«xalqların psixologiyası»



Yüklə 461 b.
tarix17.09.2017
ölçüsü461 b.
#30



«xalqların psixologiyası»

  • «xalqların psixologiyası»

  • «milli xarakter»

  • «milli ruh»

  • «etnik (etnoqrafik) psixologiya»



Əvvəllər, əsas tədqiqat metodu – dildə, adət-ənənələrdə, əsatirlərdə, bir sözlə, müxtəlif xalqların mənəvi həyatında insani ruhların təzahürünün analizindən ibarət idi.

  • Əvvəllər, əsas tədqiqat metodu – dildə, adət-ənənələrdə, əsatirlərdə, bir sözlə, müxtəlif xalqların mənəvi həyatında insani ruhların təzahürünün analizindən ibarət idi.

  • Bugünkü gündə etnopsixologiya – ayrıca individ və ya insan qruplarının etnik və mədəni mənsubiyyəti ilə əlaqədar olan, şüuri və qeyri-şüuri səviyyədə təzahür edən müxtəlif psixoloji xüsusiyyətləri öyrənən psixologiya bölməsi kimi tanınır .





Psixoloji antropologiya – insanların müxtəlif mədəniyyət şəraitdə necə düşünüb, hiss edib, reaksiya verib, hərəkət etməsini (başlıca nümayəndələri R.Benedikt, M.Mid, K.Klakxorn, R.Linton, K.Dyubua və b.)

  • Psixoloji antropologiya – insanların müxtəlif mədəniyyət şəraitdə necə düşünüb, hiss edib, reaksiya verib, hərəkət etməsini (başlıca nümayəndələri R.Benedikt, M.Mid, K.Klakxorn, R.Linton, K.Dyubua və b.)

  • Krosskultur psixologiya – fərqli etnik və mədəni qruplara məxsus individlərin psixologiyasındakı oxşarlıq və fərqləri, həmçinin, sosio-mədəni, ekoloji və bioloji xüsusiyyətlərindəki psixoloji fərqlərin əlaqəsini və zaman keçdikcə bu fərqlərdə yaranan dəyişiklikləri öyrənməklə məşğul olur



Etnopsixologiya kimə necə təsir göstərmək işini müəyyən etməyə imkan verir. Hətta politologiyada etnik psixologiyanın təsiri ilə yaranmış «Etnopolitologiya» adlı xüsusi bölmə də mövcuddur

  • Etnopsixologiya kimə necə təsir göstərmək işini müəyyən etməyə imkan verir. Hətta politologiyada etnik psixologiyanın təsiri ilə yaranmış «Etnopolitologiya» adlı xüsusi bölmə də mövcuddur



Bugünkü gündə dünya psixologiyasında millətlərin psixologiyasının öyrənilməsi məsələsinə iki fərqli yanaşma xətti :

  • Bugünkü gündə dünya psixologiyasında millətlərin psixologiyasının öyrənilməsi məsələsinə iki fərqli yanaşma xətti :



İnbridinq (insest) hadisəsi - çox yaxın qan qohumlarının bir-biri ilə cinsi yaxınlığının qadağan edilməsidir. Heç bir cəmiyyət inbridinq hadisəni təqdir etmir .

  • İnbridinq (insest) hadisəsi - çox yaxın qan qohumlarının bir-biri ilə cinsi yaxınlığının qadağan edilməsidir. Heç bir cəmiyyət inbridinq hadisəni təqdir etmir .

  • QEYD:

  • Botanikada eyni kökdən olan bitkilərin çarpazlaşmasının ziyanlılığı hələ XX əsrin əvvəllərindən məlumdur.

  • İnsanlar arasında talissamiya xəstəliyinin başlıca səbəbininsə yaxın qan qohumları arasındakı nigah olduğu bugünkü gündə tibbdə məlumdur



İndividualizmin güclənməsi təkcə depressiya hadisələrinin sayının artması ilə deyil, eyni zamanda, sosial təcridləşmənin digər əlamətlərinin də artımı ilə müşayiətlənir.

  • İndividualizmin güclənməsi təkcə depressiya hadisələrinin sayının artması ilə deyil, eyni zamanda, sosial təcridləşmənin digər əlamətlərinin də artımı ilə müşayiətlənir.



Təkcə ABŞ-da 1960-cı

  • Təkcə ABŞ-da 1960-cı

  • ildən bəri;

  • Boşanmaların sayı iki dəfə;

  • Yeniyetmə yaşında intihar edənlərin sayı üç dəfə;

  • Zorlanma hadisəsi ilə əlaqədar müraciət edənlərin sayı dörd dəfə;

  • Uşaqlarla pis rəftar olunması ilə bağlı edilən müraciətlərin sayı – 5 dəfə;

  • Natamam ailələrdə dünyaya göz açan uşaqların sayı 6 dəfə;

  • Gənclər arasında zorakılıq işlətməklə törədilən cinayətlərin sayı 6 dəfə artmışdır





Konfrontasiyadan qaçmalı;

  • Konfrontasiyadan qaçmalı;

  • Dərhal yaxınlaşma gözləmədən, yaxınlığın uzunmüddətli münasibətin nəticəsində formalaşmasını və s.;

  • Təvazökar olmaq;

  • Qrup ierarxiyasında insanların statusu ilə maraqlanmalı;

  • Öz sosial vəziyyətini vurğulamaq;



  • İstədiyin şeyi sərbəst şəkildə tənqid etmək;

  • Dərhal əsas məsələyə keçməli;

  • Öz bacarıq və qabiliyyətini nümayiş etdirməli;

  • Həmsöhbətin sosial vəziyyətinə və bu və ya digər qrupa mənsubluğuna deyil, şəxsi keyfiyyətlərinə böyük əhəmiyyət verməli və s.



Sakit okeandan Atlantik okeana qədər uzanan bir ərazidə qazanılan tarixi qələbələr türk xalqlarında tarixən patoloji «‘‘Eqo’’-sentrik» bir psixologiya, milli xarakter formalaşdırıb ki, o da bu xalqlarda aşağıdakı spesifikaların meydana gəlməsi ilə nəticələnib:

  • Sakit okeandan Atlantik okeana qədər uzanan bir ərazidə qazanılan tarixi qələbələr türk xalqlarında tarixən patoloji «‘‘Eqo’’-sentrik» bir psixologiya, milli xarakter formalaşdırıb ki, o da bu xalqlarda aşağıdakı spesifikaların meydana gəlməsi ilə nəticələnib:

  • Müsbət kateqoriyadan olanlar

  • a)Mərdlik, cəngavərlik (bu xalqların öz milli terminologiyası ilə ifadə olunsa – ərlik və ya ərənlik) psixologiyası

  • b) Kosmopolitizm

  • c)Qadına hörmət



Patoloji individualizm

  • Patoloji individualizm

  • Elmə laqeydlik

  • Siyasətə laqeydlik





Yüklə 461 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə