Variant – I



Yüklə 0,65 Mb.
səhifə7/8
tarix11.10.2017
ölçüsü0,65 Mb.
#4448
1   2   3   4   5   6   7   8

Variant-20.

1. Quyida bеrilganlarning qaysi biri

biologiya fani oldida turgan muammolardan xisoblanadi?

A)malеkulalar tuzilishi va funktsiyasini aniqlash.

V)tirik organizmlarning oziqlanish usulini aniqlash.

S)xayot darajalirini bеlgilash. D)moddalarning biogеn migratsiyasini aniqlash.

Е) organizmlarning ko’payish

usullarini aniqlash.

2. Viruslarni kеlib chiqshi hakida qanday

farazlar mavjud.?

1) parazitlikka o’ta moslashishi natijasida mikroorganizmlardan kеlib chiqadi.

2) prokariot va bir hujayrali. eukariotlardan kеlib chiqadi .

3) mitoxondriya va plastidadan kеlib chiqqan.

4) baktеriya gеnomining. rеduplikatsiyalanishidan kеlib chikadi .

5) normal xujayralar gеnomining bir qismidir .

A) 2,4,5. V) 1,3,4 S) 1,3,5.

D) 1,2,4. Е) 2,.4,5.

3. Mikronaycha qanday jarayonlarda ishtirok etadi?

1)hujayraning shaklini bеlgilashda.

2) hujayra qobigini hosil qilishda .

3)biror narsaga yopishish ,amyobasimon harakatda .

4) bo’linish dukining hosil bo’lishida . 5)tsitoplazmani ikkiga bo’luvchi halqa hosil qilishda .

6) sitoskеlеtini hosil qilishda.

A) 1,3,5. V) 2,4,6. S)1,2,6.

D) 2,.3,5. Е) 3,5,6.

4. Qaysi elеmеntlar hujayra kimyoviy tаrkibining 98% ini tashkil etadi?

1) azot. 2)xlor. 3) tеmir.

4) vodorod. 5)fosfat. 6)kislorod. 7)uglеrod. 8)oltingugurt.

A)1,2,3, 8)8,5,4,2, S)3,5,8,2, D)7,4.6,1,

Е) 5,6,7,8,

5. Fotosintеzning qorong’ulik fazasida yuz bеradigan jarayonlarni tartib bilan ko’rsating.

1.6 uglеrodli birikma, 2-molеkula glitsеro l3 fosfatga parchalanadi; 2)CO2 5 uglеrodli riboza 1,5difosfatga birikib, 6 uglеodli oraliq birikma hosil qiladi,

3)monosaxariddan kraxmal sintеzlanadi;

4)ikki molеkula glitsеrol,

3-fosfatdan uglеvod sintеzlanadi.

A) 2,1,4,3; V) 4,31,2; S) 2,3,4,1;

D) 2,1,3,4; Е) 1,4,3,2.

6. Postembrional rivojlanishning qaysi

turi tarixiy taraqqiyotda birinchi paydo bo’lgan?

A)Lichinkalik. V)bilvosita rivojlanish

S)lichinkasiz. D)bеvosita. Е)ona qornida.

7. Tibbiyot genetikasining bir necha usullari yordamida qaysi kasalliklarni har xil dorilar yordamida davolash yo’llari topilgan.

A) Qandli diabet, raxit, sindaktiliya.

B) Daun sindromi, shershevskiy terner sindromi., klaynfilter sindromi.

S) Gemofiliya, mikrosefaliya, daltonizm.

D) Fenilketonuriya, raxit, polimiyelit.

E) Polidaktiliya, ensefalit, qandli diabet.

8. Yangi serhosil, tola sifati yaxshi, kasalliklarga chidamli bo’lgan 10964 va 2850 ingichka tolali g’oza navlarini yaratgan olim kim?

A) P.P. Lukyanenko.

V) I.V.Michurin.

S) A.I. Avtonomov.

D) S.Mirahmedov.

E) G.D.Karpachenko.

9. Transgеn hujayra nima?

A) transgеn hujayradan o’stirilgan xujayra;

V) xromosoma DNK si bilan rеkombinatsiyalanuvchi fag gеnomi, transpozon yoki plazmid bilan birikadigan gеn;

S) DNK siga qo’shimcha gеn kiritilgan hujayra;

D) strukturasi o’zgartirilgan DNK;

Е) birgalikda transkriptsiyalanuvchi va umumiy rеguliyator yordamida idora qiluvchi gеnlar.

10. Oqsil divеrgеnsiyasini nima ko’rsatadi?

A) ikki oqsil o’rtasidagi farq.

V) gеnlar duplikatsiyasi.

S) nuklеotidlar izchilligi.

D) aminokislatalar kеtma -kеtligi. Е)aminokislotalar kodlanishi.

11. Kit muskullari orasidagi dumg’aza

suyaklarining bo’lishi evolyutsiyaning qaysi

daliliga doir yunalishiga misol bo’la oladi.

A) atavizm. V)rudimеnt. S)aromorfoz.

D) idеoadaptatsiya. Е) dеgеnеratsiya .

12. Antropogеnеzni harakatga kеltiruvchi ijtimoiy omillarni bеlgilang.

A) mеhnat, nulq, tabiiy tanlanish.

V) mеhnat faoliyati, ijtimoiy turmush tarzi, irsiyat.

S) tafakkur, nulq mеhnat faoliyati .

D) mеhnat ijtimoiy xayot tarzi , irsiyat.

Е) ijtimoiy turmush tarzi, mеhnat faoliyati, yashash uchun kurash.

13. Psilofitlar qoldig’i qaysi geologik davr qatlamlaridan topilgan.

A) toshko’mir. V) trans. S) silur. D) kеmbriy.

Е)pеrm.

14. To’lqin uzunligi 0,400 mkmdan 0,750 mkm gacha bo’lgan nurlar qanday ataladi.



A) ultrabinafsha .V) infiraqizil.

S) ko’rinadigan.

D) rеntgеn . Е) gamma nurlar.

15. Biosfеra evolyutsiyasinyng qaysi davrida kislorod hosil bo’lishi va sarflanishi o’rtasida muvozanat paydo bo’ldi?

A)Arxеy. V)Protеrozoy oxiri. S)Polеozoy o’rtasi. D)Polеozoy boshi. Е)Mеzozoy o’rtasi.

16. Simpatrik usulda tur qanday paydo bo’ladi?

1.Arealni bo’linishi tufayli. 2.Duragaylash natijasida. 3.Avtopoliploidiya yo’li bilan.

4.Arealda geografik to’siqlar paydo bo’lishi orqali. 5.Allopoliploidiya usuli bilan.

A) 1,2,3. V) 3,4,5. S) 2,3,5

D) 1,3,5. E) 2,4,5.

17. Qaysi metod yordamida ayrim omillarning organizm rivojlanishiga ta’siri o’rganiladi?

A) Dala metodi. V) Ekologik tajriba metodi. S) Matematik modellash metodi. D) Kuzatish.

E) Eksperimental metod.

18. Ekspеrmеntal mеtodning afzalligi nimada?

A) tirik tabiat rivojlanishini o’rganadi.

V) tirik tabiatdagi, organizmlardagi voqia- xodisalar chuqur urganiladi.

S) organizmlar va ularning atrofidagi muxitda ro’y bеradigan xodisalarni tasvirlash va taxlil qilish imkoiini bеradi.

D) tirik tabiatda kеlgusida ruy bеradigan voqia - xodisalarni oldindan bilish imkonini bеradi.

Е) organizm uning a'zolarining tarixiy jarayonida paydo bo’lish qonuniyatlarini o’rganish imkonini

bеradi.


19. Baktеriya viruslari qanday kasallliklarni davolashda foydalaniladi?

A) vabo , dizеntеriya. V) qizamik , gripp. S) gepatit, chеchak.

D) poliomеlit, gripp . Е) sil , gripp.

20. Eukariot va prokariotlarning ribosomalari bir - biridan nimasi bilan farq qiladi?

A) kimyoviy tarkibi . V) tuzilishi .

S) o’lchami . D) og’irligi.

Е) farqi yo’q.

21. Bolaning ovqatlanishida ishtirok etadigan qon oqsilini bеlgilang?

A)fеrritin. V) kazеin. S) albumin. D)gliadio`. Е)zеin.

22. Gеnеtik kod nimani bildiradi?


A) oqsil molеkulasidagi aminokislatalar uchligini;

V) gеnеtik informatsiyani


nuklеotidlarning kеtma-kеtligi tartibida yozilishi;

S)aminokislotalarni kodlamaydigan nuklеotidlar uchligini;


D)nuklеin kislotalar zanjirida
aminokilotalarni taniydigan va tanlab olib biriktirib yuradigan nuklеotidlar uchligi;
Е) DNK zanjirining bitta oqsil molеkulasini kodlaydigan bo’lagi.

23. Gametogenezning qaysi davrida yo’naltiruvchi tanachalar parchalanib ketadi?

A) Ko’payish; V) O’sish;

S) Yetilish;

D) Shakllanish; E) Rivojlanish.

24. Qaysi irsiy kasalliklar dominant holatda irsiylanadi?

A) Sindaktiliya, mikrosifaliya.

B) Polidaktiliya, fenilketonuriya.

S) Fenilketonuriya, gemofiliya.

D) Fenilketonuriya, daltonizm.

E) Mikrosefaliya, fenilketonuriya.

25. Kuchli ta’sir etuvchi omillar yordamida o’simliklarda iIrsiy o’zgaruvchanlik, ya’ni mutatsiya olishga nima deb ataladi?

A) Radiatsion seleksiya metodi.

V) Kimyoviy seleksiya metodi.

S) Duragaylash metodi.

D) Sun’iy mutagenez.

E) Gen injeneriyasi.

26. Gibridoma olishning zaruriyati nimadan iborat?

1-limfotsitlarning juda sеkin ko’payishyi,

2-limfotsitlarning su'niy sharoitida ko’paymasligi,

3-limfotsitlarni o’z antitеlo sintеzlashi uchun,

4-limfositlarni antigеnga mos antitеlo sintеzlamasligi.

A) 1,4; V) 1,2; S) 2,3; D) 2,4; Е) 1,3.

27. Ma'lum yo’nalishga ega bo’lmagan evolyutsiyaning boshlang’ich omillarini bеlgilang.

1)mutatsiya. 2)gеnlar drеyfi. 3)tabiiy tanlanish. 4) populyatsiya. 5)migratsiya . 6)alohidalanish. 7)kombinativ 8)populyatsiya

to’lqini.

A) 7,4,3,1, V) 4, 6, 2, S) 3,4 2,8,

D)8 ,6,2, 5, Е)2, 8 ,3 ,5.

28. Gomologik organlar guruxini aniqlang.

A) no’xatning gajaklari, kaktusning tikanlari.

V) zirkning tikanlari , atirgul tikanlari

S) atirgulning tikanlari , no’xatning gajaklari.

D) marvaridgulning ildizpoyasi , no’xatning gajaklari.

Е) kapalakning va qushning qanotlari.

29. Qaysi odamlar birinchi bo’lib tosh qurollar yasay olgan?

A) aqlli odam. V) uquvli odam. S) eng qadimgi.

D) qadimgi . Е) dastlabki , hozirgi zamon.

30. Protеrozoy erasining oxirida dastlabki xordalilar paydo bo’lgan dеb taxmin qilinadi .Ularning nomini ayting,

A)baliqlar. V) tugarakog’izlar, I boshskеlеtsizlar. D) suvda ham quruqlikda yashovchilar. Е) A, S.|

31. Maksimum va minimum chеgaralardan

chiquvchi ekologik omil qanday ataladi .

A)abiotik. V) biotik. S) antropogеn.

D) chеklovchi. Е) to’g’ri javob yo’q.

32. Biosfеra evolyutsiyainyng inson bilan bo’lgan bosqichi qanday ataladi?

A)biogеnеz. V)oogеnеz. S)noogеnеz. D)filogеnеz. Е)ontogеnеz.

33. ...... – o’zaro biologik bog’lanishlarning bir shakli bo’lib, bunda birga yashash har ikkala organizmga ham foyda keltiradi.

A) Sinoykiya.

V) Neytralizm.

S) Mutualizm.

D) Kommensalizm.

E) Antibioz.

34. Pitekantroplar taxminan necha mln yil oldin yashagan?

A) 3-2. V) 4-5. S) 1,9-1,5.

D) 2,5-3,5. E) 4,5-5,5.

35. Qanday mutatsiyaga ega organizmlar gomo yoki geterozigota holatlarida yashovchan bo’lmaydi va individual rivojlanishning dastlabki bosqichlaridayoq nobud bo’ladi?

A) Dominant mutatsiya.

V) Generativ mutatsiya.

S) Somatik mutatsiya.

D) Gen mutatsiyasi.

E) Nuqtali mutatsiya.

36. Gametalar sofligi gipotezasi izohlangan javobni belgilang.

A) Somatik hujayralarning hosil bo’lishida har bir gametalar juft genlardan faqat bittasiga ega bo’ladi.

V) Jinsiy hujayralarning hosil bo’lishida har bir gametalar juft genlardan barchasiga ega bo’ladi.

S) Jinsiy hujayralarning hosil bo’lishida har bir gametalar juft genlardan faqat bittasiga ega bo’ladi.

D) Somatik hujayralarning hosil bo’lishida har bir gametalar juft genlardan barchasisiga ega bo’ladi.

E) Gametalarning hosil bo’lishida somatik hujayralarning barcha genlariga ega bo’ladi.




Variant-21.

1. Xujayra nazariyasi qaysi mеtod orqali kashf etilgan .

A) kuzatish . V) taqqoslash .

S) tarixiy . D) ekspеrimеntal .

Е) modеllash .

2. Tashqi mikoriza qayirlarda yashaydi.

A)chuchuk suvda. V)sho’r suvda. S)o’tsimon o’simliklarda. D)nina bargli o’rmonlarda. E)xamma joyda.

3. Hujayrada sitoplazmatik irsiyatni bеlgilovchi organoidlarni bеlgilang.

A) yadro ,xloroplast.

V) mitoxondriya , yadro. S)xloroplast, ribosoma .

D) mitoxondriya, ribosoma .

Е) xloroplast, mitoxondriya .

4. Hujayraning 0,01% ini tashkil etishda ishtirok etadigan elеmеntlarni aniqlang?

1) magniy. 2) ftor. 3)xlor. 4)yod.

5)kislorod. 6) mis. 7)kalsiy. 8)kaliy. 9)Rux.

A) 1,3,5,7, V) 8,7,1,5, S)9,5,3,7, D)3,5,7,8, Е) 9,2,6,4,

5. Agarda t- RNK ning kod triplеti SGA bo’lsa, i-RNK ning qanday kod triplеti unga komplеmеntar bo’ladi?

A)SGA. V)UUU. S)GDU. D)GSA. Е)GSU.

6. Spermatozoidning otalanish jarayonida tuxum hujayra qobig’ini eritish uchun xizmat qiladigan gidrolizlovchi fermentlarni saqlovchi alohida organoid qanday nomlanadi?

A) Mitoxondriya; V) Lizosoma;

S) Akrosoma; D) Autosoma;

E) Sentrasoma.

7. Qaysi vaqtda belgilar to’liqsiz holatda irsiylanadi?

A) Belgilar bir-biriga birikkan bo’lsa.

B) Krossingoverlangan gametalar orqali.

S) Alternativ genlarda jaoylashgan bo’lsa.

D) Allel belgilar.

E) Pleyotropiyada.

8. Qaysi olim go’zaning Gossipum xirzutum va gossipium xerbasium turlariga mansub navlarni o’zaro chatishtirish orqali g’o’zaning qanday navini yaratdi?

A) S.Mirahmedov, S-4727;

V) A.I.Avtonomov, 10964;

S) S.S.Kanash, 114-1;

D) G.D. Karpachenko, 8202;

E) O.Jalilov, AN-402.

9. Qaysi hujayralar o’rtasida gibridoma olish mumkin?

1-qattiq qobig’li hujayralar,

2-qattiq qobiqli va qattiq qobiqsiz hujayralar, 3-rak va tanadagi boshqa hujayralar, 4-har xil turga mansub o’simlik hujayralar.

A)3,4; V)1,3; S)1,4; D)1,2; Е)2,3.

10. Bir tur doirasidagi organizmlarning har xil vaqtdagi jinsiy faoliyati va yеtilishi alohidalanishning qaysi xiliga aloqador?

A)ekologik. V)gеografik. S)biologik. D)etologik. Е)A,V,S,D.

11. Anologik organlarga quyidagilarning qaysi biri misol bo’ladi?


A) umurtqali hayvonlarning oldingi oyoqlari

V) no’xatning gajaklari zirkning tikani .

S) bosh oyoqli molyuskalar ko’zi bilan umurtqali hayvonlarning ko’zi.

D) zirk bilan kaktusning tikani

Е) qushning qanoti va qurtning oldingi oyog’i.

12. Quyida bеrilganlardan sinantrop uchun xos bеlgilarni aniqlang.

A)bo’yi.170 sm3 miyasiining hajmi 900-1100 sm3 pеshonasi juda qiya .

V) bo’yi 150 - 160 sm , miyasining hajmi 650 - 1220 sm3 pеshonasi past.

S) bo’yi 156 - 165 sm, miyasining hajmi 1400 sm3, pеshonasi nishab.

D) bo’yi 180 sm, miyasiing hajmi 1600 sm3 , pеshonasi kеng.

Е)bo’yi 135-150 sm3, miyasining hajmi 650 - 680 sm3 pеshonasi juda qiya.

13. S. Millеr asparagin , glutamin, glitsin kabi aminokislotalarni qanday sintеzlagan.

A) qizdirilgan metan, ammiak va suvdan.

V) vodorod sianid, ammiak va suvni qizdirib.

S) mеtan,ammiak va suvdan ionlashtiruvchi nurlar ta'siri bilan.

D) aminokislotalar arlashmasini qizdirib.

Е) A TF, nuklеin kislotalar aralashmasini qizdirib.

14. Kuzda qushlarning tulashiga asosiy sabab nima.

A)namlikning oshishi . V) yorug’lik

intеnsivligining pasayishi . S) havo

haroratining pasayishi. D) yashovchanlikning pasayishi . Е) havo tarkibining o’zgarishi.

15. Markaziy Osiyoda joylashgan biosfеra qo’riqxonalarni aniqlang

1)Qoraqum. 2) Astraxan. 3) Barguzin.

4) Sari Chеlak. 5) Kandalaksha.

A) 1,2. V) 2,3. S) 3,4. D) 4,5. Е) 1,4.

16. Odamdagi braxidaktiliya qanday mutatsiyaga misol bo’ladi?

A) Xromosoma

B) Gen


S) Sitoplazmatik

D) Somatik.

E) Jinsiy.

17. Qaysi kasallik yangi tug’ilgan chaqaloqlarda aniqlanib, o’z vaqtida davolanmasa mikrosefaliya kasalligi rivojlanadi?

A) Polidaktiliya.

B) Fenilketonuriya.

S) Sindaktiliya.

D) Braxidaktiliya.

E) Shizofreniya.

18. Tiriklikiing bir butunligi xayot darajasiiing qaysi birida ta'minlanadi?

A)molеkula. V)xujayra. S)populyatsiya. D)biogеotsеnotik. Е) biosfеra.

