Azərbaycan
yaradılması üçün əsas təşkil edə biləcəklər
Yüklə 451,87 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Mikromaliyyə və digər bank olmayan kredit təşkilatları üçün fərqli yanaşma tətbiq olunmalıdır.
- İstehlakçı assosiasiyaları istehlakçıların təhsili və məlumatlandırılması sahəsində daha böyük rol oynamalıdırlar.
- İstehlakçılar üçün açıqlamalar Aİ-nin İstehlak Krediti üzrə Direktivinin icrası vasitəsilə təkmilləşdirilməlidir.
- Əsas məlumatların açıqlanması
- Həmçinin, nəzarət orqanı tərəfindən maliyyə təşkilatlarından verdikləri ictimai elanlarda
- Xüsusi məlumatların açıqlanması
- İnvestisiya məhsulları üçün əlavə xüsusi açıqlama tələb oluna bilər.
16
yaradılması üçün əsas təşkil edə biləcəklər. Həmin Məcəllənin icrası nəzarət orqanı tərəfindən izlənilməli və təmin edilməlidir. Qoşma II-də İstehlakçı Hüquqlarının Müdafiəsi Məcəlləsi ilə ünvanlandırıla biləcək məsələlərin xülasəsi verilir. Əlavə olaraq, Məcəllə konkret məsələlər üzrə könüllü məcəllələrlə tamamlana bilər. Həmin məcəllələrin icrasını, nəzarət orqanı da müşahidə edə bilər. Misal üçün, banklarda yoxlamaları apararkən, AMB, həmçinin, hər bank tərəfindən Davranış Kodeksinin və ya digər işgüzar qaydaların yerinə yetirilməsini yoxlaya bilər. Digər nəzarət orqanlar sektorlarda davranış kodeksləri ilə bağlı oxşar yanaşmanı qəbul etməlidirlər. Əlavə olaraq, müştərilərə davranış kodekslər ilə tanış olmaq üçün nəşr olunmalı və əldə edilməsi üçün geniş imkanlar yaradılmalıdır, və onlar, misal üçün, bank filiallarında təqdim edilməli və ya bankların internet saytlarında yerləşdirilməlidir. QHT-lər və digər istehlakçı birlikləri bankın rəhbərliyini banklar tərəfindən Məcəllənin şərtlərinin pozulması halları haqqında məlumatlandırmalı və mümkün olduqda, Məcəlləyə riayət olunmasının təkmilləşdirilməsi üçün bank tərəfindən görülə biləcək tədbirləri təklif etməlidir.
olunmalıdır. AMA-nın gücləndirilməsini nəzərə alaraq, AMB mikromaliyyə təşkilatları sahəsində aparıcı rolun AMA-ya verilməsini tövsiyə etmək olarn. Qoşma III-də AMA tərəfindən mikromaliyyə təşkilatları üzrə qəbul oluna biləcək ətraflı İstehlakçı Hüquqlarının Müdafiəsi Məcəlləsi təqdim olunur. Ondan sonra, AMA-nın üzvü olan hər mikromaliyyə təşkilatı etika məcəlləsinə oxşar və təşkilatın tələblərinə uyğun olan müştərilərlə əlaqələrin tərzini müəyyən edəcək istehlakçı hüquqlarının müdafiəsi məcəlləsini hazırlamalıdır..Bank Olmayan Kredit Təşkilatları haqqında yeni Qanunun qəbul edilməsi ilə AMB mikromaliyyə təşkilatlarına nəzarət üzrə rəsmi cavabdehlik daşıyacaq. Nəzarət prosesi çərçivəsində, AMB hər mikromaliyyə təşkilatı tərəfindən hazırlanmış məcəlləni nəzərdən keçirməli və təşkilatın öz məcəlləsinə riayət etməsini təmin etməlidir. AMB, İstehlakçı Hüquqlarının Müdafiəsi Məcəlləsinin bank sektoru ilə müqayisədə mikromaliyyə sektorunda daha az icra edilməsi halında tənzimləmə arbitrajının yaradılması imkanlarını qiymətləndirməlidir.
məlumatlandırılmasında daha böyük rol oynaya bilmələri üçün istehlakçı assosiasiyaları (misal üçün, Müstəqil İstehlakçılar Birliyi) kimi gücləndirilməlidir. Bu cür gücləndirmənin dövlət büdcəsindən və ya donor təşkilatlarından vəsaitindən ayrılması tələb edilə bilər.
