Research article
Yüklə 135 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Doğan ATAN, Emre APAYDIN, Kürşat Murat ÖZCAN, Serdar ENSARİ, Hüseyin DERE
- Anahtar Kelimeler
- Keywords
- Hasta Onamı
- Tablo 2. Çalışma grubundaki bireylerin ramazan öncesi ve ramazan ayında yapılan objektif ve subjektif ses analiz verileri Ramazan öncesi
- Tablo 1. Çalışma grubundaki bireylerin karekteristik özellikleri Çalışma grubu
- Çıkar Çatışması
- Informed Consent
- Conflict of Interest
- [CrossRef]
- [CrossRef] How to cite
| RESEARCH ARTICLE Gaziantep Medical Journal 2016;22(4):182-185 • DOI: 10.5152/EurJTher.2016.0101 Oruç tutmak ses performansını etkiler mi? Does fasting effect on voice performance? Doğan ATAN, Emre APAYDIN, Kürşat Murat ÖZCAN, Serdar ENSARİ, Hüseyin DERE Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Kliniği, Ankara, Türkiye ÖZ Amaç: Çalışmamızın amacı oruç tutan bireylerin ses performansını değerlendirmektir. Yöntemler: Çalışma Haziran 2015-Temmuz 2015 tarihleri arasında yapıldı. Çalışmaya ramazan ayı süresince düzenli oruç tutan 26 birey dahil edildi. Yirmialtı bireyden 14’ü erkek, 12’si kadındı ve yaş ortalaması 36±10,15 olarak hesaplandı. Bireylerin ses performansı ramazan ayı öncesinde ve ramazan ayında (15. günden sonra) olmak üzere toplam iki kez objektif ve subjektif olarak değerlendirildi. Objektif değerlendirme için akustik ses analizi (F0, jitter %, shimmer %) yapılırken, subjektif değerlendirme amacıyla VHİ-30 anketi kullanıldı. Hastaların ramazan ayı öncesi ve ramazan ayında bakılan F0, jitter %, shimmer % ve VHİ-30 parametreleri birbirleri ile istatistiksel olarak karşılaştırıldı.
ortalama değeri 201,07±54,17 Hz, jitter % ortalama değeri 0,37±0,19 iken, ramazan ayında yapılan değerlendirmede F0 ortalama değeri 179,07±50,09 Hz, jitter % ortalama değeri 0,63±0,22 olarak hesaplanmıştır ve her iki parametredeki değişimler istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0,001, p<0,001). Shimmer % ve VHİ-30 parametreleri ramazan ayında, öncesine göre yükselmiştir ancak değişimler istatistiksel olarak anlamlı değildir. Sonuç: Oruç tutmak, ses performansını objektif değerlendirmeler sonucunda olumsuz olarak etkilemiştir ancak subjektif değerlendirme sonucunda anlamlı değişiklik saptanmamıştır.
on voice performances. Methods: This study was performed between June 2015 and July 2015. The study group comprised 26 subjects who regularly fasted during Ramadan. These subjects comprised 14 males and 12 females, with an average age of 36±10.15 years. The objective and subjective analyses of voice were performed twice before Ramadan and during the month of Ramadan (after 15 days). Acoustic voice analysis (F0, jitter %, and shimmer %) was performed for the objective analysis, and Voice Handicap Index (VHI)-30 questionnaire was used for the subjective analysis. Subjects were compared for F0, jitter %, shimmer %, and VHI-30 scores before and during Ramadan. Results: Before Ramadan, mean F0 was 201.07±54.17 Hz and mean jitter % was 0.37±0.19, whereas during Ramadan, mean F0 was 179.07±50.09 Hz and mean jitter % was 0.63±0.22, and both parameters showed a statistically significant difference (p<0.001 and p<0.001, respectively). Shimmer % and VHI-30 scores were lower before Ramadan than those during Ramadan, but the differences were not statistically significant.
however, no significant changes were observed in the subjective voice parameters.
Oruç tutmak, ramazan ayında Müslümanlar tarafın- dan yapılan bir ibadettir. 30 gün boyunca oruç tutan in- sanlar güneşin doğuş ve batış zamanlarına göre 12 ile 17 saat aralığında herhangibir şey yiyip içmemektedir. Özel- likle yaz mevsiminde bu süre daha da uzamaktadır. Bu süre içinde metabolizma yavaşlamakta ve dehidratasyon görülebilmektedir (1). Ses oluşumu ve konuşma için aktivatör, vibratuvar, resanotör ve artiküler organların santral sinir sistemi ile birlikte uyum içinde çalışması gerekir. Ses esas olarak la- renkste meydana gelir, akustik karekterini ise vokal trak- ta kazanır. Oral kavite, dudaklar, yumuşak damak ve dil, resonans ve artikülasyon için oldukça önemlidir (2). Üst solunum yolu ve larenks, dehidratasyon ve metabolizma- nın yavaşlamasına bağlı olarak etkilenebilmektedir (3, 4). Buna bağlı olarak ses performansı da etkilenebilir.
Literatürde oruç tutmanın ses performansı üzerine etkisini araştıran çalışmalar mevcuttur (5, 6). Bu çalış- malarda bireylere akustik ses analizi ramazan ayının ilk 15 gününde yapılmıştır. Çalışmamızda oruçlu bireylerin akustik ses analizleri ramazan ayının son 15 günü içinde yapılmış olup, ayrıca bireyler subjektif değerlendirme için VHİ-30 anketi ile değerlendirilmiştir.
Çalışma Haziran 2015- Temmuz 2015 tarihleri ara- sında yapıldı. Çalışma Helsinki Declaration’a uygun ola- rak yapılmıştır ve hasta onamları alınmıştır. Çalışma gru- buna ramazan ayı süresince düzenli oruç tutan bireyler dahil edildi. Her bireyin ramazan ayından bir hafta önce ve ramazan ayında 15. günden sonra olmak üzere top- lamda iki kez ses performansı, objektif ve subjektif olarak değerlendirildi. Çalışmaya dahil edilen bireylere ses kısıklığı ve ko- nuşma bozukluğu problemlerinin varlığı soruldu ve prob- lemi olan hastalar çalışmaya dahil edilmedi. Çalışmaya dahil edilen her bireye seslerinin yaşamlarını fiziksel, emosyonel ve fizyolojik olarak nasıl etkilediğiyle ilişkili onar sorudan oluşan toplam 30 soruluk çoktan seçmeli cevapları bulunan VHI-30 formunu doldurmaları istendi. Daha sonra sırasıyla oral kavite-orofarenks, nazal kavite ve larenks muayeneleri ayrıntılı bir şekilde yapıldı. Aktif enfeksiyonu olan, oral kavite-orofarenks, nazal kavite ve larenks patolojisi olan hastalar çalışmaya dahil edilme- di. Muayeneleri normal olan bireylere akustik ses analizi yapıldı. Akustik ses analizinde F0, jitter % ve shimmer % parametrelerine bakıldı.
VHI-30, 30 sorudan oluşan ve ses performansını sub- jektif olarak değerlendiren bir ankettir. VHI-30 anketine göre her soruya 0-4 arasında puan verilmektedir. Anket sonucunda 0-120 arasında bir puan elde edilmektedir. Puanın yüksek olması hastanın subjektif olarak ses şika- yetlerinin arttığını göstermektedir.
Çalışma grubundaki bireylere akustik ses analizi yapıldı. Akustik ses analizi için DİVAS 2,5 Digital Voi- ce Analysis Software (XION Medical, Berlin, Germany) kullanıldı. Hem A hem de B grubunda yapılan akustik ses analizi günün aynı saatinde (16:00) yapıldı. Bireyle- rin rahat ve konforlu oturmaları sağlanarak, preamplifi- katöre bağlanmış USB Audio CODEC mikrofon ağıza 30 cm mesafe olacak şekilde hazırlandı. Bireylerin 5 saniye süre ile normal konuşma ve normal ses tonunda “a” sesli harfini söylemeleri istendi. On dakika dinlenmenin ardın- dan ikinci akustik ses analizi, yirmi dakika dinlenmenin ardından üçüncü akustik ses analizi yapıldı. Üç akustik ses örneklemesi 44,100Hz örnekleme hızı kullanılarak Creative Labs SB0240 Audigy 2 Platinum 6,1 ses kartı ile windows XP işletim sisteminde çalışan Dr. Speech v.4 programı (Tiger Electronics, Seattle, WA) kullanılarak bil- gisayara kaydedildi. Akustik ses analiziyle F0 (Fundimen- tal frekans), jitter % ve shimmer % değerlerine bakıldı. Üç analizin ortalama değerleri kaydedildi. Ramazan öncesi ve ramazan ayında yapılan ses de- ğerlendirmesinde; F0, jitter %, shimmer % ve VHI para- metreleri birbirleri ile ayrı ayrı istatistiksel olarak karşılaş- tırıldı.
İstatistiksel Analiz Sürekli değişkenler ortalama±SD olarak ifade edil- miştir. Kategorik değişkenler yüzde ile ifade edilmiştir. Sü- rekli değişkenlerin normal dağılımları için Student’s t test, normal olmayan dağılımları için Mann-Whitney U test kullanılmıştır. P<0,05 değeri anlamlı olarak kabul edil- miştir. İstatistiksel değerlendirme için Statistical Package for the Social Sciences (IBM Corp.; Armonk, NY, ABD) kullanılmıştır.
Çalışma gruba dahil edilen 26 bireyden 14’ü (%53,8) erkek, 12’si (%46,2) kadındı. Çalışma grubuna dahil olan bireylerin yaş ortalaması 36±10,15 olarak hesaplandı (Tablo 1). Ramazan öncesi dönemde ortalama ağırlık 71,69±14,39 iken, Ramazan ayında ortalama ağırlık 72,30±14,30 olarak hesaplanmıştır ve değişim istatistik- sel olarak anlamlı değildir (p=0,080). Çalışma grubunun ses performansını objektif olarak değerlendirmek amacıyla akustik ses analizi yapıldı ve F0, jitter % ve shimmer % parametrelerine bakıldı. Ra- mazan öncesinde F0 ortalama değeri 201,07±54,17 Hz, Ramazan ayında F0 ortalama değeri 179,07±50,09 Hz olarak hesaplandı. Ramazan ayında yapılan değerlendir- mede F0 parametresi, ramazan ayından önce yapılan de- ğerlendirmeye göre istatistiksel olarak anlamlı derecede düşmüştür (p<0,001). Oruç tutan bireylerde F0 paramet- resinin bozulduğu görülmektedir (Tablo 2). Ramazan ayında jitter % ortalama değeri 0,37±0,19, Ramazan ayında jitter % ortalama değeri 0,63±0,22 ola- rak hesaplanmıştır. Ramazan ayında yapılan değerlendir- mede jitter % parametresi, ramazan ayından önce yapılan değerlendirmeye göre istatistiksel olarak anlamlı derece- de yüksek olarak hesaplanmıştır (p<0,001). Oruç tutan bireylerde jitter % parametresinin bozulduğu görülmek- tedir (Tablo 2). Gaziantep Med J 2016;22(4):182-185 183 Atan et al. Ramazan öncesinde shimmer % ortalama değe- ri 0,53±0,13, ramazan ayında ise shimmer % ortalama 0,54±0,17 olarak hesaplanmıştır. Ramazan ayında yapı- lan değerlendirmede shimmer % parametresi, ramazan ayından önce yapılan değerlendirmeye göre yüksek ola- rak bulunmuştur ancak değişim istatistiksel olarak anlamlı değildir (p=0,848) (Tablo 2). Ramazan öncesinde VHİ-30 ortalama değeri 2,07±2,36, Ramazan ayında VHİ-30 ortalama değeri 2,42±2,68 olarak hesaplanmıştır. Ramazan ayında yapı- lan değerlendirmede VHİ-30 parametresi, ramazan ayın- dan önce yapılan değerlendirmeye göre yüksek olarak bulunmuştur ancak değişim istatistiksel olarak anlamlı değildir (p=0,083) (Tablo 2). TARTIŞMA Ramazan ayında düzenli oruç tutan bireylerde ses performansı objektif değerlendirme sonucunda olumsuz yönde etkilenirken, subjektif değerlendirme sonucunda belirgin bir değişiklik görülmemiştir. Akustik ses analizi verilerindeki bozulmalar uzun süren açlık ve susuzluğa bağlı olarak gelişen dehidratasyon ve metabolizma ya- vaşlamasına bağlanabilir. Jiang ve ark. (3) yaptıkları ça- lışmada dehidratasyonun vokal kord vibrasyonlarındaki etkisini araştırmışlardır. Çalışma sonucunda dehidratasyo- nun vokal kord vibrasyonlarını bozduğu bulunmuştur. Ça- lışmamızda akustik ses analizi verilerindeki bozulmalar, dehidratasyona bağlı vokal kord vibrasyon bozukluğuna bağlanabilir. Larenksin benign lezyonları (nodül, polip, reinke ödemi v.b), malign hastalıkları, enfeksiyonları, vokal kord paralizileri, obstrüktif uyku apne sendromu ve larengofa- rengeal reflü hastalığı ses performansını olumsuz yönde etkilemektedir (7). Ayrıca üst solunum yolu patolojileri ve enfeksiyonları da ses performansını etkilemektedir. Çalış- mamıza dahil edilen hastalara ayrıntılı baş-boyun muaye- nesi ve VLS muayenesi yapılmıştır. Üst solunum yolunda ve/veya larenkste patolojisi olan veya aktif enfeksiyonu olan hastalar çalışma dışında bırakılmıştır. Hamdan ve ark. (5) yaptıkları çalışmada kadınlarda orucun ses performansı üzerindeki etkisini araştırmışlar- dır. Oruç tutan 28 bireyin dahil edildiği çalışmada, bi- reylere ramazan ayından 1 hafta önce ve ramazan ayı- nın ilk 15 gününde akustik ses analizi yapılmıştır. Ayrıca subjektif değerlendirme amacıyla fonasyon efor skalası kullanılmıştır. Bireyler oruçluyken yapılan değerlendir- mede subjektif olarak şikayetleri belirgin şekilde artmıştır. Akustik ses analizi değerlendirmesinde ise F0, jitter % ve shimmer % parametrelerinde anlamlı değişiklikler görül- memiştir (5). Orucun ses performansını değerlendiren başka bir çalışmada oruç tutan 26 erkek bireye ramazan ayından 1 hafta önce ve ramazan ayının ilk 15 gününde akustik ses analizi yapılmıştır. F0, jitter % ve shimmer % parametrelerinde anlamlı değişimler görülmemiştir (6). Çalışmamızda erkek ve kadın bireylerin azlığından dolayı cinsiyet ayrımı yapılmadan akustik ses analiz verileri de- ğerlendirilmiştir. Ayrıca çalışmamızda literatürde ilk kez oruç tutan bireylerin ses performansını subjektif değerlen- dirme amacıyla VHİ-30 anketi kullanılmıştır. Bireylerin oruçlu dönemde VHİ-30 parametresinde bozulma görül- müştür, ancak değişim istatistiksel olarak anlamlı değildir. Çalışmaya dahil edilen birey sayısının azlığı, akustik ses analizi verilerinin cinsiyet ayrımı yapılmadan verilmiş olması ve ramazan ayı içerisinde tek bir akustik ses ana- lizi yapılmış olması çalışmamızın başlıca kısıtlılıklarıdır. Daha geniş sayılı birey ile ramazan ayı içerisinde birden fazla ses değerlendirmesinin yapılacağı çalışmalar litera- türe katkı sağlayacaktır.
Oruç tutan bireylerde ses performansı objektif değer- lendirme sonucunda bozulurken, subjektif değerlendirme sonucunda etkilenmemiştir.
laration of Helsinki “Ethical Principles for Medical Research Involving Human Subjects”, (amended in October 2013) prensiplerine uygun ola- rak yapıldığını beyan etmişlerdir. Hasta Onamı: Yazılı hasta onamı bu çalışmaya katılan hastalardan alın- mıştır.
Hakem Değerlendirmesi: Dış Bağımsız. Yazar Katkıları: Fikir - D.A., E.A., K.M.Ö.; Tasarım - D.A., K.M.Ö., S.E.; Denetleme - D.A., K.M.Ö., S.E., H.D.; Kaynaklar - D.A., E.A., K.M.Ö., H.D.; Veri Toplanması ve/veya işlemesi - D.A., E.A., K.M.Ö., SE., H.D.; Analiz ve/veya Yorum - D.A., E.A., K.M.Ö., H.D.; Literatür taraması - Tablo 2. Çalışma grubundaki bireylerin ramazan öncesi ve ramazan ayında yapılan objektif ve subjektif ses analiz verileri Ramazan öncesi Ramazan ayında p F0
201,07±54,17 189,53±54,24 <0,001 Jitter % 0,37±0,19 0,63±0,22 <0,001 Shimmer % 0,53±0,13 0,54±0,17 0,848 VHİ
2,07±2,36 2,42±2,68 0,083 Tablo 1. Çalışma grubundaki bireylerin karekteristik özellikleri
Erkek 14 (53.8 %) Kadın 12 (46.2 %) Yaş 36±10,15 Gaziantep Med J 2016;22(4):182-185 184 Atan et al. D.A., E.A., S.E., H.D.; Yazıyı Yazan - D.A., E.A., K.M.Ö.; Eleştirel İncele- me - K.M.Ö., S.E., H.D. Çıkar Çatışması: Yazarlar çıkar çatışması bildirmemişlerdir. Finansal Destek: Yazarlar bu çalışma için finansal destek almadıklarını beyan etmişlerdir.
conducted according to the principles of the World Medical Association Declaration of Helsinki “Ethical Principles for Medical Research Involv- ing Human Subjects”, (amended in October 2013). Informed Consent: Written informed consent was obtained from patients who participated in this study. Peer-review: Externally peer-reviewed. Author Contributions: Concept - D.A., E.A., K.M.Ö.; Design - D.A., K.M.Ö., S.E.; Supervision - D.A., K.M.Ö., S.E., H.D.; Resource - D.A., E.A., K.M.Ö., H.D.; Data Collection and/or Processing - D.A., E.A., K.M.Ö., SE., H.D.; Analysis and/or Interpretation - D.A., E.A., K.M.Ö., H.D.; Liter- ature Search - D.A., E.A., S.E., H.D.; Writing - D.A., E.A., K.M.Ö.; Critical Reviews - K.M.Ö., S.E., H.D. Conflict of Interest: No conflict of interest was declared by the authors. Financial Disclosure: The authors declared that this study has received no financial support. KAYNAKLAR 1. Sweileh N, Schnitzler A, Hunter GR, Davis B. Body composition and energy metabolism in resting and exercising Muslims during Ramadan fast. J Sorts Med Phys Fitness 1992; 32: 156-63. 2. Han D, Xu W, Hu R, Zhang L. Voice function following Han’s uvu- lopalatopharyngoplasty. J Laryngol Otol 2012; 126: 47-51. [CrossRef]'>[CrossRef] 3. Jiang J, Verdolini K, Jennie NG, Acquino B, Hanson D. Effects of dehydration on phonation in excised canine larynges. Annals Otol Rhinol Laryngol 2000; 109: 568-75. [CrossRef] 4. Chan RW, Tayama N. Biomechanical effects of hydration in vo- cal fold tissues. Otolaryngol Head Neck Surg 2002; 126: 528-37.
5.
Hamdan AL, Sibai A, Rameh C. Effect of fasting on voice in women. J Voice 2007; 21: 495-501. [CrossRef] 6. Hamdan AL, Ashkar J, Sibai A, Oubari D, Husseini ST. Effect of fasting on voice in males. Am J Otolaryngol 2011; 32: 124-9.
7.
Atan D, Özcan KM, Ikincioğulları A, Köseoğlu S, Çetin MA, Ensari S, et al. The effect of obstructive sleep apnea syndrome and continu- ous positive airway pressure treatment on voice performance. Sleep Breath 2015; 19: 777-82. [CrossRef] How to cite: Atan D, Apaydın E, Özcan KM, Ensari S, Dere H. Does fasting effect on voice performance? Gaziantep Med J 2016; 22(4): 182-185. Gaziantep Med J 2016;22(4):182-185 185 Atan et al. Yüklə 135 Kb. Dostları ilə paylaş:
|