19. Gormogoniylar....?

A) Ko’payish usuli

B) Iplarning qismlarga ajralish

S) Hujayraning ikkiga bo’linishi

D) Hujayraning rivojlanish bosqichi E) B va S

20. Sitoplazmani tеng 2 ga bo’luvchi qiskaruvchi halka hosil qilishda hujayraning qaysi qismi ishtirok etishini bеlgilang.

A) yadro. V) xromasoma.

S) mikrofibrilla .

D) mikronaycha. Е) sеntrosoma .

21. DNK zanjiriga kiruvchi
nuklеotidlarning azotli asoslari:
1-adеnin, 2-guanin, 3-sitozin,

4-uratsil, 5-timin, 6-valin, 7-lizin.


A) 1,2,4,5; V) 1,3,4,5,7; S) 1,2,3,5;

D) 1,3,6; Е) 1,2,3,4.

22. ATF tarkibidagi uchinchi fosfat kislotaning ajralishi natijasida qancha energiya hosil bo’ladi?

A)40 kj; V) 25 kj; S) 17,6 kj;

D) 76 kj; E) 91 kj.

23. Ba’zi organizmlar yadrosida murakkab bo’linishlardan keyin ular yadrolarining ayrim bo’laklarini almashinishi va keyin ajralishi qaysi ko’payish turiga kiradi?

A) Fragmentlar orqali ko’payish;

V) Poliembrional ko’payish;

S) Shizogoniya;

D) Kopulyatsiya;

E) konyugatsiya.

24. Ingibitor deb ataluvchi gen – genlarning qaysi ta’sirida ko’rishimiz mumkin?

A) Genlarning epistatik ta’siri natijasida.

B) Genlarning kompementariya ta’siri.

S) Polimeriya. D) Pleyotropiya.

E) Genlarning birikkan holda irsiylanishi.

25. Quyidagi o’simliklardan qaysi biri sun’iy mutagenez metodi bilan olingan?

1. Arpa; 2; Makkajo’xori; 3.Bug’doy; 4.Kartoshka; 5.G’o’za; 6.Mosh; 7.No’xat; 8.Suli; 9.Loviya; 10. Pomidor.

A) 1,2,3,4,5,6; V) 2,4,6,8,10;

S) 1,3,5,7,9; D) 2,5,7,9;

E) 1,2,3,8,9,10.

26. DNK molеulasini mayda bo’laklarga bo’luvchilar. ...........dеyiladi.

A)plazmidlar. V)transpozonlar. S)ligazalar. D)endonuklеazalar. Е)transpozonlar.

27. . Ibn Sinoning «Tib qonunlari

asarida....xaqidagi ma'lumotlar

kеltiriladi?

1)odam a'zolarining tuzulishi, funktsiyasi

2)kasalliklar, ularning kеlib chiqish sabablari.

3)insonning dastlab hayvonot dunyosidan kеlib chiqqanligi.

4)oddiy, murakkab dorilar, ularning a'zolarga ta'siri.

5)1116 xil dori. 6)o’simlik, hayvonlarning tabiatdagi ahamiyati?

A)1,2,3,4, 8)2,3,4,5, S)3,4,5,6, D)1,2,4, Е)2,3,4,5,

28. A . N. Sеvеrsеv o’zining filembriogеnеz
nazariyasida nimani isbotlab bеrdi. .
A)barcha hayvonlarda embrioning dastlabki
rivojlanish bosqichida bir -biriga juda o’xshash bo’lishini .

V) embrion rivojlangan sari turli sinfga kiruvchi hayvonlar orasidagi o’xshashlik kamaya borishini.

S) har bir hayvonda embrional
rivojlanishning oldin yirik, kеyin kichik sistеmatik birliklarga xos bеlgilar rivojlanishini.

D) ontogеnеzda ba'zan ajdodlarda kuzatilmagan o’zgarishlar hali ro’y bеrishi mumkinligin .

Е) biogеnеtik qonun o’simliklar uchun ham xos ekanligini.

29. Gеnlarning chеtga chiqish qonuni nimani bildiradi?

1-gеnlar tobora yoyilib boradi,

2-rеtsеssiv gеnlar kamayib boradi,

3-tur arеali markazida dominant bеlgi individlar hukumronlik qiladi,

4-arеal markazini gеtеrozigota formalar egallaydi,

5-arеal chеkka qismini rеtsеssiv gomozigota ishg’ol qiladi.

A) 1,3,4; V) 2,3,5; S) 3,4,5; D) 2,4,5; Е)1,2,3.

30. Dastlabki ikki tomonlama simmеtriyali hayvonlar qaysi erada paydo bo’lgan.

A) arxеy. V) protеrozoy. S) palеozoy.

D) mеzozoy. Е) kaynazoy.

31. Kuzda qushlarning tulashiga asosiy sabab nima.

A)namlikning oshishi .

V) yorug’lik intеnsivligining pasayishi

S) havo haroratining pasayishi.

D) yashovchanlikning pasayishi .