qüvvədə olan faiz dərəcələrini, yəni “illik faiz dərəcələrini (İFD)” 12 və digər əsas şərtləri açıqlasınlar. Aİ-nin yenidən baxılmış Direktivi (2008/48/EC) daha təfsilatlıdır və bu cür xidmət haqları və ödənişlər kreditin İFD-nə daxil edilməsi məqsədilə istehlak krediti üzrə bütün xidmət haqları və ödənişlərin dəqiq bildirilməsini tələb edir. 13 2008-ci ilin aprel ayında təsdiq olunmuş yenidən baxılmış Direktiv kreditorlar və kredit vasitəçiləri tərəfindən hər müştəriyə təklif olunan məhsullar çeşidində onun ehtiyaclarına və maliyyə vəziyyətinə daha uyğun olan kredit müqaviləsini seçmək üçün lazımi yardım göstərməsini tələb edir. Bundan əlavə, yenidən baxılmış
12 Yenilənməyən kreditlər üzrə illik faiz dərəcəsi və kreditin müddəti ərzində ödənişlər axının riyazi baxımdan onun cari dəyərinə bərabərləşdirilməsi üçün istifadə edilən illik faiz dərəcəsi kimi ifadə olunan maliyyə haqqıdır. Maliyyə haqqı kredit üzrə məsrəflərin dəyərini əks etdirir və faiz və yaranma haqları, güzəştlər və özəl girovun sığortası kimi digər məsrəfləri daxil edir. 13 Avropa Parlamenti tərəfindən 2008-ci ildə qəbul olunmuş Direktivin surətini aşağıdakı ünvandan əldə etmək olar http://www.responsible-credit.net/index.php?id=1980&viewid=40939
17
Direktiv €200 və €75,000 arasında maliyyə xidmətlərini əhatə edir. Bu, cari Direktivdən daha genişdir və “SMS kreditlərini”, yəni mobil telefonlara mətn mesajlarının göndərilməsi vasitəsilə satılan kreditləri əhatə etmək niyyətindədir.
tələb etməlidir. Banklardan – və bütün maliyyə təşkilatlarından – hər hansı hesabın açılmasından və ya hər hansı maliyyə xidmətlərindən alınmasından əvvəl müştərilərə şərtlərin sadə dildə təqdim edilməsi tələb olunmalıdır. Bunun səmərəli yollarından biri müqavilənin bağlanması mərhələsində “Əsas Faktların Hesabatı” və ya hər hansı digər standartlaşdırılmış hesabatın tələb edilməsindən ibarətdir. Maliyyə xidmətlərinin, xüsusilə mürəkkəb maliyyə məhsullarının təchizatçılarından müştərilərə yalnız İFD-nin deyil, həmçinin, aşağıdakıların təmin edilməsi tələb olunmalıdır: (1) kreditin ümumi dəyəri, (2) aylıq ödənişlərin məbləği, (3) kreditin və ya investisiyanın yekun ödəniş tarixi; (4) ödəniləcək vəsaitin ümumi məbləği, (5) bütün mümkün haqlar – xüsusilə avans ödənişlər və vaxtı keçmüş ödənişlərə görə cərimə - və digər ödənişlər, (6) tələb olunan hər hansı depozitlər və ya avans ödənişlər, (7) faiz dərəcəsi dəyişkəndirsə, hesablamanın əsası, və (8) kreditin təmin edilməsi üçün hər hansı əlavə sığortanın (misal üçün şəxsi girovun sığortalanması) tələb olunması. Kreditin istehlak mallarının, misal üçün televizorun və ya paltaryuyan maşının alınması üçün istifadə edilməsi halında, istehlakçı maliyyələşdirmə haqları çıxmaqla məhsulun nağd qiyməti haqqında məlumatlandırılmalıdır. İstehlakçılar üçün açıqlamalara, həmçinin, borcalanın və investorın hansı şikayətvermə mexanizmindən istifadə edə bilməsi haqqında məlumat daxil olmalıdır. Əsas faktların açıqlanması üçün format istehlakçılara maliyyə məhsullarının şərtlərini tez və asanlıqla anlamağa imkan verməlidir. Sadə maliyyə məhsulları və xidmətləri üçün standart müqavilələr (və ya ən azı müqavilələr üçün standart maddələr) maliyyə xidmətləri istehlakçılarının müdafiəsinin təkmilləşdirilməsinə kömək edərdi. Standart müqavilələr,o cümlədən Əsas Faktlara dair Bəyənatların formatı da peşəkar assosiasiyalarla məsləhətləşməklə maliyyə nəzarəti təşkilatları tərəfindən hazırlanmalıdır.
onların nəzarət orqanının göstərilməsinin tələb edilməsi məqsədəuyğun olardı. Bu cür bəyanat misal üçün aşağıdakı formada ola bilər: “XYZ Bankına Azərbaycan Mərkəzi Bankı nəzarət edir”.
Xüsusi məlumatların açıqlanması
(misal üçün şəxsi ev və ya mənzil ilə) təmin edilən bütün digər kreditlər üçün mütləq açıqlanmalıdır ki, kreditin ödənilməməsi halında kreditor əmlakı müsadirə edə bilər. Bundan əlavə, xarici valyutada (misal üçün, Yaponiya yeni, İsveçrə frankı və hətta avro) ifadə olunmuş kreditlər üçün, mütləq açıqlanmalı əsas faktlara valyuta məzənnələrində dəyişikliklər nəticəsində daxili valyutaya çevrilməklə borcun ümumi dəyərinin arta bilməsi haqqında xəbərdarlıq daxil ola bilər.
İnvestisiya məhsulları üçün əlavə xüsusi açıqlama tələb oluna bilər. İnvestisiya məhsulları üçün
istehlakçı, həmçinin, hər məhsuldan alınan faiz
komissiyası haqqında məlumatlandırılmalıdır. Prospektləri və pay investisiya fondlarının sadələşdirilmiş prospektləri, xüsusilə daşınmaz əmlak fondlarının xalis aktiv dəyərinin hesablanması üçün açıqlama tələblərini ətraflı qaydada müəyyən edən təlimatlar dərc olunmalıdır. Təlimatlarda, həmçinin, broker hesabları və kollektiv investisiya fondları üçün hesabların açılması ilə bağlı açıqlamalar standartlaşdırılmalıdır.
Yüklə 451,87 Kb. Dostları ilə paylaş:
|