Rafiq Verdiyev, Su ehtiyatları üzrə ekspert
Yüklə 221,11 Kb. Pdf görüntüsü
|
İnstitusional struktur və potensialın yaxşılaşdırılmasına dair prinsipləri aşağıdakı kimi ümumiləşdirmək olar: •
•
səviyyədə su ehtiyatlarının inteqrasiyalı istifadəsinə dəstək məqsədilə regional əməkdaşlıq qruplarının yaradılması •
və regional ehtiyaclar nəzərə alınmaqla, müvafiq idarənin (dövlət orqanının) yaradılması (uzunmüddətli məqsəd) •
potensialının artırılması Yerinə yetirilməli olan əsas fəaliyyətlər aşağıdakılardır: •
•
təsərrüfatı kompleksləri (hövzə) səviyyəsində çay hövzəsinin idarə olunması institutlarının təsis edilməsi üçün proqramın hazırlanması. •
sahəsində çatışmazlıqların qiymətləndirilməsi, bu çatışmazlıqların aradan qaldırılması üçün təlim proqramlarının hazırlanması və proqramların icrasına başlanması. •
ehtiyatlarının inkişaf etdirilməsi, planlaşdırılması və idarə edilməsi aspektləri ilə əlaqədar bütün maraqlı tərəflərin (dövlət institutları, özəl sektor, yerli icmalar, vətəndaş cəmiyyəti və s.) texniki potensialının gücləndirilməsi. Onların hövzə planlaşdırmasında fəal iştirakının təbliği İNSTİTUSİONAL STRUKTUR VƏ POTENSİALIN TƏKMİLLƏŞDİRİLMƏSİ
Göstəricilər 2018-ci
ilə qədər su sektoru üzrə milli səviyyədə vahid planlaşdırmanı koordinasiya etmək üçün Dövlət Su Agentlikləri təyin edilir və səlahiyyətləndirilir; 2018-ci ilə qədər bütün müvafiq institusional səviyyələrdə hüquq və vəzifələr dəqiq müəyyən edilir və onların şəffaflığı nümayiş etdirilir; 2018-ci
ilə qədər, nəzərdə tutulmuş bütün çay hövzələri üçün çay hövzələrinin inteqrasiyalı idarə olunmasının planlaşdırılması (ÇHİİP) konsepsiyası seçilir və ekosistemə əsaslanan ÇHİİP-ə start verilir; 2018-ci ilə qədər adekvat icazə və nəzarət prosedurları yaradılır və icazənin verilməsi proseduru üzrə müstəqil orqan müəyyən edilir; 2024-cü ilə qədər normativlərə uyğn və səmərəli su idarəetməsini təmin etmək məqsədilə mərkəzi və regional idarələrin potensialı gücləndirir; 2024-cü
ilə qədər - Milli Su Agentlikləri su ehtiyatlarıınn inteqrasiyalı idarəsini icra etməyə qadirdirlər və adekvat ehtiyatlara malikdirlər; 2024-cü
ilə qədər, əsas çay hövzəsi qurumları təsis edilir və onlar ÇHİİP-yə uyğun olaraq çay hövzəsi ilə əlaqədar məsələlərlə məşğul olmağa başlayırlar; 2030-cu ilə qədər, bütün böyük və orta çay hövzəsi qurumları təsis olunur və ÇHİİP-i icra etməyə başlayır. Çay hövzə prinsipi ölkənin iri su axınları obyektlərinə (su kanallarına) də tətbiq olunmalıdır. Bu obyektlər: Samur-Abşeron kanalı, Yuxarı Şirvan və Yuxarı Qarabağ kanallarıdır. İNSTİTUSİONAL STRUKTUR VƏ POTENSİALIN TƏKMİLLƏŞDİRİLMƏSİ
Transsərhəd çay hövzələrində beynəlxalq transsərhəd əməkdaşlığın yaradılması vacibdir. Əməkdaşlığın ilkin şərtləri ilə bağlı zəif məqamlardan biri regiondakı digər ölkələrin BMT-nin Avropa İqtisadi Komissiyasının Su Konvensiyasının iştirakçısı olmaması faktıdır. BMT Avropa İqtisadi Komissiyasının Su Konvensiyasının (ECE/MP.WAT/2009/L.2) icrası üzrə Su
Konvensiyası tərəflərinin beşinci İclasında qəbul edilmiş rəhbər sənəd transsərhəd əməkdaşlığa doğru hansı addımların atılmalı olduğu ilə bağlı tövsiyələrin verilməsində faydalı ola bilər. Rəhbər sənəd həmçinin Konvensiyaya qoşulmazdan əvvəl konvensiyanın müddəalarını tətbiq etmək istəyən tərəflər üçün nəzərdə tutulub. Yeri gəlmişkən, sözügedən rəhbər sənəd həmçinin Konvensiyanın birgə monitorinq proqramları, birgə və koordinasiya olunan qiymətləndirmələrlə əlaqədar Konvensiyanın 11-ci maddəsinin məzmununu izah edir.
Digər hövzə ölkələri ilə əməkdaşlıq su ehtiyatları potensialının inkişaf etdirilməsi, suyun keyfiyyəti və istifadəsi üzrə, çoxməqsədli fayda gətirə biləcək layihələr üçün vacib əhəmiyyətə malikdir. Strategiyanın icra müddəti ərzində Azərbaycan qonşu ölkələrlə əməkdaşlığı inkişaf etdirməyə davam edəcək. TRANSSƏRHƏD SU AXARLARI İLƏ ƏLAQƏDAR ƏMƏKDAŞLIĞIN İNKİŞAF ETDİRİLMƏSİ Fəaliyyətlər • Digər həmsərhəd ölkələrlə bərabərlik əsasında birgə hazırlana biləcək müştərək inkişaf və əməkdaşlıq layihələrinin müəyyən edilməsi. Bu layihələrin beynəlxalq tələblərə uyğun şəkildə hazırlanması • Keçmişdə qəbul olunmuş və ya hazırlanmış, lakin icra edilməmiş layihələrin yenilənməsi və təkrar nəzərdən keçirilməsi. • Su ilə əlaqədar qonşu ölkələrin və ğlkənin özünün ehtiyaclarının birgə qiymətləndirilməsi və anlaşılması. • Qonşu ölkələrlə etimadın artırılması tədbirlərinin görülməsi. • Transsərhəd su ehtiyatları üzərində qonşu ölkələrlə birgə nəzarət Göstəricilər • 2018-ci ilə qədər Gürcüstanla birlikdə transsərhəd çay hövzələri üzrə su ehtiyatlarının inteqrasiyalı idarə olunması ilə əlaqədar yol xəritəsi hazırlanır • 2018-ci
ilə qədər bəzi çoxməqsədli layihələr razılaşdırılır və icrası davam etdirilir; • 2024-cü ilə qədər sazişlərdən və çoxməqsədli layihələrdən gözlənilən mənfəətlər əldə edilir; • 2024-cü ilə qədər qonşu ölkələr arasında transsərhəd su obyektlərinin sərhədyanı zolağı sahəsində məsələlər həll edilir; • 2024-cü
ilə qədər bir neçə müştərək/çoxtərəfli su ehtiyatlarının inkişaf etdirilməsi layihələri qənaətbəxş səviyyədə və funksional qaydada icra edilir • 2030-cu
ilə qədər, su bölgüsü ilə əlaqədar sazişlər və mexanizmlər hazır vəziyyətə gətirilir və qarşılıqlı fayda verməyə başlayır. Su ehtiyatlarının inteqrasiyalı istifadəsi planları transsərhəd çay hövzələrinin idarə edilməsi üçün əsas alət kimi tətbiq edilir. TRANSSƏRHƏD SU AXARLARI İLƏ ƏLAQƏDAR ƏMƏKDAŞLIĞIN İNKİŞAF ETDİRİLMƏSİ Yüklə 221,11 Kb. Dostları ilə paylaş:
|