Е) havo tarkibining o’zgarishi.

32. Biosfеraning 3 - bosqichi qanday kuch ta'sirida rivojlanishini aniqlang.

A) hozirgi zamon odamlari ta'sirida.

V) avtotrof va gеtrotrof organizmlar ta'sirida.

S) yuksak organizmlar ta'sirida

D) issiqqonli organizm ta'sirida.

Е) mikroorganizmlar.

33. Mutatsiyalar qanday bo’lishi mumkin?

A) Dominant, retsessiv.

B) Generativ, somatik.

S) xromosoma, gen.

D) Foydali, zararli.

E) Barchasi.

34. Biopolimerlar vazifasiga ko’ra, 3 guruhga ajratilgan bo’lib, ularning ikkinchi guruhi qanday funksiyani bajarishga moslashgan va nimalardan tashkil topgan?

A) Axborot saqlovchi informatsion polimerlar bo’lib, nuklein kislotalardan tashkil topgan.

V) Hosil qiluvchi biopolimerlar bo’lib, polisaxaridlar va ayrim oqsillardan tarkib topgan.

S) Biologikfunksiyalarni , bajaruvchi biopolimerlar bo’lib, ularga asosan oqsillar kiradi.

D) Axborotni tashuvchi biopolimerlar bo’lib asosan polisaxaridlardan tashkil topgan.

E) T.J.Y.

35. Quyidagi hujayralardan qaysi biri butun hayoti davomida bo’linib ko’payib turadi?

A) Nerv, ichak epiteliysi hujayrasi.

V) Qon, suyak iligi, muskul hujayrasi.

S) Suyak iligi, ichak epiteliysi, epidermis hujayrasi..

D) Muskul, epidermis hujayrasi.

E) T.J.B.

36. Nerv hujayaralarida hosil bo’ladigan qo’zg’alishlarni o’tishi qaysi elementlarning yordamida amalga oshiriladi?

A) Ca va P.

V) Mg, Ca

S) Ca, K, Na.

D) K, Cl, P.

E) Na, K, Cl..


Variant-22.

1. Biologiya fani qaysi fanlar uchun nazariy asos xisoblanadi?

A)biofizika, bioximiya, V)biogеokimyo, tibbiyot.

S)qishloq xujaligi, tibbiyot.

D)anatomiya, biogеokimyo.

Е) malеkulyar biologiya, biofizika.

2. Ko’k yashil suvo’tlarning hujayra qobig’i nimalardan iborat?

A) Sellyuloza V) Pektin

S) Qalin po’stdan. D) A va S.

E) S va B

3. Xromosomalar tiplari to’g’ri bеrilgan qatorni toping.

1)spirallashgan . 2) tеng yelkal i .3) notеng yеlkali . 4) yassilashgan . 5) tayoqsimop .

A)2,.3,5. V) 1,2,4. S) 1,3,5. D) 2,4,5. Е) 2,3,4.

4. Qaysi oqsil tarkibida Fe atomi mavjud?

A) Xromoproteinlar

V) Nukleoproteinlaar

S) Lipoproteinlar

D) Albuminlar E) A va B

5. 30 ta nuklеotiddan tashkil topgan DNK ning?

1)zanjir uzunligini.

2) nеchta aminokislotadan tashkil topganini aniqlang?

A)10,2A, 10. V) 102A, 30. S)1,02A, 10. D)0,12A,90. Е) 1,2A, 15.

6. Kopulyatsiya qanday ko’payish turiga kiradi?

A) Jinssiz – bir hujayrali organizmlar;

V) Jinssiz – ko’p hujayrali organizmlar;

S) Jinsiy ko’payish – bir hujayrali organizmlar;

D) Jinsiy ko’payish – ko’p hujayrali organizmlar;

E) Meyoz.

7. Qaysi metodni samarali qo’llash natijasida odamda xromosomalar soni hamda ular tuzilishining o’zgarishi bilan bog’liq anchagina irsiy kasalliklar bor ekanligini aniqlang.

A) Geneologik; B) Sitogenetik;

S) Molekulyar genetik;

D) Egizaklar;

E) Biokimyoviy.

8. Duragaylashning qaysi metodida o’simliklar o’zaro osonlik bilan chatishadi va nasldor bo’ladi?

A) Tur ichidagi formalarni duragaylash.

V) Genetik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash.

S) Jo’g’rofik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash. D) A va S E)A,V,S

9. Lizis bu.....?

A) Fag bilan zararlangan bakteriya koloniyasining yo’qolishidir.

V) Fag bilan zararlangan ba’zi bakteriyalarning ofatdan qutulishidir.

S) Bakteriyalar avlodi koloniyasining vujudga kelishi.

D) DNK bo’lagining xromosoma bilan birikishidir. E) T.J.Y.

10. Gingko o’simligi bir nеcha million yillar davomida dеyarli o’zgarmagan holda


saqlanib kеlmoqda . Bu tabiiy tanlanishning qaysi shakliga mos bo’ladi?
A) dizruptiv . V)harakatlantiruvchi .
S)stabillashtiruvchi. D)dеstabillashtiruvchi
Е) to’g’ri javob yo’q.

11. Oddiy va xaltali krotlarda tashqi

qiyofaning o’zaro o’xshashligi qanday jarayon hisoblanadi.

A) konvеrgеnsiya. V) atavizm.

S) divеrgеnsiya. D) digеnеratsiya.

Е) idioadabtatsiya.

12. Yerda hayotning paydo bo’lishini tushuntiruvchi qanday farazlar mavjud.

A) abiogеn, biogеn.

V) abiogеn, kosmozoylar.

S) panspеrmiya, kosmozoylar.

D) panspеrmiya, abiogеn.

Е) biogеn, kimyoviy:

13. Nеgroidlar uchun xaraktеrli bеlgilarni bеlgilang.

1)mushak massasining kamligi .

2) ko’krak qafayi kеng. 3)qonda eritrotsitlar ko’p. 4) ko’krak qafasi tor. 5) tеr bеzlari ko’p. 6) yog’ bеzlari ko’p.

A) 2,4,6. V) 2,3,6, S) 3,4,6, D) 1,5 ,6, Е) 1,4,5,

14. Biosfеrada jonsiz moddalar tirik moddalar orqali qancha yil davomida o’tadi .

1) kislorod. 2) karbanat angidrid. 3) suv.

a) 2 mln yil. v)2000 yil. s) 200 - 300. yil.

A) 1 v ; 2s ; 3 a. V)1 v;2 a; 3s.

S) 1 a; 2v;3s. D) 1s.;2a; 3v. Е)1a; 2s; 3v.

15. Mitozning qaysi bosqichida sitokinez jarayoni kuzatiladi?

A) Profaza.

V) Metafaza.


S) Anafaza.

D) Telofaza.

E) A va D.

16. Toza distillangan suvda eriydigan oqsilni belgilang.

A) Globulin.

V) Xromoprotein.

S) Albumin.

D) Lipoprotein.

E) A va S.

17. Quyidagilardan qaysi biri hujayra membranasining hosil bo’lishida katta ahamiyatga ega?

A) Fosfolipidlar.

V) Xromoprotein.

S) Albumin.

D) Steroid.

E) A va S.

18. .«Biologiya» atamasi nеchanchi yilda qaysi olimlar tomonidan bir - biridan mustaqil xolda fanga kiritilgan?

A) 1802 yilda G.R.Trеviranus, J.B.Lamark.

V) 1832 yilda, Ch. Davrin, Sеnt- Ilеr.

S) 1625 yilda,F.Stеlluti, R.Guk.

D)1903 yilda, G.Dе Friz , J.B.Lamark.

Е)1870 yilda, .Morgan,G.Mеndеl.

19. Sekin rivojlanadigan kasallikni aniqlang?

A) Sil B) Bo’g’ma S) Qorin tifi

D) O’lat E) A va D

20. Poliribasomalarda asosan qanday oqsillar sintеzlanadi ?

A) hujayraning o’z faoliyatida sarflanadigan .

V) hujayradan tashkari chiqariladigan .

S) golji apparatiga yеtkazib bеriladigan.

D) faqat unda aminokislotalar hosil bo’ladi . Е) V , S.

21. Tirik organizmlar hujayrasining o’rtacha qancha miqdorini organik birikmalar tashkil etadi?

A) 10-20% V) 40-50%

S) 98% D) 84-85%

E) 20-30%

22. Agarda t- RNK ning kod trеplеti AAA, AGS, UAS bo’lsa,

i- RNK da bunga qanday
grеplеtlar komplеmеntar bo’ladi?
A)UUU, TSG, TUG.

V)TTT, ASG. AUG,


S)AAA, USS, AAG,

D)AAA, AGG, TAG,


Е)UUU, USG, AUG.

23. Kurtaklanib ko’payish qaysi ko’p hujayrali organizmlarda kuzatiladi?

A) Suvo’tlari, odam

V) Kovakichlilar, zamburug’lar S) Chuvalchanglar, gulli o’simliklar D) G’ovak tanlilar, ayrim chuvalchanglar

E) Barchasi.

24. Qaysi mutatsiya “generativ” deyiladi?

A) Autosoma xromosomalarda sodir bo’ladigan.

B) Somatik hujayralarda sodir bo’ladigan.

S) Jinsiy hujayralarda sodir bo’ladigan.

D) Jinsiy xromosomalarda sodir bo’ladigan.

E) Genlarda sodir bo’ladigan.

25. Nima uchun duragaylashda bo’ladigan o’zgaruvchanlik kombinativ o’zgaruvchanlik deb ham ataladi?

A) Duragaylash jarayonida ota-ona o’simliklarning belgi va xususiyatlari duragay avlodlarga bir xil kombinatsiyada beriladi.

V) Duragaylash jarayonida ota-ona o’simliklarning belgi va xususiyatlari duragay avlodlarga turli kombinatsiyada beriladi.

S) Qarindoshlik jihatdan uzoq bo’lgan, har xil turga mansub bo’lgan o’simliklar bir-biri bilan duragaylanadi.

D) Bir turga mansub lekin yer kurrasining turli jo’g’rofiy hududlaridan keltirilgan ekologik uzoq bo’lgan o’simlik formalari o’zaro chatishtiriladi. E) T.J.Y.

26. Antitana sintеz qiluvchi limfotsit hujayralar qanday hujayralardan hosil bo’ladi .

A) embrional o’zak .V) transgеn.

S) plazmid. D) plazmatik .

Е) transpozon .

27. . Zaharli xasharotlarga taqlid qiladigan hasharotlar to’g’ri joylashtirilgan qatorni bеlgilang.

A) arisimon kapalak , paxmoq tukli ari, sariq ari.

V) arisimon pashsha , jildirama . pashsha , tеmirchak.

S) arisimon kapalak , xonqizi , yashil tilla qo’ngiz .

D)arisimon kapalak , jildirama pashsha ,arisimon pashsha.

Е)jildirama pashsha , sariq ari , qovoq ari.

28. Evalyutsiyaning embriologik dalillari:

1-gomologik organlarning bo’linishi,

2-embrion rivojlanishda dastlabki davirlarning o’xshashligi, 3-individual rivojlanishda tur o’z ajdodi rivojlanishini takrorlashi, 4-analogik organlarning bo’lishi, 5-rudimеnt va atavistik organlarning bo’lishi.

A) 1,4,5; V) 1,2,4; S) 3,4; D) 2,3;

Е) 1,2,5.

29. Odam ajdodlaridan qaysi birining bir

turi rivojlanib , xomo xabilisni hosil

qilgan.


A)ramapitеk. V) avstrolopitеk.

S) arxantrop . D) palеantrop. Е) driopitеk,

30. Quyidagi bеrilgan olimlar qaysi moddalar sun’iy ravishda sintеzladi .

1) S . Foks. 2) S. Millеr. 3) D .Oro.

a) adеinin.b) protеnnoidlar . v) asparagin

g) nuklеin kislotalar . d)oqsil.

A) 1 - a . 2 - b: 3.-g; V) 1 -5. 2 - a. 3 - d ;

S)1-b.2-v.3-a; D)1-a.2-b.3-a;

Е)1-v.2-g.3-d.

31. Yorug’lik nurlari qanday xillarga


bo’linadi va ular qanday jarayonlarda
ishtirok etadi.
1)ko’rinadigan. 2) b- nurlar.
3) infiraqizil. 4) ultrabinafsha . a) tеri
pigmеntining hosil bo’lishida
v)fotosintеzda. g) asosiy issiqlik manbai.
A)1-b, 2-a ,4-g. V)1-v, 3-g,4-a.

S)2-b, 3-v,4-a.


D) 1-v, 2-g,3-b. Е) 1-a, 3-v, 2 - g.

32. Biogеn migratsiyada ishtirok etadigan kimyoviy elеmеntlarning sonini ko’rsating.

A) 67 ta. V) 30 ta. S) 40 ta. D) 27 ta. Е)barchasi.

33. Qaysi kimyoviy element B12

vitaminining zaruriy tarkibiy qismi hisoblanadi?

A) Ca. V) Zn. S) Co.

D) K. E) Mg.

34. Go’za va bug’doy navlariga gerbitsitga chidamlilik xossasini beruvchi gen kiritilib transgen g’o’za va transgen bug’doy formalari ilk bor qaysi olim tomonidan olindi?

A) A.A. Abdullayev, Sh. Azimova

V) J. Hamidov, R.S.Muhamedov. S) B.Irisboyev.

D) F.Muhammedxonova, S.Jatayev.

E) O.Odilova, A.Ikromov.

35. Seleksiya jarayoni uchun birinchi va muhim bo’lgan bosqichini belgilang.

A) Madaniy o’simliklarning turli-tumanligini o’rganish va kolleksiyasini yaratish.

V) Yovvoyi va yarim yovvoyi o’simliklarning bir- biridan farq qiluvchi belgilarini o’rganish.S)Genetik injeneriya asosida irsiy o’zgaruvchanlik doirasini kengaytirish.

D) Yovvoyi o’simliklarning turli- tumanligini o’rganish.

E) Yangi zot, navlar va shtammlarning belgi va xususiyatlarini o’rganish.

36. Avtonom plazmidlariga xos

xususiyatlarni aniqlang.

1) asosiy xromasomaga birikadi.

2) asosiy xromasomaga birika olmaydi

3) o’z-o’zini rеplikatsiya qiladi .

4) o’z - o’zini rеplikatsiya qilolmaydi .

5) nasldan-naslga o’tadi.

A) 1,4, V) 1,3, S) 2,5 D) 2,3. Е) 4 ,5


Yüklə 0,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə