Asosoiy vositalarga eskirish xisoblashning to‘g‘riligini tekshirish

Auditor amortizatsiya hisoblashning maxsus shartlari qo‘llaniladigan asosiy vositalar obyektlarining ro‘yxati quyidagilar:

• Xizmat qilish muddati o‘tib ketgan aosiy vositalar;
• Amortizatsiya hisoblanmaydigan asosiy vositalar;
• Konvertatsiyadagi asosiy vositalar;
• Amortizatsiya hisoblash to‘xtatilgan asosiy vositalar;
• Jadallashtirilgan amortizatsiya usuli qo‘llanilayotgan asosiy vositalar;
• Noishlab chiqarishdagi asosiy vositalar
• Moliyalanadigan lizing shartnomasi bo‘yicha olingan asosiy vositalar.

Asosiy vositalar obyektlarining bir xil guruhlari bo‘yicha amortizatsiya hisoblashning tanlangan u yoki bu usulini qo‘llash butun foydali xizmat qilish muddati davomida boshqasiga o‘zgartirilmasdan amalga oshirilishi lozim. Ammo, soliqqa tortish maqsadida amortizatsiya ajratmalari hisoblash O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi 23-moddasiga muvoqfiq asosiy vositalar obyektlarning dastlabki qiymatiga nisbatan amalga oshirilishi ham mumkin.

• Asosiy vositalar obyektlarining bir xil guruhlari bo‘yicha amortizatsiya hisoblashning tanlangan u yoki bu usulini qo‘llash butun foydali xizmat qilish muddati davomida boshqasiga o‘zgartirilmasdan amalga oshirilishi lozim. Ammo, soliqqa tortish maqsadida amortizatsiya ajratmalari hisoblash O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi 23-moddasiga muvoqfiq asosiy vositalar obyektlarning dastlabki qiymatiga nisbatan amalga oshirilishi ham mumkin.
• Asosiy vositalarga eskirish hisoblashni hisobga olishda eng ko‘p uchraydigan qoida buzilish hollari:
• ayrim korxonalarda asosiy vositalarga eskirish hisoblash har choraklikda amalga oshiriladi;
• Soliqqa tortiladigan bazani kamaytirish maqsadida ataylab xizmat qilish muddati o‘tib ketgan asosiy vositalarga ham eskirish hisoblash davom ettiriladi;
• Asosiy vositalarga asossiz tarzda tezlashtirilgan eskirish hisoblanadi va h.k.

Asosiy vositalarga amortizatsiya hisoblashda ko‘p uchraydigan xato-kamchiliklar