Almannavarnir

9.2Menntun

Starfsmenn Landhelgisgæslunnar þurfa að hafa lokið viðeigandi prófi eftir því hvaða störfum þeir gegna, s.s. hafa skipstjórnarréttindi, atvinnuflugmannspróf eða flug­virkjun. Síðan tekur við þjálfun hjá Landhelgisgæslunni í formi æfinga, bóklegs náms og verklegrar þjálfunar. Einnig er starfsfólk sent í nám erlendis, s.s. til að ljúka viðeigandi prófi á flugvélum eða í sprengjueyðingum. Nokkuð er um að störf séu þess eðlis að starfsfólk þurfi að sækja reglulega endurmenntun og ljúka prófi til að viðhalda réttindum sínum.

Hér verður umfjöllun um menntun skipt eftir starfsfólki á varðskipum, á flugvélum, sprengisérfræðingar og stjórnstöð.
Varðskipin:
Skipherrar þurfa að hafa lokið 4. stigi skipstjórnarréttinda og stýrimenn a.m.k. 3. stigi skipstjórnarréttinda. Til að starfa sem 2. eða 3. stýrimaður er þó nægilegt að hafa lokið 2. stigi skipstjórnarnáms.
Skipstjórnarnám til skipstjórnarréttinda á varðskipum
Hér verður fjallað um 4. stig skipstjórnarnáms sem m.a. er ætlað skipherrum á varðskipum. Stýrimannaskólinn í Reykjavík, sem er skóli á framhalds­skólastigi, er eini skólinn á landinu sem býður þetta nám og er það gert í samvinnu við Landhelgisgæslu Íslands.
Frá árinu 1953 til 1988 hafa 85 manns lokið 4. stigi skipstjórnarréttinda (Einar S. Arnalds, 1993). Aðeins hafa 15 manns stundað námið frá árinu 1975. Síðast var það kennt árið 1993 en þá voru 7 nemendur, árið 1987 voru 5 nemendur og árið 1976 voru 3 nemendur. Til samanburðar þá hafa 386 stundað skipstjórnarnám til 3. stigs frá árinu 1975. (Hagstofa Íslands, nemendaskrá.)
Inntökuskilyrði: Til að stunda nám á 4. stigi skipstjórnarnáms þurfa umsækjendur, samkvæmt námsvísi Stýrimannaskólans í Reykjavík fyrir skólaárið 1997-1998, að uppfylla eftirtalin skil­yrði:

• 
  hafa lokið skipstjórnarprófi 3. stigi með fyrstu einkunn,
  
• 
  hafa fullnægjandi framhaldseinkunn skv. 6 gr. prófreglugerðar frá 15.03.91,
  
• 
  hafa fyrstu einkunn í siglingafræði, stærðfræði og ensku,
  
• 
  taka próf í einstökum greinum, áður en þeir hefja nám, ef námsefni hefur verið breytt eða ef nýjar námsgreinar hafa verið teknar upp á undanfarandi stigum síðan þeir voru þar við nám,
  
• 
  leggja fram augnvottorð, vottorð um litskyggni og óskert sjónsvið,
  
• 
  leggja fram almennt heilbrigðisvottorð.
  

Námið: Nám til 4. stigs skipstjórnarréttinda var síðast kennt árið 1993. Samkvæmt viðtali við áfangastjóra Stýrimannaskólans í Reykjavík var námið í því formi sem hér er lýst eingöngu kennt árið 1993 og er ekki reiknað með að námið verði kennt aftur á þennan hátt.
Á haustönn voru kenndar 12 vikur og á vorönn 8 vikur, samtals 20 vikur. Námið í heild í skólanum tók því um 820 kennslustundir.
Samkvæmt námsvísi Stýrimannaskólans 1997-1998 þá voru eftirtaldar námsgreinar kenndar: Eðlisfræði (100 stundir); Efnafræði (100 stundir); Enska (120 stundir); Íslenska, tjáning og ritgerðir (40 stundir); Norðurlandamál, þ.e. danska, lesnir textar á norsku og sænsku (60 stundir); Siglingasamlíkir (40 stundir); Leit og björgun (40 stundir); Siglingafræði, mælingar s.s. sjómælingar, hafnarmælingar (80 stundir); Siglingareglur, skýrslugerð o.fl. (40 stundir); Stærðfræði (120 stundir); Þjóðarréttur, reglur um landhelgi og fiskveiðar (80 stundir).
Í viðtali við Hafstein Hafsteinsson, forstjóra Landhelgisgæslunnar, kom fram að auka þyrfti tungumálanám, íslenskukunnáttu og kenna vel skýrslugerð í skipstjórnar­náminu. Landhelgis­gæslan, Stýrimannaskólinn og menntamálaráðuneytið hafa kannað hvaða fyrirkomulag er best í svona menntun. Hugur þeirra stefnir til þess að námstímanum verði breytt og honum skipt upp í 2-3 tímabil, þar sem hvert tímabil taki 3 mánuði í stað 6-9 mánaða tímabils eins og er í núverandi fyrirkomulagi.
Nemendur sem ljúka námi eiga rétt á að hefja nám við iðnrekstrarfræði við Tækniskóla Íslands eða annað sambærilegt nám á háskólastigi.
Námsmat: Nemendur í skipstjórnarnámi 4. stigs eru prófaðir í öllum námsgreinum og þurfa að jafnaði að ná lágmarkseinkunninni 5,0 til að ljúka viðkomandi grein, en ein undan­tekning er þar á þar sem nemendur þurfa að ljúka námsgreininni, siglingareglur skýrslu­gerð o.fl. með lágmarkseinkunninni 6,0. Nemendur sem falla á prófi eiga rétt á að þreyta sama prófið þrisvar.
Annað nám á varðskipum
Hér verður fjallað um annað nám starfsmanna á varðskipum en 4. stig skipstjórnarréttinda.
Skipherrar og stýrimenn hafa sótt námskeið hjá Lögregluskóla ríkisins, svo sem um meðferð opinbera mála og skotnámskeið. Einnig taka þeir þátt í lögregluæfingum, s.s. að handjárna menn. Hásetar hafa einnig verið sendir á þessar æfingar. Stefnan er að stýrimenn ljúki grunnnámi í sjúkraflutningum og sæki endurmenntun á því sviði.
Til að teljast fullgildir vélstjórar á skipum Landhelgisgæslunnar þurfa starfsmenn að hafa lokið 4. stigi vélstjórnar. Þó er nægilegt að hafa lokið 2. stigi til að starfa sem undirvélstjórar.
Almennt er ekki krafist formlegrar menntunar (grunnskólapróf eða framhalds­skólapróf) af hásetum, smyrjurum eða öðrum aðstoðarmönnum um borð í varðskipum. Samkvæmt lögum nr. 28/1999 um breytingu á lögum nr. 43/1987 um lögskráningu sjómanna, með síðari breytingum þá þurfa þeir að ljúka almennu grunnnámskeiði innan sex mánaða eftir að þeir hefja störf. Landhelgisgæslan sér um grunnþjálfunina. Þar er farið yfir ýmis atriði sem varða björgunarmál og fleira, svo sem eldvarnir. Sjá hér að neðan.
Starfandi brytar um borð í varðskipum hafa allir lokið viðurkenndum prófum sem matreiðslumenn.
Landhelgisgæslan stendur að grunnþjálfun fyrir alla skipverja á varðskipum og er miðað við að skipverjar hafi tekið öll þessi námskeið á fyrstu sex mánuðunum í starfi. Hafi þeir lokið námskeiði hjá Slysavarnaskóla sjómanna taka þeir eingöngu hluta af þessum námskeiðum. Eftirfarandi námskeið eru í boði skv. gögnum frá Landhelgisgæslunni 11. ágúst árið 2000 og taka þau um 50 klst. í heild:
Nýliðafræðsla (1 klst.), áhafnarmeðlimi er kynnt skipið, neyðaráætlun, öryggis­búnaður, hættur um borð og skipsreglur; Björgunarbátar og flotbúningar (6 klst.); Maður fyrir borð (1 klst.); Eldvarnir bóklegt (4 klst.); Eldvarnir verklegt (2 klst.) æfð viðbrögð við eldi samkvæmt neyðaráætlun; Handslökkvitæki (2-3 klst.); Reykköfun (6 klst); Skyndihjálp, ofkæling og endurlífgun (8 klst.); Umgengni við sprengjur (2 klst.); Hafnaröryggi (1 klst) skipverja kynntar hættur í höfnum og öryggisbúnað sem þar er að finna; Þyrlubjörgun bókleg (2 klst.); Þyrlubjörgun verkleg (1-2 klst.) skipverji tekur á móti sigmanni og börum, er svo hífður úr sjó eða bát; Léttbátar (5 klst); Björgunardælur, skipverja kennt að ræsa og umgangast allar lensidælur og rafstöðvar skipsins, setja upp vinnuljós og tengja slöngur/barka; Björgunarstóll (3 klst.); Línubyssur (2 klst.).
Í grunnnámskeiðum fer bókleg kennsla fram með glærum, myndböndum og fyrirlestrum og er oftast í umsjón stýrimanna skipsins. Námskeið er snerta eldvarnir og reykköfun hafa í auknum mæli verið haldin hjá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins. Þau námskeið og æfingar eru viðbót við þjálfun sem haldin er af starfsmönnum Landhelgisgæslunnar. Eingöngu er krafist tímasóknar og gefur Landhelgisgæslan út skírteini til handa starfsmönnum sínum.
Tvisvar á ári fer öll áhöfnin einnig á námskeið hjá slökkviliði svo sem í eldvörnum.
Stýrimenn og hásetar taka eftirtalin námskeið og æfingar eftir því sem tími leyfir skv. gögnum frá Landhelgisgæslunni 11. ágúst 2000:

• 
  Léttbátar (4 klst.), nýliðar vinna í nokkurn tíma með vanari mönnum.
  
• 
  Veiðarfæri og eftirlit í skip.
  
• 
  Aðstoðarmenn kafara.
  
• 
  Valdbeiting, námskeið haldið hjá Lögregluskólanum.
  
• 
  Björgunardælur, haldið einu sinni í mánuði.
  
• 
  Reykköfun, haldið einu sinni í mánuði.
  
• 
  Skotæfing á fallbyssu.
  
• 
  Sjúkraflutningar.
  
• 
  Þjónustusiðir.
  
• 
  Skotvopn, haldið tvisvar á ári hjá Lögregluskólanum.
  

13 kafarar vinna hjá Landhelgisgæslunni, einn starfsmaður er ráðinn sem kafari og með það starfsheiti, hinir 12 sinna jafnframt öðrum störfum á varðskipunum. (Munnleg heimild: Mikael Ólafsson hjá Landhelgisgæslunni.) Köfun er lögverndað starfsheiti samkvæmt lögum um köfun nr. 31/1996 og reglugerð nr. 88/1989 um kafarastörf.

Fjögur mismunandi atvinnuskírteini kafara eru veitt:

• 
  A-skírteini, heimilar mettunarköfun á ótakmarkað dýpi. Námið tekur um 6 vikur.
  
• 
  B-skírteini, heimilar köfun með allan búnað niður á 50 metra dýpi. Námið tekur um 12 vikur.
  
• 
  C-skírteini, heimilar froskköfun („SCUBA") niður á 30 metra dýpi án afþrýstibúnaðar. Námið tekur um 4 vikur.
  
• 
  D-skírteini, fyrir nema í köfun.
  

Ekki eru til kennararéttindi vegna köfunar. Til að stunda atvinnuköfun þarf viðkomandi að vera a.m.k. 20 ára, standast strangar heilbrigðiskröfur, uppfylla menntunar- og hæfniskröfur og hafa gilt atvinnuköfunarskírteini.

