1-Mavzu: pr texnologiyalarining tarixi va rivojlanish bosqichlari

1-Mavzu: PR texnologiyalarining tarixi va rivojlanish bosqichlari
PR faqatgina aloqa texnologiyalari emas. Jamoatchilik bilan aloqalar boʻyicha mutaxassislar yoki PR-menejerlar tadbirkor va korxonalarga jamiyatda oʻz obroʻsini oshirishga yordam beradi. Shuningdek, ular xavf tugʻilganda mijozning obroʻsini himoya qilishga yordam beradi.
PR turli pullik va notijorat aloqa kanallaridan foydalanadi, jumladan:
• Anʼanaviy ommaviy axborot vositalari;
• Ijtimoiy tarmoqlar;
• Shaxsiy muloqot.
Reklama uchun bepul platformalar va kanallardan foydalanish oʻzining afzalliklariga ega. Bu jamoatchilikdan pulli reklama singari shubha bilan qabul qilinmaydi.
PR yoki jamoatchilik bilan aloqani nima ekanligini aniqlashtirish oson emas. Ularni marketing yoki reklama bilan toʻliq bogʻlab boʻlmaydi.
2012-yilda Amerika Jamoatchilik bilan aloqalar jamiyati (PRSA) PR nima ekanligi toʻgʻrisida yakuniy qaror qabul qilishdan oldin bir necha mingdan ortiq PR haqida taʼriflarni koʻrib chiqdi va quyidagi xulosani keltirdi:
«Jamoatchilik bilan aloqalar (PR - Public Relations) — bu tashkilotlar va jamoatchilik oʻrtasida oʻzaro manfaatli aloqalarni oʻrnatishga imkon beradigan strategik aloqa jarayoni»
PRʻning marketing va reklamadan farqi
PR reklamadan farq qiladi. PR agentliklari pulli aksiyalarga ixtisoslashgan emas.
Aksincha, ular brendni jurnal, gazeta, yangiliklar kanallari, veb-sayt, bloglar va telekoʻrsatuvlarda paydo boʻladigan mahalliy reklamaga yaqin kontent yordamida targʻib qiladilar.
Reklama — bu marketingning bir shakli boʻlib, tovar yoki mahsulot xabardorligini oshirishga, sotish va xaridorlar daromadini koʻpaytirishga qaratilgan. Koʻpincha bu toʻgʻridan-toʻgʻri pullik reklama. PR biroz boshqacha ishlaydi.
PR yanada nozikroq boʻlib, talabni emas, balki kompaniyaning ijobiy imidjini shakllantiradi, buning asosida isteʼmolchilarning ham, sheriklarning ham, hatto davlatning ham manfaatlari shakllanadi.
Jamoatchilik bilan aloqalar boʻyicha mutaxassis mijozga oʻz gʻoyasi, mahsuloti, pozitsiyasi yoki yutugʻini aks ettiruvchi hikoya yaratishga yordam beradi. Shunday qilib, qaysidir maʼnoda PR odamlari hikoyachilar hisoblanadi.
Oʻzini reklama platformalarida mukofot uchun aytadigan reklama beruvchilardan farqli oʻlaroq, PR-odamlar boshqa usullarga murojaat qilishadi.
Bu holda reklama usullari anʼanaviy ommaviy axborot vositalarini, ijtimoiy tarmoqlarni yoki nutqni oʻz ichiga oladi, ular ayniqsa keng auditoriyani qamrab oladi. Shuni yodda tutingki, piarchi nafaqat pullik mijozga erishmoqchi — u bu fikrni hammaga yetkazishni istaydi.