10
Magidoviç, V. Magidoviç, V. Qulyayev, S. Morison, S.
Sveyqin və başqa tədqiqatçıların əsərləri ilə birlikdə tədqiq
ediləcək.
Ramiz Məmmədov AMEA-nın həqiqi üzvü,
Akademik AMEA-nın Həsən Əliyev adına
Coğrafiya İnstitutunun
direktoru
11
Pedru Alvareş Kabral və Atlantik
okeanında hegemonluğunu nümayiş
etdirən Portuqal krallığı
Atlantik okeanındakı quru ərazilərin əksəriyyətinə sahib
çıxmaq istəyən Portuqal krallığı mütəmadi olaraq həmin su
hövzəsinə çoxsaylı dəniz ekspedisiyaları təşkil edirdi.
Krallığın ərazisində fəaliyyət göstərən əcnəbi cəsusları
azdırmaqdan ötrü, həmin ekspedisiyaların bir çoxu, məxfi
qrif altında verilən tapşırıqları yerinə yetirirdilər. Nəticədə,
bir neçə tarixi əhəmiyyətli kəşflərin əsl banisinin adı dünya
ictimaiyyətindən gizlin saxlanıldı və tarixə tamamilə
təsadüf adamların adı düşdü. Lakin elə avantüristlər də var
idi ki, onlar fürsətdən istifadə edərək, həmin yaddaqalan
uğurları özününküləşdirməyə nail oldular. Bəzən də elə
olurdu ki, məcburi olaraq ölkə başçısının verdiyi xüsusi
tapşırığa əsasən, dünya əhəmiyyətli kəşf hər hansı bir kəsin
adına yazılır. Belə bir ədalətsiz missiyalardan biri potuqal
dəniz səyyahı Pedru Alvareş Kabralın öhdəsinə düşmüşdü.
XV əsrin son ili coğrafi kəşflər tarixi yeni avantüra ilə
üzləşir. Cənub, cənub-şərq istiqaməti ilə hərəkət edən
böyük bir donanma (zəmanəsinə görə səyahətə çıxan 13 (10
nau, 3 karavella) gəmidən ibarət olan ekspedisiya (1500
nəfərlik heyət) böyük donanmalardan biri sayılırdı) okean-