Allah yolunda cihad çEŞİtleri, HÜKÜmleri ve fazileti

“Hatırla  ki,  kâfirler  seni  tutup  hapsetmek  veya  öldürmek  yahut  da  seni 

(yurdundan)  çıkarmak  için  sana  tuzak  kuruyorlardı.  Onlar  (sana)  tuzak  kurarlarken 

Allah da (onlara) tuzak kuruyordu. Allah tuzak kuranların en iyisidir.” (Enfal, 30) 

“Eğer  siz  ona  (Rasûlullah'a)  yardım  etmezseniz  (bu  önemli  değil);  ona  Allah 

yardım  etmiştir:  Hani,  kâfirler  onu,  iki  kişiden  biri  olarak  (Ebu  Bekir  ile  birlikte 

Mekke'den)  çıkarmışlardı.  Hani  onlar  mağaradaydı  ve  o,  arkadaşına:  Üzülme,  çünkü 

Allah  bizimle  beraberdir,  diyordu.  Bunun  üzerine  Allah  ona  (sükûnet  sağlayan) 

emniyetini  indirdi,  onu  sizin  görmediğiniz  bir  ordu  ile  destekledi  ve  kâfir  olanların 

sözünü alçalttı. Allah'ın sözü ise en yücedir. Allah güçlü ve izzetlidir, hüküm ve hikmet 

sahibidir.” (Tevbe, 40) 

Üçüncü  Aşama:  Daha  sonra  Allah  Teâlâ,  Rasulü 

sallallahu  aleyhi  ve  sellem

’e  ve 

müminlere  savaş  izni  verdi.  Bu,  hicretin  ardından  Medine’de,  düşmanların  müminleri 

kuşattığı, onlara saldırıp zulmettikleri ve haksız yere onları yurtlarından çıkardıkları dönemde 

olmuştur. Allah Teâlâ kendilerini savunmaları, dinlerini emniyet  altına almaları, kendilerine 

yapılan zulüm ve haksızlıkları  def etmeleri için  onların  savaşmasına izin verdi. Allah  Teâlâ 

şöyle buyurmaktadır: 

“Kendileriyle  savaşılanlara  (müminlere),  zulme  uğramış  olmaları  sebebiyle, 

(savaş  konusunda)  izin  verildi.  Şüphe  yok  ki  Allah,  onlara  yardıma  mutlak  surette 

kadirdir.  Onlar,  başka  bir  nedenden  değil,  sırf  "Rabbimiz  Allah'tır"  dedikleri  için 

haksız  yere  yurtlarından  çıkarılmış  kimselerdir.  Eğer  Allah,  bir  kısım  insanları 

(kötülüklerini) diğer bir kısmı ile defedip önlemeseydi, mutlak surette, içlerinde Allah'ın 

ismi  çokça  anılan  manastırlar,  kiliseler,  havralar  ve  mescidler  yıkılır  giderdi.  Allah, 

kendisine (kendi dinine) yardım edenlere muhakkak surette yardım eder. Hiç şüphesiz 

Allah, güçlüdür, aziz ve galip olandır.” (Hac, 39-40) 

“Fitne/şirk ortadan kalkıncaya ve din tamamen Allah'ın olup (yalnız O’na kulluk 

edilinceye) kadar onlarla savaşın. Şayet vazgeçerlerse zalimlerden başkasına düşmanlık 

ve saldırı yoktur.” (Bakara, 193) 

“Size  karşı  savaşanlarla  siz  de  Allah  yolunda  savaşın.  Sakın  haddi  aşmayın, 

çünkü Allah haddi aşanları sevmez.” (Bakara, 190) 

Dördüncü  Aşama:  Son  olarak  Allah  Teâlâ,  Rasulü 

sallallahu  aleyhi  ve  sellem

’e  ve 

müminlere  bütün  kâfirlerle  savaşmayı  emretmiştir.  Bu,  itaat  ve  kulluğun  tamamıyla  Allah'a 

yapılması, İslam’a girmeyi isteyen herkesin önündeki kapıların açılması, engellerin kalkması 

ve din tamamen Allah’ın oluncaya kadar gayret gösterilmesi içindi. 

Allah  Teâlâ  şöyle  buyurmuştur:  “Müşrikler  nasıl  sizinle  topyekûn  savaşıyorlarsa 

siz de onlara karşı topyekûn savaşın ve bilin ki Allah muttakilerle beraberdir.” (Tevbe, 

36) 

Allah Rasulü 

sallallahu aleyhi ve sellem

 şöyle buyurmuştur: 

“Ben,  insanlar  Allah'tan  başka  hak  ilah  olmadığına,  Muhammed'in  Allah'ın  elçisi 

olduğuna  şahadet  getirerek  namazı  kılıp  zekâtı  verinceye  kadar  onlara  karşı  savaşmakla 

emrolundum.  Bunları  yerine  getirdiklerinde  kanlarını  ve  mallarını  -İslam'ın  hakkı  hariç- 

benden korumuş olurlar. Hesapları ise Allah'a kalmıştır.” (Buhârî, Müslim) 

 

3-

 

CİHADDAKİ HEDEF VE GAYE 

Allah  Teâlâ  cihaddaki  hedefi  ve  gayeyi  şöyle  açıklamıştır:  “Fitne/şirk  ortadan 

kalkıncaya  ve  din  tamamen  Allah'ın  olup  (yalnız  O’na  kulluk  edilinceye)  kadar 

kafirlerle  savaşın!  (Küfre)  son  verirlerse  şüphesiz  ki  Allah  onların  yaptıklarını  çok  iyi 

görür.” (Enfal, 39) 

Alimlerimiz bu hedefleri şöyle sıralamışlardır: 

a- Allah'ın sözünü yüceltmek: 

Peygamber 

sallallahu aleyhi ve sellem

 şöyle buyurmuştur: 

---

“Kim  Allah'ın  kelimesinin  en  yüce  olması  için  savaşırsa  işte  o,  Allah  yolundadır.” 

(Buhârî) 

b- Mazlumlara Yardım Etmek  

Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur: “Size ne oldu da Allah yolunda ve "Rabbimiz! Bizi, 

halkı zalim olan bu şehirden çıkar, bize tarafından bir sahip gönder, bize katından bir 

yardımcı yolla!" diyen zayıf erkekler, kadınlar ve çocuklar uğrunda savaşmıyorsunuz!” 

(Nisa, 75) 

c- Saldırıya Karşılık Vermek ve İslam’ı Muhafaza Etmek 

Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır: “Kim size saldırırsa siz de ona misilleme olacak 

kadar saldırın.” (Bakara, 194) 

 

4- DÜŞMANLARLA CİHADIN ÇEŞİTLERİ 

a- Kafirlerle, münafıklarla ve mürtedlerle cihad 

b- Devlet idaresini ya da Müslüman idarecileri değiştirmek isteyen, bu konuda geçerli 

bir tevile dayanan ve silahlı güçleri olan bağilerle cihad 

c- Dini, canı, aileyi ve malı savunmak için yapılan cihad 

Peygamber 

sallallahu aleyhi ve sellem

 şöyle buyurmuştur: 

“Malı  uğrunda  öldürülen  şehittir,  ailesi  uğrunda  öldürülen  şehittir,  dini  uğrunda 

öldürülen şehittir, canı uğrunda öldürülen şehittir.” (Nesâî) 

 

5- ALLAH YOLUNDA CİHAD KIYAMET GÜNÜNE KADAR SÜRECEKTİR 

Allah'ın hikmetindendir ki O, hak ile batıl mücadelesini kıyamete kadar baki kılmıştır. 

Bu mücadele var olduğu sürece cihad da var olacaktır. O nedenle cihad,  belirli bir zamanla 

sınırlandırılamaz.  Her  ne  zaman  batıl,  dalalet  ve küfür  ortaya  çıkarsa  cihad  yürürlüğe  girer. 

Cihadın fazileti, her zamana ve mekâna göre farklı olmakla birlikte bakidir. 

Allah  Teâlâ  şöyle  buyurmuştur:  “Onlar  eğer  güçleri  yeterse,  sizi  dininizden 

döndürünceye kadar size karşı savaşa devam ederler.” (Bakara, 217) 

Peygamber 

sallallahu aleyhi ve sellem

 de şöyle buyurmuştur: 

“Ümmetim  içinden  bir  taife  (grup),  kıyamet  gününe  kadar  savaşmaya  ve  hak  üzere 

olmaya devam edecektir.” (Müslim) 

“Atların  perçemlerine  kıyamet  gününe  kadar  (iki)  hayır  bağlanmıştır:  ecir  ve 

ganimet.” (Buhârî, Müslim) 

 

6- ALLAH YOLUNDA CİHADIN HÜKMÜ 

a)

 

Genel ve kapsamlı cihad:  

Bu erkek olsun kadın olsun, akıllı ve büluğa ermiş bütün Müslümanlara farz-ı ayndır. 

Çünkü cihad, tür olarak farz-ı ayndır. Her Müslümanın, ya kalple, ya dille, ya malla, 

ya  da  elle  olmak  üzere  bu  cihad  türlerini,  ihtiyaç  oranında  ve  gücü  yettiği  kadar  yerine 

getirmesi gerekir.  

Peygamber 

sallallahu  aleyhi  ve  sellem

  şöyle  buyurmuştur:  “Müşriklere  karşı  dillerinizle, 

canlarınızla, mallarınızla ve ellerinizle cihad edin.” (Ahmed) 

Yani Müslüman, hiçbir vakitte üzerine farz olan cihaddan uzak kalamaz. Çünkü genel 

anlamdaki  cihad,  kafirlerle  savaşmayı;  nefisle,  nefsin  kötü  arzularıyla  ve  şeytanla  cihadı; 

aileyi  Allah'a  itaat  üzere  tutma  yolunda  mücadele  etmeyi;  Allah'a  itaat  konusunda  gevşek 

davranan  pek  çok  Müslümanı  hayra  davet  etme,  onları  iyiliğe  yönlendirme,  kötülükten 

sakındırma  ve  dinî  meseleleri  onlara  öğretme  konusunda  gayret  göstermeyi,  devlet 

yöneticilerine  nasihat  etme,  yol  gösterme  ve  onların  karşısında  hakkı  söyleme  şeklindeki 

cihadı  ve  kafir  düşmanlarla  cihada  karşı  hazırlık  yapmayı  içine  alır.  Allah  Teâlâ  şöyle 

buyurmaktadır: 

---