Suriyeli İŞÇİ, İŞveren ve giRİŞİMCİleriN İŞGÜCÜ Pİyasasinda karşilaştiklari sorunlar ve çÖZÜM Önerileri Çaliştayi genel değerlendirme



Yüklə 54,57 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix24.02.2018
ölçüsü54,57 Kb.
#27776


 

SURİYELİ İŞÇİ, İŞVEREN VE GİRİŞİMCİLERİN 

İŞGÜCÜ PİYASASINDA KARŞILAŞTIKLARI 

SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÇALIŞTAYI                                                        

GENEL DEĞERLENDİRME                                            

13 HAZİRAN 2016

 

 

 



 

  

 




 

SURİYELİ İŞÇİ, İŞVEREN VE GİRİŞİMCİLERİN İŞGÜCÜ PİYASASINDA 



KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÇALIŞTAYI 

GENEL DEĞERLENDİRME

 

 



 

ÇALIŞTAYIN AMACI 

“Suriyeli  İşçi,  İşveren  ve  Girişimcilerin  İşgücü  Piyasasında  Karşılaştıkları  Sorunlar  ve  Çözüm 

Önerileri  Çalıştayı”  ILO  Türkiye  Ofisi  ve  Suriye  Dostluk  Derneği  işbirliğinde  13  Haziran’da 

Holiday  Inn  Çukurambar  Hotel’de  gerçekleştirilmiştir.  Çalıştay  ile  Suriyeli  işçi,  işveren  ve 

girişimcilerin işgücü piyasasında yaşadıkları sorunları tartışmaları için bir platform yaratılması  ve 

ilgili  kurumların,  işveren  örgütlerinin  ve  sendikaların  katılımıyla  çözüm  önerilerinin  üretilmesi 

amaçlanmıştır.  

ÇALIŞTAYIN SEYRİ VE KATILIMCILARI  

Çalıştayda  açılış  konuşmalarını  ILO  Türkiye  Direktörü  Numan  Özcan,  Suriye  Dostluk  Derneği 

Başkanı Kadriye Esra Aygün, TBMM Mülteci Hakları Alt Komisyonu Başkanı Atay Uslu, T.C. 

Cumhurbaşkanlığı  Başdanışmanı  Ayşe  Türkmenoğlu  gerçekleştirmiştir.

 

Çalıştay  Suriyeli  işçi, 



işveren ve girişimcilerin işgücü piyasasında karşılaştıkları sorunlarının ve çözüm önerilerinin ele 

alındığı  panelle  devam  etmiştir.  Panel,  Çalışma  ve  Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  Çalışma  Genel 

Müdür Yardımcısı Deniz Ersöz, Suriye Dostluk Derneği Başkanı Kadriye Esra Aygün ile Suriyeli 

işçi  ve  işadamları  temsilcilerinin  katılımlarıyla  Hakan  Çelik’in  moderatörlüğünde 

gerçekleştirilmiştir.

 

Panelin  ardından,  katılımcılar  işgücü  piyasasında  karşılaştıkları  sorunları 



belirlemek ve çözüm önerilerini geliştirmek üzere; işçi ve işverenlerin sorunlarının tartışılacağı iki 

çalışma grubuna ayrılmışlardır. İşçilerin sorunlarının tartışıldığı çalıştayın moderasyonu Ankara 

 



 

Sosyal  Bilimler  Üniversitesi  Siyaset  Bilimi  Bölümü  öğretim  üyesi  Doç.  Dr.  Emel  Topçu, 



işverenlerin  sorunlarının  tartışıldığı  çalıştayın  moderasyonu  ise  Ankara  Ticaret  Odası  Genel 

Sekreteri Doç.Dr. Yavuz CABBAR tarafından gerçekleştirilmiştir. Çalıştaya, Çalışma ve Sosyal 

Güvenlik  Bakanlığı,  Türkiye  İşveren  Sendikaları  Konfederasyonu,  Türkiye  İşçi  Sendikaları 

Konfederasyonu,  Devrimci  İşçi  Sendikaları  Konfederasyonu,  Hak-İş  Konfederasyonu,  AB 

Delegasyonu,  Norveç  Büyükelçiliği,  ABD  Büyükelçiliği,  Ankara  Kalkınma  Ajansı,  Karacadağ 

Kalkınma Ajansı, Ankara Sanayi Odası, Ankara Ticaret Odası, Ankara Ticaret Borsası, Gaziantep 

Ticaret Odası, ANGİKAD, MÜSİAD, Gaziantep ve Şanlıurfa Esnaf ve Sanatkarları Odaları Birliği, 

Suriye Ekonomi Forumu, SESRIC ile Suriyeli işveren ve işçi temsilcileri katılmışlardır. 



