REJA: - Kompaniya ahvolini tahlil qilish uslubiyoti.
- SWOT – tahlil, qadriyatlar zanjiri tahlili, xarajatlar tahlili, raqobatbardoshlik bahosi.
- Kompaniyaning kuchli va zaif tomonlari.
Strategik qiymat tahlili Kompaniyada yuzaga kelgan vaziyatni eng aniq ko`rsatadigan indikatorlardan biri - uning o’z raqobatchilariga nisbatan narx pozitsiyasidir. Bu ayniqsa mahsuloti kam differensiyalashgan tarmoqlarga taalluqli bo`lib, kompaniya har qanday sharoitda ham o’z raqiblardan orqada qolmasligi kerak, aks holda raqobatli pozitsiyani qo’ldan boy berib qo’yishi mumkin. Raqobatchilarning xarajatlaridagi farqlarga quyidagilar sabab bo`lishi mumkin: Strategik qiymatli tahlilda asosiy e’tibor firmaning o’z raqiblariga nisbatan qiymat pozitsiyasiga qaratiladi. Bunday tahlilning birlamchi tahliliy yondashuvi qiymat zanjirini yasash bo`lib, ushbu zanjir xomashyodan pirovard iste’molchilarning narxlarigacha bo`lgan qiymat manzarasini aks ettiradi Strategik qiymatli tahlilda asosiy e’tibor firmaning o’z raqiblariga nisbatan qiymat pozitsiyasiga qaratiladi. Bunday tahlilning birlamchi tahliliy yondashuvi qiymat zanjirini yasash bo`lib, ushbu zanjir xomashyodan pirovard iste’molchilarning narxlarigacha bo`lgan qiymat manzarasini aks ettiradi harakatlar/xarajatlar zanjirida raqobatchi firmalar bir-biridan eng katta farq qiladigan uchta asosiy soha borligini ko`rsatadi: ta’minot sohasi, taqsimot kanallarining ilg’or qismlari, kompaniyaning o’z ichki faoliyati. Agar firma zanjirning orqa yoki oldingi qismlarida raqobatbardoshlikni qo’ldan boy bersa, u raqobatbardoshlikni tiklash maqsadida o’z ichki xatti-harakatlarini o’zgartirishi mumkin. Qiymat Bo’shliqlari asosan zanjirning orqa qismida yotsa, firma quyidagi olti xil strategik xatti-harakatlarni amalga oshirishi mumkin: Qiymat Bo’yicha raqobatbardoshlikning boy berilishiga sabab zanjirning ichki sohalarida bo’lsa, quyidagilarni amalga oshirish maqsadga muvofiqdir: Firmaning raqobat prozitsiyalarini baholash uchun muvaffaqiyatning asosiy omillari bo’yicha balli baholar shkalasidan foydalaniladi. Bunda firma va uning raqiblari bo’yicha ana shunday omillar solishtirib ko’riladi. Umumiy qoida: kompaniya o`zining raqobatdagi kuchli jihatlarini ko’paytirib borishi va o`zining raqobatchilikdagi zaif jihatlarini himoya qilishi kerak. U o’z strategiyasida o`zining kuchli jihatlariga tayanishi va zaif jihatlarini mustahkamlashga oid chora-tadbirlarni ko’rishi lozim. Ayni paytda raqiblarning kuchli jihatlari reytingi hujumning qaysi tomondan bo`lishini va aksincha, raqiblarning zaif tomoni qayerda ekanligini ko`rsatadi. Agar aynan kompaniya raqobatda kuchli bo`lgan jihatlarda raqiblar zaif bo’lsa, ushbu vaziyatdan foydalanib qolish chora-tadbirlarini ko’rish lozim. Kompaniyaning raqiblarga nisbatan strategik kuchini baholashning namunasi. (reyting shkalasi: eng zaif - 1, eng kuchli - 10, qavs ichida - salmoqning reyting bahosiga Ko’paytmasi)
MAO / Kuch birligi
|
salmoq
|
O’rganilayotgan Kompaniya
|
A raqib
|
B raqib
|
V raqib
|
Mahsulotning sifati/ishlanishi
|
0,10
|
8 (0,80)
|
5 (0,50)
|
9 (0,90)
|
6 (0,60)
|
Nufuz / imidj
|
0,10
|
8 (0,80)
|
7 (0,70)
|
10 (1,00)
|
6 (0,60)
|
Materiallar / qiymat
|
0,05
|
5 (0,25)
|
5 (0,25)
|
6 (0,30)
|
4 (0,20)
|
Texnologik san’at
|
0,05
|
8 (0,40)
|
5 (0,25)
|
5 (0,25)
|
4 (0,20)
|
Ishlab chiqarish quvvatlari
|
0,05
|
9 (0,45)
|
7 (0,35)
|
10 (0,50)
|
6 (0,30)
|
Dostları ilə paylaş: |
