Ceza Yönetmeliği’nin Geçmiş … Rekabet Dergisi 2009, 10(4): 117-154
117
CEZA YÖNETMELĐĞĐ’NĐN
GEÇMĐŞ DÖNEM KARTEL KARARLARINA UYGULANMASI
VE YENĐ DÖNEME DAĐR BAZI ÇIKARIMLAR
APPLICATION OF THE REGULATION ON
FINES TO PREVIOUS CARTEL DECISIONS AND
SOME IMPLICATIONS THEREOF REGARDING THE NEW ERA
Yrd. Doç. Dr. Kerem Cem SANLI
♣
Öz
Rekabet Kurulu 2009 yılı başlarında, Ceza ve Pişmanlık Yönetmelikleri olarak
adlandırabileceğimiz iki yeni Yönetmelik yayımlamıştır. 2008 yılında Kanun’un
16. maddesinde yapılan değişikliklerin sonucu yürürlüğe sokulan bu
Yönetmeliklerin, Rekabet Kurulu’nun yaptırım politikasında önemli bir
değişikliğe yol açacağı düşünülmektedir. Bu yeni dönemin ise iki önemli özelliği
olduğu söylenebilir.
Đlk özellik, yeni dönemde cezalandırma sürecinde şeffaflık, nesnellik ve tutarlılık
sağlanacak olmasıdır. Đkinci önemli özellik ise, bu yeni dönemde para
cezalarının artacak olması ve bilhassa kartellere karşı mücadelede çok daha
caydırıcı bir yaptırım politikasının sergilenecek olmasıdır. Đşte yeni dönemde
para cezalarının ne ölçüde artacağı, Ceza Yönetmeliği’nin caydırıcılık
açısından nasıl bir fark yaratacağı bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır.
Bu amaçla, Ceza Yönetmeliği hükümleri eski dönem kartel kararlarına
uygulanmış ve Yönetmeliğin tatbik edildiği bir ihtimalde, ceza miktarının ne
olabileceği belirlenmiştir. Konunun kartellerle sınırlanmasının nedeni ise,
Yönetmeliğin bu ihlal tipine daha kolay, objektif ve tutarlı bir şekilde
uygulanma imkânı ve ayrıca kartellerin yaptırım politikasının temel hedefi
olmasıdır. Yönetmelik üç farklı senaryoda 125 teşebbüsün taraf olduğu 22 ayrı
kartel kararına uygulanmış ve tüm bu uygulamalar neticesinde para
♣
Đstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Ana Bilim Dalı. Bu çalışma Đstanbul
Bilgi Üniversitesi ile Rekabet Kurumu tarafından ortaklaşan düzenlenen, “
Rekabet Hukuku
Yaptırım Politikasında Yeni Dönem: Ceza ve Pişmanlık Yönetmelikleri” konulu konferansta aynı
adla tebliğ olarak sunulduğunu belirtelim. Dolayısıyla bu çalışma, tebliğin, Rekabet Dergisi’nde
yayınlanmak üzere genişletilerek makale haline dönüştürülmüş halidir. Bu tebliğin hazırlık
sürecinde, özellikle Rekabet Kurulu kararlarının taranması ve veri toplanmasında yardımcı olan
lisans ve yüksek lisans öğrencilerine katkılarından dolayı ayrıca teşekkür ederim.
Rekabet Dergisi 2009, 10(4): 117-154 Kerem Cem SANLI
118
cezalarında on kat ile üç kat arasında bir farkın ortaya çıktığı tespit edilmiştir.
Dolayısıyla bu çalışma, yeni dönemde yaptırım politikasının daha katı
olacağını, en azından kartel tipi ihlaller açısından doğrulamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Rekabet Hukuku, Kartel, Yaptırım, Ceza Yönetmeliği, Para
Cezası
Abstract
Recently the Turkish Competition Board enacted two regulations; one
concerning the determination of administrative fines (the Regulation on Fines)
and other being leniency that would drastically change its enforcement policy.
It is a widespread view that the Turkish Competition Board pursues tolerant
enforcement policy towards competition law infringements. Despite its authority
to impose large fines, the Board rarely resorts to these powers and the lack of
enforcement becomes obvious particularly when hard-core cartels are
concerned. These new regulations, especially the Regulation on Fines will
probably alter this policy and increase the deterrence of law which is also
considered to be the main rationale of these regulations.
The purpose of this paper is to confirm whether this view holds true and should
that be the case, to measure the degree of change in deterrence levels. For this
purpose, a simple method is devised. By applying the Regulation on Fines to
previous cartel decisions of the Board, we sought to determine the supposed
level of fines under the new regime. It is thought that this analysis will not only
demonstrate the increase in deterrence levels, but also the main factors
affecting the amount of fines in the new era.
The results of this analysis are not unexpected. Under all different scenarios,
the application of the Regulation on Fines is resulted in higher level of fines
ranging from 3 times to 10 times more than the current levels. This change also
indicates that the deterrence will be increased which is welcomed. Consequently
the view that the Competition Board will follow a vigorous enforcement policy
in the new era is confirmed.
Keywords: Turkish Competition Law, Cartels, Enforcement, Regulation of
Fines, Monetary Fines
GĐRĐŞ
Rekabet Kurulu (Kurul) 15.2.2009 tarihinde, Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma,
Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde
Verilecek Para Cezalarına Đlişkin Yönetmelik (Yönetmelik veya Ceza
Yönetmeliği) ve Kartellerin Ortaya Çıkarılması Amacıyla Aktif Đşbirliği
Yapılmasına Dair Yönetmelik (Pişmanlık Yönetmeliği) adlarında iki ayrı