19-Mavzu: Shifratorlar va deshifratorlar Shifrator (cd- coder) kirish yo‘lidagi birlik signalni n

19-Mavzu: Shifratorlar va deshifratorlar
Shifrator (CD- coder) - kirish yo‘lidagi birlik signalni n razryadli ikkilik kodga aylantiradigan EHM ning aniq uzelidir.
Boshqacha qilib aytganda shifritor 10- lik kodni 2-lik kodga aylantirib berish uchun xizmat qiladigan operasion elementdir. Shuning uchun shifratorlar raqamli texnikaning va EHMlarning kiritish qurilmalarida o’nlik kodlarni ikkilik kodlarga o‘zgartirishda keng qo‘llaniladi.
Shifrator iki xil bo’ladi.
1. To’liq shifratorlar
2. To’liqmas shifratorlar
Shifratorning kirish m va chiqish n yo‘llari soni m=2n munosabat bilan teng bo’lsa, bunday shifratorlar to’liq shifratorlar deyladi.
Shifratorning kirish m va chiqish n yo‘llari soni 2n munosabat dan kam bo’lsa, bunday shifratorlar to’liqemas shifratorlar deyladi.
4-ta kirishga va 2-ta chiqishga ega bo’lgan to’liq shifratorlar
Shifratorni ishlash prinsipini ko‘rib chiqamiz. Unda kirish signallari sifatida x1,...,x3 ikkilik o‘zgaruvchilar qatnashadi. Ular mos ravishdagi klavishalarni bosganda paydo bo‘ladi. Quyida shifratorning o‘tish jadvalini keltiramiz.

O‘nlik son	Kirish kodi				Chiqish kodi
	X3	X2	X1	X0	Y1	Y0
0	0	0	0	1	0	0
1	0	0