 

SURİYE KRİZİ ÖZELİNDE TÜRKİYE’DEKİ MEVCUT DURUM 

İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Temmuz 2016 verilerine göre; Türkiye’de bugün 

2.7  milyondan  fazla  Suriyeli  mülteci  yaşamaktadır.  Suriyeliler  yoğunlukla  Şanlıurfa,  İstanbul, 

Hatay  ve  Gaziantep  illerinde  ikamet  etmekte  olup,  %10’u  kamplarda,  %90’ı  ise  şehirlerde 

yaşamaktadır.  

 

 



Suriyeli mülteciler açısından üç önemli gelişme sırasıyla, (a) 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası 

Koruma Kanunu’nun 2014 itibariyle yürürlüğe girmesi, (b) Geçici koruma yönetmeliği ile birlikte 

Suriyelilerin eğitim, sağlık ve çalışma haklarının düzenlenmiş olması ve (c) İkamet izni olmayan 

yabancılar için çalışma izni düzenlenmesidir. Yaşanan mülteci kriziyle beraber insani yardımlar 

kadar, Suriyelilerin kendi geçimlerini sağlamalarının ve insan onuruna yakışır iş sahibi olmalarının 

desteklenmesi  önem  kazanmış,  Geçici  Koruma  Sağlanan  Yabancıların  Çalışma  İzinlerine  Dair 

Yönetmelikle,  geçici  koruma  altındaki  Suriyelilerin  yasal  yollardan  çalışmalarının  önünü  açan 

önemli bir adım atılmıştır.  

 



 

TÜRKİYE İŞGÜCÜ PİYASASINDAKİ SURİYELİLER 

Rakamlar çalışma çağında 1.6 milyondan fazla Suriyelinin bulunduğuna işaret etmektedir. Türkiye 

İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve Hacettepe Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırmaya 

göre,  Türkiye’de  300  bin  Suriyelinin  çalıştığı  tahmin  edilmektedir.  Suriyeliler  çoğunlukla 

mevsimlik tarım, inşaat, imalat ve tekstil sektörlerinde istihdam edilmektedir.  Şanlıurfa’da Harran 

Üniversitesi  ve  Karacadağ  Kalkınma  Ajansı  işbirliğinde  gerçekleştirilen  ILO  araştırması 

kapsamında  görüşülen  işyerlerinin  %27’si  Suriyeli  çalıştırmaktadır.  Suriyeliler  Türkiye’de  aynı 

zamanda  kendi  işlerini  de  kurmaktadırlar.  T.C.  Ekonomi  Bakanlığı’nın  açıkladığı  “Türkiye’de 

Faaliyette  Bulunan  Yabancı  Sermayeli  Firmalar  Listesi”ne  göre,  Haziran  2015  itibariyle 

Türkiye’deki  Suriyeli  firma  sayısı  2.827’dir

1

.  Türkiye  Odalar  ve  Borsalar  Birliği’nin  (TOBB) 



güncel  verilerine  göre,  Suriyeli  ortaklı  kurulan  şirket  sayısı  2010’da  30  iken,  2015’te  1599’a 

yükselmiş ve 2016 yılının ilk çeyreğinde ise 589 firmanın  kurulduğu tespit edilmiştir. Suriyelilerin 

her geçen yıl Türkiye’de bulundukları yatırımlarda ve girişimlerde önemli artışlar olmuştur; ancak 

Suriyelilerin kendi işlerini kurmaları ve kayıtlı bir şekilde istihdam edilerek insan onuruna yakışır 

işlerde  çalışabilmeleri  konusunda  sorunlar  mevcuttur  ve  bu  sorunlara  bir  an  önce  çözüm 

geliştirilmesi  ihtiyacı  söz  konusudur.  Suriyelilerin  işgücü  piyasasına  entegrasyonları  ile  ilgili 

başlıca sorun alanları şu şekildedir:  

 



Kayıt dışı çalışma  

 



Düşük vasıflı işlerde istihdam 

 



Haksız rekabet 

 



Ücretlerin aşağıya çekilmesi 

 



Çocuk işçiliğinin yaygınlaşması riski 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

                                                

1

 

TİSK (2015) Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri, 



http://tisk.org.tr/tr/e-yayinlar/353-goc/353-goc.pdf 


 

Suriyeli işçi ve işverenlerin işgücü piyasasında karşılaştıkları sorunlara ilişikin düzenlenen  iki 



çalışma grubunda ortaya çıkan ortak konular aşağıdaki gibi özetlenebilir:

 

 



SURİYELİ İŞVEREN VE GİRİŞİMCİLERİN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR  

 



 

Seyahat ile ilgili mevzuat kaynaklı kısıtlar: Seyahat ile ilgili mevzuat kaynaklı kısıtlar, 

Suriyeli iş  adamları ve  girişimciler için bir sorun teşkil  etmekte olup,  iş  adamlarının ve 

girişimcilerin  yurtdışına  çıkamaması,  hatta  yurtiçinde  de  seyahat  kısıtlamalarının 

bulunması,  vize  alamadıkları  için  çeşitli  ülkelerdeki  müşterileri  getirememeleri  gibi 

problemlere yol açmaktadır. Suriyeli iş adamları ve girişimciler, her sene vize almak yerine 

vize  sürelerinin  Türkiye’de  kalma  süreleri  arttırıldıkça  arttırılmasının  ve  çalışma  izni 

sürelerinin de aynı şekilde arttırılmasının daha faydalı olabileceğini düşünmektedirler.  

 



Mevzuatta  uygulama  kaynaklı  sıkıntılar:  Suriyeli  iş  adamlarının  ve  yatırımcıların 

karşılaştıkları  bir  diğer  sorun  ise  Türkiye’deki  yasal  düzenlemelerin  uygulanmasında 

farklılıklar olmasıdır. düzenlemelere dair mevzuatların yeterince bilinmemesi ve bu konuda 

rehberlik  eden  kurumların  hizmetlerinin  sınırlı  kalması  sıkıntılara  yol  açmaktadır.  Bu 

konularda  hem  kamu  çalışanlarına  hem  de  Suriyelilere  bilgilendirme  yapılması 

gerekmektedir. 

 

Mülkiyet  hakkı:  Suriyeliler’in  mülkiyet  hakkının  olmaması  yeni  yatırımları 



engellemektedir.  Türkiye’de  inşaat  yatırımları  yapan  Suriyeliler  geçici  de  olsa  mülkiyet 

hakkına sahip olmak istemektedir. 

 

Bankalarda  hesap  açma  sorunu:  Gerekli  yasal  düzenlemeye  rağmen  bankalar  hesap 



açmada sorun çıkarmaktadır. Bankaların bu konularda bilgilendirilmesi gerekmektedir. 

 



Diploma denklik sorunu: Diploma denkliği için Suriyelilerin Suriye’de okumuş oldukları 

üniversitenin onayı gerekmektedir ve iletişim sağlanamadığı için bu süreç aksamaktadır. 

Diplomalara  denklik  sağlanması  için  uzmanlardan  oluşan  heyetler  oluşturulmalı  ve  bu 

heyetler aracılığıyla Suriyelilerin mesleki becerileri ve eğitimleri belgelendirilmelidir.  

 

Eğitim  sorunu:  Özellikle  kamp  dışında  kalan  Suriyeli  çocuklar  eğitim  hizmetlerinden 



yeterince  yararlanamamaktadır.  Tüm  Suriyeli  çocukların  eğitim  hizmetinden 

yararlanabilmesi için okul ve öğretmen sayısının attırılması, bu alanda daha çok Suriyeli 

öğretmenin istihdam edilmesi gerekmektedir.  

 



Kamu  hizmetlerinde  yaşanan  dil  sorunu:  Kamu  kurumlarında  Arapça  bilen  memur 

çalıştırılmasına ihtiyaç vardır. 




 

SURİYELİ ÇALIŞANLARIN İŞGÜCÜ PİYASASINDA KARŞILAŞTIKLARI 



SORUNLAR 

 



 

Türkçe dil eğitimi  ihtiyacı:  Dil  bilmemek  Suriyeli işçilerin  işgücü piyasasına  girmeleri 

önündeki en büyük engellerden biridir. Türkçe dil öğrenimi konusunda kamu kurumlarının 

desteği  arttırılmalı,  Türkçe  eğitim  kalitesini  arttırmak  için  eğitimler  yabancılara  Türkçe 

eğitimi  veren  uzmanlar  tarafından  gerçekleştirilmeli  ve  çalışan  Suriyeliler  için    akşam 

eğitimleri düzenlenmelidir.  

 



Diploma  denklik  ve  yeterlilik  sorunu:  Türkiye’de  Suriyelilerin  diplomalarının  denklik 

sorununun  çözüme  yönelik  girişimlerde  bulunulması  ve  ilgili  yeterlilik  sınavlarının 

Arapça’ya çevrilmesi önem arz etmektedir.  

 



Mesleki  haritalandırma  ihtiyacı:  Suriyelilerin  mesleki  beceri  envanterinin  olmaması 

mesleki eğitimlerin planlanması ve işgücü piyasası ile bağlantısının kurulması noktasında 

sıkıntı yaratmaktadır.  Suriyelilere yönelik mesleki haritalandırmanın yapılması ve bunun 

Türkiye’deki iş ve işçi talebi ile eşleştirilmesi iş piyasasındaki sorunların çözümüne katkı 

sağlayacaktır. 

 



Mevzuatta  uygulama  kaynaklı  sıkıntılar:  Yasal  düzenlemelerin  uygulamalarında 

yaşanan farklılıklar ve/veya keyfi uygulamalar nedeniyle mağduriyetler oluşmaktadır. Tek 

tip uygulama için kamu kurum ve kuruluş çalışanlarının bilgilendirilmesi, mağduriyetleri 

giderici  tedbirlerin  alınması,  eşit  işe  eşit  ücret  ilkesinin  garanti  altına  alınması 

gerekmektedir. Aynı  zamanda, kayıt dışı çalışmayı  önleyici tedbirler alınması  ve kayıtlı 

çalışan Suriyeli işçilerin sendikalara üye olması büyük önem taşımaktadır.  

 

Mesleki  eğitimlerin  yaygınlaştırılması:  Suriyelilerin  eğitim  seviyelerinin  ve  mesleki 



becerilerinin  düşük  olduğu  göz  önünde  bulundurularak  Suriyelilere  yönelik  mesleki 

eğitimler  yaygınlaştırılmalı  ve  eğitimlermümkün  olduğunca  Arapça  modüllerle  ya  da 

çevirmen desteği ile verilmelidir.  

 



Çocuk işçiliği ve eğitime erişimde sorunlar: Çocuk işçiliğinin engellenmesi ve çocukların 

okula  gönderilmeye  teşvik  edilmesi  gerekmektedir.  Suriyeli  çocuklar  için  Suriyeli 

öğretmenlerin  eğitim verdiği  okulların  sayısı arttırılabilir. Bu sayede  eğitim ve istihdam 

sorunları azaltılabilir.  

 

 

 



 


 

ILO TÜRKİYE OFİSİNİN YAKLAŞIMI  

 

ILO Türkiye Ofisi, geçici koruma altındaki Suriyelilerin gelir kaynaklarına ve iş piyasasına kayıtlı 



ve  düzgün  işlerle  erişmelerine  katkıda  bulunmak  için  olarak  çeşitli  faaliyetler  yürütmektedir. 

ILO’nun Türkiye’deki Suriyelilere yönelik stratejisi beş bileşenden oluşmaktadır: 

 

Ulusal politika geliştirme çabalarına katkı 



 

İşgücü piyasasındaki sorunların aşılmasına yönelik kurumsal kapasitenin geliştirilmesi  

 

Bilgi tabanının güçlendirilmesi  



 

Suriyeli ve yerel halkın istihdam olanaklarının ve istihdam edilebilirliğin artırılması 

 

Suriyeli ve yerel halkta farkındalık yaratılması  



 

“Suriyeli  ve  yerel  halkın  istihdam  olanaklarının  ve  istihdam  edilebilirliğin  artırılması”  bileşeni 

altında  gerçekleştirilen  çalıştay  ile  Suriyeli  işverenler,  girişimciler  ve  çalışanlar  iş  piyasasında 

karşılaştıkları sorunları birinci elden dile getirmiş ve çözüm önerileri sunmuşlardır.  ILO uygun 

tartışma  zeminini  tüm  sosyal  taraflar  ve  kamu  katılımıyla  sağlama  konusunda  çalışmalarını 

sürdürmektedir.  

 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

ÇALIŞTAY PROGRAMI 



 

 

 



                                     

                            

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

10:00-10:30 



Kayıt 

10:30-11:00 

Açılış Konuşmaları 

11:00-12:30 



Panel: Suriyeli İşçi, İşveren ve Girişimcilerin İşgücü Piyasasında 

Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri 



Panelistler 

Kadriye Esra Aygün - Suriye Dostluk Derneği Başkanı 

Deniz Ersöz - ÇŞGB Çalışma Genel Müdür Yardımcısı 

Fadi Karzoun - Suriyeli İş Adamları Temsilcisi 

Selim Alriz - Suriyeli İşçi Temsilcisi 

12:30-13:00 

Soru-Cevap 

13:00-14:00 

Öğle Arası 

14.00-15.30 



Çalışma Grubu 1: Suriyeli İşveren ve Girişimcilerin İşgücü Piyasasında 

Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri 



Çalışma Grubu 2: Suriyeli İşçilerin İşgücü Piyasasında Karşılaştıkları 

Sorunlar ve Çözüm Önerileri 

15.30-15.45 

Kahve Arası 

15.45-16.30   Çalışma Grubu Raporlarının Sunulması  

16.30-17.00 

Genel Değerlendirme ve Kapanış 

20:15-22:00 



Akşam Yemeği 

Yüklə 54,57 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə