Abuzər Xələfov

Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti 
Azərbaycan Milli Kitabxanası 
 
 
- 69 – 
 
mədəniyyət  fenomeni  olan  kitabın  xidmətçisidir,  mütaliə  prosesinin  dəstəkləyicisi  və  inkişaf 
etdirilməsi  üzrə  mütəxəssisdir,  müxtəlif  mədəni-kütləvi  tədbirlərin  təşkilatçısıdır.  Beləliklə 
də,  yeni  formalaşan kitabxanaçı  təkcə  informasiya mənbəyi  deyil, həm  də sosio-mədəni  tex-
noloji bacarıqlara yiyələnmiş çox profilli mütəxəssisdir. [3.s.57] 
Hazırda cəmiyyətdə təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsi, hər bir ölkənin təhsil sistemi-
nin yenidən qurulmasında həll edilməsi vacib olan problemlərdəndir. Azərbaycan təhsil siste-
mində  Kitabxanaçılq-informasiya  mütəxəssislərinin  hazırlığının  müasir  dövrün  tələblərinə 
uyğunlaşdırılması istiqamətində müəyyən irəliləyişlər olsa da, bəzi cəhətlərdən ciddi dəyişik-
liklərə ehtiyac duyulur ki, bu da başqa bir tədqiqat işinin mövzusudur. 
 
 
ƏDƏBĠYYAT 
 
1.
 
Варганова  Г.В.  Лидерство  как  направление  библиотековедческих  исследова-
ний в США // Науч. и техн. б-ки. – 2008, № 8. – С.87-95.  
2.
 
Калегина О.А. Библиотечно-информационное образование в контексте миро-
вых  тенденций:  теоретико-методологический  аспект.  Автореферат  дисс.  на 
соиск. уч. степ. д-ра пед. наук. – СПб., 2007. – 48 с.  
3.
 
Лиховид Т.Ф. Высшее  библиотечно-информационное образование в Велико-
британии // Библиотековедение. – 2007, № 3. – С.94-98.  
4.
 
Лиховид  Т.Ф.,  Царева  А.В.  Библиотечно-информационное  образование  во 
Франции // Библиотековедение. – 2006, № 3. – С.122-128.  
5.
 
Пушкова  С.В.  Современные  тенденции  в  непрерывном  профессиональном 
образовании  библиотекарей  за  рубежом  //  Открытый  доступ.  Библиотеки  за 
рубежом 2006 / Сост. С.В.Пушкова. – М.: «Рудомино», 2006. – С.291-309.  
6.
 
Создание глобального партнѐрства: межконтинентальные инициативы по со-
трудничеству  между  программами  LIS  /  Совместное  заседание  отдела  VIII. 
Региональная деятельность и Секции по образованию и обучению // Новости 
Междунар.  федерации  библиотечных  ассоциаций  и  учреждений.  –  2008,  № 
4(73). – С.24-28. 
7.
 
Стивенс  Д.  Введение  дисциплины  «Развитие  профессиональных  навыков»  в 
программу  обучения  по  специальности  «Библиотечная  и  информационная 
наука» в Великобритании // Новости Междунар. федерации библиотечных ас-
социаций и учреждений. – 2007, № 2(65). – С.35-37.  
8.
 
Стратегический план ИФЛА на 2006-2009 годы // Новости Междунар. феде-
рации библиотечных ассоциаций и учреждений. – 2007, № 3(66). – С.7-10.  
9.
 
Тихонова Е.В. Система библиотечного образования в Италии // Библиотеко-
ведение. – 2006, № 6. – С.116-119.  
10.
 
Торхауге Е. Новые требования – старые навыки. Стратегия преодоления раз-
рыва:  развитие  новых  умений  в  контексте  повседневной  работы  //  Новости 
Рос. комитета ИФЛА. – 2006, № 3(60). – С.39-44.  

---

“Kitabxana-İnformasiya Elmləri: tədris və təcrübədə yeni çağırışlar”  
Beynəlxalq elmi konfransının materialları 
 
 
- 70 - 
11.
 
Нгуен  Тхи  Донг.  Модернизация  библиотечно-информационного  дела 
Вьетнама  и  проблема  подготовки  профессиональных  кадров  //  Науч.  и  техн. 
б-ки. – 2007, № 6. – С.37-45.  
12.
 
