30
İnstitutun böyük bir qrup tarixçi və arxeoloqlarının vətənimizin ən qədim tarixi
məsələləri üzrə kollektiv tədqiqatının nəticəsi olan bu cild metodoloji cəhətdən elm
klassiklərinin əsərlərinə, konkret-tarixi cəhətdən isə arxeoloji və müxtəlif dilli yazılı
qaynaqlara əsaslanır.
Kitabın hazırlanması Azərbaycanın ən qədim və qədim tarixi üzrə Azərbaycan
EA Tarix İnstitutunda həyata keçirilmiş, çətin və çox zəhmət tələb edən tədqiqat
işlərinin aparılmasından sonra mümkün olmuşdur.
31
FƏSĠL VƏ PARAQRAFLAR AġAĞIDAKI
MÜƏLLĠFLƏR TƏRƏFĠNDƏN YAZILMIġDIR
Giriş - İqrar Əliyev
Azərbaycanın təbii-coğrafi
şəraiti - B.Ə.Budaqov
I BÖLMƏ
DAġ DÖVRÜ. ĠBTĠDAĠ ĠCMA QURULUġU
I FƏSİL.
PALEOLĠT DÖVRÜ. ĠBTĠDAĠ OVÇULAR – YIĞICILAR
Daş dövründə Azərbaycanın təbii şəraiti - Ə. V.Məmmədov
İnsan cəmiyyətinin ən qədim inkişaf mərhələləri -
M.M.Hüseynov,
Ə. Q. Cəfərov
Azərbaycanın paleolit dövrü sakininin mənəvi aləmi haqqında
- İqrar Əliyev
II FƏSİL.
MEZOLĠT VƏ NEOLĠT DÖVRÜ. AZƏRBAYCAN
SAKĠNLƏRĠ ĠSTEHSALEDĠCĠ TƏSƏRRÜFATIN MEYDANA
ÇIXMASI DÖVRÜNDƏ
Giriş qeydləri - İqrar Əliyev
Mezolit abidələri. Əmək alətləri. Ox və yay. Ovçuluq. Yığıcılıq.
Balıqçılıq - C.N.Rüstəmov
Neolit dövrünün əkinçi-maldar qəbilələri. Əmək alətləri. Keramika
- C.N.Rüstəmov
İctimai quruluş - C.N.Rüstəmov
Mənəvi mədəniyyət - C.N.Rüstəmov
III FƏSİL.
AZƏRBAYCANDA ENEOLĠT DÖVRÜNÜN
ƏKĠNÇĠ-MALDAR TAYFALARI
Abidələrin icmalı - İ.H.Nərimanov
II BOLMƏ
AZƏRBAYCAN ƏRAZĠSĠNDƏ TUNC DÖVRÜ.
32
ĠBTĠDAĠ-ĠCMA QURULUġUNUN DAĞILMASI
IV FƏSİL.
ĠLK TUNC DÖVRÜ. KÜR-ARAZ MƏDƏNĠYYƏTĠ
- İ.H.Nərimanov
V FƏSİL.
ORTA TUNC DÖVRÜ
- İqrar Əliyev, İ.H.Nərimanov
VI FƏSİL.
SON TUNC VƏ ERKƏN DƏMĠR DÖVRÜ. ĠBTĠDAĠ-
ĠCMA QURULUġUNUN DAĞILMASI. ERKƏN SĠNĠFLĠ
CƏMĠYYƏT ƏRƏFƏSĠNDƏ AZƏRBAYCAN TAYFALARI
Tayfalar və tayfa qrupları - İqrar Əliyev
Abidələrin icmalı - İ.H.Nərimanov
Yaşayış yerləri və qalaçalar - İ.H.Nərimanov
Təsərrüfat – İ.H.Nərimanov
Sənətkarlıq – İ.H.Nərimanov
İctimai və mülki bərabərsizliyin güclənməsi. İbtidai icma
quruluşunun dağılması - İ.H.Nərimanov
Qəbilələrarası mübadilə. Xarici əlaqələr - İ.H.Nərimanov
Mənəvi mədəniyyət və ideologiya – İ.H.Nərimanov
Aşşurluların və elamlıların Zaqros vilayətlərinə yürüşləri -
İqrar Əlivev
VII FƏSİL.
E.ə. II MĠNĠLLĠYĠN SONU - I MĠNĠLLĠYĠN
BAġLANĞICINDA AZƏRBAYCAN ƏRAZĠSĠNDƏ
ƏHALĠNĠN TƏRKĠBĠ
- İqrar Əliyev
33
III BÖLMƏ
AZƏRBAYCAN ƏRAZĠSĠNDƏ ĠLK DÖVLƏTLƏR
VIII FƏSİL.
AZƏRBAYCAN ƏRAZĠSĠNDƏ ĠLKĠN SĠYASĠ
QURUMLAR. MANNA DÖVLƏTĠ
Urmiya gölü hövzəsində ilk siyasi qurumlar - İqrar Əliyev,
S.M.Qaşqay
Manna çarlığının meydana gəlməsi. Aşşurlulara və urartululara qarşı
mübarizə - İqrar Əliyev, S.M.Qaşqay
Mannanın təsərrüfat həyatı: əkinçilik, maldarlıq, sənətkarlıq
-
S.M.Qaşqay
Mannanın şəhərləri və şəhər həyatı -
S.M.Qaşqay
Mannanın dövlət quruluşu - S.M.Qaşqay
Manna çarlığının qüvvətlənməsi və genişlənməsi - İqrar Əliyev,
S.M.Qaşqay
Mənəvi mədəniyyət və dini etiqadlar - S.M.Qaşqay
IX FƏSİL.
KĠMMER VƏ SKĠF (ġKUDA) TAYFALARININ
AZƏRBAYCAN VƏ ÖN ASĠYA ƏRAZĠSĠNƏ BASQINLARI. MĠDĠYA
(MADA) VƏ SKĠF ÇARLIQLARININ YARANMASI
- İqrar Əliyev
X FƏSİL.
CƏNUBĠ AZƏRBAYCANIN MĠDĠYALILAR
(MADALILAR) TƏRƏFĠNDƏN ĠġĞALI. MANNA
ÇARLIĞININ SÜQUTU
- İqrar Əliyev
XI FƏSİL.
AZƏRBAYCAN TORPAQLARI FARS ƏHƏMƏNĠ
(NAXAMANĠġĠLƏR) DÖVLƏTĠNĠN TƏRKĠBĠNDƏ
- İqrar Əliyev
