www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Eliza İsmayılova Qloballaşma dövründə “zəka axını”
259
259
259
bir yerdə onların mütəşəkkilliyi görünmür. Doğrudur, ilk dəfə
1990-cı ilin 20 yanvarında sovet qoşunları Azərbaycan
xalqına qarşı təcavüz edərkən azərbaycanlıların bir millət
olaraq etirazı dünyanın bir çox ölkələrində yaşayan
həmvətənlərimiz tərəfindən ifadə olundu. Onlar mütəşəkkil bir
qüvvə kimi cıxış etdi. Lakin bu, bir faciənin insanları
birləşdirməsi idi, hər yerdə insanlar aksiyalar keçirib,
hissiyyatlarını bildirirdilər. Təəssüflər olsun ki, sonrakı illərdə
insanların bu hissiyyatlarından da birləşmək üçün istifadə
olunmadı.
Xaricə yaşayan ayrı-ayrı azərbaycanlılar vətəndə olan
qaçqınlar, didərginlər üçün topladıqları vəsaiti, maddi yardımı
onlara necə çatdırmaq yollarını bilmirdilər; əvvəlki
müraciətləri də nəticəsiz qalmışdı. Vətənlə əlaqələr nəinki zəif
idi, bunun necə olması barədə heç düşünən də yox idi. Yaxud
ayrı-ayrı ölkələrdə azərbaycanlıların fəaliyyətləri kortəbii
xarakter daşıyırdı, bir-birindən əlahiddə, xəbərsiz çalışırdılar.
Ulu öndərimiz müəyyən bir qrup həmvətənimizlə görüşdükdə.
Digər bir qrup meydana çıxıb, bu ölkədə soydaşlarımızı daha
çox təmsil etdiyini bəyan edirdi. Yaxud balaca bir kültür
dərnəyi ölkədə sayca bundan qat-qat çox azərbaycanlıların
adından danışmaq iddiasında olurdu və s. [20, 24-25].
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Eliza İsmayilova Qloballaşma dövründə “zəka axını”
260
260
Problemin təhlili göstərirdi ki, azərbaycanlıların vətənə,
doğma xalqına, millətinə bağlılığı, dilini, dinini, milli adət və
ənənələrini daim qoruyub-saxlamaq kimi gözəl xüsusiyyətləri
olduğu kimi, ümumi nöqsanlarımız da var. Bu da ilk növbədə
ondan ibarətdir ki, yad yerdə yaşayarkən onların bir-biri ilə
əlaqə saxlamaq, birgə iş qurmaq, birliyə çalışmaq cəhdləri zəif
idi. Bu da ola bilsin ki, millətimizin öz torpaqlarına möhkəm
bağlılığından, qürbətdə yaşamaq vərdişlərinin olmamasından
irəli gəlir. Müasir qloballaşma şəraitində hamının öz
doğulduğu torpaqda yaşaması mümkün deyil. Əsas odur ki,
xalqın nümayəndəsi ürəklə, canla, qanla, əməllə vətənə, xalqa,
millətə sədaqətli olmalıdır. Bir halda ki, indi bütün dünya
azərbaycanlılarının müstəqil bir dövləti var, nöqsanlardan
xilas olub, azad vətəni yolunda çalışmağa cox zəruridir.
Bu yolda birinci addımı müstəqil Azərbaycan
Respublikasının Prezidentinin özü atmış, xarici ölkələrə
səfərləri zamanı bir çox ölkələrdə olarkən sayından asılı
olmayaraq, neçə-neçə böyük və kiçik azərbaycanlı icmaları
ilə, hətta bəziləri ilə bir neçə dəfə görüşlər keçirmiş,
problemləri, qayğıları ilə maraqlanmış, tövsiyələrini vermiş,
xarici ölkələrdəki səfirliklərimizi birbaşa bu işə cəlb etmiş,
həmvətənlərimizi Azərbaycana və onun ictimai-siyasi, iqtisadi
və mədəni həyatında fəal iştiraka dəvət etmişdir.
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Eliza İsmayılova Qloballaşma dövründə “zəka axını”
261
261
261
Bu mərhələdə Azərbaycan dövlətinin siyasəti belə
olmuşdur ki, xarici həmvətənlərimizi eyni bir ümummilli
ideya ətrafında toplamaqla bir tərəfdən vətəndə gedən
proseslərə fəal surətdə cəlb etsin, digər tərəfdən də onların
təşkilatlanmasına yardımçı olsun. Bu ideyalar ilk növbədə
tarixin dünya azərbaycanlılarına bir töhfəsi olan müstəqil
Azərbaycan Respublikasını yaşatmaq, möhkəmləndirmək və
bu yolda ən böyük əngəl, ən yaralı problem olan Dağlıq
Qarabağ problemini həll etməkdir.
Bu məqsədlə ölkədə diasporla–vətən arasında əlaqələri
hüquqi çərçivəyə salacaq qanunvericiliyə ehtiyac duyulurdu.
2001-ci ildən etibarən Milli Məclisdə «Xaricdə yaşayan
azərbaycanlılarla bağlı dövlət siyasəti haqqında Azərbaycan
Respublikasının
qanunu
işlənmişdir.
Qanun
təkmilləşdirildikdən sonra 2003-cü ilin 21 fevralında dövlət
başçısının imzası ilə qüvvəyə minmişdi.
Birbaşa ölkə rəhbərinin nəzarətində olması dövlət–
diaspor münasibətlərinin inkişafını və strategiyanı hüquqi
cəhətdən
tənzimləyirdi.
Qanun
xaricdə
yaşayan
azərbaycanlılarla bağlı Azərbaycan Respublikasının dövlət
siyasətinin məqsəd və prinsiplərinin və bu siyasətin həyata
keçirilməsi ilə əlaqədar dövlət orqanlarının fəaliyyətinin
əsasını müəyyən edir. Qanunun əsas üstünlüyü 4-cü maddədə
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Eliza İsmayilova Qloballaşma dövründə “zəka axını”
262
262
ifadə olunmuşdur. «Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı
olan və onun ərazisindən kənarda müvvəqəti və ya daimi
yaşayan
azərbaycanlılar
Azərbaycan
Respublikasının
ərazisində yaşayan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları
ilə bərabər hüquqlara malikdir və bərabər vəzifələr daşıyırlar».
Bu bənd bütün dünya azərbaycanlılarının yalnız bir vətəni
Azərbaycan Respublikasının olduğunu göstərməklə onların
ana vətənlə əlaqələrinin təşkilini və gedişinin əsas
istiqamətlərini müəyyənləşdirir.
Dünyada fəaliyyət göstərən Azərbaycan icmaları ilə
məşğul olan dövlət orqanının yaradılması və müvafiq qanunun
qəbulu
dünya
azərbaycanlılarının
milli
birliyi
və
təşkilatlanması
prosesini
daha
da
sürətləndirmiş,
soydaşlarımızın öz tarixi vətənləri ilə əlaqələrinin
genişləndirilməsini təmin etmiş, ölkənin tarixi və müasir
həqiqətlərini dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasına stimul
vermişdir. Diaspor quruculuğunun təkmilləşdirilməsində daha
mühüm bir addım olan Dünya Azərbaycanlılarının II
Qurultayında Azərbaycan diasporunun indiki durumu ilə bağlı
bir sıra məsələlər müzakirə edildi. Diaspor təşkilatlarının
fəaliyyətinin
koordinasiyasının
təkmilləşdirilməsi,
Azərbaycan həqiqətlərinin, xalqımıza qarşı törədilmiş terror
və soyqırımı aktları ilə bağlı tarixi faktların dünya
Dostları ilə paylaş: |