Alimboyeva dilfuza



Yüklə 1,91 Mb.
səhifə3/4
tarix28.11.2023
ölçüsü1,91 Mb.
#136882
1   2   3   4
Alimboyeva Dilfuza

Tabiatda hech narsa yo’qdan bor va bordan yo’q, bo`lmasligi ma'lum.. "Materiya" butunlay yo’q, bo’la olmaganidek, mutloq, bo’shliq, ham mavjud bo’la olmaydi. Agar modda yo’q, bo`lsa, unda maydon mavjud bo`ladi. Maydon yo’q bo`lsa, bu holda fizik bo’shliq, (vakum) paydo bo`ladi. " Fizik bo’shliq," deganimizda zamonaviy fizika materiyaning o`ziga xos muhim holatini nazarda tutadi.Qolaversa "materiyaning

  • Tabiatda hech narsa yo’qdan bor va bordan yo’q, bo`lmasligi ma'lum.. "Materiya" butunlay yo’q, bo’la olmaganidek, mutloq, bo’shliq, ham mavjud bo’la olmaydi. Agar modda yo’q, bo`lsa, unda maydon mavjud bo`ladi. Maydon yo’q bo`lsa, bu holda fizik bo’shliq, (vakum) paydo bo`ladi. " Fizik bo’shliq," deganimizda zamonaviy fizika materiyaning o`ziga xos muhim holatini nazarda tutadi.Qolaversa "materiyaning
  • saqlanish qonuni" materiyaning o’z-o`zidan paydo bo`lib va yo’q bo`lishi mumkin emasligini tushuntiradi. XX asr boshlarida massani, energiyani, elektr zaryadi, impu lsning saqlanish qonunyatlari fanda ma'lum bo`lgan. Hozirgi kunda esa, bular qatoriga "barion" va "lepton" zaryadlarining saqlanish qonunlari qo’shildi.
  • Zamonaviy fanlar "qora, tuynuk" tushunchasi to’g’risida ham o’z qarashlarini o’zgartirib, ba'zan aniqlik kiritayapti, " Kora tuynuk"lar to`laqonli yopiq olam emas, balki ular kuchli elektromagnit maydoniga ega bo`lib, tashqi olam bilan doimiy aloqadadir. Agar astronomik va makroskopik " qora tuynuk"lar mavjudligi kuzatuv asboblari yordamida anislangan bo`lsa, mikroskopni "qora tuynuk"lar hozircha nazariyaligicha qolmoqda.

Qora tuynuklarni uzoq, vaqtgacha mutloq, yutuvchi ob'ekt sifatida ko’rishar edi. hatto ularning gravitasiya kuchi yorug’likni ham ushlab qoladi deb qaralar edi. Lekin XX asr oxirlariga kelib "Kvant effekt"lari nazarda tutilgan holda "Qora tuynuk"lar o’z nomlanishidan qatiy nazar o`zini o`rab turgan bo’shliqda modda va anti moddalar oqimi chiqarishi aniqlandi. Lekin bu oqimlarni ishlab chiqaradigan virtual zarrachalar o’zlari "Qora tuynuk"lardan nobut bo`ladilar. Ular atrofida vakuum "qaynashi" (maydonning maxsus holati) sodir bo`ladi, bu jarayonni esa "Qora tuynuk"ning sekin-astalik bilan parchalanishi deb ta'riflash mumkin. Mutloq, boshlanish bo`lmaganidek, rivojlanishning mutloq oxiri ham mavjud emas. Jami o`rin almashuv jarayonlari nisbiy bo`lib o’zaro bog`langan. Qolaversa, "Qora tuynuk "lar va neytron yulduzlar xususida yangi nazariyalar paydo bo’layapti.
Astronomiya, kosmologiya va kosmonavtika.
Astronomiya - Kosmik jismlar va ularning sistemalari paydo bo`lishini, taraqqiyoti va tuzilishini, ko’rinma va harakatlarini, kimyoviy tarkibi va fizik holatini, Kosmosning bir-butun umumiy qonuniyatlarini o`rganuvchi fan.Astronomiya - qadimgi fanlardan biri. Astronomiya tarixining katta qismi kuzatish ma'lumotlarini to’plash bilan band bo`lgan. Qadimgi Astronomiya sohasida Pifagor, Aristotel, Eratosfen, Geshtarx,
Ptolemey, Arximed va boshqalarni ko`rsatish mumkin. VIII - IX asrlarda Muhammad
Xorazmiy, Ahmad al-Farg’oniy, Abbos Javdariy, Axmad Marvaziy va boshqa olimlar Astronomiya bilan jiddiy shug’ullandilar. Abu Rayxon Beruniy Astronomiyaning hamma masalalarini o’z ichiga olgan 40 ga yaqin astronomik risola yozgan. Beruniy fanning amaliy masalalarini hal qilish jarayonida bir qancha astronomik asboblarni, jumladan o’z astrolyabiyasini ixtiro qilgan. Beruniyning izdoshi Umar Xayyom
koinotning cheksizligiga oid juda ko`p yangi g’oyalarni ilgari surgan. Umar Xayyom hozir qo’llanilayotgan Grigoriyan taqvimidan ham aniq, bo`lgan quyosh taqvimini ishlab chiqqan.

Yüklə 1,91 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə