Анатом- меш

. Gavda skeletiga umurtqa pog'onasi va ko'krak qafasi 
suyaklari kiradi. Umurtqa pog'onasi o'q skeletning asosiy qismi hisoblanadi. 
Umurtqa pog'onasi 33-34 ta umurtqadan tashkil topgan. Uning uzunligi 
odamning bo`yiga qarab erkaklarda 75 sm ayollarda 68 sm ga teng bo`ladi. 
Umurtqa pog'onasi 5 ta qismdan iborat, ya'ni 7 ta bo'yin, 12 ta ko'krak, 5 ta 
bel, 5 ta dumg'aza va 3-4 ta dum umurtqalaridan tashkil topgan.
Umurtqa pog'onasi skeletning tayanchi vazifasini bajaradi, uning 
ichidagi orqa miyani himoya qiladi va oyoq-qo'llar skeletining og'irligini o'z 
zimmasiga oladi.
Umurtqa pog'onasi o'sib rivojlangan sari tog'ay to'qimalari suyak 
to'qimalari bilan almashinadi, bu asta-sekin boradigan jarayon. Bo'yin, ko'krak 
va bel tog'ay to'qimalari 20 yoshga kelib, dumg'azaniki 25 yoshda, dum 
suyaklariniki 30 yoshga kelib suyaklanadi. 
Umurtqa pog'onasi bola hayotining birinchi yilida, shuningdek, 11 
yoshdan 14 yoshgacha ayniqsa jadal sur'atda o'sadi. Umurtqa pog'onasining 
o'sishi taxminan 20 yoshda tugallanadi. 
Odam tik tura olishi va tik yurishi munosabati bilan umurtqa 
pog'onasining to'rtta egriligi bor va u oyoqlarning yirik bo'g'imlari bilan 
amalda bir chiziqda joylashadi, ana shuning uchun odam muvozanatni saqlaydi. 
Tug'ilishda umurtqa pog'onasining dumg'aza bo'limida faqat bitta egrilik 
bo'ladi, so'ngra yana uchta egrilik hosil bo'ladi. Bo'yin egriligi qavariq tomoni 
bilan oldinga chiqib turadi (lordoz) va bola kallasini tutgandan keyin paydo 
bo'ladi. Bu bola hayotining uchinchi oyiga to'g'ri keladi. So'ngra bola 
o'tiradigan va yuradigan bo'lganda bel egriligi paydo bo'ladi. Bu ham qavariq 
tomoni bilan oldinga chiqib turadi. Nihoyat, 3-4 yoshga kelib, qavariqligi orqaga