|
Bir baca filtresinin optimum boyutlandırılması Doç. Kâzım Pıhtılı Fırat Ü. Müh. Fak. Mak. Bölüm Başkanı Dr. Asaf Varol Fırat Ü, Müh. Fak. Mak. Bölümü Öğretim
Bir baca filtresinin
optimum
boyutlandırılması
Doç. Kâzım Pıhtılı
Fırat Ü. Müh. Fak.
Mak. Bölüm Başkanı
Dr. Asaf Varol
Fırat Ü, Müh. Fak.
Mak. Bölümü Öğretim
Görevlisi
Bu yazıda kurum tutucu bir baca filtresinin
optimum boyutlandırılması için geliştirilen bir
teori geniş şekilde ele alınarak, filtre
boyutlandırılırken ne gibi hususların göz
önünde bulundurulması gerektiği üzerinde
durulmaktadır. BASIC dili ile hazırlanmış ve
optimum boyutlandırma ile ilgili bilgisayar
programı okuyucuya sunularak, bu konuda
çalışanlara yardımcı olunması amaçlanmıştır,
GİRİŞ
Kış aylarında kömürlü kazanların bacalarından çıkan
kurum, çevre kirliliğinde önemli rol oynamaktadır. Geliş»
miş ülkelerde yoğun sanayiye rağmen, çevre kirlenmesi biz-
deki ne oranla çok daha düşük seviyede tutulabilmektedir.
Dış ülkeler çevre kirliliği problemleriyle sürekli uğraşmak-
tadır. Bizde ise çevre kirliliği daha ziyade kış aylarında ak-
la gelir. Konu ile ilgili seminerler, konferanslar ve tebliğler
sunulur. Fakat bu yazılanların çoğu sadece kağıt üzerinde
kalır. Çevre kirliliği üzerinde hassasiyetle ve tüm yıl boyun-
ca uğraşmak gerekir. Araştırma merkezleri bu yöndeki ça-
lışmalarını sürekli yürütürlerse, büyük faydalar sağlanacaktır.
Bazı illerimizde kalorifer bacaları üzerine filtre takma
zorunluluğu getirilerek, çevreye kurum parçacıklarının sa-
çılmasını engelleme yollarına gidilmektedir. Ancak genelde
filtre imalatçıları, yapılması gereken belirli hesaplamaları
yapmadan boyutlandırma ve imalat, yaptıklarından; baca
üzerine takılan filtreler, baca çekişine engel olmaları nede-
niyle tekrar sökülmektedir.
Filtre boyutlandırılırken, duman gazının sıcaklığı, ha-
cimsel debisi, kurum parçacıklarının yoğunluğu, parçacık
çökelme hızı, ve diğer bazı etkenler göz önünde bulunduru-
larak hesapların yapılması zorunluluğu vardır [1],
Bu yazıda optimum bir baca filtresinin boyutlandırıl-
ması için gerekli hesaplama yöntemlerinden biri üzerinde
durulacaktır.
Şüphesiz kurum tutucu bir filtrenin iyi çalışmasında
boyutlandırmanın önemi fazladır. 1956 yılına kadar bir filt-
renin geometrik boyutlarıyla basınç kayıpları ve filtre gücü
arasında nasıl bir ilişki olduğu yeterince araştırılmamıştır.
Daha sonraki yıllarda filtreler üzerindeki araştırmalar yo-
ğunlaştırılmış ve hesaplama yöntemleri geliştirilmiştir. Ge-
nellikle literatürde siklon diye adlandırılan bu yapıya filtre de-
nilmesinin nedeni, ayırıcı özelliğinden ötürüdür, önce bura-
da incelenecek filtrenin çalışma prensibi üzerinde durula-
caktır.
KURUM TUTUCU FİLTRENİN ÇALIŞMA PRENSİBİ
Şekil l'de filtrenin şematik çizimi görülmektedir. Du-
man gazı ayırıcı odaya teğetsel girmekte ve bu gaz, ayırıcı
oda içerisinde dönerken, duman gazı içerisindeki kurum
parçacıkları santrifüj ve ağırlık kuvvetlerinden ötürü dışa ve
aşağıya doğru hareket ederek, alta bağlanan naylon torbada
birikecektir. Filtre eksenindeki daldırma borusundan du-
man gazı temizlenmiş olarak dışarı çıkacaktır. Akış ideal ve
sürtünmesiz, yani çevresel hız ile yarıçap çarpımı sabit
(u.r = sa b i t) kabul edilirse, potansiyel akış teorisine gö-
re, ayırıcı oda içerisinde girdap kuyu akışı meydana gele-
çektir [2 ]. Çevresel hızın değişimi ile radyal ve eksenel yön-
deki hızlarda meydana gelen farklılıklar yüzünden, teori he
saplarında küçük sapmaların olacağı unutulmamalıdır.
Şekil 1: Kurum tutucu bir filtrenin şematik çizimi
MÜHENDİS VE MAKİNA DERGİSİ CİLT 26 SAYI 304 MAYIS 1985
21
Dostları ilə paylaş: |
|
|