Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal sonucunda kış mevsiminde ve özellikle alçak basınçlı havalarda soba ve şofben zehirlenmelerinin (karbonmonoksit zehirlenmeleri) arttığı görülmektedir. Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal sonucunda kış mevsiminde ve özellikle alçak basınçlı havalarda soba ve şofben zehirlenmelerinin (karbonmonoksit zehirlenmeleri) arttığı görülmektedir.
Renksiz, Renksiz, Kokusuz, Tatsız Yanıcı Zehirli bir gazdır. *(Bu nedenle zehirlenmenin fark edilmesi de güç olmaktadır.)
Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla kapalı ortamda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, mangal, şofben ve bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması sonucu meydana gelir. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla kapalı ortamda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, mangal, şofben ve bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması sonucu meydana gelir. Kısa sürede müdahale yapılmazsa ölümle sonuçlanabilir.
Baş ağrısı Baş ağrısıBaş dönmesi HalsizlikYorgunlukSersemlikTerlemeBulantıKusma
Özellikle uyku esnasında vücut zehirlenme belirtilerini algılayamaz, bu nedenle ölüm olayları genellikle gece uyku sırasında meydana gelmektedir. Özellikle uyku esnasında vücut zehirlenme belirtilerini algılayamaz, bu nedenle ölüm olayları genellikle gece uyku sırasında meydana gelmektedir.Gündüz saatlerinde soba ile ısınılan evlerde yukarıda söz edilen bulgular görülürse karbonmonoksit zehirlenmesi olabileceği unutulmamalıdır.
KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMELERİNDE ALINACAK ÖNLEMLER NELERDİR?
Karbonmonoksit zehirlenmeleri ve ağır sonuçları basit önlemler ve dikkat edilecek bazı kurallar ile önlenebilecek olaylardır.
Soba satın alınırken TSE belgeli ve yanma verimi yüksek sobalar tercih edilmelidir. Soba satın alınırken TSE belgeli ve yanma verimi yüksek sobalar tercih edilmelidir.Soba kurmadan önce soba, borular ve bacalar mutlaka temizlenmelidir (Yılda en az bir kez).
Soba borusu pencere veya duvar delinerek uzatılmamalıdır. Uzatılmışsa hava ile temasta olan kısımları mutlaka yalıtılmalıdır. Soba borusu pencere veya duvar delinerek uzatılmamalıdır. Uzatılmışsa hava ile temasta olan kısımları mutlaka yalıtılmalıdır.
Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 m daha yüksekte olması sağlanmalı ve mutlaka baca başlığı olmalıdır. Baca başlığı aynı zamanda bacalara yağmur suyunun, kuşların ve haşerelerin girmesini önler Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 m daha yüksekte olması sağlanmalı ve mutlaka baca başlığı olmalıdır. Baca başlığı aynı zamanda bacalara yağmur suyunun, kuşların ve haşerelerin girmesini önler
Bir binanın çevresi yüksek yapı veya ağaçlar gibi engellerle çevrili ise bacanın yüksek yapılar, ağaçlar gibi engellerden etkilenmemesi için bunların kaplama alanı dışında yani yakın engellerden en az 6 metre uzakta ve bacanın etkili yüksekliği ise ortalama 5 metre olmalıdır. Bir binanın çevresi yüksek yapı veya ağaçlar gibi engellerle çevrili ise bacanın yüksek yapılar, ağaçlar gibi engellerden etkilenmemesi için bunların kaplama alanı dışında yani yakın engellerden en az 6 metre uzakta ve bacanın etkili yüksekliği ise ortalama 5 metre olmalıdır.
Soba odanın içinde en uygun yere yerleştirilmelidir. altına tercihen mermer altlık konmalıdır. Doğru mesafe boru ile duvar arasında 1-1,5 m aralık olmasıdır. Soba odanın içinde en uygun yere yerleştirilmelidir. altına tercihen mermer altlık konmalıdır. Doğru mesafe boru ile duvar arasında 1-1,5 m aralık olmasıdır.
Soba mobilyalardan da belli mesafe aralık bırakılarak kurulmalıdır. Soba mobilyalardan da belli mesafe aralık bırakılarak kurulmalıdır. Sobanın 50 cm. yakınına ısının dağılmasını engelleyici bir malzeme ve eşya konmamalıdır.
Altına, tercihen mermer olmak üzere, yanmaz bir altlık koyulmalıdır.
Soba borusu bacaya çok sokulmamalıdır. Soba borusu bacaya çok sokulmamalıdır.Boru bacayı daraltmamalıdır.Zorunlu olmadıkça fazla dirsek kullanılmamalıdır.
Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır. Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır.
Sobanın 2/3’ü doldurulmalı ve üsteki kısım boş bırakılarak yanma ve soba baca çıkışı için yeterli bir boşluk bırakılmalıdır. Sobanın 2/3’ü doldurulmalı ve üsteki kısım boş bırakılarak yanma ve soba baca çıkışı için yeterli bir boşluk bırakılmalıdır.
Soba kesinlikle üstten yakılmalıdır. Sobaların alttan yakılması durumunda (odunu alta kömürü üste koymak ve alttan odunu tutuşturmak) iyi bir yanma elde edilemez. Soba kesinlikle üstten yakılmalıdır. Sobaların alttan yakılması durumunda (odunu alta kömürü üste koymak ve alttan odunu tutuşturmak) iyi bir yanma elde edilemez.
Sobaya hiç bir zaman kömür ilavesi yapılmamalı özellikle de yatmadan önce bu hareketten kesinlikle kaçınılmalıdır. Sobaya hiç bir zaman kömür ilavesi yapılmamalı özellikle de yatmadan önce bu hareketten kesinlikle kaçınılmalıdır.
Yanan kömür üzerine su dökülerek söndürülmemelidir.
Sobaların kullanıldığı yerlere yeterli hava girişi sağlanmalı, bunun için öncelikle ortam sık sık havalandırılmalıdır. Sobaların kullanıldığı yerlere yeterli hava girişi sağlanmalı, bunun için öncelikle ortam sık sık havalandırılmalıdır. (Çünkü yakıtlar yanarken ortamın oksijenini de tüketmektedir.)
Sobanın kurulu olduğu odada yatılmamalıdır. Yatılmak zorunda ise soba sönmüş olmalıdır. Sobanın kurulu olduğu odada yatılmamalıdır. Yatılmak zorunda ise soba sönmüş olmalıdır. Sobası yanan odada yatılmak zorunda ise kişinin başı sobadan en az 1.5 metre uzakta kapıya yakın olmalıdır.
Kapı hafifçe açık olmalıdır. Kapı hafifçe açık olmalıdır. Yatmadan önce mutlaka soba söndürülmelidir.
Sonbahar ve ilkbahar aylarında ve rüzgarlı günlerde soba yakılması halinde çok dikkatli olunmalıdır. Sonbahar ve ilkbahar aylarında ve rüzgarlı günlerde soba yakılması halinde çok dikkatli olunmalıdır.
Bebekler, yaşlılar kesinlikle sobalı odalarda yatırılmamalı sobalı odada yatılması halinde kapı açık bırakılmalı ve geceleri sobalar mutlaka söndürülmelidir. Bebekler, yaşlılar kesinlikle sobalı odalarda yatırılmamalı sobalı odada yatılması halinde kapı açık bırakılmalı ve geceleri sobalar mutlaka söndürülmelidir.
Sobalı ortamlarda aşırı uyku gelmesi durumunda karbonmonoksit zehirlenmesinden şüphelenilmeli ve ortam hemen havalandırmalıdır. Sobalı ortamlarda aşırı uyku gelmesi durumunda karbonmonoksit zehirlenmesinden şüphelenilmeli ve ortam hemen havalandırmalıdır.
Karbon monoksit zehirlenmesinden şüphe edilen kazazedeler derhal ortamdan uzaklaştırılıp açık havaya çıkarılmalı ve daha sonra tıbbi yardım istenmelidir (112 ACİL YARDIM TELEFONU). Karbon monoksit zehirlenmesinden şüphe edilen kazazedeler derhal ortamdan uzaklaştırılıp açık havaya çıkarılmalı ve daha sonra tıbbi yardım istenmelidir (112 ACİL YARDIM TELEFONU).Herhangi bir zehirlenme durumunda ücretsiz olarak 114 Sağlık Bakanlığı Zehir Danışma Merkezinin telefonunu arayabilirsiniz.
Alınan cihazın kalitesi ve garantisine bakılmalıdır. Alınan cihazın kalitesi ve garantisine bakılmalıdır.Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan (bina aydınlığına bakan) şofbenler asla çalıştırılmamalıdır.
Şofben kesinlikle banyoya yerleştirilmemelidir. Şofben kesinlikle banyoya yerleştirilmemelidir.Havadar ve tercihen büyük bir mekana monte edilmeli ve montajı mutlaka yetkili servis tarafından yaptırılmalıdır.
Şofbenin kullanıldığı yerlere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır. Şofbenin kullanıldığı yerlere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır.Konutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerde dedektör bulundurulmalıdır.
Lodoslu ve fırtınalı havalarda sobanızı yakmayın. Lodoslu ve fırtınalı havalarda sobanızı yakmayın.Geceleri yatarken sobaları mutlaka söndürün.Karbonmonoksit zehirlenmesinden şüphelenilen durumlarda ortamı hemen havalandırın ve 112 acil yardım telefonunu arayın.
Dostları ilə paylaş: |
