16 Yerel Dış Politikanın temelleri
Yerel Dış Politikanın temelleri 17
tezin orijinal başlığı:
Yerel YÖnetimlerin Ve Birliklerinin
uluSlararaSı alanDa konumu Ve
uluSal Dış Politika ile ilişkileri
ÖZet
Yerel yönetimlerin ve bunların birliklerinin artan yoğunlukla ulus-
lararası ilişkiler alanında aktif oldukları gözlemlenmektedir. Yerel yö-
netimlerin “uluslararasılaşmasının” sebeplerine dair yaygın olan açık-
lama, bu olgunun, küreselleşme sürecinde ulus-devletin zayıflaması ve
yerel düzey ile uluslararası/küresel düzey arasında doğrudan yoğun iliş-
kilerin kurulması sonucunda geliştiği şeklindedir. Bu görüş, bir yandan
ulusal düzeyin bu süreçlerin gelişimindeki kilit rolünü, diğer yandan
demokratikleşme sürecinin esas etkisini göz ardı etmektedir. Yerel yö-
netimlerin uluslararası alanda aktif olmalarını sağlayan âmil, demok-
ratikleşme ve küreselleşme gibi iki paralel olgunun müşterek etkisidir,
yani
demokraselleşme olgusudur. Demokratikleşmenin teşvik ettiği
yerinden yönetim sayesinde (yurtdışı çalışmaları konusunda da dâhil
olmak üzere) yetkileri artan, küreselleşme ile yurtdışındaki aktörlerle
etkileşimi yoğunlaşan ve karşılıklı bağımlılığı artan yerel yönetimlerin
uluslararası ilişkileri giderek profesyonelleşmektedir. Tezde, demokra-
tikleşmenin meşrulaştırdığı, küreselleşmenin ise kolaylaştırdığı yerelin
uluslararasılaşması olgusunda ulusal düzeyin rolü ve etkisi incelenmiş
ve onun bu gelişmelerdeki “gönüllü mağdur” konumu açıklanmıştır.
Ayrıca uluslararası alanda yerel yönetimler ve birlikleri ile ulusal yöne-
timin eylemlerinin karşılıklı etkileşimi ve yerel aktörlerin egemenlik ile
ilişkisi incelenerek bir sınıflandırma önerilmiştir. Yerel dış politikanın
ulusal dış politika ile örtüşmesinin, ayrışmasının ve çatışmasının sebep-
leri irdelenmiştir. Yerel yönetimlerin uluslararası alanda yetkilendiril-
meleri ile ilgili dünyada benimsenen farklı yaklaşımlar tanıtılmıştır. Son
olarak, bu bulguların ışığında Türkiye’de aktif ve verimli bir yerel dış
politikanın gelişmesi için bazı düzenlemeler önerilmiştir.
the original title of the ma thesis:
tHe PoSıtıon oF loCal GoVernmentS anD
tHeır aSSoCıatıonS ın tHe ınternatıonal
arena anD tHe relatıonSHıP WıtH tHe
natıonal ForeıGn PolıCY
aBStraCt
Local governments and their associations are increasingly active in
international relations. A widespread explanation of the causes of the
“internationalization” of local governments attributes it to the effect
of the globalization, due to which nation-states are weakened and an
intense direct interaction occurs between the local and international/
global levels. Such approach overlooks, on one side, the crucial role
of the national level in these processes and, on the other, the essential
effect of the democratization. It is the cumulative effect of two parallel
processes that are the democratization and the globalization that ren-
ders local governments active internationally, such combined effect
being termed here as
democrabalization. The international relations
of local governments display growing professionalization as they are
more and more empowered (including in implementing international
activities) through decentralization in the context of overall democra-
tization process, and as they face increasing interaction and interde-
pendence with foreign actors in the context of globalization. As to the
role and the impact of the national government on the internationali-
zation of local governments, a phenomenon which is legitimized by
the democratization and facilitated by the globalization, its position
has been defined as of an “intentional looser”. The study also exami-
nes how actions of national governments and of local governments
and their associations correlate in the international sphere; it analy-
ses the relationship of local actors with the sovereignty and proposes
a certain classification. The reasons of convergence, divergence and
conflict between local foreign policy and national foreign policy are
scrutinized. Different approaches of empowerment of local govern-
Yerel Dış Politikanın temelleri 19
20 Yerel Dış Politikanın temelleri
ments in the international field are explained. Finally, in the light of
the findings, some suggestions for necessary arrangements are made
for the sake of the development of an active and efficient local foreign
policy in Turkey.
1. Giriş
1.1. Sorun, amaç ve Önem
Değişen dünya şartlarında uluslararası ilişkiler alanında varlık gös-
teren birçok yeni aktörün yanı sıra, yerel yönetimlerin ve bunların
çeşitli platformlarının da bu alanda artık aktif oldukları gözlemlen-
mektedir. Ancak ilk bakışta “yerel yönetimlerin uluslararası ilişkileri”,
“yerel dış politika” gibi ifadeler kavramsal bir çelişkiyi barındırır gibi
görünebilir. “Mahallî idareler” veya “yerel yönetimler” olarak isimlen-
dirilen kamu yönetiminin birimleri, adı üstünde mahallî/yerel ölçeğe
ve düzeye has olan yapılar olup, meselâ T.C. Anayasası’nın 127. mad-
desinde, halkın “mahallî müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere…
oluşturulan kamu tüzelkişiler” olarak tanımlanmaktadır. Ulus/ülke öl-
çeğinin çok altında bulunan, faaliyet odağı “mahallî” ölçek ile sınırlı
olan bu yönetimlerin ulus/ülke ölçeğini aşan uluslararası veya küresel
ilişkileri olabilir mi? Bu “mahallî” yapılar o düzeyde nasıl bir varlık
gösterebilir? Yoksa günümüz dünyasında “yerel yönetimin uluslara-
rasılaşması” söylemi, “köşeli daire”, “gecenin aydınlığı”, “sıcak buz”
gibi iki tezat kavramı bir araya getiren moda bir
oksimoron mudur?
Ancak bu tezde görüleceği gibi, yerel yönetimlerin uluslararası boyu-
tu ilk bakışta bir paradoks gibi görünse de sonuçta zamanın şartlarının
ortaya çıkardığı bir gerçekliktir.
Diğer yandan, uluslararası ilişkilerin temel aktörü olan ulus-devle-
tin küreselleşme ile sorgulandığı, hatta aşındığı ve egemenliği temsil
etme konusundaki tekel konumunun zayıfladığı söylenmektedir. Yerel
yönetimlerin ve diğer birçok aktörlerin bu nedenle artık sınırları aşan
Yerel Dış Politikanın temelleri 21
Dostları ilə paylaş: |