Siglingastofnun Íslands gefur út köfunarskírteini og gilda þau til fimm ára í senn samkvæmt lögum nr. 31/1996 um köfun.
Samkvæmt viðtali við Mikael Ólafsson hjá Landhelgisgæslunni eru haldin námskeið hjá Landhelgis­gæslunni sem veita réttindi til froskköfunar eða C-skírteini. Námskeiðið tekur 4 vikur. Bóklegur hluti er 30% og verklegur 70%. Haldið er próf í umsjón prófanefndar í atvinnuköfun. Nefndin er skipuð af samgönguráðuneyti en formaður er frá Siglingastofnun. Ekki eru ákvæði um endurmenntun til að halda við réttindum. Kafarar Landhelgisgæslunnar fá greitt fyrir tvær æfingakafanir í mánuði, sem þeim er skylt að framkvæma.
Flugdeild:
Flugmenn þurfa að hafa atvinnuflugmannspróf í samræmi við þær kröfur sem gerðar eru til að stjórna viðkomandi flugvél eða þyrlupróf fyrir þyrlu. Til að hefja atvinnuflugmannsnám hér á landi þurfa umsækjendur að hafa lokið einkaflugmannsprófi, vera 18 ára, ganga undir strangt læknispróf og taka inntökupróf. Námið gildir í flestum Evrópulöndum þar sem það byggir á evrópska staðlinum JAR-FCL. Námið tekur 10 mánuði og ljúka þarf 200 flugtímum. (Munnleg heimild: Flugskóli Íslands.) Landhelgisgæslan þarf síðan að þjálfa flugmenn og veita þeim tilskilda menntun til að fljúga flugvélum Landhelgisgæslunnar.
Námið er mismunandi eftir því á hvaða flugvél eða þyrlu viðkomandi starfar á. (Munnleg heimild: Páll Halldórsson, yfirflugstjóri hjá Landhelgisgæslunni.)
Nám á minni þyrluna er kennt hjá Landhelgisgæslunni. Bóklegur hluti námsins tekur 2 vikur þar sem farið er í kerfi vélarinnar. Í upphafi fljúga menn í 20-30 tíma með öðrum flugmönnum og síðan tekur við um 10 tíma æfingaflug með flugstjóra. Námsmat er í formi prófs.
Nám á stærri þyrluna fer fram í Frakklandi eða Noregi. Grunnþjálfunin tekur um einn mánuð, það er bóklegur hluti námsins og æfingar í flughermi. Æfingaflugið fer síðan fram hjá Landhelgisgæslunni sem eru um 1,5 til 2 tímar. Námsmat er í formi prófs.
Grunnnám á flugvélina tekur um einn mánuð og fer fram hjá Landhelgisgæslunni. Sérfræðingar erlendis frá eða sérfræðingar frá Flugfélaginu sjá um bóklegan hluta námsins. Flugþjálfun er sinnt af Landhelgisgæslunni, þar sem flugstjóri þjálfar nemanda í flughermi í Hollandi og síðan tekur við 1,5 - 2 tíma æfingaflug á Íslandi. Námsmat er próf.
Til að viðhalda réttindum á þyrlunum eða á flugvél þurfa starfsmenn að taka hæfnis­próf á sex mánaða fresti sem fer fram í flughermi í Noregi. Þyrluáhafnir fara annað hvort ár til Skotlands á svokallaða HUET-æfingu (Helecopter underwater escape training) sem felst í að æfa að komast út úr þyrlu sem hefur lent í sjó. Í undirbúningi er að halda bóklegt upprifjunarnámskeið fyrir flugmenn á hálfs árs fresti til undirbúnings bóklegu hæfnisprófi sem koma þarf á til að uppfylla reglur JAR prófsins. (Munnleg heimild: Páll Halldórsson, yfirflugstjóri hjá Landhelgisgæslunni.)
Sigmenn á þyrlum eru stýrimenn sem lokið hafa 3. eða 4. stigi skipstjórnarréttinda, hafa lokið sjúkraflutninganámskeiði og hafa starfað á varðskipum í nokkurn tíma. (Heimild: Auðunn Kristinsson hjá Landhelgisgæslunni.) Land­helgisgæslan sér sjálf um námskeið þar sem reyndasti starfsmaðurinn sér um þjálfunina. Sigmannaþjálfunin tekur um 4-6 mánuði og fara nemendur í útköll með vanari mönnum á tímanum. Um 90% þjálfunarinnar er verkleg. Til að starfa sem sigmaður þarf viðkomandi að hafa góða líkamlega burði. Alls eru starfandi fimm þjálfaðir sigmenn þar sem þrír þeirra starfa í einu sem sigmenn og tveir eru á sjó.
Í bóklegum hluta námsins sem tekur 20-25 tíma er farið yfir eftirtalin atriði: Bókleg kynning land og sjóbjörgun; Hlutverk stýrimanns á þyrluvakt; Myndband um björgun með þyrlu; Kynning á stöðluðum aðferðum við æfingar; Kynning á öryggisbúnaði þyrla, hættur, aðkoma, varsla o.fl.; Kynning á skipum og stjórnstöð Landhelgisgæslunnar; Kynning á lækningabúnaði; Kynning á fjarskiptum, útkalls og þyrla; Kynning á búnaði þyrla; Hengja upp börur; Kynning á leitaraðferðum.
Í verklegum hluta er farið yfir eftirtalin atriði: Sléttlendi í B-lykkju; Sléttlendi í DHL; Sléttlendi standard "A"; Fjalllendi standard "A"; Þyrlupalli VS. í DHL með T-línu; Af stefni í DHL með skipsmann og T-línu; BB. miðsíðu standard "A"; Úr sjó með skipsmann; Úr björgunarbát með tvo skipsmenn með T-línu; Úr björgunarbát með skipsmann án T-línu; Úr björgunarbát með skipsmann og T-línu á cabin control; Næturæfing BB. miðsíða st "A"; Næturhífing úr björgunarbát með skipsmann; Næturhífing úr sjó með skipsmann; Grapling með cabin control; Flare drop MK-24 og MK-25; Leitarferlar; Flir leit.
Fjórir þjálfaðir spilmenn starfa hjá Landhelgisgæslunni. Þeir eru allir menntaðir sem flugvirkjar með tegundarréttindi á öll flugför Landhelgisgæslunnar. Þjálfun þeirra fer fram hjá Landhelgisgæslunni og tekur um 4-6 mánuði og fara þeir í útköll á meðan á þjálfuninni stendur. Bóklegur hluti er um 20-25 tímar. (Heimild: Jón Pálsson hjá Landhelgisgæslunni.)
Í bóklegum hluta námsins er farið yfir eftirtalin atriði: Bókleg kynning land og sjóbjörgun; Hlutverk flugvirkja á þyrluvakt; Myndband um björgun með þyrlu; Kynning á stöðluðum aðferðum við æfingar; Kynning á öryggisbúnaði þyrla, hættur, aðkoma, varsla o.fl.; Kynning á skipum og stjórnstöð Landhelgisgæslunnar; Kynning á lækningabúnaði; Kynning á fjarskiptum, útkalls og þyrla; Kynning á búnaði þyrla; Uppsetning þyrla, extra tank, flir, krókur, stell, hengja upp börur; stutt kynning á leitaraðferðum; Eldsneytistaka frá skipi, hotfueling.
Í verklegum hluta er farið yfir eftirtalin atriði: Sléttlendi með belg; Sléttlendi standard "A"; Fjalllendi standard "A"; Þyrlupalli VS. í með belg; Af stefni í DHL með skipsmann og T-línu; BB. miðsíðu með belg og tengilínu; BB. miðsíðu standard "A"; Úr sjó með sigmann og skipsmann; Úr björgunarbát með björgunarlykkju og tvo skipsmenn; Úr björgunarbát með skipsmann í björgunarlykkju og tengilínu; Úr björgunarbát með sigmann og skipsmann; Næturæfing BB. miðsíða st "A"; Næturhífing úr björgunarbát með sigmanni; Næturhífing úr sjó með sigmanni; Grapling; Grapling með cabin control; Flare drop MK-24 og MK-25; Flir leit.
Grunnnám flugvirkja fer fram erlendis og er það nám að jafnaði metið til fimm ára iðnnáms. Að loknu námi er tekið sveinspróf og getur flugvirki sem hefur setið tegundarnámskeið (sjá lýsingu hér að neðan) þá sótt um skírteini flugvéltæknis hjá Flugmálastjórn, sem veitir útskriftarréttindi á viðkomandi tegund flugvélar.
Tegundanámskeið taka oftast 4-7 vikur og eru haldin af framleiðanda vélarinnar eða öðrum viðurkenndum aðila. Á minni þyrlu (TF-SIF) Landhelgisgæslunnar og Fokker (TF-SYN) flugvél hafa verið fengnir viðurkenndir kennarar til landsins sem haldið hafa námskeið sem hefur síðan lokið með prófi. Á stærri þyrluna (TF-LIF) hafa flugvirkjar verið sendir til framleiðandans í Frakkalandi, en einnig eru viðurkennd námskeið haldin í Noregi og Bretlandi. Námskeiðin skiptast yfirleitt öll í 60% bóklegt nám og 40% verklegt nám og lýkur með prófi. Til að standast próf er krafist 80% lágmarkseinkunnar.
Flugvirkjar fara að jafnaði á endurmenntunarnámskeið á 2ja ára fresti á viðeigandi tegundir flugvéla. Slík námskeið eru oftast 2-5 daga löng og eru oftast kennarar frá Noregi fengnir til að halda námskeiðin hér á landi, en einnig geta flugvirkjar verið sendir til Frakklands, Noregs eða Bretlands á slík námskeið. (Heimild: Jón Pálsson hjá Landhelgisgæslunni.)
Sprengisérfræðingar:
Fjórir sprengisérfræðingar eru starfandi hjá Landhelgisgæslunni. Samkvæmt viðtali við Ingvar Kristjánsson í ágúst 2000 er menntun sprengisérfræðinga hjá Landhelgisgæslunni eftirfarandi, frá því að starfsmaður er ráðinn þar til hann hefur öðlast full réttindi:

• 
  Starfandi sprengisérfræðingar hjá Landhelgisgæslunni velja viðkomandi starfs­mann. Ekki er um formleg inntökuskilyrði að ræða, en talið er æskilegt að þeir hafi lokið einhverju tækninámi og þá helst á véla- eða rafmagnssviði og að þeir séu ekki yngri en 25 ára.
  
• 
  Eftir sex mánaða starfsþjálfun er tekin ákvörðun um hvort viðkomandi starfsmaður fari í frekari þjálfun.
  
• 
  Við tekur 6 mánaða grunnnám hjá danska sjóhernum sem skiptist nokkurn veginn í 50% verklegt og 50% bóklegt nám. Námi er lokið með prófi, þar sem hafa þarf a.m.k. 80% rétt í bóklegum hluta og verklegur hluti er metinn af prófnefnd. Námið veitir réttindi til eyðingar á hefðbundnum sprengjum (hernaðarsprengjum).
  
• 
  Eftir grunnnámið er viðkomandi starfsmaður í starfsþjálfun eða vinnu í a.m.k. eitt ár.
  
• 
  Framhaldsnám tekur einn mánuð hjá breska landhernum. Miklar kröfur eru gerðar til námsárangurs. Um 2/3 hluti námsins er verklegur og geri nemandi mistök í verklegu prófi fellur hann á því. Krafist er 90% árangurs í bóklega náminu. Námið veitir réttindi til að eiga við hermdarverkasprengjur (heimatilbúnar sprengjur).
  
• 
  Til að halda við réttindum til eyðingar á hefðbundnum sprengjum þarf starfs­maður að fara í endurmenntun á fimm ára fresti. Námið tekur einn mánuð hjá danska sjóhernum og lýkur með prófi.
  
• 
  Til að viðhalda réttindum til að eiga við hermdarverkasprengjur þurfa starfsmenn að fara í annað hvort tveggja vikna endurmenntun hjá danska sjóhernum eða í þriggja vikna endurmenntun á Bretlandi. Náminu lýkur með prófi.
  

Til að stunda þetta nám þurfa starfsmenn að vera vel að sér í ensku og helst dönsku. Danski sjóherinn hefur þó hliðrað til ef menn hafa ekki verið sleipir í dönsku.

Að meðaltali eru 40-50 útköll á ári. Þeir hafa þurft að halda sér við sjálfir fyrir utan þá endurmenntun sem fyrr er greint frá. Í viðtali við Ingvar kom fram að hann telur æskilegt að sprengisérfræðingar hefðu aðgang að æfingum hjá öðrum þjóðum, þar sem þeir færu í æfingaferðir og einnig gætu aðrir komið hingað til lands. Í viðtalinu kom einnig fram að Ingvar telur æskilegt að endurmenntun fyrir hefðbundnar sprengjur væri á 3ja ára fresti en fyrir hermdarverkasprengjur á 2ja ára fresti.
Stjórnstöð:
Við ráðningu starfsmanna stjórnstöðvar er sérstök áhersla lögð á reynslu af störfum á sjó, staðkunnáttu, menntun, þekkingu og reynslu af fjarskipum, leitar- og björgunarstörfum, tæknikunnáttu, siglingakunnáttu og góða tungumálakunnáttu, sérstaklega í ensku.
Varðstjórar hafa allir hlotið sérmenntun á sviði leitar og björgunar á sjó. Haldin hafa verið nokkur námskeið á vegum bandarísku strandgæslunnar, yfirmanns björgunarmiðstöðvarinnar í Gautaborg, auk námskeiða á vegum Landhelgis­gæslunnar. Námskeiðin hafa staðið frá nokkrum dögum og upp í þrjár vikur.
Fimm varðstjórar hafa m.a. loftskeytamenntun og einn skipstjórnarmenntun 3. stigs auk annars. Nýir starfsmenn gangast undir starfsþjálfun undir stjórn eldri varðstjóra og aðalvarðstjóra, og eftir atvikum sækja námskeið í leitar- og björgunarstörfum. Starfsaldur í stjórnstöð er mjög langur. Viðhaldsmenntun varðstjóra er talin æskileg. (Heimild: Hjalti Sæmundsson, aðalvarðstjóri hjá Landhelgisgæslunni.)