Respublika fənn oliMPİadalari rayon (ŞƏHƏR) MƏRHƏLƏSİ



Yüklə 60,69 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix24.04.2018
ölçüsü60,69 Kb.
#39889


 

 

 

 

 

 

 

RESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADALARI 

 

RAYON (ŞƏHƏR) MƏRHƏLƏSİ

 

 

 

 

COĞRAFİYA

 

XI 

SİNİF –

 

A VARİANTI                                         


Rayon (Şəhər) mərhələsi                     RESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADASI                Coğrafiya – XI sinif ( A variantı)

 

 



1. Texnopolis nədir ? 

A) Kənd təsərrüfatı arealı 

B) Əhalinin sıxlığı 

C) Elm mərkəzlərin cəmləndiyi ərazi 

D) Əhalinin təbii artımının  iki tipi 

E) Ərazinin turizm ehtiyatları 

 

2. Alp- Himalay geosinklinalında yerləşən 

ovalıqlar: 

1. Qərbi Sibir         2. Kolxida    3. Lənkəran  

4. Mesopotamiya   5. Kür-Araz  6.Turan 7. Padan  

8. Almaniya- Polşa 

A) 5,6,7,8    B) 1,2,3,4  C) 2,4,6,8   D) 1,2,4,6    

E) 2,3,5,7 

 

3.  Cənubi Amerikada rütubətli ekvatorial 

meşələr, savannalar və hündür dağ 

çəmənlikləri necə adlandırılır? 

A) selvas, preri, pampa 

B) lyanos, pataqoniya, selvas 

C) kampos, selvas, preri 

D) selvas, kampos, paramos 

E) selvas, lyanos, pataqoniya 

 

4. III və XXII  saat  qurşaqları  arasında 

minumum dərəcə  fərqi 

A) 75


0   

   B) 60


0

   C) 15


0

     D) 240

0

     E) 300



0

 

 



 

5. Çayçılığın Lənkəran-Astara iqtisadi 

rayonunda inkişafı əlaqədardır: 

1. Ərazinin düzən relyefi ilə 

2. İqlimin rütubətli olması ilə 

3. Yüksək ixtisaslı kadrların üstün olması ilə 

4. Xəzər dənizinə çıxışın olması ilə 

5. İşçi qüvvəsinin sayının çox olması ilə 

6. Yarımsəhra iqliminin  üstünlüyü ilə 

A) 2 6     B) 2,4      C) 1,3    D) 1,4      E) 2,5 



 

6.  Məhsuldar torpaqları ilə seçilən təbii 

zonalar: 

1.Ekvatorial meşələr 

2.Savannalar 

3.Meşə-çöllər 

4.Çöllər 

5.Tayqa 


6.Tundra 

A) 2 4 6    B) 1 5 6      C) 2 5 6      D) 1 2 5   

E) 2 3 4 

7. Yer kürəsini Ekvator boyunca 40 saata dövr 

edən təyyarənin sürəti: 

A) 800km/saat      B) 1400km/saat  C) 600km/saat                  

 D) 2000km/saat   E) 1000km/saat 

 

8. Qabarma və çəkilmənin iqtisadi əhəmiyyəti: 

1.Sahilboyu suvarma sistemini sadələşdirir           

2.Elektrik enerjisi istehsalında istifadə olunur 

3.Faydalı qazıntıların istismarında istifadə olunur                 

4.Balıq ovunda istifadə olunur 

5.Dəmiryol nəqliyyatının işini asanlaşdırır          

6.Gəmilər limana yaxınlaşarkən istifadə olunur 

   

A) 1,2,3    B) 2,4,6   C) 1,3,5    D) 3,4,5    E) 2,4,5 



 

9.  Ekvator  üzərində  dayanan  müşahidəçi  ilin 

hansı  günündə  Günəşin  tam  şərqdən  çıxdığını 

və   tam qərbdə batdığını görür? 

