Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti o‘zbek tili va adabiyotini o‘qitish fakulteti

12-modul. Grammatika va uning bo‘limlari. Morfologiya. 
 
Grammatika va uning bo‘limlari: morfologiya va son kategoriyasi, rod 
kategoriyasi. Kelishik kategoriyasi, shaxs-son kategoriyasi. Grammatik ma’noning 
ifodalanish usullari: sintetik usul, analitik usul. Grammatik forma va kategoriyalar. 
Grammatik kategoriyalarning turlari. Morfologiya. So‘z va morfemaning tuzilishi. 
Morfema tushunchasi. Morfemaning turlari. Affiksal morfemaning vazifasiga 
ko‘ra turlari. So‘z yasovchi affiksal morfemalar. Affiksal morfemaning o‘rniga 
ko‘ra turlari. 
So‘zlarni turkumlarga ajratish prinsiplari. So‘z turkumlarining tasnifi: 
mustaqil so‘z turkumlari, yordamchi so‘z turkumlari, alohida guruhni tashkil 
etadigan so‘z turkumlari. 
13-modul. Sintaksis haqida ma’lumot. Sintaksis qismlari 
Sintaksis qismlari: sodda gap sintaksisi, qo‘shma gap sintaksisi, murakkab
qo‘shma gap sintaksisi. Sintaktik munosabat turlari: predikativ va nopredikativ 
bog‘lanish. So‘z birikmasi. So‘z birikmasining qo‘shma so‘z va gapdan farqi. So‘z 
birikmasining turlari: otli birikma, fe’lli birikma, sifatli birikma, ravishli birikma. 
Gap. Gapning tasnifi, ifoda va maqsadiga ko‘ra turlari. Gapning aktual bo‘linishi. 
14-modul. Dunyo tillarining tipologik tasnifi 
Dunyo tillarining xilma - xilligi. Tillar tasnifining asoslari. Tillar 
tasnifining turlari. Tipologik tasnif. Jahon tillarining geneologik tasnifi. 
Morfologik tipologiya. 
15-modul. Xalqaro va sun’iy tillar 
Xalqaro va sun’iy tillar haqida ma’lumot. Halqaro va sun’iy tilllarning 
o‘ziga xos xususiyatlari. Esperanto. Koyne tili. 
16-modul. Lingvistika turlari va lingvistik metodlar haqida boshlang‘ich
ma’lumotlar 
Lingvistika turlari haqida boshlang‘ich ma’lumotlar. Metod. Metodologiya. 
Diaxron tadqiqot metodlari. Sinxron tadqiqot metodlari. Lingvistik metodlar 
haqida boshlang‘ich ma’lumotlar. Ilmiy tadqiqot mavzusini va yo‘nalishini tanlash.