Melchionda  M.  Librarians  in  the  age  of  the  Internet:  their  attitudes  and  roles.  A 
literary review // New library world. – 2007. – Vol.108, № 3/4. – Р.123-140. 
13.
 
http://www.ifla.org/publications/guidelines-for-professional-libraryinformation-
educational-programs-2012  
 
 
Narmina Abdullayeva 
 
INNOVATIVE CHANGES IN LIBRARY-INFORMATION ACTIVITY AND  
EDUCATION IN INFORMATIZATIONED SOCIETY 
 
Summary 
Library/information educational programmes have a long and distinguished history. In 
the past, they have focused on developing physical collections of books and other materials in 
library buildings staffed by people who have learned to select, acquire, organise, retrieve and 
circulate these materials. Today library information educational programmes extend beyond 
the  physical  collections  and  buildings  to  the  virtual  world  of  the  Internet.  Today 
the concentration is on information provision to users in a variety of contexts, public, private 
and third sector; users who may not be necessarily able or willing to enter the library build-
ing  or  environment.  Collaboration  with  partners  within  the  sector  -  archives,  museums  and 
records management - is increasingly evident, so inclusion in programmes of an awareness of 
common  issues  is  appropriate.  The  article  is  about  innovations  in  library  and  information 
science  education,  the  activities  of  IFLA  in  this  field,  the  modern  requirements  to  librarian 
profession specialists.
  

---

Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti 
Azərbaycan Milli Kitabxanası 
 
 
- 71 – 
 
Eldəniz Elman oğlu Məmmədov  
BDU Kitabxanaçılıq-informasiya fakültəsi,  
«Kitabxanaşünaslıq» kafedrası və  
 ADMİU Kulturologiya fakültəsi, müəllim 
[e-mail] 
 
 
ĠNFORMASĠYA CƏMĠYYƏTĠ VƏ MÜTALĠƏ 
 
Açar  sözlər:  Bibliopsixologiya,  informasiya  böhranı,  informasiya  cəmiyyəti,  elektron 
nəşr, kitab nəşri, mütaliə, mütaliə pedaqogikası, mütaliə psixologiyası, mütaliə sosiologiyası. 
Ключевые  слова:  Библиопсихология,  информационный  кризис,  информационное 
общество, электронное издание, издательство книг, чтение, педагогика  чтения, пси-
хология чтения, социология чтения.  
Bu  məqalədə  informasiya  cəmiyyəti,  onun  formalaşmasına  səbəb  olan  informasiya 
böhranı, o cümlədən informasiya cəmiyyətində yeni qiraət məhsulu sayılan elektron nəşrlər və 
onların,  ənənəvi  çap  məhsullarından  fərqli  olaraq,  insanların  mütaliəsinə  necə  təsir  etməsi, 
həmçinin mütaliənin sosiologiyası, pedaqogikası və psixologiyası məsələlərindən bəhs olunur. 
 
Sivilizasiyanın  inkişafı  tarixində  məlumatların,  biliklərin  gələcək  nəsillərə  ötürülməsi 
problemi  insan  zəkasının,  elmi-texniki  tərəqqinin  inkişaf  səviyyəsindən  asılı  olaraq  müxtəlif 
vasitələrlə həll olunmuşdur. Lakin XXI əsrin başlanğıcında bəşəriyyət mühüm problemlə üz-
ləşmişdir, belə ki, nəsildən-nəslə ötürülməsi nəzərdə tutulan biliklərin artımı ilə ondan qat-qat 
çox  olan  məlumat  axını  arasında  uyğunsuzluq  -  informasiya  böhranı  yaranmışdır.  Məhz 
bunun nəticəsidir ki,  üçüncü minilliyin  ideologiyasının  əsasını informasiya cəmiyyətinin  qu-
rulması məsələləri təşkil edir. 
İnformasiya cəmiyyəti (İC) elə bir cəmiyyətdir ki, burada ictimaiyyətin əsas fəaliyyəti 
informasiyanın, xüsusən də onun ən yüksək forması olan biliklərin müasir informasiya texno-
logiyaları vasitəsi ilə toplanılması, emalı, saxlanılması və yayılmasına əsaslanır. 
Bu xüsusda 2003-cü ilin 10-12 dekabr tarixlərində İsveçrənin Cenevrə şəhərində keçiri-
lən  «İnformasiya  Cəmiyyəti  üzrə  Dünya  Sammiti»nin  fəaliyyət  planında  qeyd  olunan  bəzi 
məsələlərə nəzər salaq [9]: 

 
«Milli elektron strategiyalar çərçivəsində ahılların, məhdud imkanlı şəxslərin, uşaq-
ların, hər şeydən öncə, ictimai diqqətdən kənar uşaqların, həmçinin əlverişsiz şəraitdə yaşayan 
əhali qruplarının xüsusi ehtiyaclarını ödəmək, o cümlədən onların maarifləndirici, qanunverici 
və inzibati qaydalara uyğun olaraq informasiya cəmiyyətinə tammiqyaslı qoşulmasının təmin 
olunmasına nail olmaq» (C2 bölməsi, 9/e bəndi); 

 
«Savadsızlıq  probleminin  aradan  qaldırılması  məqsədi  ilə  insanlara  informasiya-
kommunikasiya  texnologiyalarından  istifadəni  asanlaşdırmaq  üçün  qiymət  nöqteyi-nəzərdən 
sərfəli texnologiyalar və mətnsiz kompüter interfeysləri hazırlamaq» (C2 bölməsi, 9/g bəndi); 
 

---