 

A) bütün il boyu      



B) yalnız 22 iyunda                      

C) 22 iyunda və 22 dekabrda  

D) 21 mart və 23 sentyabrda            

E) 21 mart və 22 dekabrda 

 

10. Bataqlıqlar xarakterik olan ərazilər: 

 

A) Qərbi Sibir, Şimal-Şərqi Sibir, Şərqi Avropa 



düzənliyinin şimalı  

B) Qərbi Sibir, Braziliya yaylası, Meksika yaylası 

C) Kür-Araz ovalığı, Braziliya yaylası, 

Mesopotamiya ovalığı 

D) Qərbi Sibir ovalığı, Çin düzənliyi, Kür-Araz 

ovalığı 


E) Turan ovalığı, Mərkəzi Avropa, Şimal-Şərqi 

Sibir  


 

11. Mekonq və Amur çayları üçün ümumi 

cəhətlər: 

 

1.Yayda bolsulu olurlar                                             



2.Subekvatorial iqlim qurşağında yerləşirlər 

3.Sakit okeana tökülürlər                                            

4.Musson yağışlarla qidalanırlar 

5.Çin və Rusiya arasında sərhəddirlər                        

6.Mülayim iqlim qurşağında yerləşirlər. 

 

A) 1,2,5   B) 1,3,4     C) 1,3,6    D) 2,4,6    E) 1,3,5 



 

 

 


Rayon (Şəhər) mərhələsi                     RESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADASI                Coğrafiya – XI sinif ( A variantı)

 

 



12. 

Yüngül 

sənaye 

hansı 

xammalı 

heyvandarlıqdan alır? 

A) Gön-dəri, trikotaj, barama   

B) Xəz-dəri, pambıq, cut    

C) yun, ipək, kətan, sizal         

D) xəz-dəri, pambıq, trikotaj              

E) xəz-dəri, gön-dəri, yun, barama 

 

13.  Böyük  Qafqazın  dağ  çəmənlikləri  üçün 

səciyyəvi əlamət: 

A) buxarlanma güclüdür          

B) mülayim isti iqlimdir      

C) rütubətlik əmsalı vahiddən böyükdür     

D) torpaq əmələgəlmə güclü gedir 

E) seysmik cəhətdən sabitdir 

 

14.  Yarğan şəbəkəsinin yaranması üçün tələb 

olunur: 

1. Üst yumşaq çökmə süxur   

2. Meyilliyi dik olan yamac     3. Çökək ərazi                                  

4. Nisbətən meyilli yamac   5.  Rütubətli iqlim                          

6. Arid iqlim  7. Daimi  yağış 

8. Qəfil leysan yağış  9. Səthin buz örtüyü                     

10. Səthdə bərk süxurların yayılması 

A) 2 4 6 10    B) 1 5 6 10     C) 3 8 9 10       

D) 1 4 6 8    E) 2 4 5 7 

 

15.  Yayda  quruyan,  yazda  və  payızda  bolsulu 

olan, qidalanmasında buzlaqların iştirak etdiyi 

çayların  yerləşdiyi  fiziki-coğrafi  rayonların 

müvafiq ardıcıllığını müəyyən edin. 

A) Günnüt –Qapıcıq, Ceyrançöl-Acınohur, Talış 

B) Abşeron-Qobustan, Lənkəran, Qanıx-Əyriçay 

C) Vulkanik yayla, Günnüt-Qapıcıq, Talış 

D) Dağlıq Şirvan, Zaqatala-Lahıc, Gəncə 

E) Abşeron –Qobustan, Lənkəran, Qonaqkənd 

 

16. Azərbaycanda çəyirdəkli meyvəçiliyin daha 

çox  inkişaf  etdirilməsinə  imkan  verən  təbii 

şərait. 

A) qışı soyuq keçən yarımsəhra və quru çöl iqlimi, 

boz qonur və şabalıdı torpaqlar 

B)  rütubətli  subtropik  iqlim,  boz  və  boz  qonur 

torpaqlar 

C)  qışı  mülayim  keçən  quru  subtropik  iqlim,  sarı 

və şabalıdı torpaqlar 

D)  kəskin  kontinental  iqlim,  dağ  çəmən  və  dağ-

qara torpaqlar 

E)  yayı  quraq  keçən  mülayim  isti  iqlim,  boz  və 

boz qonur torpaqlar 

17.  Ölkəmizin  kimya  sənayesində  istifadə 

edilən yerli xammallar: 

A) Fosforit, neft, daş kömür, uran 

B) Neft, təbii qaz, apatit, fosforit 

C) Daş kömür, meşə, qlauber duzu, dəmir filizi 

D) Dəniz suyu, neft, təbii kauçuk, meşə 

E)  Neft,  təbii  qaz,  mədən  suları,  əlvan  metal 

tullantıları 

 

18.  ETİ  dövründə  sənayenin  inkişafında  təbii 



ehtiyat amilinin  rolunun azalması bağlıdır: 

 

A) əmək ehtiyatlarından  səmərəli istifadə ilə 



B) az material tutumlu sənaye sahələrinin inkişafı 

və süni materiallardan geniş istifadə ilə 

C) ekoloji vəziyyətin pisləşməsi ilə 

D) nəqliyyat xərclərinin artması ilə 

E)  tükənməyən  təbii  ehtiyatlardan  istifadənin 

azalması ilə 



 

19.  İqtisadi  cəhətdən  fəal  əhalinin  təsərrüfat 

sahələri  üzrə  bölgüsinə  görə  inkişaf  etmiş 

ölkələri müəyyən edin: 

Ölkələr 


Sənayedə 

çalışanlar,

%-lə 

Kənd 


təsərrüfatınd

çalışanlar,%-



lə 

Xidmət 


sahəsində 

çalışanlar

, %-lə 



30,5 



40 

29,5 


II 

32 


38 

30 


III 

29 


11 

60 


IV 

28 


63 


27,7 


3,1 

69,2 


 

A) III, IV, V     B) I, III, V    C) I, II, IV    

D) I, II, III        E) II,IV,V 

 

20.  Ölkənin  əhalisi  1995-ci  ildə  3  mln  200  min 

nəfər,  2000-ci  ildə  3  mln.296  min  nəfər 

olmuşdur. Bu dövrdə orta illik artım neçə min 

nəfər və neçə faiz təşkil etmişdir? 

 

A) 19,2 və 0,6%   



B) 18,3 və 0,5%    

C) 25,2 və 0,7%   

D) 64,9 və 0,9%   

E) 96,1 və 0,4% 

 

 



Rayon (Şəhər) mərhələsi                     RESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADASI                Coğrafiya – XI sinif ( A variantı)

 

 



21.  Dünya  okeanına  birbaşa  çıxışı  olmayan, 

lakin  limanları  dəniz  gəmilərini  qəbul  edə 

bilən, neft və təbii qaz ehtiyatlarına malik türk 

dilli dövlətləri müəyyən edin: 

A)  Türkmənistan, Qazaxıstan   

B) Tacikistan,Qazaxıstan  

C) Qazaxıstan, Özbəkistan 

D) Qırğızıstan, Azərbaycan    

E) Türkiyə, Monqolustan 

 

22.  Masazır, Böyük Şor, Binəqədi, Bülbülə  

göllərinin suyunun tərkibi indikinin əksinə 

olsaydı, yerləşdikləri ərazilərdə hansı 

dəyişikliklər baş verər? 

1. Sahillərində səhra landşaftı yaranardı  

2. Sahillərində meşə landşaftı yaranardı  

3. İl ərzində suyun səviyyəsi kəskin dəyişərdi  

4. Suyun səviyyəsi sabit qalardı  

5. Sahillərində kurort-turizm imkanları yüksək 

olardı  

6. Canlı aləmin miqdarı indikindən daha az olardı  

A)  2 3 4    B) 2 4 6   C)  1 3 5  D) 2 3 6  E) 2 4 5 

 

23.  Qoyunçuluğun inkişafı hansı təbii 



landşaftları tələb edir:  

A) subalp, alp çəmənlikləri, yarımsəhra və quru 

çöllər   

B) subalp, alp çəmənlikləri  və rütubətli subtropik 

meşələr  

C) nival, subnival landşaft və yarımsəhra, quru 

çöllər  

D) subalp çəmənlikləri, nival, dağ-çöl və dağ 

meşələr   

E) suvarılan əkin sahələri və yarımsəhra, quru 

çöllər  

 

24. Topa buludlara aid olan ümumi əlamətlər:   

1. Soyuq ərazilər üçün səciyyəvidir    

2. Leysan yağışlar səciyyəvidir   

3. Mülayim havanın tədricən yuxarıya qalxması 

nəticəsində yaranırlar  

4. Əsasən aydın hava şəraitində formalaşırlar 

5. İsti havanın sürətlə yuxarıya qalxması 

nəticəsində əmələ gəlirlər  

6. İsti ərazilər üçün səciyyəvidir   

 

A) 1,3,5   B) 2,5,6    C) 2,4,6    D) 2,3,5   E) 3,4,6    



 

 

25.  Aral dənizi sahillərini əhalinin tərk etməsi 

əlaqədardır:   

A) Sahilboyunda kurort –turizm zonalarının 

yaradılması ilə   

B)  Aralın səviyyəsinin aşağı düşməsi ilə    

C) Soyuq və quru küləklərin turşulu yağış 

yaratması ilə  

D) Duzlu və tozlu küləklərin təsiri ilə yaranan 

xəstəliklər ilə    

E)  Aralın ətrafında nəhəng sənaye müəssisələrin 

tikilməsi nəticəsində atmosferin çirklənməsi ilə 



 

26. Mülayim qurşaqda iyul ayında dağın 

ətəyində 1200m yüksəklikdə havanın qeydə 

alınan ən yüksək temperaturu +15

0

C-dir. Qar 

xəttinin hansı hündürlükdən keçdiyini 

hesablayın 

A) 5200 m  B) 4700 m  C) 3700m   

D) 2500m   E) 4100m 

 

27. Dünyanın ən yüksək coğrafi enliklərində 

yerləşən əraziləri fəth edən məşhur səyyahlar 

 

A)

 



Q.Hudzon, A.Tasman, A.Nikitin 

B)

 



R.Amundsen, H.Şirvani, A. Yunker 

C)

 



 R.Piri, R.Amundsen, A.Humbolt 

D)

 



F.Bellinshauzen, D.Liviqston, R.Skott 

E)

 



R.Amundsen, R.Skott, R.Piri 

 

28. Cədvəldə X çayının hövzəsinə düşən yağıntı 



və çayın axıtdığı suyun miqdarı göstərilmişdir.  

Fəsillər 

qış 

yaz 


yay 

Payız 


Yağıntı (mm lə)  700 

250 


100 

250 


Çay axımının 

miqdarı(kub.m) 

200 

650 


300 

250 


 

Rəqəmlərə əsasən çaya aid düzgün fikiri müəyyən 

edin: 

A) Çayın qidalanmasında qarın ərinti suları  və 



yeraltı sular üstünlük təşkil edir 

B) Çayın mənbəyi yüksək dağlıqdakı göldən 

başlayır 

C) Çaydan suvarma sistemində istifadə oluna 

bilməz 

D) Çayın qidalanmasında yağış  suları  və yeraltı 



sular üstünlük təşkil edir 

E) Çayın rejimində kəskin fərqlər müşahidə 

olunmur 



Rayon (Şəhər) mərhələsi                     RESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADASI                Coğrafiya – XI sinif ( A variantı)

 

 



29. Okeaniya adalarında fosforit və apatit 

ehtiyatlarının zəngin olması əlaqədardır: 

 A) duzlu okean suları ilə əhatə olunması ilə 

 B) əsasən mərcan mənşəli olmaları ilə  

 C) tropik, isti iqlimdə yerləşmələri ilə 

 D) rütubət əmsalı vahiddən yuxarı olması ilə 

 E) sahələrinin kiçik ölçülü olması ilə  

 

30. Türk dünyasına aid olan faydalı qazıntı 

yataqları: 

1. Donbas  2. Karaqanda  3. Zəylik  4. Saar  

5. Elzas     6. Ekibastuz    7. Zonquldağ   

8. Peçora  9. Tengiz 10.Rumeyla 

 

A) 2,3,4,5, 8  



B) 2,3,6,7,9    

C) 1,3,4,6,7   

D) 2,4,5,7,10   

E) 1,2,4, 5, 6,  

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

Yüklə 60,69 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə