AZƏ
RBAYCAN RESPUBL KASI TƏ
HS L NAZ RL Y
AZƏ
RBAYCAN DÖVLƏ
T QT SAD UN VERS TET
MAG STRATURA MƏ
RKƏ
Z
Ə
lyazması hüququnda
HƏŞ
MZADƏ
SEY D ZEYNƏ
B FƏ
TDAX QIZI
“ Ə
TRAF MÜH TDƏ
VƏ
NSAN SAĞ
LAMLIĞ
INA ONLAŞ
DIRICI
Ş
ÜALARIN TƏS R N N Q YMƏTLƏND R LMƏS ”
Mövzusunda
MAG STR D SSERTAS YASI
stiqamə
tin ş
ifri və
adı 060510 Ekologiya
xtisasın adı Ə
trah mühitin mühafizə
metodları
və
bə
rpası
Elmi rə
hbə
r Magistr proqramının rə
hbə
ri
(A.S.A., elmi dərəcə və elmi ad) (A.S.A., elmi dərəcə və elmi ad)
c.e.n.dos.əv. M.A.Əsgərova f.r.е.n. dos. F.M.Novruzova
Kafedra müdiri
(A.S.A., elmi dərəcə və elmi ad) c.e.n. dos.Mehdiyeva V.Z.
BAKI – 2016
G R Ş
Mövzunun aktuallığ
ı :
nsan fəaliyyəti ilə törənən elektromaqnit sahələri
yalnız son 10 ildə Terin təbii fonu ilə müqayisədə min dəfədən də çox artmış və
bu sahələrin diapazonu kəskin genişlənmişdir.Odur ki,insanın elektromaqnit
sahəsi (EMS) ilə qarşılıqlı təsiri problem son vaxtlar olduqca actual olub ,
radioəlaqə və radiolokasiyanın intensive inkişafı, texnoloji əməliyyatları həyata
keçirmək üçün elektromaqnit enerjisindən istifadə sferinin genişlənməsi, məişət
elektrik və radioelektron qurğularının kütləvi yayılması ilə bağlıdır.
Bu məsələnin ciddi olması və müəyyən dərəcədə həlli istiqamətində ilk
addımlar Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən 1995-ci ildə təsis etdiyi atom
radiasiyası üzrə Elmi Komitənin (UNSCEAR –United Nations Scientific
Committee on the Effects of atomic Radiation) yaradılmasından sonar mümkün
oldu.
EM dalğalarının mövcud olduğu 180 il ərzində demək olar ki, onlar
insane fəaliyyətinin bütün sferalarına daxil olaraq tədricən daha böyük
ə
həmiyyət kəsb etməkdədir. Qeyd edilməlidir ki, EM şüalandırıcılarının növləri
, sayı və gücü daim artmaqdadır.Xüsusi ilə də, məişətdə işlədilən electron
avadanlıqlardan (telefonlar, əl telefonları, kompüterlər, mikrodalğalı sobalar və
çoxlu sayda digər elektrik məişət cihazları) istifadə etmə çox yüksək həddə gəlib
çatmışdır.Bu avadanlıqların hər biri müəyyən tezliyə və gücə malik EM
ş
üalanmaları yaradaraq insane orqanizmi üçün müəyyən təhlükə və problemlər
yaradır. Bu səbəbdən də müasir dövrün əsas problemlərindən biri - bəşəriyyəti
ionlaşdırıcı və qeyri-ionlaşdırıcı şüalanmalardan mühafizə etmək məqsədilə
müxtəlif xüsusi tədbirlərinin işlənib hazırlanması böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Magistr dissertasiyasının əsas məqsədi:
Elektromaqnit şüalanma
mənbələrinin ətrafıə təsnifatının verilməsi ilə yanaşı,insane orqanizminə
radiasiya şüalanmasının təsirinin qiymətləndirilməsində təbii və süni radiasiya