1
Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Suç ve
Şiddeti Önleme
ve
Şiddetle Mücadele, Uygulama ve
Rehabilitasyon Derneği
Araştırma Merkezi
TÜRKİYE’DE ÇOCUK İSTİSMARI RAPORU –
2
BASIN ÖZETİ
Prof. Dr. Oğuz Polat
Genel Değerlendirme
Çocuk Hakları Sözleşmesi’
ni
imzalayalı
30 yıl, meclisten geçmesinin üzerinden
25 yıl
geçmesine karşın halen sözleşme prensiplerinin çocukların yaşamında yeterince yer
alamadığı görülmektedir. İmzacı taraf devletin çocuğunun her türlü hakkını korumak zorunda
olduğu prensibini hatırlayacak olursak istismar edilen çocukların sayısının bu denli artıyor
olması bu durumla bağdaşmamaktadır.
Çocukta cinsel istismar olgularının
yelpazesinin pedofiliden başladığı, ensest, pornografi,
çocuk seks turizmi, çocuk fuhuşu ve cinsel sömürüyle devam ettiği görülmektedir. Özellikle
2012 den başlayarak devam eden mülteci sorununun insan kaçakçılığını ve ona bağlı olarak
çocuk kaçırma ve seks amaçlı kullanılma olaylarını arttırdığı düşünülmektedir.
Yapılan çalışmalarda cinsel istismara uğramış olan çocuklarda fiziksel etkilerin olduğu,
enfeksiyon ve istenmeyen hamileliklerin gözüktüğü görülmektedir. Bunlara ek olarak ruhsal
etkileri de eklemek gerekmektedir.
TÜİK verilerine göre çocuk mağdur sayısı 2014’te 74.064
iken
2016’da 83.552’ye yükselmiştir.
Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğüne göre; Çocuk cinsel istismar hükümlülerinin yüzdesi
% 42,5 iken (2006 yılında) % 58,8’e (2016'da)
yükselmiştir.
Cinsel suç mağduru olan çocukların yüzdesi
2014'ten 2016'ya %
33 artmıştır
.
2
Türkiye’de
27
ilde 30 Çocuk İzlem Merkezi
bulunmaktadır
. Ocak 2011
–
Mayıs 2016 arası
ÇİM’lere Türkiye genelinde
21.068 olgu
başvurmuştur.
Vakaların %85’i kız, %15’i erkek
çocuktur
.
Suça sürüklenen çocuklarda ise
,
h
er geçen gün büyüyen bu probleme devletin yaklaşımının 3
boyutta da zayıf kaldığı görülmektedir:
1-
Suçun önlenmesi için alınması gereken çocuğun eğitim zincirinin içinde kalması
sağlanamamakta ve eğitimden kopan çocuklar kendilerini önce sokakta sonra da suç
çetelerinde bulmaktadırlar.
2-
Suç işlemiş çocukların rehabilitasyonu temel amaç olması gerekirken çocukların erişkinlerle
beraber kalmaları ve ceza infaz kurumlarında rehabilitasyona yönelik yapılanların çok zayıf
kalması da çok temel sorundur. Adalet bakanlığının bu konuda yetersiz çalışmalar ve
kadrolarının bulunması belki de aşılması gereken ilk adım olarak dikkat çekmektedir.
3-
Cezaevinden çıkan çocuğun topluma kazandırılması çok önemlidir. Bu sağlanmadığında
çocuğun eski çete yaşamına geri döndüğü ve suç makinasına dönüştüğü çok sayıda örnek
bulunmaktadır. Bu konuda çalışan Çocuklara
Y
eniden Özgürlük Vakfı olmak üzere çok sınırlı
sivil toplum kuruluşunun bulunduğunun da altını çizmek gerekmektedir.
Hukuki Değerle
ndirme
Hukuki olarak k
onuya yaklaşılırsa, ş
u anda
tasarı halinde bulunan istismar yasası
belli
süredir konuşulmakta ve daha da konuşulmaya devam edeceğe benzemektedir.
Ancak
öncesinde dünya örneklerine bakmakta karşılaştırmanın ve değerlendirmenin daha sağlıklı
yapılması için önemlidir. Çocuğun cinsel istismarına yönelik yasal düzenlemelerin dünyada 18
yaşından küçük herkesin çocuk olduğunu prensibini benimseyen ÇHS’yi imzalayan ülkelerde
buna rağmen cinsel istismar konusunda belirlenen yaş sınırının genellikle 18 yaşından
daha küçük olarak kabul edildiği görülmektedir. Yaş konusunda Avrupa ülkeleri bakımından
uygulamalar farklılık içermektedir.
Almanya
rıza yaşı olarak 14’ü kabul ederken, İspanya
16
yaşını, İsviçre
bazı durumlarda 16 bazı durumlarda 18 yaşını benimsemektedir. İngiltere
ise
rıza yaşını 13 yaşı olarak kabul ederek, yaş kriteri esas alındığında en az koruyan Avrupa
ülkesi olarak;
Belçika
ise rıza yaşını 18 olarak kabul ederek çocukları cinsel istismardan en
fazla koruyan Avrupa ülkesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Rıza yaşı
Çin’de ve
Brezilya da 14,
Japonya’da ise 13’tür.
•
İngiltere’de; bir kişi cinsel organını kasten 13 yaşından küçük bir çocuğun cinsel
orga
nına, anüsüne veya ağzına sokarsa veya vücudunun başka biri organını veya
başka bir cismi cinsel amaçlı olarak 13 yaşından küçük bir çocuğun ağzına veya
anüsüne sokarsa bu kişi ömür boyu hapis cezası ile cezalandırılmaktadır.
•
Almanya’da; 14 yaşından küçük
bir çocuğa yönelik cinsel istismarda bulunan kişi 6
aydan 10 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaktadır.
•
Fransa’da; cinsel ilişkiye rıza yaşı 15 ve bir yetişkin tarafından 15 yaşından küçük bir
çocuğa şiddet, zorlama, tehdit içermeksizin cinsel davranışta bulunmak 5 yıl hapis
cezası ve 75.000 Euro para cezası ile cezalandırılmaktadır.