Variant – I

Variant-13.Кириш, хужайра.

1. Emlash orqali qaysi kasalliklarning oldi olinadi?

A) Ichburug’ V) Ko’kyo’tal

S) Qoqshol D) B va S E) A, B, S

2. Ko’k-yashil suvo’tlardagi hujayralar shakli?

A) Yumaloq. V) Slindrsimon.

S) Yumaloq, slindrsimon, bochkasimon.

D) Bochkasimon, slindrsimon, sharsimon

E) A va B

3. Eukariot hujayralar evalyutsiyasi haqida qanday gipotеzlar mavjud.

A) biogеn , abiogеn .

V) simbioz, invaginatsiya

S) invaginatsiya ,aerob.

D) simbioz, prokariot

Е) eukariot, prokariot.

4. O’pka silini keltirib chiqaruvchi bakteriya shaklini aniqlang.

A)Tayoqchasimon B) Batsillalar

S) Buralgan. D) Kokklar. E) A va B

5. Ko’k-yashil suvo’tlar qanday organizmlar?

A) Bir hujayrali V) Ko’p hujayrali.

S) Yadrosiz D) A, B, S E) A, V, koloniya hosil qiluvchi.

6. Gialoplazmaning asosiy funktsiyalariga

nimalar kirishini aniqlang.

1) molеkulalarni bir joydan ikkinchi

joyga o’tkazish.

2) kislorodli parchalanishida ishtirok etish .

3) glikolizda ishtirok etish.

4) hujayrani qoplab turish .

5) mеmbranani hosil qilish .

6) hujayraning bufеrligini ta'minlash.

A) 1,2,5. V) 1,3,6. S) 1,2,4. D) 2,4,5.

Е) 3,5,.4.

7. Sekin rivojlanadigan kasallikni aniqlang?

A) Sil B) Bo’g’ma S) Qorin tifi

D) O’lat E) A va D

8. Ko’p hujayrali ko’k yashil suvo’tlarning shaklini aniqlang.

A) Spiralsimon V) Tayoqchasimon

S) Bukilgan. D) A va S. E) A va B

9. Yarim avtonom hujayra organoidlari

qatorini aniqlang.

A) ribosoma , sitoplazma .

V) mitoxondriya , ribosoma .

S) mitoxondriya , plastida .

D) hujayra markazi .

Е) mikronaycha , miofibrilla .

10. Vibrionlar qanday shakldagi bakteriyalardir?

A) Sharsimon B) tayoqchasimon

S) Buralgan. D) Vergulsimon. E) A va D

11. Ko’k yashil suvo’tlarning hujayra qobig’i nimalardan iborat?

A) Sellyuloza V) Pektin

S) Qalin po’stdan. D) A va S. E) S va B

12. Xromasomalar juftlik qoidasi dеb nimaga aytiladi?

A) o’lchami va shakli bir-biriga o’xshash bo’lgan xromasomaga

V) birinchi juft xromasomalarning ikkinchi juft xromasomalardan farq qilishiga .

S) jinsiy va jinssiz hujayra xromasomalarning yoyilgan holatda bo’ lishi .

D) bitta sеntromеrada ikkita xromasoma joylashgan bo’ladi .

Е) xromasomalarning jinsiy hujayralarda gaploid, somatik hujayralarda diploid holatda bo’lishi.

13. Qaysi lishaynik sariq qoplam xosil qiladi.

A)Gladonia. V)Soqoldor usneya. S)Xantoria. D)Everniya. E)Xammasi.

14. Ko’k-yashil suvo’tlar qanday ko’payadi?

A) Vegetativ B) Bir necha qismlarga ajralish.

S) Ikkiga bo’linish. D) A va B E) B va S

15. Hujayraga atrof muhitdan, undan atrof -

muhitga suv o’tishi qaysi moddalar qavati

tufayl i chеklanib turadi ?

A) gidrofil moddalar . V) gidrofob tuzlar.

S) minеral tuzlar . D) oqsillar .

Е) polisaxaridlar .

16. Erkin azotni o’zlashtirish xususiyatiga ega organizmni aniqlang.

A) Eukariot V) Prokariot

S) Ko’k yashil suvo’tlar

D) Dukkakli o’simliklar E) B va D

17. Gormogoniylar....?

A) Ko’payish usuli

B) Iplarning qismlarga ajralish

S) Hujayraning ikkiga bo’linishi

D) Hujayraning rivojlanish bosqichi E) B va S

18. Har qanday eukariot organizmning

hujayrasi bir-biriga bog’liq uch qismdan

iborat . Ular...............?

1)qobiq . 2) plastida . 3) shirali vakuola .

4) sitoplazma . 5) yadrocha . 6) yadro.

7) hujayra markazi.

A) 2,3,7. V) 7,1,5. S) 3,6,7. D) 6,1,4.

Е) 3,4,5.

19. Hazm qilish vakuolalari bo’lmaydigan organizmni aniqlang.

A) Ko’k yashil suvo’tlar, prokariotlar

V) Bakteriya, prokariotlar.

S) Qizil suvo’tlar. D) Eukariotlar E) A va B

20. Qaysi zamburug’ oyoqcha va qalpoqchadan iborat.

A)achitqi. V)Virtisel. S)qo’ziqorin. D)zang. E)mog’or

21. Qaysi hujayralar tarkibida silliq

endoplazmatik to’r yaxshi rivojlangan?

1) epеtiliy . 2) tеr bеzlari . 3) jigar.

4) o’simlik urug’i . 5) ildiz hujayralari .

6) eritrotsitlar . 7) nеrv hujayralari .

A) 1,3 ,6. V) 2,3,4, S) 2,5,6. D) 3,6,7.

Е) 1,6,7.

22. Qaysi organizmlarda jinsiy ko’payish kuzatilmaydi?

A) Prokariotlarda B) Eukariotlarda

S) Ko’k-yashil suvo’tlarda

D) Bo’shliqichlilarda E) A va S

23. Mutaxasislarni ma’lumotiga ko’ra yog’ochni chirituvchi zamburug’lar yog’ochni necha foiz yaroqsiz xolga keltiradi.

A)10%. V)20%. S)30%. D)40%. E)50%.

24. Aktiv transport orqali hujayra

mеmbranasidan o’tadigan moddalarni

aniqlang..

1)NaCl .2) glitsin . 3) vitaminlar .

4) lizin.5) oqsillar. 6) glyukoza . 7) Na, K .

A) 3,5,6. V) 1,2,3,5. S) 5,6,7. D) 1,2,5,7.

Е) 2,4,6,7.

25. Sеlеktsiyaning nazariy asosi nima xisoblanadi.

A)Gеnеtika, biotеxnologiya. V)Evolyutsion talimot, dalillar. S)sitologiya, evolyutsion talimot. D)Ekologiya, evolyutsion dalillar.

Е)Gеnеtika, evolyutsion talimot.

26. Tashqi mikoriza qayirlarda yashaydi.

A)chuchuk suvda. V)sho’r suvda. S)o’tsimon o’simliklarda. D)nina bargli o’rmonlarda. E)xamma joyda.

27. Tayoqsimon xromasomalar qanday ataladi?

A) tеlosеntrik.V) mеtosеntrik. S)sumbеtasеntrik.

D) akrosеntrik .

Е) nuklеotid.

28. Turlarni aniqlashda qaysi metoddan foydalaniladi.

A)kuzatish. V) taqqoslash.

S)ekspеrimеntal. D)modеllashtirish.

Е)tarixiy.

29. Qaysi lishaynik tundra va o’rmon tundrada keng tarqalgan.

A)Gladonia. V)Soqoldor usneya. S)Xantoria. D)Everniya. E)Xammasi.

30. Sitoplazmaning hujayra po’stidan

ajralishi nima dеyiladi?

A) plazmolеma. V) dеllazmoliya.

S) plazmoliz . D) plazmodiy . Е) pinasitoz.

31. Biologiya fani oldida turgan muammolar berilgan javobni bеlgilang?

A)malеkulalarning tuzilishi va

funktsiyasini aniqlash.

V) bir va ko’p xujayrali organizmlarning

rivojlanishini tartibga solish

mеxanizmlarini bilash.

S) organizmlar shaxsiy rivojlanishdagi irsiyat mеxanizmlarni oydinlashtirish.

D) еrda xayotning paydo bulish muammosini еchish va tajribada isbotlash.

32. Qaysi organizmlarda gazli vakuolalar ba’zan uchrab turadi?

A) Ko’k yashil suvo’tlar, prokariotlar

V) Bakteriya, prokariotlar.

S) Qizil suvo’tlar. D) Eukariotlar E) A va B

33. Xromasomalarning yaxshi bo’yalmaydigan qismlari qanday nomlanadi?

A) xromatin . V) xromonеma .

S)euxromatin. D) gеtеroxromatin .

Е) dеntromеr.

34. Xayotning tuzilish darajalari bu... ?

1)organ. 2)organizm. 3)turkum. 4) tur. 5)biotsеnoz. 6)fitotsеnoz.

7) malеkula. 8) xujayra.

9) populyatsiya.

10) biosfеra. 11 )biogеotsеnoz.

A)2,4,7,8,9,10,11, B)1,2,3,7,9,10,

S)2,3,4,6,8,10,11, D)5,6,7,8,9,10,11,

Е)1,2,3,4,9,10,11,

35. Ichki mikoriza qayirda uchraydi.

A)Chuchuk suvda. V)Sho’r suvda. S)O’tsimon o’simliklarda. D)Nina bargli o’rmonlarda. E)Xamma joyda.

36. Hujayraning qaysi organoidi

moddalarni tashishda, oqsil ,yog’, uglеvodlar

sintеzida ishtirok etadi ?

A) golji apparati . V) endoplazmatik to’r .

S) mitoxondriya . D) lizosoma .

Е) mikronaychalar.

Variant 14. Olimlar.

1.Biologiyada O’rta asrlarda Abu Ali ibn Sino qo’llagan usul.

A) Kuzatish. V) Taqqoslash.

S) Tarixiy.

D) Eksperimental. E) Modellashtirish.

2. Qaysi usulning biologiyada qo’llanishi CH. Darvin nomi bilan bog’liq?

A) Kuzatish. V) Taqqoslash.

S) Tarixiy.

D) Eksperimental. E) Modellashtirish.

3. Hujayra biologiyasini o’rganishda mamlakatimiz olimlaridan kimlarning hissasi bor?

A) Yo. To’raqulov, B.Toshmuhammedov.

V) K.Zuparov, J.Hamidov.

S) K.Korrens, G.Mendel.

D) S.Navashin, A.Mavlonov.

E) G.Karpachenko, S.Asqarov.

4. Mamlakatimizda hujayraning kimyoviy tarkibi, ularda sodir bo’ladigan kimyoviy jarayonlarni o’rganishga hissa qo’shgan olimlar.

A) K.Zuparov, J.Hamidov.

V) M.S.Navashin, S.G.Navashin

S) G.De-Friz, Ye.Chermak.

D) Yo. To’raqulov, B.Toshmuhammedov.

E) S.Asqarova, A.Muzaffarov.

5. DNK ning tuzilishini kimlar kashf etgan?

A) J.Uotsin, F.Krik. V) G.De-Friz, Ye.Chermak.

S) M.M. Bushuyev, O.Jalilov.

D) T.Morgan, M.I.Vavilov.

E) A.Xolmurodov, D.Abdukarimova.

6. Gulli o’simliklarda qo’sh urug’lanish hodisasini kim, nechanchi yilda kashf etgan?

A) A.Xolmurodov, 1915 yil.

V) S.G.Navashin, 1898 yil.

S) J.Uotsin, F.Krik, 1953 yil.

D) M.S.Navashin,1915 yil.

E) A.Asqarov, 1989 yil.

7. Endospermaning triploid tabiatini kim va qachon kashf etgan?

A) A.Xolmurodov, 1915 yil.

V) S.G.Navashin, 1898 yil.

S) M.S.Navashin,1915 yil.

D) J.Uotsin, F.Krik, 1953 yil.

E) Yo.To’raqulov, 1916 yil.

8. Jinsiy ko’payishda belgilarning bir qancha avlodlarida nasldan-naslga o’tib borishidagi asosiy qonuniyatlarni dastlab kim va nechanchi yilda e’lon qilgan?

A) G.De-Friz, 1898 yil.

V) Ye.Chermak, 1965 yil.

S) K.Korrens, 1889 yil.

D) Ye. Meller, 1853 yil.

E) G.Mendel, 1865 yil.

9. Kimning fikricha irsiy omillar, duragaylar hosil bo’lishida ajralib ketmaydi, balki o’zgarmagan holda qoladi degan?

A) T. Morgan. V) Ye.Chermak

S) G. Mendel.

D) Yo.To’raqulov. E) M.I.Vavilov.

10. Genlar bir xromosomada bo’lganda nasldan-naslga o’tish qonuniyatlarini kim mukammal o’rgangan?

A) T.Morgan. V) Ye.Chermak

S) G. Mendel. D) Yo.To’raqulov.

E) M.I.Vavilov.

11. Kim jinsiy xromosomalar orqali jinsni aniqlash bilan birga jinsga bog’liq holda irsiylanishni aniqlagan?

A) Yo.To’raqulov. V) Ye.Chermak

S) G. Mendel. D) T.Morgan.

E) M.I.Vavilov.

12. Madaniy o’simliklarning xilma-xilligini va geografik tarqalishini o’rganish maqsadida qaysi olim bir qator ekspeditsiyalar uyushtirgan?

A) Yo.To’raqulov. V) M.I.Vavilov.

S) G. Mendel. D) T.Morgan.

E) Ye.Chermak

13. Qaysi olim umurtqalilarning dastlabki rivojlanish bosqichlarida juda o’xshashlik qonunini ilgari surgan?

A) A.Seversev. V) Shmalgauzen.

S) T.Morgan. D) D. Karpachenko.

E) K.Ber.

14. Ikki yoki undan ortiq juft muqobil belgilari bilan farq qiladigan ota-ona organizmlar o’zaro chatishtirilganda, genlar va unga mos belgilar bir-biridan mustaqil holda irsiylanish qonuni kimga tegishli?

A) Yo.To’raqulov. V) Ye.Chermak

S) T.Morgan. D) G. Mendel.

E) M.I.Vavilov.

15. Bir xromosomada joylshgan genlarning birikish hodisasi kimning qonuni bilan mashhur?

A) Yo.To’raqulov. V) Ye.Chermak

S) G. Mendel. D) M.I.Vavilov.

E) T.Morgan.

16. Duragaylarning turlararo bepushtligini bartaraf qilish yo’llarini dastlab ishlab chiqqan olim?

A) Yo.To’raqulov.

V) Ye.Chermak

S) G. D. Karpachenko.

D) A.Mavlonov.

E)J.Lamark.

17. Quyidagi olimlarimizdan kimlar mikrobiologiya fanining rivojlanishiga katta hissa qo’shdi?

1. M.I.Mavlonov. 2. D.Abdukarimov.

3.A.Xolmurodov. 4. S.Asqarov.

5. N.Nazirov.

6. A.M. Muzaffarov. 7. J.A.Musayev.

A) 2,3,1,4. V) 6,3,4,1. S) 7,2,5,4.

D) 1,3,5,2. E) 7,6,5,4.

18. Qaysi olim kartoshkaning bir yilda ikki marta hosil beradigan qanday navini yaratdi?

A) J.A.Musayev, “O’zbekiston”.

V) S.Asqarov, “Luchchak”.

S) O.Jalilov, “Yulduz”.

D) D.Abdukarimov, “Zarafshon”.

E) N.Nazirov, “Samarqand”.

19. Kim birinchi bo’lib karam bilan turpni chatishtirishda bepushtlikni bartaraf qilish mumkinligini aniqladi?

A) G.D. Karpachenko.

V) Ye.Chermak.

S) A.Xolmurodov.

D) D.Abdukarimov.

E) A.Mavlonov.

20. Kim bir qator zamburug’larni o’rganib, ularni novvoychilik, chorvachilik va boshqa sohalar uchun achitqilar tayyorlash texnologiyasini yaratdi?

A) G.D. Karpachenko.

V) Ye.Chermak.

S) A.Mavlonov.

D) D.Abdukarimov.

E) A.Xolmurodov.

21. O’zbekistonda g’o’za seleksiyasini rivojlantirishda va g’o’za kolleksiyani yaratishda kimning xizmati katta?

A) A.Muzaffarov. V) M. Mavlonov.

S) A.Xolmurodov. D) S.Asqarov.

E) J.Musayev.

22. O’zbekiston chorvachiligi ya’ni qoramol zotlarni yaratishda katta hissa qo’shgan olim?

A) N.Nazirov. V) M.M Bushuyev.

S) A.Xolmurodov. D) M. Mavlonov.

E) J.Musayev.

23. G’ozaning “Yulduz” navini kim yaratgan?

A) N.Nazirov. V) M.Mavlonov.

S) O.Jalilov. D) A.Muzaffarov.

E) A, S.

24. Biologiya atamasini kimlar nechanchi yildafanga kiritgan?

A) K.Zuparov, J.Hamidov, 1915.

V) M.S.Navashin, S.G.Navashin,

1989 y.

S) J.B.Lamark, G.R. Treviranus, 1802y.

D) Yo. To’raqulov, B.Toshmuhammedov, 1953 y.

E) J.B.Lamark, G.De-Friz, 1882 y.

25. Ontogenez tushunchasini kim fanga kiritga va nechanchi yilda?

A) J.B.Lamark, 1953 y.

V) G.De-Friz, 1882 y.

S) S.G.Navashin, 1989 y.

D) Ye.Gekkel, 1866 y.

E) F.Griffit, 1928 y.

Variant 15. Olimlar.

1. Xromosoma nazariyasining yaratilishi, genlarning birikkan holda irsiylanishi qonuning kashf etilishi qaysi olimlarning nomi bilan bog’liq?

1. T. Morgan. 2. G.De- Friz. 3.Myuller.

4.Miller. 5. Nauson. 6. Smertevant.

7.Gustafsson. 8.Bridjes.

A) 1,8,6, 4. V) 2,4,6,8. S) 1,6,7,5.

D) 2,3,5,7. E) 1,2,3,4.

2. Mutassiya nazariyasining yaratilishi va uning rivojlanishi qaysi olimlarning nomi bilan bog’liq?

1. T. Morgan. 2. G.De- Friz. 3.Myuller.

4.Miller. 5. Nauson. 6. Smertevant.

7.Gustafsson. 8.Bridjes.

A) 1,8,6, 4. V) 2,4,6,8. S) 1,6,7,5.

D) 2,3,5,7. E) 1,2,3,4.

3. Odam genetikasining rivojlanishiga hissa qo’shgan olimlar?

A) Efroimson, Davidenkov. V) Levit, Davidenkov.

S) Myuller, Levit. D) F.Griffit, L.Paster.

E) T.J.Y.

4. Kim birinchi bo’lib bakteriyalarda irsiyat mavjudligini va xususiyatlarning irsiyatga bog’liqligini, irsiylanishini isbotlab berdi?

A) T. Morgan. V) Ye.Chermak

S) G. Mendel. D) Yo.To’raqulov.

E) L.Paster.

5. Transformatsiya jarayonini nechanchi yilda qaysi olim birinchi bo’lib kashf qilgan?

A) G.De-Friz, 1898 yil. V) Ye.Chermak, 1965 yil.

S) F.Griffit, 1928 yil. D) G.Mendel, 1865 yil

E) K.Korrens, 1889 yil.

6. Birinchi bo’lib qaysi olim, nechanchi yilda, qaysi o’simlikda regulyator genlarni aniqlagan?

A) F.Griffit, 1928 yil, bug’doyda.

V) Barbara Mak klinton, 1950 yil, makkajo’xorida.

S) S.G.Navashin, 1898 yil, no’xatda.

D) K.Korrens, 1889 yil, bug’doyiqda.

E) Ye.Meller, 1853 yil, javdarda.

7. Boyer va Koenlar nechanchi yilda qanday ish qilganlar?

A) 1972 yilda mutatsiya nazariyasini yaratganlar.

V) 1989 yilda regulyator genni o’simliklarda aniqlaganlar.

S) 1965 yil, Xromosoma nazariyasini yaratdilar.

D) 1972 yil, sun’iy ravishda recombinant DNK olishni va genlarni klonlashni amalgam oshirgan.

E) 1802 yil, sun’iy ravishda recombinant DNK olishni va genlarni klonlashni amalgam oshirgan.

8. Qaysi olimlar g’o’zaning va bug’doyning gerbisitlarga chidamli transgen formalarni yaratdi?

A) Efroimson, Davidenkov.

V) Levit, Davidenkov.

S) M.Mavlonov, Levit.

D) F.Griffit, L.Paster.

E) S.Jatayev, F.Muhammedxonov.

9. Nechanchi yilda, qaysi olim tomonidan, qaysi usulni qo’llash natijasida yuksak hayvonlar klonlarini yaratish biotexnologiyasini ishlab chiqdi?

A) 1982 yil, S.Jatayev, gen injeneriyasini.

V) 1978 yil, F.Muhammedxanov, hujayra injeneriyasini.

S) 1977 yil, J.Guordon, hujayra injeneriyasini.

D) 1802 yil, Milshteyn limfosit hujayrasini.

E) 1972 yil, sun’iy ravishda recombinant DNK olishni va genlarni klonlashni amalgam oshirgan.

10. Qaysi olimlar nechanchi yilda sun’iy sharoitda antitelo sintezlovchi limfosit hujayrasi bilan cheksiz bo’linuvchi rak hujayrasini bir-biriga qo’shish natijasida tabiatda uchramaydigan gibrid hujayra yaratdi?

A) 1975 yil Keler va Milshteyn.

V) 1977 yil Levit, Dovidenkov.

S) 1928 yil, Griffit.

D) 1977 yil, Roslin.

E) 1972 yil, Boyer, Koen.

11. Qachon, qaysi olim qo’yning klonini yaratdi?

A) 1975 yil Keler va Milshteyn.

V) 1977 yil Levit, Dovidenkov.

S) 1928 yil, Griffit.

D) 1977 yil, Roslin.

E) 1972 yil, Boyer, Koen.

12. Qaysi olim, nechanchi yilda bakteriyalarni zararlovchi bakteriofag – virusni kashf etdi?

A) F.Leffler, 1915 yil.

V) P.Frosh, 1926 yil.

S) F.De- Erell, 1917 yil.

D) S.Miller, 1953 yil.

E) A.I. Oparin, 1924 yil.

13. Polimer hodisasini dastavval qaysi olim o’rgangan?

A) De-Erell.

V). De-Friz.

S) Ye.Chermak.

D) Ele Nilson.

E) S.Jatayev.

14.Qaysi olim chorva mollarining mahsuldorligini oshirish maqsadida bir qator suvo’tlardan suv havzalarini tozalashda keng miqyosda foydalanishni yo’lga qo’ygan?

A) A.Muzaffarov. V) M. Mavlonov.

S) A.Xolmurodov. D) S.Asqarov.

E) J.Musayev.

15.Qaysi olim hayvonlar va odamlar loyqadan kelib chiqqan degan fikrni aytgan?

A) Fales. V) Anaksiman. S) Levkipp. D) Empedokl.

E) Demokrit.

16. Noosfera tushunchasini nechanchi yilda, qaysi olim birinchi marta fanga kiritgan?

A) G.De-Friz, 1898 yil. V) A.Tensli, 1935 yil.

S) E.Gekkel, 1866 yil. D) G.Mendel, 1865 yil

E) E.A. Lerua, 1927 yil.

17. Quyidagi fikrni qaysi olim ta’kidlagan: “Kam miqdorning cheksizligini ta’minlashning birdan-bir usuli uni yopiq halqa bo’ylab aylanishga majbur etishdir”.

A) E.A. Lerua. V) V.I. Vernadskiy.

S) V.R.Vilyams. D) G.F.Gauze. E) Ye. Chermak

18. Ekosisitema tushunchasini qaysi olim, nechanchi yilda fanga kiritgan?

A) G.De-Friz, 1898 yil.

V) A.Tensli, 1935 yil.

S) E.Gekkel, 1866 yil.

D) G.Mendel, 1865 yil

E) E.A. Lerua, 1927 yil.

19. Raqobatning konkurensiya shakli qaysi olim tomonidan o’rganilgan?

A) E.A. Lerua. V) V.I. Vernadskiy.

S) V.R.Vilyams. D) G.F.Gauze.

E) Ye. Chermak

20. Qaysi olim nechanchi yilda birinchi bo’lib fanga ekologiya tushunchasini kiritdi?

A) A) G.De-Friz, 1898 yil.

V) A.Tensli, 1935 yil.

S) E.Gekkel, 1866 yil.

D) G.Mendel, 1865 yil

E) E.A. Lerua, 1927 yil.

21. Hayotning anorganik moddalardan abiogen evolyutsiya natijasida hosil bo’lishi to’g’risidagi nazariya qaysi olim tomonidan yaratilgan?

A) A.I.Oparin. V) J. Xoldeyn.

S) S.Miller. D) D.Oro. E) A va V.

22. Qaysi olim , nechanchi yilda tajribada hayotning o’z-o’zidan paydo bo’lmasligini isbotlab berdi?

A) F.Redi, 1688 yil.

V) P.Frosh, 1926 yil.

S) F.De- Erell, 1917 yil.

D) S.Miller, 1953 yil.

E) A.I. Oparin, 1924 yil

23. Qaysi olim taxminan yuz mln yillar ilgari Yer yuzida alohida-alohida qit’alar bo’lmay, sayyoramiz yagona quruqlik – Pangeya va yagona okeandan tashkil topgan degan?

A) A.Lerua. V) A.Vegener. S) De- Erel.

D) Ele Nilson. E) S.Jatayev.

24 Panspermiya nazariaysining asoschilari kimlar?

A) S.Arrenius, V.I. Vernadskiy, F.Krik.

V) De-Erel, Ele Nilson, F.Krik.

S) F.Redi, A.Oparin, D.Oro.

D) J.Xoldeyn, S.Miller, S.Arrenius.

E) S.Foks, S.Miller, D.Oro.

25. Qaysi olim, nechanchi yilda tajribada birlamchi Yer sharoitining modelini yaratdi?

A) F.Leffler, 1915 yil.

V) P.Frosh, 1926 yil.

S) F.De- Erell, 1917 yil.

D) S.Miller, 1953 yil.

E) A.I. Oparin, 1924 yil.

Variant 16. Sonlar.

1. Tirik mavjudotlar Yerda qachon paydo bo’lgan?

A) 1,5 mlrd yil avval.

V) 3,5 mlrd yil avvval.

S) 1,9 mlrd yil avval.

D) 2 mln yil avval.

E) 2,5 mlrd yil avval.

2.Bakteriyalar shakli jihatidan necha guruhga bo’linadi?

A) 1. V) 2. S) 3. D) 4. E) 5.

3. 180 gramm glyukozaning C, H, O atomlari orasidagi bog’larda to’plangan energiya miqdorini belgilang.

A) 17,6 kj. V) 2800 kj. S) 38,9 kj. D) 40 kj. E) 39 kj.

4.Hozirgi vaqtda o’simliklar dunyosi nechta kenja guruhga bo’lib o’rganiladi?

A) 2. V) 3. S) 4. D) 7. E) 5.

5. Yog’ to’qimalarining hujayralarida yog’ning miqdori qanchaga teng?

A) 90 %. V) 98 %. S) 75 %. D) 80 %. E) 10 %.

6. Lishayniklarning qancha turi ma’lum?

A) 10000. V) 15000. S) 20000.

D) 25000. E) 30000.

7.Odatda yorug’lik mikroskoplari tasvirni necha martagacha kattalashtirib ko’rsatadi?

A) 10-40. V) 10-25. S) 25-35.

D) 10-2000. D) 100-2000.

8.Har bir hujayra nechta tarkibiy qismga ega?

A) 2. V) 3. S) 4. D) 7. E) 5.

9.Qizil qon tanachalarining og’irligi qancha?

A) 10⁶. V) 10^-2. S) 10^-8. D) 10^-9.

E) 10^-10.

10. Hujayra yadrosidagi DNK, ya’ni genlar nechta asosiy funksiyani bajaradi?

A) 2. V) 3. S) 4. D) 7. E) 5.

11. Qalampir o’simligidagi diploid xromosomalar sonini belgilang.

A) 23. V) 46. S) 104. D) 48. E) 52.

12.Hujayra tarkibida nechta biogen element mavjud?

A) 30. V) 40. S) 50. D) 60. E) 70.

13. Odam tomonidan iste’mol qilinadigan ozuqaning energiyasi qanchaga teng?

A) 3500 kkal. V) 4500 kkal.

S) 3000 kkal.

D) 2800 kkal. E) 3600 kkal.

14.Hujayra massasining necha foizini mikroelementlar egallagan?

A) 10 %. V) 0,2 %. S) 0,02 %.

D) 0,1 %. E) 1,5 %.

15. Tish emali hujayralarida suvning miqdori qanchaga teng?

A) 90 %. V) 98 %. S) 75 %.

D) 80 %. E) 10 %.

16. Suv o’simlik hujayralarida qancha miqdorda uchraydi?

A) 90 %. V) 98 %. S) 75 %.

D) 80 %. E) 10 %.

17. Ko’p hujayrali organizmlarda o’rtacha suvning miqdori qancha?

A) 90 %. V) 98 %. S) 75 %.

D) 80 %. E) 10 %.

18. Organik birikmalar tirik organizmlar hujayrasining o’rtacha necha foizini tashkil qiladi?

10-20 %. V) 20-30 %. S) 30-40 %. D) 40-50 %. E) 70 %.

19. Oqsillar tarkibida azotning miqdori qanchaligini belgilang.

A) 10 %. V) 12 %. S) 16 %.

D) 20 %. E) 22 %.

20.Tabiiy oqsillar tarkibida nechta bir-biridan farq qiluvchi aminokislotalar uchraydi?

A) 10. V) 12. S) 16. D) 20. E) 22.

21.Glyukozaning qondagi miqdori qanchaga teng?

A) 0,01- 0,2%. V) 0,2-0,15 %.

S) 0,1- 0,12 %.

D) 10-20 %. E) 0,12- 0,15%.

22.Uglevodlar necha xil bo’ladi?

A) 1. V) 2. S) 3. D) 4. E) 5.

23.1 gr uglevod parchalanganda qancha energiya hosil bo’ladi?

A) 40 kj. V) 28 kj. S) 17 kj.

D) 17,6 kj. E) 42 kj.

24.Yog’larning kaloriyasi karbonsuvlarga nisbatan necha barobar yuqori bo’ladi?

A) 2. V) 2,5. S) 1,5-2. D) 3. E) 3,5.

25. Qo’ziqorin mevatanasining uzunligi qanchaga teng?

A) 15-16 sm. V) 20-25 sm.

S) 10-12 sm.

D) 12-15 sm. E) 15-20 sm.

26. Odam bir yilda hayot faoliyati tufayli taxminan qancha kislorod va ozuqani o’zlashtirishi aniqlangan?

A) 150 kg. V) 2 tonna.

S) 2,5 tonna.

D) 1,5 tonna. E) 2,1 tonna

27. Tugunak bakteriyalar yiliga bir gektar maydonda qanchagacha azot to’playdi.

A) 200 kg. V) 20 kg. S) 300 kg.

D) 3,5 kg. E) 2 tonna.

28. Drozofilada xromosoma to’plami diploid holatda nechta bo’ladi?

A) 2. V) 22. S) 46.D) 8. E) 23.

29.Himolay quyonlarini hamma juni oq rangda bo’lishi uchun, qancha haroratda boqilishi lozim?

A) 70⁰ C. V) 60⁰C. S) 50⁰ C.

D) 40⁰ C. E) 30⁰ C

30. Ikki molekula sut kislotani kislorodli sharoitda to’liq parchalanishi natijasida necha molekula ATF hosil bo’ladi?

A) 2. V) 26. S) 40. D) 36. E) 18.

31. O’zbekistonda nechtadan ortiq uzum navlari bor?

A) 250. V) 350. S) 2000. D) 500.

E) 450.

32.ATF tarkibidagi uchinchi fosfat kislotaning ajralishi qancha energiya ajralishiga imkon yaratadi?

A) 17,6 kj. V) 2800 kj. S) 38,9 kj. D) 40 kj. E) 39 kj.

33. Glyukozaning kislorodsiz sharoitda sut kislotagachaparchalanishi tufayli ajralib chiqadigan energiyaning necha foizi ATF tarkibida to’planadi?

A) 10 %. V) 20 %. S) 30 %.

D) 40 %. E) 50 %.

34. N.V. Vavilov madaniy o’simliklarning kelib chiqishini nechta markazga bo’ladi?

A) 5. V) 14. S) 11. D) 10. E) 7.

35. Odamlar populyatsiyasida qancha irsiy kasalliklarning nasldan naslga o’tishi aniqlangan?

A) 4000. V) 200. S) 2000. D) 1000. E) 3000.

36. Makroelementlar hujayraning necha foizini tashkil qiladi?

A) 90 %. V) 98 %. S) 75 %. D) 80 %. E) 10 %.