1. Хўжалик юритувчи субъектнинг меҳнат ресурслари билан таъминланишини таҳлили



Yüklə 0,81 Mb.
səhifə10/16
tarix29.11.2023
ölçüsü0,81 Mb.
#142571
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   16
MT 3- mavzu. Korxona operatsion faoliyatining tahlili

SRsh=SMsh/SMx

SMsh-shartnoma majburiyatlarini hisobga olgan holda haqiqatda yetkazib berilgan mahsulot hajmi
Smx-yetkazib berilishi rejalashtirilgan mahsulot hajmi yetkazib erilishi

Sortlilik koeffitsiyenti (Ks)

Ks=MX/Mxb

Mxb-oliy kategoriya bahosida qayta hisoblangan mahsulot hajmi

O‘rtacha sotish bahosi (SBo‘)

SBo‘=MXq/MXm

MXq-Haqiqatda sotilgan mahsulot qiymati
MXm-Haqiqatda sotilgan mahsulot miqdori

Sotish hajmiga ta’sir etuvchi omillar (Smo‘)

SMo‘=TMqb+TMi-TMqo

TMqb-tayyor mahsulot davr boshiga qoldig‘i
TMi-Joriy davrda ishlab chiqarilgan tayyor mahsulot hajmi
TMqo-Tayyor mahsulotning davr oxiriga qoldig‘i

Mahsulot ishlab chiqarish rejasining bajarilishi tahlili


Ko‘rsatkichlar

Bazaviy bahodagi qiymati ming so‘m

Reja bajarilishi, %

2017 y.

2018 y.

2019 y.

2017

2018

2019

reja

xak

reja

xak

reja

xak

Ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi, ming so‘m

260050

282792

420600

442606

502600

532036

108.7

105.2

105.8

Mahsulоt ishlab chiqarish va sоtish dinamikasini tahlili


Yillar

Mahsulоt
ishlab chiqarish hajmi jоriy yil bahоsida, ming. so’m

Bahо indeksi

Mahsulоt ishlab chiqarish hajmi bazis davri bahоsida, ming. so’m

O’sish
sur`ati, %

Mahsulоt sоtish hajmi, ming.so’m

O’sish sur`ati,%

bazisli

zanjirli

bazisli

zanjirli

XXX1

200000

1,0

200000

100

100

210700

100

100

XXX2

215000

1,30

165384

82,7

82,7

168300

79,9

79,9

XXX3

220000

1,35

125356

62,6

75,8

170500

81,0

101,3

XXX4

339150

1,20

209352

104,6

167,0

250000

118,7

146,7

XXX5

336006

1,10

254550

127,3

127,6

280380

133,1

112,2

Aktsiоnerlik jamiyati bo’yicha paxta tоlasi dinamikasining оmilli tahlili


Ko’rsatkichlar

ххх1 yil

ххх2 yilda qayta ishlangan xоm ashyo miqdоri va ххх1 yildagi tоlasi chiqimi bo’yicha

ххх2 yil

O’zgari-shi (+;-)

Sh.j. jami o’zgarishi (+;-)

Paxta xоm ashyosi miqdоri hisоbiga

Tоla kоeffi-tsienti hisоbi-ga

Qayta ishlangan paxta xоm ashyosi miqdоri , tоnna

14659

27423

27423

+12764

X

X

Paxta tоlasi chiqimi kоef-fitsienti

0,369

0,369

0,320

-0,049

X

X

Paxta tоlasi miqdоri, tоnna

5403

10119

8775

+3372

+4716

-1344

Q1Ch0-Q0Ch0=(27423*0,369)-(14659*0,369)=10119-5403=+4716 t.
Q1Ch1-Q1Ch0=(27423*0,320)-(27423*0,369)=8775-10119=-1347 t.

Struktura o’zgarishining mahsulоt hajmiga ta`siri


Mahsu- lоt turi

Mahsulоt birligini bahоsi, so’m

Ishlab chiqarish hajmi, dоna

Mahsulоt strukturasi, %

Ishlab chiqarilgan mahsulоt qiymat shaklida, ming so’m

Struktura o’zgarishi-ning mahsulоt hajmiga ta`siri gr.9-gr.8

biznes-reja

haqi-qatda

biznes- reja

haqi-qatda

biznes-
reja

haqiqiy ishlab chiqarish reja strukturasi bo’yicha

haqi-qatda

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

A

4000

10000

13000

50,0

68,4

40000

38000

52000

+14000

B

2500

10000

6000

50,0

31,6

25000

23750

15000

-8750

JAMI

-

20000

19000

100,0

100,0

65000

61750

67000

+5250

19000 * 50 * 4000 : 100 = 38000
19000* 50 * 2500 :100 = 23750
52000-38000 = + 14000

Korxona faoliyatining turlari: operatsion, investitsion, moliyaviy faoliyat

  • Operatsiya – (lotincha “Operatsion” - so‘zidan olingan bo‘lib) muayyan maqsadga erishish uchun amalga oshiriladigan harakatlarni anglatadi.
  • Faoliyat – maqsadga erishish yo‘lida muayyan vositalardan foydalanishning rag‘batlantiruvchi jarayoni.
  • Operatsion faoliyat – xo‘jalik yurituvchi subyektning daromad keltiruvchi asosiy faoliyati, shuningdek‚ subyektning investitsiya va moliyaviy faoliyatiga oid bo‘lmagan o‘zga xo‘jalik faoliyatidir.
  • Operatsion faoliyat – mahsulotlar (ish, xizmat)larni ishlab chiqarishga xarajatlarni amalga oshirish va ularni sotishdan daromadlar olishga qaratilgan.

Faoliyat turlariga mos ravishda tahlil ham operatsion, investitsion va moliyaviy faoliyat tahlili turlariga tarkiblanadi.

  • Operatsion tahlil – xo‘jalik yurituvchi subyektning daromad keltiruvchi asosiy faoliyati, shuningdek‚ subyektning investitsiya va moliya faoliyatiga oid bo‘lmagan o‘zga xo‘jalik faoliyati tahlilidir.
  • Operatsion tahlil – xo‘jalik subyektining moliyaviy natijalarining ishlab chiqarish xarajatlari va tushum hajmiga bog‘liqligidan iborat tahlil turidir
  • Investitsion tahlil – uzoq muddatli aktivlar va boshqa investitsiya obyektlarini sotib olish va sotishni tahlilidir.
  • Investitsion tahlil – investitsion faoliyat, uning samaradorligi va natijaviyligi bilan bog‘liq bo‘lgan tahlil turidir.
  • Moliyaviy faoliyat tahlili – xo‘jalik yurituvchi subyektning o‘z mablag‘i va qarz mablag‘lari miqdori va ular tarkibidagi o‘zgarishlari bilan bog‘liq bo‘lgan tahlilidir.
  • Moliyaviy faoliyat tahlili – xo‘jalik subyektining moliyaviy harakatlari, ularning samaradorligi va natijaviyligi bilan bog‘liq bo‘lgan tahlilidir.

Operatsion faoliyatda pul oqimlariga quyidagilar misol bo‘ladi:

  • - tovarlarni sotish va xizmatlarni ko‘rsatishdan kelib tushgan pul mablag‘lari;
  • - royalti, xizmatlar haqi, komission to‘lovlar va boshqa daromadlar ko‘rinishida kelib tushgan pul mablag‘lari;
  • - mol yetkazib beruvchilarga tovarlar va xizmatlar uchun to‘lovlar;
  • - xodimlarga va xodimlar nomidan to‘lovlar;
  • - sug‘urta tashkilotining sug‘urta polislari bo‘yicha mukofotlari va talablari, annuitetlar va boshqa sug‘urta to‘lovlari bo‘yicha pul tushumlari va pul to‘lovlari;
  • - foyda solig‘i bo‘yicha to‘lovlar hamda soliqlarning qaytarilishi, agar ular moliyaviy yoki investitsion faoliyat bilan aniq bog‘liq bo‘lmasa;
  • - vositachilik yoki oldi-sotdi maqsadlarida tuzilgan shartnomalar bo‘yicha pul tushumlari va to‘lovlari.

MAHSULOT (ISH, XIZMAT)LARNING TARMOQ VA FAOLIYAT TAVSIFI

  • Savdo korxonalari;
  • Xizmat ko‘rsatuvchi korxonalar;
  • Ishlab chiqarish korxonalari;
  • Kommunal xizmatlar;
  • Gaz va neftni qayta ishlash korxonalari;
  • Transport korxonalari;
  • Qishloq xo‘jaligi;
  • Moliyaviy soha.

MAHSULOT (ISH, XIZMAT)LARNING TARMOQ VA FAOLIYAT TAVSIFI

  • Savdo korxonalari. Chakana va ulgurji savdo korxonalari boshqa korxonalar tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlarni sotish bilan shug‘ullanadilar. Ular uchun aktivlarning muhim qismi tovarlar zaxirasi hisoblanadi. Shu sababli ham tahlilda muhim e’tibor tovarlar zaxirasining tarkibiga va dinamikasiga qaratiladi.
  • Xizmat ko‘rsatuvchi korxonalar. Xizmat ko‘rsatuvchi kompaniyalarning o‘ziga xos xususiyati shundaki‚ ularda yangidan qiymat (mahsulot) yaratilmaydi. Xizmatlar omborda saqlanmaydi, zaxiralarning jami aktivlar tarikibidagi salmog‘i uncha yuqori bo‘lmaydi. Kompaniyalarda asosiy rolni intellektual kapital egallaydi. Bunday kompaniyalar tahlilida asosiy e’tibor, aylanma aktivlarning samaradorligiga qaratiladi.
  • Ishlab chiqarish korxonalari. Ishlab chiqarish korxonalari tarmoqning eng faol, yuqori potensialli, ko‘p mehnat va xarajat talab qiladigan tarmoq bo‘g‘ini hisoblanadi. Ularga xos bo‘lgan eng muhim jihatlar asosiy vositalar, tovar moddiy zaxiralar va tugallanmagan ishlab chiqarish aktivlari qiymatining juda yuqoriligi bilan xarakterlanadi.

Yüklə 0,81 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   16




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə