TUKMOS
|
TIPTA UZMANLIK KURULU MÜFREDAT OLUŞTURMA VE STANDART BELİRLEME SİSTEMİ
|
BEYİN VE SİNİR CERRAHİSİ
Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Müfredatı
|
|
|
04.06.2013
|
İÇİNDEKİLER
3.1.Yönetici 6
3.2.Ekip Üyesi 6
3.3.Sağlık Koruyucusu 6
3.4. İletişim Kuran 6
3.5. Değer ve Sorumluluk Sahibi 6
3.6. Öğrenen ve Öğreten 6
3.7. Hizmet Sunucusu 6
3.7.1.KLİNİK YETKİNLİKLER 7
3.7.2.GİRİŞİMSEL YETKİNLİKLER 11
4.1.Yapılandırılmış Eğitim Etkinlikleri (YE) 15
4.1.1.Sunum 15
4.1.2.Seminer 16
4.1.3.Olgu tartışması 16
4.1.4.Makale tartışması 16
4.1.5.Dosya tartışması 16
4.1.6.Konsey 17
4.1.7.Kurs 17
4.1.8.Diğer 17
4.2.Uygulamalı Eğitim Etkinlikleri (UE) 17
4.2.1.Yatan hasta bakımı 17
4.2.2.Ayaktan hasta bakımı 18
4.2.3.Diğer 18
4.3.Bağımsız ve Keşfederek Öğrenme Etkinlikleri (BE) 19
4.3.1. Yatan hasta takibi 19
4.3.2.Ayaktan hasta/materyal takibi 19
4.3.3.Akran öğrenmesi 19
4.3.4.Literatür okuma 19
4.3.5.Araştırma 19
4.3.6.Öğretme 19
4.3.7.Diğer 19
-
GİRİŞ
Beyin ve sinir cerrahisinin gelişimi ve geleceği uzmanlık öğrencilerine verilecek eğitimin kalitesine bağlıdır. Bu müfredat, beyin ve sinir cerrahisi uzmanlık öğrencisi eğitiminin standartlarını ve ana hatlarını ortaya koymak için hazırlanmıştır.
Müfredatta kapsamlı, yapılandırılmış ve dengelenmiş bir beyin ve sinir cerrahisi uzmanlık eğitiminin gelişmesi için ana ilkeler kapsamaktadır.
-
MÜFREDAT TANITIMI
-
Müfredatın Amacı ve Hedefleri
Müfredatın temel amacı ülkemizdeki beyin ve sinir cerrahisi Uzmanlık eğitiminde standardizasyonu sağlamak ve uluslararası alanda kabul gören uzmanlar yetiştirmektir.
-
Müfredat Çalışmasının Tarihsel Süreci
Müfredat çalışması ilk olarak 1991 yılında sağlık bakanlığı önderliğinde çeşitli fakültelerden öğretim üyelerinin katkılarıyla başlamıştır.
2004 yılında Türk Nöroşirürji Derneği Avrupa Birliği Tıp Uzmanları Eğitimi Beyannamesine paralel bir şekilde bir eğitim programını hazırlamıştır.
Devam eden çalışmalar, 2010 yılı Ocak ayında büyük bir çalıştay ile hız kazanmış ve TUK tarafından oluşturulan 1. Dönem TUKMOS komisyonu ile sürdürülmüştür. 2011 yılında bu komisyon marifeti ile taslak müfredat (v.1.0) oluşturulmuştur. 2012 yılının Aralık ayında 2. Dönem TUKMOS komisyonları teşkil edilmiş ve 2013 yılı Mart ayında v.2.0 çekirdek eğitim müfredatı çalışmaları tamamlanmıştır
-
Uzmanlık Eğitimi Süreci
Beyin ve sinir cerrahisi uzmanlık eğitimi mevzuata uygun yapılmaktadır. Ancak eğitim süresi yeterli olmayıp en az 6 (altı) yıl olmalıdır.
-
Kariyer Olasılıkları
Bu müfredata uygun olarak yetiştirilen bir beyin ve sinir cerrahisi uzmanı akademik kariyer yapabilir veya eğitimi ile ilgili olarak kamu ve özel sektörde çalışabilir.
-
TEMEL YETKİNLİKLER
Yetkinlik, bir uzmanın bir iş ya da işlemin gerektiği gibi yapılabilmesi için kritik değer taşıyan, eğitim ve öğretim yoluyla kazanılıp iyileştirilebilen, gözlenip ölçülebilen, özellikleri daha önceden tarif edilmiş olan, bilgi, beceri, tutum ve davranışların toplamıdır. Yetkinlikler 7 temel alanda toplanmışlardır.
Şekil 1- TUKMOS’un Yeterlilik Üçgeni (Yedi temel yetkinlik alanı)
Her bir temel yetkinlik alanı, uzmanın ayrı bir rolünü temsil eder (Şekil 1). Yedinci temel alan olan Hizmet Sunucusu alanına ait yetkinlikler klinik yetkinlikler ve girişimsel yetkinlikler olarak ikiye ayrılırlar. Sağlık hizmeti sunumu ile doğrudan ilişkili Hizmet Sunucusu alanını oluşturan yetkinlikler diğer 6 temel alana ait yetkinlikler olmadan gerçek anlamlarını kazanamazlar ve verimli bir şekilde kullanılamazlar. Başka bir deyişle 6 temel alandaki yetkinlikler, uzmanın “Hizmet Sunucusu” alanındaki yetkinliklerini sosyal ortamda hasta ve toplum merkezli ve etkin bir şekilde kullanması için kazanılması gereken yetkinliklerdir. Bir uzmanlık dalındaki eğitim sürecinde kazanılan bu 7 temel alana ait yetkinlikler uyumlu bir şekilde kullanılabildiğinde yeterlilikten bahsedilebilir. Bu temel yetkinlik alanları aşağıda listelenmiştir;
-
Ekip Üyesi Sağlık Koruyucusu İletişim Kuran Değer ve Sorumluluk Sahibi Öğrenen ve Öğreten Hizmet Sunucusu
Hizmet sunucusu temel yetkinlik alanındaki yetkinlikler, kullanılış yerlerine göre iki türdür:
Klinik Yetkinlik: Bilgiyi, kişisel, sosyal ve/veya metodolojik becerileri tıbbi kararlar konusunda kullanabilme yeteneğidir;
Girişimsel Yetkinlik: Bilgiyi, kişisel, sosyal ve/veya metodolojik becerileri tıbbi girişimler konusunda kullanabilme yeteneğidir.
Klinik ve girişimsel yetkinlikler edinilirken ve uygulanırken Temel Yetkinlik alanlarında belirtilen diğer yetkinliklerle uyum içinde olmalı ve uzmanlığa özel klinik karar süreçlerini kolaylaştırmalıdır.
KLİNİK YETKİNLİKLER
Uzman Hekim aşağıda listelenmiş klinik yetkinlikleri ve eğitimi boyunca edindiği diğer bütünleyici “temel yetkinlikleri” eş zamanlı ve uygun şekilde kullanarak uygular.
|
KLİNİK YETKİNLİK
|
Düzey
|
Kıdem
|
Yöntem
|
TEMEL NÖROLOJİK BİLİMLER
|
NÖROANATOMİ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
NÖROFARMAKOLOJİ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
NÖROFİZYOLOJİ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
NÖROLOJİ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
NÖROPATOLOJİ
|
B
|
2
|
YE, UE, BE
|
NÖRORADYOLOJİ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
NÖROENDOKRİNOLOJİ
|
B
|
2
|
YE, UE, BE
|
TEMEL CERRAHİ İLKELER
|
KRANİYOTOMİ TEKNİKLERİ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
SÜTÜR TEKNİKLERİ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
İNTRAOPERATİF BOYALARIN KULLANIMI
|
B
|
2
|
YE, UE, BE
|
HEMOSTAZ İLKE VE TEKNİKLERİ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
KEMİK FÜZYON İLKELERİ
|
B
|
2
|
YE, UE, BE
|
YARA BAKIMI
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
SPİNAL VE VENTRİKULER DRENAJ TEKNİKLERİ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
YOĞUN BAKIM İLKELERİ
|
SIVI/ ELEKTROLİT DENGESİ VE BESLENME İLKELERİ
|
B, TT
|
1
|
YE, UE, BE
|
VİTAL BULGULARIN TAKİBİ VE MONİTORİZASYONU
|
B, TT
|
1
|
YE, UE, BE
|
İNTRAKRANİAL BASINÇ MONİTORİZASYONU
|
B, TT
|
1
|
YE, UE, BE
|
BEYİN ÖLÜMÜ ÖLÇÜTLERİ
|
B, TT
|
1
|
YE, UE, BE
|
RESUSİTASYON İLKELERİ
|
B, TT
|
1
|
YE, UE, BE
|
SANTRAL SİNİR SİSTEMİ DEĞERLENDİRME
|
ANAMNEZ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
FİZİK MUAYENE
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
NÖROLOJİK MUAYENE
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
HASTA YÖNETİMİ
|
HASTA İZLEMİ(AYAKTAN/YATAN)
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
DOSYA TAMAMLAMA/ REÇETE YAZMA/ RAPOR DÜZENLEME
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
TRAVMA
|
KAFA TRAVMASI
|
B, TT, K
|
1
|
YE, UE, BE
|
SPİNAL TRAVMA
|
B, TT, K
|
1
|
YE, UE, BE
|
PERİFERİK SİNİR TRAVMASI
|
B, TT, K
|
1
|
YE, UE, BE
|
ENFEKSİYOZ VE İNFLAMATUAR HASTALIKLAR
|
SANTRAL VE PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ ENFEKSİYONLARI
|
B, TT, K
|
1
|
YE, UE, BE
|
OTOİMMÜN HASTALIKLAR
|
B, T
|
2
|
YE, UE, BE
|
GRANULOMATOZ HASTALIKLAR
|
B, T
|
2
|
YE, UE, BE
|
KONGENİTAL HASTALIKLAR
|
SANTRAL VE PERİFERİK SİNİR KONGENİTAL HASTALIKLARI
|
B, T
|
2
|
YE, UE, BE
|
NÖROONKOLOJİ
|
SİNİR SİSTEMİ TÜMÖRLERİ SINIFLAMASI , KLİNİK BULGULARI,
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
SİNİR SİSTEMİ TÜMÖRLERİ TANISI VE TEDAVİSİ (RADYOCERRAHİ DAHİL)
|
B, TT
|
2
|
YE, UE, BE
|
SEREBROVASKÜLER HASTALIKLAR(KANAMA)
|
HİPERTANSİF/HEMATOLOJİK BOZUKLUKLAR
|
B, TT
|
1
|
YE, UE, BE
|
ANEVRİZMA/ARTERİOVENÖZ MALFORMASYON/ARTERİOVENÖZ FİSTÜL/KAVERNÖZ HEMANGİOMA(RADYOCERRAHİ VE ENDOVASKÜLER TEDAVİ DAHİL)
|
B, TT
|
2
|
YE, UE, BE
|
DİĞER(ATEROSKLEROZ, BAĞDOKUSU HASTALIKLARI V.B)
|
B, TT
|
2
|
YE, UE, BE
|
SEREBROVASKÜLER HASTALIKLAR (TIKAYICI)
|
ATEROSKLEROZ, TROMBOEMBOLİK HASTALIKLAR
|
B, TT
|
1
|
YE, UE, BE
|
SPİNAL VASKÜLER MALFORMASYONLAR
|
ARTERİOVENÖZ MALFORMASYON/ARTERİOVENÖZ FİSTÜL/KAVERNÖZ HEMANGİOMA(RADYOCERRAHİ VE ENDOVASKÜLER TEDAVİ DAHİL)
|
B, TT
|
2
|
YE, UE, BE
|
PERİFERİK SİNİR LEZYONLARI
|
TRAVMA
|
B, TT, K
|
1
|
YE, UE, BE
|
TÜMÖR
|
B, TT, K
|
2
|
YE, UE, BE
|
ENFEKSİYON
|
B, TT, K
|
1
|
YE, UE, BE
|
FONKSİYONEL CERRAHİ
|
AĞRI
|
B, T
|
2
|
YE, UE, BE
|
HAREKET BOZUKLUKLARI
|
B, T
|
2
|
YE, UE, BE
|
EPİLEPSİ
|
B, T
|
2
|
YE, UE, BE
|
PSİKOŞİRURJİ
|
B, T
|
2
|
YE, UE, BE
|
İLETİŞİM BECERİLERİ
|
EKİP ÇALIŞMASI
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
HASTA-HEKİM İLİŞKİSİ
|
B
|
1
|
YE, UE, BE
|
HASTA VE HEKİM HAKLARI (HUKUKİ, TIBBİ VE ETİK)
|
B
|
1
|
YE, BE
|
GİRİŞİMSEL YETKİNLİKLER
Uzman Hekim aşağıda listelenmiş girişimsel yetkinlikleri ve eğitimi boyunca edindiği diğer bütünleyici “temel yetkinlikleri” eş zamanlı ve uygun şekilde kullanarak uygular.
|
GİRİŞİMSEL YETKİNLİK
|
Düzey
|
Kıdem
|
Yöntem
|
KAFA TRAVMASI
|
BURR HOLE: EKSTERNAL VENTRİKÜLER DRENAJ/İKB-MONİTÖRÜ/REZERVUAR TAKILMASI
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
KRONİK SUBDURAL HEMATOM
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
EPİDURAL HEMATOM
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
AKUT SUBDURAL HEMATOM/KONTÜZYON
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
İNTRASEREBRAL HEMATOM
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
ÇÖKME KIRIĞI
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
ATEŞLİ SİLAH/ DELİCİ YARALAMA
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
DURA TAMİRİ (BOS FİSTÜLÜ)
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
KRANİOFASİAL ONARIM
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
KRANİOPLASTİ
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
DEKOMPRESİF KRANİEKTOMİ
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
SUPRATENTORİAL TÜMÖR VE LEZYONLAR (STEREOTAKTİK GİRİŞİMLER HARİÇ )
|
PRİMER TÜMÖRLER / İNTRAAKSİYEL LEZYONLAR
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
METASTATİK LEZYONLAR
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
EKSTRAAKSİYEL LEZYONLAR
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
SELLAR/ PARASELLAR/ SUPRASELLAR LEZYONLARA TRANSSFENOİDAL GİRİŞİM (MİKROSKOPİK/ ENDOSKOPİK)
|
2
|
2
|
YE-UE-BE
|
SELLAR/ PARASELLAR/ SUPRASELLAR LEZYONLARA TRANSKRANİAL GİRİŞİM
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
KAFA KAİDESİ-MAKSİLLOFASİAL TÜMÖR/ LEZYONLARI
|
2
|
2
|
YE-UE-BE
|
ORBİTA LEZYONLARI
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
KONJENİTAL KRANİAL LEZYONLAR
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
POSTERİOR FOSSA LEZYONLARI
|
PRİMER VE METASTİK TÜMÖRLER
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
EKSTRAAKSİYAL LEZYONLAR
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
KONJENİTAL LEZYONLAR
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
ENFEKSİYON
|
ABSE
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
SUBDURAL AMPYİEM
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
VASKÜLER/ KRANİOTOMİ
|
ANEVRİZMA /ARTERİO VENÖZ MALFORMASYON/ İNTRASEREBRAL HEMATOM/ KAVERNÖZ ANJİOMA
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
VASKÜLER/ ENDOVASKÜLER
|
ANEVRİZMA /ARTERİO VENÖZ MALFORMASYON/ TÜMÖR EMBOLİZASYONU
|
1
|
2
|
YE-UE-BE
|
VASKÜLER/OKLÜZİF
|
BYPASS/ ENDARTEREKTOMİ
|
1
|
2
|
YE-UE-BE
|
HEMATOM (SPONTAN İNTRASEREBRAL)
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
HİDROSEFALİ
|
ŞANT TAKILMASI
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
ŞANT REVİZYONU
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
ENDOSKOPİK/ MİKROSKOPİK FENESTRASYON
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
ENDOSKOPİK AKUADUKTOPLASTİ
|
1
|
2
|
YE-UE-BE
|
EKSTERNAL VENTRİKÜLER DRENAJ
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
SPİNAL
|
SPİNAL KONJENİTAL LEZYONLAR
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
KRANİOVERTEBRAL BİLEŞKE LEZYONLARI (POSTERİOR FOSSA DEKOMPRESYONU)
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
KRANİOVERTEBRAL BİLEŞKE LEZYONLARI (ANTERİOR GİRİŞİM)
|
2
|
2
|
YE-UE-BE
|
SERVİKAL DİSK HERNİSİ
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
TORAKAL DİSK HERNİSİ
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
L OMBER DİSK HERNİSİ
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
SERVİKAL DEJENERATİF LEZYONLAR
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
TORAKAL DEJENERATİF LEZYONLAR
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
LOMBER VE SAKRAL DEJENERATİF LEZYONLAR
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
SPİNAL ENSTRÜMANTASYON
|
ANTERİOR ENSTRÜMANTASYON
(ÜST SERVİKAL)
|
2
|
2
|
YE-UE-BE
|
ANTERİOR ENSTRÜMANTASYON
(SERVİKAL)
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
ANTERİOR ENSTRÜMANTASYON
(TORAKAL/ LOMBER/ SAKRAL)
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
POSTERİOR ENSTRÜMANTASYON (OKSİPİTO SERVİKAL)
|
2
|
2
|
YE-UE-BE
|
POSTERİOR ENSTRÜMANTASYON (SERVİKAL)
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
POSTERİOR ENSTRÜMANTASYON
(TORAKAL/ LOMBER/ SAKRAL)
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
SPİNAL TÜMÖRLER
|
PRİMER VE METASTATİK OMURGA TÜMÖRLERİ/ LEZYONLARI
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
EPİDURAL TÜMÖRLER/ LEZYONLAR
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
İNTRADURAL EKSTRA MEDÜLLER TÜMÖRLER/ LEZYONLAR
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
İNTRADURAL İNTRAMEDÜLLER TÜMÖRLER/ LEZYONLAR
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
SPİNAL VASKÜLER LEZYONLAR
|
ARTERİOVENÖZ MALFORMASYON/ ARTERİOVENÖZ FİSTÜL/ KAVERNÖZ HEMANJİYOMA(MİKROCERRAHİ)
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
ARTERİOVENÖZ MALFORMASYON/ ARTERİOVENÖZ FİSTÜL (ENDOVASKÜLER)
|
1
|
2
|
YE-UE-BE
|
SPİNAL ENFEKSİYONLAR
|
ABSE/ AMPİYEM/ GRANÜLOMATÖZ VE ENFEKSİYÖZ LEZYONLAR
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
TETKİKLER VE BASİT GİRİŞİMLER
|
DİSKOGRAFİ
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
MİYELOGRAFİ
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
LOMBER PONKSİYON
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
TEMPORAL ARTER BİYOPSİSİ
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
SURAL SİNİR BİYOPSİSİ
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
PERKUTAN KAROTİD/FEMORAL ARTER ANJİOGRAFİ
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
LATERAL SERVİKAL PONKSİYON
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
EKSTRAKRANİYAL BASİT GİRİŞİMLER(EKSİZYONEL VE TANISAL AMAÇLI)
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
SUBOKSİPİTAL PONKSİYON
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
TRAKEOTOMİ
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
JUGULER, SUBKLAVİAN, FEMORAL VEN KATETERİZASYONU
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
ENDOTRAKEAL ENTUBASYON
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
EKSTERNAL İSKELET TRAKSİYONLARI
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
HALO TRAKSİYON
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
CUTDOWN/CUTUP
|
4
|
1
|
YE-UE-BE
|
PERİFERİK SİNİR LEZYONLARI
|
DEKOMPRESYON VE TRANSPOZİSYON
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
GREFT İLE ONARIM
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
NÖRORAFİ
|
4
|
2
|
YE-UE-BE
|
BRAKİAL PLEKSUS TAMİRİ
|
2
|
2
|
YE-UE-BE
|
SİNİR TÜMÖRÜ EKSİZYONU
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
FONKSİYONEL GİRİŞİMLER
|
AĞRI CERRAHİSİ (MİKROVASKÜLER DEKOMPRESYON)
|
3
|
2
|
YE-UE-BE
|
-
ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ
Çekirdek eğitim müfredatı kılavuzunda geçen öğrenme ve öğretme yöntemleri kullanılmaktadır.
TUKMOS tarafından önerilen öğrenme ve öğretme yöntemleri üçe ayrılmaktadır: “Yapılandırılmış Eğitim Etkinlikleri” (YE), “Uygulamalı Eğitim Etkinlikleri” (UE) ve “Bağımsız ve Keşfederek Öğrenme Etkinlikleri” (BE).
Yapılandırılmış Eğitim Etkinlikleri (YE) Sunum
Bir konu hakkında görsel işitsel araç kullanılarak yapılan anlatımlardır. Genel olarak nadir veya çok nadir görülen konular/durumlar hakkında veya sık görülen konu/durumların yeni gelişmeleri hakkında kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde eğitici öğrencide eksik olduğunu bildiği bir konuda ve öğrencinin pasif olduğu bir durumda anlatımda bulunur. Sunum etkileşimli olabilir veya hiç etkileşim olmayabilir.
Seminer
Sık görülmeyen bir konu hakkında deneyimli birinin konuyu kendi deneyimlerini de yansıtarak anlatması ve anlatılan konunun karşılıklı soru ve cevaplar ile geçmesidir. Sunumdan farkı konuyu dinleyenlerin de kendi deneyimleri doğrultusunda anlatıcı ile karşılıklı etkileşim içinde olmasıdır. Seminer karşılıklı diyalogların yoğun olduğu, deneyimlerin yargılanmadan paylaşıldığı ve farklı düzeylerde kişilerin aynı konu hakkında farklı düzeydeki sorular ile eksik yanlarını tamamlayabildikleri bir eğitim etkinliğidir.
Olgu tartışması
Bir veya birkaç sık görülen olgunun konu edildiği bir küçük grup eğitim aktivitesidir. Bu eğitim aktivitesinin hedefi, farklı düzeydeki kişilerin bir olgunun çözümlenmesi sürecini tartışmalarını sağlayarak, tüm katılımcıların kendi eksik veya hatalı yanlarını fark etmelerini sağlamak ve eksiklerini tamamlamaktır. Bu olgularda bulunan hastalık veya durumlar ile ilgili bilgi eksikliklerinin küçük gruplarda tartışılması ile tamamlanması veya yanlış bilgilerin düzeltilmesi sağlanır. Ayrıca aynı durum ile ilgili çok sayıda olgunun çözümlenmesi yoluyla aynı bilginin farklı durumlarda nasıl kullanılacağı konusunda deneyim kazandırır. Olgunun/ların basamaklı olarak sunulması ve her basamak için fikir üretilmesi ile sürdürülür. Eğitici her basamakta doğru bilgiyi verir ve doğru kararı açıklar.
Makale tartışması
Makalenin kanıt düzeyinin anlaşılması, bir uygulamanın kanıta dayandırılması ve bir konuda yeni bilgilere ulaşılması amacıyla gerçekleştirilen bir küçük grup etkinliğidir. Makalenin tüm bölümleri sırası ile okunur ve metodolojik açıdan doğruluğu ve klinik uygulamaya yansıması ile ilgili fikir üretilmesi ve gerektiğinde eleştirilmesi ile sürdürülür. Eğitici her basamakta doğru bilgiyi verir ve doğru kararı açıklar. Uzman adayına, benzer çalışmalar planlayabilmesi için problemleri bilimsel yöntemlerle analiz etme, sorgulama, sonuçları tartışma ve bir yayın haline dönüştürme becerisi kazandırılır.
Dosya tartışması
Sık görülmeyen olgular ya da sık görülen olguların daha nadir görülen farklı şekilleri hakkında bilgi edinilmesi, hatırlanması ve kullanılmasını amaçlayan bir eğitim yöntemidir. Eğitici, dosya üzerinden yazı, rapor, görüntü ve diğer dosya eklerini kullanarak, öğrencinin olgu hakkında her basamakta karar almasını sağlar ve aldığı kararlar hakkında geribildirim verir. Geribildirimler öğrencinin doğru kararlarını devam ettirmesi ve gelişmesi gereken kararlarının açık ve anlaşılır bir biçimde ifade edilerek geliştirmesi amacıyla yapılır.
Konsey
Olgunun/ların farklı disiplinler ile birlikte değerlendirilmesi sürecidir. Olgunun sık görünürlüğünden çok karmaşık olması öğrencinin karmaşık durumlarda farklı disiplinlerin farklı bakış açılarını algılamasını sağlar.
Kurs
Bir konu hakkında belli bir amaca ulaşmak için düzenlenmiş birden fazla oturumda gerçekleştirilen bir eğitim etkinliğidir. Amaç genellikle bir veya birkaç klinik veya girişimsel yetkinliğin edinilmesidir. Kurs süresince sunumlar, küçük grup çalışmaları, uygulama eğitimleri birbiri ile uyum içinde gerçekleştirilir.
Diğer
Uygulamalı Eğitim Etkinlikleri (UE) Yatan hasta bakımı -
Vizit
Farklı öğrenciler için farklı öğrenme ortamı oluşturan etkili bir eğitim yöntemidir. Hasta takibini yapan ve yapmayan öğrenciler vizitten farklı şekilde faydalanırlar. Hastayı takip eden öğrenci hasta takibi yaparak ve yaptıkları için geribildirim alarak öğrenir, diğer öğrenciler bu deneyimi izleyerek öğrenirler. Vizit klinikte görülen olguların hasta yanından çıktıktan sonra da tartışılması ve olgunun gerçek ortamda gözlemlenmesiyle öğrenmeyi sağlar.
-
Nöbet
Öğrencinin sorumluluğu yüksek bir ortamda derin ve kalıcı öğrenmesine etki eder. Olguyu yüksek sorumluluk durumunda değerlendirmek öğrencinin var olan bilgisini ve becerisini kullanmasını ve eksik olanı öğrenmeye motive olmasını sağlar. Nöbet, gereken yetkinliklere sahip olunan olgularda özgüveni arttırırken, gereken yetkinliğin henüz edinilmemiş olduğu olgularda bilgi ve beceri kazanma motivasyonunu arttırır. Nöbetlerde sık kullanılması gereken yetkinliklerin 1’inci kıdem yetkinlikleri arasında sınıflandırılmış olmaları bu açıdan önemlidir.
-
Girişim
Tanı ve tedaviye yönelik tüm girişimler, eğitici tarafından gösterildikten sonra belli bir kılavuz eşliğinde basamak basamak gözlem altında uygulama yoluyla öğretilir. Her uygulama basamağı için öğrenciye geribildirim verilir. Öğrencinin doğru yaptıklarını doğru yapmaya devam etmesi, eksik ve gelişmesi gereken taraflarını düzeltebilmesi için öğrenciye zamanında, net ve yapıcı müdahalelerle teşvik edici ve destekleyici ya da uyarıcı ve yol gösterici geribildirimler verilmelidir. Her girişim için öğrenciye önceden belirlenmiş yetkinlik düzeyine ulaşacak sayıda tekrar yaptırılması sağlanır.
-
Ameliyat
İçinde çok sayıda karar ve girişim barındıran müdahale süreçleridir. Her karar ve girişimin ayrı ayrı gereken yetkinlik düzeylerine ulaşması amacıyla en az riskli/karmaşık olandan en riskli/karmaşık olana doğru olacak şekilde ameliyat sürecinin tüm basamakları yüksek gözlem altında öğretilir. Öğrencinin tüm basamaklarda gereken yetkinlik düzeyine ulaşması için yeterli sayıda tekrar yaptırılması sağlanır.
Ayaktan hasta bakımı
Öğrenci gözlem altında olgu değerlendirmesi yapar ve tanı, tedavi seçeneklerine karar verir. Öğrencinin yüksek/orta sıklıkta görülen acil veya acil olmayan olguların farklı başvuru şekillerini ve farklı tedavi seçeneklerini öğrendiği etkili bir yöntemdir. Ayaktan hasta bakımında sık kullanılması gereken yetkinliklerin 1’inci kıdem yetkinlikleri arasında sınıflandırılmış olmaları bu açıdan önemlidir.
Diğer
Bağımsız ve Keşfederek Öğrenme Etkinlikleri (BE) -
Yatarak takip edilen bir olgu hakkında yeterliğe erişmemiş bir öğrencinin gözetim ve denetim altında, yeterliğe ulaşmış bir öğrencinin gözlem altında yaptığı çalışmalar sırasında eksikliğini fark ettiği konularda öğrenme gereksinimini belirleyerek bunu herhangi bir eğitim kaynağından tamamlaması sürecidir. Bu eğitim kaynaklarının doğru ve güvenilir olmasından eğitici sorumludur.
Ayaktan hasta/materyal takibi
Ayaktan başvuran acil veya acil olmayan bir olgu hakkında gereken yetkinlik düzeyine erişmemiş bir öğrencinin gözetim ve denetim gözlem altında, eğitici eşliğinde ve gereken yetkinlik düzeyine ulaşmış bir öğrencinin yüksek gözlem altında yaptığı çalışmalar sırasında eksikliğini fark ettiği konularda öğrenme gereksinimini belirleyerek bunu herhangi bir eğitim kaynağından tamamlaması sürecidir. Bu eğitim kaynaklarının doğru ve güvenilir olmasından eğitici sorumludur.
Akran öğrenmesi
Öğrencinin bir olgunun çözümlenmesi veya bir girişimin uygulanması sırasında bir akranı ile tartışarak veya onu gözlemleyerek öğrenmesi sürecidir.
Literatür okuma
Öğrencinin öğrenme gereksinimi olan konularda literatür okuması ve klinik uygulama ile ilişkilendirmesi sürecidir.
Araştırma
Öğrencinin bir konuda tek başına veya bir ekip ile araştırma tasarlaması ve bu sırada öğrenme gereksinimini belirleyerek bunu herhangi bir eğitim kaynağından tamamlaması sürecidir.
Öğretme
Öğrencinin bir başkasına bir girişim veya bir klinik konuyu öğretirken bu konuda farklı bakış açılarını, daha önce düşünmediği soruları veya varlığını fark etmediği durumları fark ederek öğrenme gereksinimi belirlemesi ve bunu herhangi bir eğitim kaynağından tamamlaması sürecidir.
Diğer
-
EĞİTİM KAYNAKLARI
-
Eğitici Standartları
Eğitici standartları 663 sayılı KHK ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununda belirlenmiştir. Uzmanlık öğrencisi başına yılda 100 ameliyat yapılmalıdır.
-
Mekan Standartları
Beyin ve Sinir Cerrahisi eğitimi verecek olan eğitim hastanelerinde diğer bölümlere ek olarak nöroloji, radyoloji, anesteziyoloji ve reanimasyon, tıbbi patoloji, endokrinoloji, acil tıp klinikleri bulunmalıdır.
Eğitim ve araştırmanın yapılabilmesi için, süreli yayınlara elektronik veya fiziksel olarak abone olan kütüphane olanakları sağlanmalıdır,
Klinik başına en az 20 hasta yatağı, kullanımına ayrılmış en az 5 yoğun bakım yatağı olmalıdır. Günümüzde müfredat-istihdam ilişkileri hassas bir denge içindedir. Müfredat programlarını eski yıllarda olduğu gibi eksikliklerine göz yumarak sürdürmenin gereği kalmamıştır. Olanakları ve eğitici kadrosu çok ileri olan kurumların uzman yetiştirmesi hedef alınmalıdır. Bunun kaçınılmaz şartı ve eğitim kurumlarının ayakta kalabilmesi için yepyeni istihdam olanakları ve modelleri geliştirilmesi gerekmektedir.
-
Donanım Standartları
24 saat ulaşılabilir uygun donanımlı ameliyathane olmalıdır: a. Her türlü nöroşirürjikal ve mikronöroşirürjikal girişim yapılabilecek temel cerrahi setler bulunmalıdır.
Her ameliyathane için dışarıdan da izlenebilen ameliyathane mikroskobu bulunmalıdır. Taşınabilir C-kollu radyoskopi cihazı bulunmalıdır.
-
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Eğiticinin uygun gördüğü ölçme değerlendirme yöntemleri uygulanmaktadır.
-
KAYNAKÇA
TUKMOS, TIPTA UZMANLIK KURULU MÜFREDAT OLUŞTURMA VE STANDART BELİRLEME SİSTEMİ, Çekirdek Müfredat Hazırlama Kılavuzu, v.1.1, 2013
Dostları ilə paylaş: |