, qəsəbələrdə isə 9.433 nəfər əhali yaşayır. Quba rayonunun dağlıq hissəsində 107 yaşayış məntəqəsi yerl əşir ki,(104 kənd; 3 şəhər və qəsəbə) və bu məntəqələrdə məskunlaşmış əhalinin sayı 99.924 nəfər təşkil edir. Bu əhalinin 71.405 nəfəri kəndlərdə, 28.519 n
əfəri isə şəhər və qəsəbələrdə məskunlaşmışdır. Şabran rayonu ərazisində yaşayış məntəqələrinin ümumi sayı 69 (68 k ənd; 1 şəhər) olub, burada məskunlaşmış əhalinin ümumi sayı 51.533 nəfər t əşkil edir. Bu əhalinin 47.337 nəfəri 500 m mütləq yüksəklikdən aşağıda məs- kunlaşmışdır. Rayonun düzənlik hissəsində yerləşən 46 yaşayış məntəqəsində (45 k
ənd; 1 şəhər) məskunlaşan 47.337 nəfər əhalinin 25.029 nəfəri kəndlərdə, 22.308 n
əfəri isə şəhərdə yaşayır. Rayonun dağlıq hissəsində yerləşən 23 kənd yaşayış məntəqəsində məskunlaşan əhalinin sayı 4.196 nəfər təşkil edir. Siy əzən rayonu ərazisində yerləşən 34 yaşayış məntəqəsində (32 kənd; 2 şə- h ər və qəsəbə) məskunlaşmış əhalinin ümumi sayı 37.654 nəfərdir. Onlardan 500 m mütl əq yüksəklikdən aşağıda yerləşən 21 yaşayış məntəqəsində (19 kənd, 1 şəhər və 1 qəsəbə) 35.964 nəfər əhali yaşayır. Bu əhalinin 11.261 nəfəri k əndlərdə, 24.703 nəfəri isə şəhər və qəsəbələrdə məskunlaşmışdır. Rayonunun 500 m yüks əklikdən yuxarıda yerləşən dağlıq hissəsində 13 yaşayış məntəqəsi yerl əşir ki, bunlarda məskunlaşmış əhalinin ümumi sayı 1.690 nəfər təşkil edir. T ədqiq olunan ərazinin cənub-şərq kənarında yerləşən Xızı rayonu ərazi- sind ə
29 yaşayış məntəqəsi ( 25 kənd; 4 şəhər və qəsəbə) mövcuddur ki, bun- lar
da yaşayan əhalinin ümumi sayı 14.731 nəfər təşkil edir.
Bu əhalinin 10.873 n əfəri 500 m mütləq yüksəklikdən aşağıda məskunlaşmışdır (11 kənd və 2 q əsəbə). Burada məskunlaşmış əhalinin 5.861 nəfəri kəndlərdə, 5.012 nəfəri is ə qəsəbələrdə yaşayır. Rayonun 500 m mütləq yüksəklikdən yuxarıda yer- l əşən dağlıq hissəsində 16 yaşayış məntəqəsində (14 kənd; 2 şəhər və qəsəbə) m əskunlaşmış əhalinin sayı 3.858 nəfər təşkil edir. Burada yaşayan əhalinin 1.399 n əfəri kəndlərdə, 2.459 nəfəri isə şəhər və qəsəbələrdə məskunlaşmışdır. Az ərbaycan Dövlət Statistika Komitəsinin 2009-cu il məlumatlarına əsa- s ən Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında mövcud olan 529 yaşayış məntəqə- sind ə 503.472 nəfər əhali məskunlaşmışdır (cədvəl 1). Tədqiqatların müqayi- s əli təhlili göstərir ki, son 10 il ərzində Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında ya şayış məntəqələri və onlarda məskunlaşmış əhalinin sayında artım olmuş- dur. Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında 1999-cu il siyahıyaalma məlumat- larına əsasən yaşayış məntəqələrinin sayı 521, onlarda məskunlaşmış əhalinin sayı isə 454.534 nəfər olduğu halda, 2009-cu ildə yaşayış məntəqələrinin sayı 529, onlarda m əskunlaşmış əhalinin sayı isə 503.472 nəfər təşkil etmişdir.
130
C ədvəl 1 Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında əhalinin və yaşayış məntəqələrinin yüks əklik qurşaqları üzrə yerləşməsi (2009) Yüks
əkliklər Y üks əkl ik
qur şa qla rın ın
sa hə si Ya şa yı ş m ənt əq əl ər in in sa yı
Ə ha lini n sa yı , m in /n əf ər Şə hə r m ənt əq əl ər ini n s ay ı Şə hə r əh al isi
ni n
sa yı ,m in/ nə fə r K ən dl ər in sa yı
K ənd
əh al isi ni n
sa yı , m in/ nə fə r K əndlərdə əhalinin orta sayı, nəfərlə Əhalinin sıxlığı, n əfər/km
2
10 0 km 2 də kə nd lə ri n sa yı km 2 % Say % N əfər % Say % Nəfər % Say % Nəfər % Ümumi K ənd
-28-0
630.0 9.0 40 7.5 18.834 3.7 1 3.2 2.079
1.2 40 8.0 18.834 5.7 471
30 30
6 0-200
1264.5 18.1 179 33.8 229.884 45.7 18 58.1 113.870 65.6 161 32.4 114.304 34.6 712 182
90 13
200-500
1121.03 16.1 102 19.3 87.158 17.3 6 19.4 10.183 5.9 96 19.2 76.975 23.3 802 78
67 9 500-1000 1267.35 18.2 118 22.3 131.631 26.1 4 12.8 44.627 25.7 113 22.7 86.635 26.3 763 104
69 9 1000-1500 1117.55 14.5 65 12.3 27.161 5.4 2 6,5 2.817 1.6 63 12.7 24.344 7.5 386 24
22 6 1500-2000 583.4
8.4 20 3.8 6.014 1.2
20 4.0 6.014 1,8 301 10
10 3 2000-d ən >
1097.9 15.7 5 1.0 2.790 0.6
5 1.0 2.790 0,8 558 3 2 1 C əmi 6981.73 100 529 100 503.472 100 31 100 173.576 100 498 100 329.896 100 662
72 47
7
M əlumatlardan göründüyü kimi son 10 ildə (1999-2009) yaşayış mən- t əqələrinin sayı 8, əhalinin sayında isə 48.938 nəfər artım müşahidə olunur. (Respublika üzr ə əhali siyahıyaalması 10 ildən bir aparıldığı üçün bizim təhlil m əlumatları 2009-cu ilə əsaslanmışdır) Bu illər ərzində kənd yaşayış m əntəqələrinin sayı müxtəlif səbəblərdən asılı olaraq 505-dən 498-ə qədər azalmış, şəhər və qəsəbələrin sayı isə 16-dan 31-ə (7 şəhər, 24 qəsəbə) qədər artmışdır (qəsəbələrin artımı hesabına). Statistik məlumatların təhlilinə əsasən bel ə nəticəyə gəlmək olar ki, ərazinin yüksəklik diapazonları üzrə hər km 2
sah əyə düşən əhalinin orta sıxlığı 500-1000 m mütləq yüksəkliyə qədər artmışdır (3-16 nəfərə qədər) (10). Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında 500 m mütləq yüksəklikdən aşa- ğıda yerləşən 322 yaşayış məntəqəsində məskunlaşmış əhalinin sayı 336.245 n əfərdir. Statistik məlumatlarının təhlili göstərir ki, yaşayış məntəqələrinin sayı dağlıq ərazidə düzənlik əraziyə nisbətən azdır. Ərazinin 500 m-dən yüks
ək dağlıq hissəsində 207 yaşayış məntəqəsində məskunlaşmış əhalinin ümumi sayı isə 167.227 nəfər təşkil edir. Tədqiq olunan ərazinin Samurçayla V əlvələçay arasında relyef Qusar maili düzənliyinin hesabına xeyli genişlənir v ə optimal ekoloji-coğrafi şəraitə malikdir. Burada yaşayış məntəqələri əsasən çay d ərələrində və dağdaxili çökəkliklərdə yerləşir. Çay dərələri Yan silsiləni v ə Qusar maili düzənliyini perpendikulyar istiqamətdə kəsib keçdiyindən, dağdaxili çökəkliklər başlıca olaraq Yan silsilə ilə Baş Qafqaz silsiləsi ara- sında yerləşir və Xınalıq, Söhüb, Yerfi, Qonaqkənd, Xaltan və s. çökəkliklər şəklində təzahür edir. Ərazinin ekoloji-coğrafi şəraitindən asılı olaraq yaşayış məntəqələri öz böyüklüyün ə və onlarda məskunlaşan əhalinin sayına görə bir-birindən kəskin 131
f ərqlənir. Yaşayış məntəqələrinin relyefdən asılı olaraq yerləşmə xüsusiyyəti- nin t əhlili göstərir ki, əhalisinin sayı çox olan böyük yaşayış məntəqələri əsasən əlverişli ekoloji-geomorfoloji şəraitə, optimal su təminatına və geniş t əsərrüfat fəaliyyətinə malik olan dağətəyi düzənliklərdə, dağdaxili çökəklik- l ərdə və terraslarmış çay dərələrində yerləşir. Buna misal olaraq Quba rayonu- nun I v ə II Nügədi kəndlərinin, Rustov ərazi vahidini, Qonaqkənd qəsəbəsini v ə s. göstərmək olar . T ədqiq olunan ərazidə istər kənd, istərsə də şəhər yaşayış məntəqələri relyefin yüks əklik hüdudları üzrə qeyri-bərabər paylanmışdır. Böyük şəhərlər (Quba, Qusar, Xaçmaz, Şabran, Siyəzən) və kəndlər (I və II Nügədi kəndləri) akkumulyativ düz ənliklərdə və yaxud bu düzənliklərin alçaq dağlığa təmas etdiyi sah ələrdə yerləşmişdir. Qusar və Quba şəhərləri uyğun olaraq Qusarçay v ə Qudyalçayın gətirmə konuslarının zirvə və zirvə ətrafı hissəsində yerləşir. Quba v ə Qusar şəhərləri 25-30 m-lik akkumulyativ terrasların səthində yerləş- m əklə, çay dərəsi boyu alçaqdağlığa daxil olur. Şimal-şərq hissədə isə relyefə uyğun olaraq yelpik şəklində genişlənir. Xaçmaz şəhəri isə Şollar düzənliyinin m ərkəz hissəsində Qudyalçayla Qusarçayın gətirmə konuslarının terraslaşmış hiss əsində 50 m mütləq yüksəklikdə yerləşir . Statistika m əlumatlarının təhlilinə əsasən belə nəticəyə gəlmək olar ki, əhalinin və yaşayış məntəqələrinin böyük əksəriyyəti 500 m mütləq yüksəklik- d ən alçaqda yerləşir. Burada məskunlaşmış əhali funksional təsərrüfat sahələ- rinin müxt əlif istiqamətləri ilə məşğuldurlar. Ərazinin düzənlik hissəsində taxılçılıq, tərəvəzçilik, bağçılıq təsərrüfatın əsas sahələrini təşkil edir. Samur- Abşeron kanalından qərbdə əsas funksional təsərrüfat sahələri bağçılıqdan iba- r ətdir. Son dövrlərdə dağətəyi sahələrdə Bakı-Dərbənd magistral yolunun k ənarlarında yeni bağ sahələri yaradılmışdır. Bağçılıq təsərrüfat sahəsi çay d ərələri boyu alçaqdağlığın içərilərinə doğru geniş inkişaf arealına malikdir. Bağçılıq təsərrüfat sahələri Samurçay dərəsi boyu Zuxul kəndinə (800 m-ə q ədər), Qusarçay dərəsi boyu Zindanmuruq-Caqar kəndlərinə (1000-1100 m- ə), Vəlvələçay dərəsi boyu isə Qonaqkənd (1100-1200 m) yaşayış məntəqəsinə q ədər geniş sahəni əhatə edir. Ərazinin Xəzərsahili zonasında balıqçılıq, düzən v ə dağətəyi hissələrində quşçuluq, dağlıq hissəsində isə heyvandarlığın müx- t əlif istiqamətləri inkişaf etmişdir.
ƏDƏBİYYAT 1.
Абдуллаев Р.А., Джафаров Х.Д. Геолого-геофизическая характеристика Прикаспий- ского нефтеносного района Азербайджана. Баку: Азерб.Гос.издат., 1962. 2.
ния погребенных структур в Кубинской нефтегазоносной зоне (Азербайджанская ССР) в кн. “Структурно-геоморфологические исследования при нефтегазопоис- ковых работах”, Ленинград , 1969, с. 57. 3.
Будагов Б.А., Микаилов А.А. Погребенные поднятия и их влияние на формирова- ние ландшафтов Самур-Дивичинский низменности. Известия АН Азерб.ССР, серия наука о Земли, 1979, № 6, с.49-54. 4.
Будагов Б.А., Микаилов А.А. Развитие ландшафтов Юго-Восточного Кавказа в свя- зи c новейшей тектоникой. Баку: Элм, 1985,176 с. 132
5.
Budaqov B.Ə., Eminov Z.İ., Mərdanov İ.E. Azərbaycanda yaşayış məntəqələrinin yük- s əklik qurşaqları üzrə yerləşmə qanunauyğunluqları. Bakı: AMEA Xəbərləri, Yer elmləri seriyası, №3, 2006. 6.
Bünyadov Z.M. Az ərbaycanda əkinçiliyin inkişaf tarixinə dair. Bakı: Elm, 1964. 7.
probleml əri. Bakı: Caşıoğlu, 2000, 326 s. 8.
9.
Листенгартен В.А. Закономерности формирования, особенности методики оценки ресурсов и перспективы использования маломинерализованных подземных вод равнин Азербайджанской ССР. Баку: Элм, 1983. 10.
əsənəliyeva L.H. Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacında yüksəklik landşaft qurşaqları üzr
ə əhalinin məskunlaşma xüsusiyyətləri. Bakı: BDU Xəbərləri, №2, 2010, s. 147-153. 11.
Az ərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, Azərbaycan Respublikası əhali- sinin siyah ıyaalması. Bakı, 1999, s. 565; 2009, s. 629. ОСОБЕННОСТИ РАСПРЕДЕЛЕНИЯ НАСЕЛЕНИЯ И НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ ПО ВЫСОТНЫМ ЛАНДШАФТНЫМ ПОЯСАМ СЕВЕРО-ВОСТОЧНОГО СКЛОНА БОЛЬШОГО КАВКАЗА Л.Г.ГАСАНАЛИЕВА РЕЗЮМЕ В статье анализируется распределение населения и населенных пунктов по вы- сотным ландшафтным поясам исследуемой территории, а также дается анализ диф- ференциации ландшафтов данной территории. Анализ статистических данных выявил, что на данной территории большинство населенных пунктов и населения размещены в пределах равнинных ландшафтов. Статистический анализ показывает, что за последние 10 лет наблюдается рост в динамике населения и населенных пунктов исследуемой территории.
ные пункты, распределения по высотным поясам, функциональная структура хозяйства DISTRIBUTION OF POPULATION AND SETTLEMENTS IN THE ECOSYSTEMS OF THE NORTH- EASTERN SLOPES OF THE GREATER CAUCASUS L.H.HASANALIYEVA SUMMARY The article analyzes the ecosystems of the Greater Caucasus and distribution of the population and settlements. The researches proved that the majority of ecosystems and highest density of population concentrate on the plains. The statistics shows that there is an increase in the dynamics of population in the re- searched area.
high-altitude zones, functional structure of the economy Redaksiyaya daxil oldu: 19.11.2012-ci il Çapa imzalandı: 14.02.2013-cü il Yüklə 96,06 Kb. Dostları ilə paylaş:
|