Targeting: what promises do country



Yüklə 0,81 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/19
tarix14.09.2018
ölçüsü0,81 Mb.
#68335
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19


Munich Personal RePEc Archive

Operational framework of Inflation

Targeting: what promises do country

experiences make to the CBAR?

Shaig Adigozalov and Salman Huseynov

Central Bank of the Republic of Azerbaijan, Institute of Control

Systems, Azerbaijan Republic National Academy of Sciences

22 May 2015

Online at

https://mpra.ub.uni-muenchen.de/76349/

MPRA Paper No. 76349, posted 20 January 2017 20:00 UTC



İnflyasiya hədəflənməsinin əməliyyat çərçivəsi: 

Ölkə təcrübələri AMB üçün  nə vəd edir?

1

 

Şaiq Adıgözəlov

2

, Salman Hüseynov



3

 

 



22 May 2015 

 

 



ABSTRAKT 

Yaxın gələcəkdə, AMB təsbit məzənnənin “nominal lövbər” kimi çıxış etdiyi cari rejimdən 

inflyasiya hədəflənməsi (İH) rejiminə keçid etməyi planlaşdırır. Hazırda, açıq surətdə İH rejimini 

mənimsədiklərini  elan  edən  aparıcı  mərkəzi  banklar  müvafiq  rejimə  adekvat  əməliyyat 

çərçivəsini  mənimsəyirlər.  Lakin  akademik  ədəbiyyatda  və  mərkəzi  bank  araşdırmalarında  pul 

siyasəti  transmissiyasının  tədqiqi  ilə  müqayisədə  əməliyyat  çərçivəsi  daha  az  işıqlandırılır. 

Məqalə monetar siyasətin nisbətən “görünməyən üzü” olan əməliyyat çərçivəsini tədqiq edir və 

bu məqsədlə, bir sıra aparıcı mərkəzi bankların təcrübəsini araşdırır. Həmçinin, məqalədə AMB-

nin cari əməliyyat çərçivəsi də təhlil olunur, yeni rejimə keçid üçün məhdudiyyətlər göstərilir və 

adekvat çərçivənin formalaşdırılması üçün bir sıra təkliflər verilir.      



 

JEL klassifikasiyası: E42, E43, E52, E58 

Açar sözlər: İnflyasiya hədəflənməsi, əməliyyat çərçivəsi, transmissiya 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                           

1

  Müəlliflər  Tədqiqatlar  və  inkişaf  mərkəzinin  əməkdaşlarına  öz  dəyərli  mülahizə  və  təklifləri  üçün 



minnətdarlıqlarını  bildirir.  Xüsusilə,  Vera  Qordiyenko  və  Aytən  Məmmədovaya  statistik  məlumatların  əldə 

olunması  zamanı  göstərdikləri  kömək  və  verdikləri  şərhlərə  görə  də  təşəkkür  edir.  Məqalədə  səsləndirilən  fikirlər 

yalnız müəlliflərə məxsusdur, Mərkəzi Bankın rəsmi mövqeyi ilə üst-üstə düşməyə bilər. 

2

 Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankı, Tədqiqatlar və inkişaf mərkəzi, email: shaig_adigozalov@cbar.az 



3

 Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankı, Tədqiqatlar və inkişaf mərkəzi və Azərbaycan Milli Elmlər 

Akademiyası, İdarəetmə Sistemləri İnstitutu, email: salman_huseynov@cbar.az 



 

 



1.

 

Giriş 

Bir  sıra  pul  siyasəti  bəyanatlarında  qeyd  etdiyi  kimi,  Azərbaycan  Mərkəzi  Bankı  (AMB) 

yaxın  gələcəkdə  inflyasiya  hədəflənməsi  (İH)  rejiminə  keçid  etməyi  planlaşdırır.  İH  rejimində 

mərkəzi bank öz mandatı olan qiymət sabitliyini təmin etmək üçün inflyasiya hədəfi elan edir və 

həmin  hədəfin  reallaşması  üçün  müvafiq  siyasət  tərtib  edir.  Lakin  mərkəzi  bank  qərarlarının 

transmissiyası və inflyasiya hədəfinə nail olunması əhəmiyyətli gecikmə ilə baş verir. Buna görə, 

mərkəzi  banklara  hədəfdən  yayınmanı  öncədən  xəbər  verən  aralıq  hədəfləri  müəyyənləşdirmək 

lazım  gəlir.  Təsbit  məzənnə  və  ya  monetar  aqqreqatların  hədəflənməsi  rejimlərində  aralıq 

hədəflər  elə  müvafiq  olaraq  məzənnə  və  aqqreqatlardır.  Bu  rejimlərdə,  mərkəzi  bank  aralıq 

hədəflər  üçün  də  zəruri  hədəfləri  müəyyən  edir.  Əgər  aralıq  hədəflərlə  son  inflyasiya  hədəfi 

arasında  asılılıq  möhkəm  və  sağlamdırsa,  bu  zaman  aralıq  hədəflərdən  yayınma  inflyasiya 

hədəfindən yayınma kimi şərh olunur. Aralıq hədəfləri müşahidə edən bazar iştirakçıları mərkəzi 

bankın son inflyasiya hədəfinə nail olub-olmayacağı haqqında qənəat əldə edirlər. 

Lakin  birbaşa  inflyasiya  hədəflənməsində  aralıq  hədəfin  nə  olacağı  ilə  bağlı  sanki 

anlaşılmazlıq yaranır. Bu boşluq inflyasiya hədəflənməsinin ilkin dövrlərində bazar iştirakçıları 

arasında çaşqınlıq yaradan əsas səbəblərdən biri hesab oluna bilərdi. Çünki, İH rejimində bazar 

iştirakçılarının  inflyasiya  səviyyəsi  və  ya  onun  trayektoriyası  ilə  bağlı  gözləntilərini 

“bərkidəcək”, asanlıqla müşahidə olunan “nominal lövbər” sanki yoxa çıxır. Bu problemi aradan 

qaldırmaq üçün, çox vaxt aralıq hədəf kimi mərkəzi bankların inflyasiya proqnozları çıxış edir. 

Mütəmadi  nəşr  olunan  proqnozların  hədəfdən  yayınması  isə  mərkəzi  banka  və  bazar 

iştirakçılarına hədəf nailiyyətinin statusu ilə bağlı siqnal göndərir. 

Aralıq  hədəflə  yanaşı,  mərkəzi  bankların  günlük  müraciət  etdikləri  taktiki  hədəfləri  də 

mövcuddur.  Ümumiyyətlə,  aralıq  hədəflər  mərkəzi  bankın  birbaşa  nəzarət  edə  bildiyi  hədəflər 

deyil. Buna görə, mərkəzi bank birbaşa nəzarət edə bildiyi və orta müddətli dövrdə aralıq hədəfə 

təsir  göstərən  taktiki  hədəflər  də  müəyyən  edir.  Taktiki  və  ya  əməliyyat  hədəflərini  bir  çox 

hallarda  banklararası  bazarda  formalaşan  qısamüddətli  faizlər,  əksər  hallarda  isə  gecəlik  faizlər 

təşkil  edir.  Bəzi  hallarda  mərkəzi  banklar  əməliyyat  hədəfləri  üçün  hədəf  açıqlayır  (məsələn, 

Federal  Ehtiyatlar  Sistemi),  bəzi  hallarda  isə  bazara  yön  vermək  üçün  siyasət  faizlərini 

göstərirlər.  Beləliklə,  mərkəzi  bankın  gəlirlilik  əyrisində  ən  qısamüddətli  (məsələn,  gecəlik 

faizlər)  faizləri  müəyyənləşdirməsi  əyrinin  uzunmüddətli  faizlərinin  formalaşmasında  istinad 

(bençmark)  rolu  oynayır.  Bu  ona  görə  baş  verir  ki,  uzunmüddətli  faizlər  qısamüddətli  faizlərlə 

bağlı  gözləntilər  və  risk  premyumu  əsasında  müəyyənləşir.  Deməli,  mərkəzi  bank  ən 

qısamüddətli  faizləri  stabilləşdirmək  və  onların  təxmin  olunmaq  imkanını  yaxşılaşdırmaqla 

uzunmüddətli  faizlərin  formalaşmasına  töhfə  verir.  Ümumiyyətlə,  monetar  siyasətin 

səmərəliliyini ölçmək üçün stabil  qısamüddətli  faizlər zəruri  şərt olsa da,  onlardakı  dəyişmənin 

uzunmüddətli faizlərə ötürülmə dərəcəsi də ən az bu şərt qədər əhəmiyyətlidir.  




Yüklə 0,81 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə