10-Mavzu: Tezkorlik qobiliyatini tarbiyalash. Reja
Yüklə 17,59 Kb.
|
| Sodsa reaksiya 'ko’chish" (o’tish) xususiyatiga ega: agarda individ (shaxe) biron-bir holatda signalga tez reaksiya qilsa, boshkalariga ham huddi shunga o’xshagan sharoitda tez reaksiya qilishi mumkin. Kiyin reaksiyalar xususiyligi bilan ajralib turadi. Agarda odam navbati bilan ikki signalga yaxshi reaksiya qilsa, uchta va undan ortik signallarga ham shunday tez reaksiya qiladi, deyishimiz noto’g’ri bo’ladi.
Harakat tezligi reaksiyasini sekundlar va millisekundlar bilan o’lchanadi. Tezlikni rivojlantirish uchun vosita qilib, odatda, maxsus mashqlar tanlanmaydi. Oddiy harakat reaksiyasi tezlik talab qiladigan turli harakatlarni bajarish davomida rivojlanaveradi. Bunda harakat reaksiyasini "ko’chish"i (tezlikning ko’chishi) kuzatilmaydi, ya’ni tezlik reasiyasini rivojlantirish bilan harakat tezligini rivoj-lantirish qiyin. Harakat reaksiyasini rivojlantirishda turli-tuman harakatli, sport o’yinlarini vosita sifatida qimmati yuqori, ammo basketbol ularning ichida yetakchisidir. Uni tarbiyalashning asosiy metodi - paydo bo’lgan, bo’ladigan signallarga imkoni boricha tez reaksiya qila olish. Analitik yondoshish metodi, ya’ni yengillashtirilgan sharoitda va tezlikda harakatlarni alohida ajratib olib tezlikni rivojlantirish ham yaxshi natijalar beradi. Sensamotor metodidan ham foydalaniladi (SP. Gellershteyn 1958). Unda interval vaqtini farqlay olish qobiliyatini oshirish uchun signallarga reaksiya qilish tezligini oshirish mashk qilinadi. Maktabdagi jismoniy madaniyat darslarida reaksiya qilish vaqtini oldindan shartlashilgan turli-tuman signallarga reaksiya kilishni talab qiluvchi (masalan, to’xtalishlar bilan bajariladigan erkin yugurishlar yoki o’qituvchi signali, buyrug’i bilan yugurish yo’nalishini o’zgartirish) mashqlarni yordamida rivojlantiriladi. Sport o’yinlari reaksiya qila olish va uni tarbiyalaydigan eng yaxshi vositadir. Nazorat uchun savollar: Tezkorlik haqida tushuncha? Tezkorlik qobiliyatini rivojlantirish? Harakat chastotasini izohlang? Tezkorlikni kompleksli xususiyatini izohlang? Analitik yondoshish metodini izohlang? Yüklə 17,59 Kb. Dostları ilə paylaş:
|