1. Ta’lim berish texnologiyasi ( amaliy mashg’ulot )

DORI MODDALARINING QAYTA ISHLATILISHI
Ba’zi dori vositalari organizmga qayta (takror) kiritiganda ularning ta’siri o’zgarishi mumkin. Tasirining kuchayishi moddalarning organizmda to’planishi ikki xil bo’lishi mumkin.
1. Moddiy kumulyasiya yoki moddiy to’plpnish – bu farmakologik moddaning organizmda to’planishi. Bu to’planish uzoq ta’sir ko’rsatuvchi va organizmdan asa-sekin chiqib ketuvchi moddalarga xosdir.U ko’pincha zaharlanishga olib boradi.
2. Funksional to’planish – dori moddallari ta’sirining ayrim samarasining jamlanishi natijasida yuzaga keladi.
Ba’zi dori moddallari takror kiritilganda ularning ta’siri susayadi, ya’ni tolerantlik – doriga o’rganish holati yuzaga keladi. Buning sababi modda so’rilishining sekinlashuvi, parchalanish va organizmdan chiqib ketish tezligining ortishi bilan bog’liq bo’ladi. Moddaga o’rganish holati yuz berganda uning dozasini oshirish yoki uni boshqa biror preparat bilan almashtirish kerak. Taxifilaksiya doriga o’rganishning alohida turi hisoblanadi. Bu hodisa dorilarni oz vaqt oralatib takror kiritilganda organizmni unga tez o’rganib qolishdir.


5.3. Mashg’ulot da qo’llaniladigan yangi pedagogik texnologiyalar:
Talabalar quiz botda tayyorlangan test mashqlarini bajaradilar.test natijalari darhol talabaga ko‘rinadi.noto‘g‘ri ishlangan testlar muhokama qilinadi.
5.3.2. Grafik organayzerni ishlab chiqish “Klaster”
Klaster
(Klaster-tutam, bog’lam) – axborot xaritasini tuzish yo’li barcha tuzilmaning mohiyatini markazlashtirish va aniqlash uchun qandaydir biror asosiy omil atrofida g’oyalarni yigish. Bilimlarni faollashtirishni tezlashtiradi, fikrlash jarayoniga mavzu bo’yicha yangi o’zaro bog’lanishli tasavvurlarni erkin va ochiq jalb qilishga yordam beradi.
Bosqichlar:
1. Talabalar klasterni tuzish qoidasi bilan tanishadilar.
2. Yozuv taxtasi yoki katta qog’oz varag’ining o’rtasiga asosiy so’z yoki 1-2 so’zdan iborat bo’lgan mavzu nomi yoziladi.
3. Birikma bo’yicha asosiy so’z bilan uning yonida mavzu bilan bog’liq so’z va takliflar kichik doirachalar “yo’ldoshlar” yozib qo’shiladi.
4. Ularni “asosiy” so’z bilan chiziqlar yordamida birlashtiriladi. Bu “yo’ldoshlarda” “kichik yo’ldoshlar” bo’lishi mumkin. Yozuv ajratilgan (5-15 daqiqa) vaqt davomida yoki g’oyalar tugagunicha davom etishi mumkin.
5. Muhokama uchun klasterlar bilan almashinadilar.
6. Ish natijalari prezentasiyasi o’tkaziladi

12-bar.ichak

mushak ichiga



Og’iz orqali

Ingalyast.



til ostiga





enteral

Tomir ichiga



to’g’ri ichak

parenteral







Dori vosita.kiritish yo’llari



Ta’sir turlari





MIT



Umumiy farmakologiya





o’pka



ta’sir mexanizmi

ajralishi



buyrak



FD

FK



ta’sir qilish joyi

depolanishi





so’rilishi



biol.effekti



taqsimlanishi

metabolizm



filtrastiya



pinostitoz



met.trans

aktiv trans.



kon’yugatstiya

passiv diffuziya





metillinish



astetillanish