Sprawozdanie
Yüklə 224,64 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- SPIS TREŚCI str. 1.
- 2. Metody, zakres i warunki prowadzenia badań
- 3. OMÓWIENIE WYNIKÓW badań
- 4. PODSUMOWANIE
- Cytowane piśmiennictwo
- Określenie dobrych praktyk w uprawach polowych metodami ekologicznymi. Doskonalenie ekologicznej technologii uprawy rzepaku ”
- 2. Metody, zakres i warunki prowadzenia badań
|
SPRAWOZDANIE z przeprowadzonych w 2015 r. badań podstawowych na rzecz rolnictwa ekologicznego w zakresie upraw polowych metodami ekologicznymi, pt.: Określenie dobrych praktyk w uprawach polowych metodami ekologicznymi. Doskonalenie ekologicznej technologii uprawy rzepaku. Realizowanych przez: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Kierownik tematu: dr hab. Józef Tyburski, prof. UWM Główni wykonawcy: - dr hab. Józef Tyburski, prof. UWM - dr hab. Krzysztof Jankowski - prof. dr hab. Tomasz Kurowski OLSZTYN, 2015 r. SPIS TREŚCI str.
Rzepak ozimy jest gatunkiem wymagającym gleb żyznych, wymagającym ponadto wysokich dawek nawozów, co w szczególności dotyczy azotu, ale również potasu czy siarki. Z powyższych względów pierwsze próby ekologicznej uprawy rzepaku były nieliczne i raczej nieudane. Jako przykład można wskazać ekologiczne plantacje prowadzone w Niemczech w końcu lat 90-tych XX wieku, gdzie wydajność nasion była niska i zawierała się w szerokim przedziale od 0,5 do 2 t z ha. Współcześnie ekologiczni rolnicy w Niemczech planując uprawę rzepaku zakładają niewielką wydajność rzędu 2-3 t z ha [Wiggert, 2015]. Dotychczasowe nieliczne ekologiczne plantacje rzepaku w Polsce również plonowały raczej nisko, nie przekraczając wydajności 3 t z ha. Można bez większego ryzyka założyć, że przyczyną niskiej wydajności rzepaku w gospodarstwach ekologicznych jest zbyt ekstensywna metoda uprawy. Zaspokojenie wysokich potrzeb nawozowych rzepaku w rolnictwie ekologicznym (w przypadku azotu wynoszą one ok. 250-300 kg N na 1 ha), wymaga opracowania specjalnej agrotechniki. Należy przy tym pamiętać, że regulacje UE w zakresie rolnictwa ekologicznego ograniczają dawki azotu stosowanego w postaci nawozów naturalnych do 170 kg N na 1 ha. Oznacza to, że brakującą ilość azotu musimy zapewnić poprzez odpowiedni dobór przedplonu, po którego zbiorze w glebie pozostaje odpowiednia dużo tego pierwiastka. W naszych warunkach w praktyce zmusza to do wyboru przedplonu z grupy wieloletnich roślin motylkowatych - lucerny lub koniczyny czerwonej [Jankowski i Tyburski, 2013]. Rzepak ma również duże wymagania w stosunku do innych pierwiastków niż N. Przede wszystkim dotyczy to potasu i siarki. W tym zakresie nie ma jednak żadnych problemów – wśród dopuszczonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym są tak znakomite nawozy mineralne jak siarczan potasu (50% K2O i 18% S), czy Patentkali (30% K2O, 10% MgO i 17% S). Nie brakuje też nawozów mikroelementowych dopuszczonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym, w tym zawierających bor [Tyburski i Sienkiewicz, 2013]. W ramach realizacji zadania Określenie dobrych praktyk w uprawach polowych metodami ekologicznymi. Doskonalenie ekologicznej technologii uprawy rzepaku”, zespół badawczy złożony z pracowników Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, przeprowadził doświadczenie polowe nad ekologiczną uprawą rzepaku oraz stosowne badania laboratoryjne. Celem projektu było doskonalenie ekologicznych technologii (określenie optymalnego stopnia intensywności) uprawy rzepaku ozimego. Projekt badawczy jest odpowiedzią na zainteresowanie ekologiczną uprawą rzepaku w Polsce, jako pochodną rosnącego zainteresowania konsumentów ekologicznym olejem rzepakowym tłoczonym na zimno. Na rynku ekologicznych płodów rolnych nasiona rzepaku są poszukiwane nie tylko w Polsce, ale i zagranicą. 2. Metody, zakres i warunki prowadzenia badań 2.1. Metody i warunki prowadzenia badań Wyniki prezentowane w niniejszym raporcie pochodzą ze ścisłego doświadczenia polowego realizowanego na polach doświadczalnych Zakładu Produkcyjno-Doświadczalnego Bałcyny sp. z o. o. z siedzibą w Bałcynach k/Ostródy. W doświadczeniu określono rolniczą efektywność ekologicznych technologii uprawy rzepaku ozimego, zróżnicowanych poziomem nakładów. Doświadczenie założono w układzie losowanych bloków (jedna zmienna), w 3 powtórzeniach, wg następującego schematu (w tabeli uwzględniono rodzaj zabiegów i/lub poziom nakładów):
* technologia niskonakładowa z siewem punktowym w roślinę mulczującą (groch) oznaczona literą E, została zdyskwalifikowana ze względu na bardzo słabe i nierównomierne wschody rzepaku **R – redlica wysiewająca nasiona rzepaku ozimego; 0 – redlica niesiejąca Charakterystykę gleby, na której realizowano badania przedstawiono w tabeli 1. Doświadczenia zlokalizowano na glebie płowej typowej, wytworzonej na glinie lekkiej należącej do 2. kompleksu przydatności rolniczej, klasy bonitacyjnej IIIb (tab. 1). Tabela 1. Charakterystyka warunków glebowych, Bałcyny 2014/2015
Zawartość przyswajalnych form składników pokarmowych oraz odczyn gleby określono zgodnie z Polskimi Normami: PN-R-04023:1996 (fosfor), PN-R-04022/Az1:2002 (potas), PN-R-04020:1994 (magnez), PN-92/R-04017 (miedź), PN-92/R-04016 (cynk), PN-93/R-04019 (mangan), PN – ISO 11465:1999 (żelazo), PN ISO 10390:1997 (pH). Zawartość siarki siarczanowej określono metodą nefelometryczną (procedura badawcza opracowana przez IUNG Puławy). Z kolei zawartość azotu mineralnego określono zgodnie z PB-71. Analizy właściwości chemicznych gleby wykonano w laboratorium OSCh-R w Olsztynie. Przedplonem była lucerna mieszańcowa (tab. 1). Pełen zespół uprawek przedsiewnych obejmował talerzowanie, orkę siewną (średnio głęboką), uprawę agregatem przedsiewnym (obiekt A) lub uprawowo-siewnym (obiekt B-D). Przed siewem nasion w obiektach A-C zastosowano 80 kg ha-1 K20 i 27 kg ha-1 S w formie siarczanu potasu. Niezaprawione nasiona rzepaku ozimego odmiany SY Kolumb wysiano w końcu 3. dekady sierpnia w ilości 30 (siew punktowy) lub 65-75 (siew rzędowy i pasowy) kiełkujących nasion na 1 m2 poletka. W warunkach siewu punktowego (A) lub rzędowego (C, D) rozstawa rzędów wynosiła odpowiednio 45 i 12,5 cm. Przy siewie pasowym odległość między dwoma rzędami rzepaku ozimego wynosił 12,5 cm, zaś szerokość międzyrzędzi 37,5 cm. Tabela 2. Agrotechnika ekologicznej uprawy rzepaku ozimego, Bałcyny 2014/2015
W okresie jesiennej wegetacji dwukrotnie wykonano mechaniczną pielęgnację łanu rzepaku ozimego. W uprawie szerokorzędowej (obiekt A, B) dwukrotnie wykonano mechaniczne opielanie. Z kolei w uprawie wąskorzędowej (obiekt C, D) dwukrotnie wykonano bronowanie (wzdłuż rzędów rzepaku). Wiosną ponownie dwukrotnie wykonano opielanie międzyrzędzi (uprawa szerokorzędowa w technologii A i B) lub bronowanie (uprawa wąskorzędowa w technologii C i D). Wiosną w technologii intensywnej (obiekt A), zastosowano gnojowicę w dawce równoważnej 170 kg ha-1 N, z podziałem na dwie części: 90 kg ha-1 N w momencie ruszenia wegetacji oraz 80 kg ha-1 N na początku pąkowania. W technologii standardowej (obiekt B) wniesiono 150 kg ha-1 N w formie gnojowicy w dwóch częściach: 90 kg ha-1 N w stadium 30 BBCH oraz 80 kg ha-1 N w fazie 50 BBCH. Gnojowicę aplikowano powierzchniowo, po czym wymieszano ją z glebą za pomocą opielacza międzyrzędzi. Rzepak zbierano dwuetapowo w połowie lipca (tab. 2, 3). Rodzaje zabiegów agrotechnicznych oraz terminy ich wykonania przedstawiono w tabeli 2. Nawożenie dolistne oraz zwalczanie słodyszka wykonywano opryskiwaczem poletkowym o szerokości roboczej 1,6 m, wyposażonym w dysze TeeJet 03 (ilość cieczy roboczej 200 dm3, ciśnienie robocze 0,3 MPa).
Yüklə 224,64 Kb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||