11 sinf O’zbek tilida evfemizm va disfemizm

Disfemizm so‘zlovchining tinglovchiga yoki biror predmetga nisbatan masxara, istehzoli, iltifotsiz qarashini bildiradi. Disfemizmlar so‘zning deyarli hosila ma’nosi sifatida yuzaga keladi. U hosila ma’noni yuzaga keltiruvchi quyidagi hodisalar natijasi bo‘ladi:
1. Metaforaga ko‘ra hosil bo‘ladi. Masalan, cho‘chqa (o‘zbekcha), domuz (turkcha), tweji (koreyscha); tulki (o‘zbekcha), tilki (turkcha), you (koreyscha).
2. Metonimiyaga ko‘ra hosil bo‘ladi. Masalan, chuvrindi, eshak kabi disfemizmlar odamga nisbatan qo‘llanar ekan, yo uning ustidagi, yo uning harakatiga qarab aloqadorligi nazarda tutilgan.
3. Sinekdoxaga ko‘ra hosil bo‘ladi. Masalan, qorin (o‘zbekcha), göbek (turkcha), kalla kabi disfemizmlar odamga nisbatan qo‘llanar ekan, uning belgili muchasi e’tiborga olinadi. Disfemizmlar tilning yashovchan qatlami bo‘lib, ular barqarorligi bilan tavsiflanadi.