R b a y c a n X z r d n z g m

A Z

R B A Y C A N

X Z R D N Z G M

L Y

И

ИЧИ И И

11 noyabr 2016-cы il   № 73-76 (9079)

2

birgə tarif siyasəti nəticəsində tranzit 

yükdaşımaları əhəmiyyətli dərəcədə artıb

Azərbaycan və Gürcüstanın bir-

gə tarif siyasəti nəticəsində tranzit 

yükdaşımaları əhəmiyyətli dərəcə-

də artıb. Bu ilin yanvar-sentyabr 

aylarında ötən ilin müvafiq dövrü 

ilə müqayisədə neftin nəqli 4 dəfə, 

avtomobil nəqliyyatı ilə yükdaşıma-

lar 2,3 dəfə artıb.

İqtisadiyyat  Nazirliyinin  mətbuat  xidmətindən    bildiriblər  ki,  bu  barədə 

Azərbaycanın iqtisadiyyat naziri Şahin Mustafayev Tbilisidə Gürcüstanın Baş 

nazirinin birinci müavini, iqtisadiyyat və davamlı inkişaf naziri Dmitri Kum-

sişvili ilə görüşündə deyib.

Nazir Azərbaycan və Gürcüstanın birgə layihəsi olan "Enerji körpüsü"nün 

uğurla həyata keçirildiyini diqqətə çatdırıb.

nəqliyyat təhlükəsiz, əlyetərli və enerjiqoruyucu olmalıdır

BMT ekspertləri əhaliyə nəqliy-

yat xidmətlərinin yaxşılaşdırılması-

na dair tövsiyələr dərc ediblər.

Əhaliyə  nəqliyyat  xidmətlərinin 

yaxşılaşdırılmasına  dair  tövsiyələrin 

işlənib  hazırlanması  üçün  BMT-nin 

Baş  Katibi  tərəfindən  təyin  edilmiş 

beynəlxalq ekspertlər qrupunun gəldi-

yi nəticə bundan ibarətdir ki, nəqliyyat 

təhlükəsiz, əlyetərli və enerjiqoruyucu 

olmalıdır.

Ekspertlər  qrupunun  üzvü  Xose 

Viyeqas deyib: “Əsas məsələ nəqliy-

yat vasitələrinin əlyetərli olmasıdır. Nəqliyyat insanlara xidmət etməli və inki-

şafa şərait yaratmalıdır. Söhbət nəqliyyatın sürətindən yox, cəmiyyətin bütün 

üzvlərinin keyfiyyətli nəqliyyatdan istifadə edə bilməsi üçün şərait yaradılma-

sından gedir”.

Ekspertlər onların tövsiyələrindən hər bir ölkədə mövcud iqtisadi səviy-

yəyə uyğun olaraq istifadə olunmasını təklif edirlər. Məsələn, əgər nəqliyyat-

dan istifadə məsələsi müsbət həll edilibsə, onda tıxaclarla mübarizə və atmos-

ferə zərərli tullantıların azaldılması üzrə tədbirlər görmək lazımdır.

“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-nin sədri 

Cavid Qurbanovun başçılıq etdiyi nümayəndə 

heyəti Çində səfərdə olub.

“Çin Dəmir Yolları”nın sədr müavini Yan Yu-

dun ilə görüşdə iki ölkə arasında əlaqələrin bütün 

sahələrdə inkişafından məmnunluq ifadə olunub, 

ötən ilin dekabrında Azərbaycan Prezidenti İlham 

Əliyevin  Çinə  dövlət  səfəri  zamanı  əldə  olunan 

razılaşmaların  əməkdaşlığımızın  müxtəlif  is-

tiqamətlərdə daha da dərinləşməsinə öz töhfəsini 

verdiyi vurğulanıb. Bu istiqamətlərdən biri də hər 

iki tərəf üçün böyük maraq kəsb edən nəqliyyat, 

o cümlədən dəmir yolu, yük daşımaları sahəsində 

əməkdaşlıqdır.

Yan  Yudun  Çin  Xalq  Respublikasının  Səd-

ri Si Cinpinin tarixi İpək yolu üzərində yerləşən 

ölkələr  arasında  iqtisadi  sahədə  münasibətlərin 

daha da genişləndirilməsini nəzərdə tutan “İpək 

Yolu İqtisadi Kəməri” təşəbbüsünün reallaşması-

na Azərbaycanın böyük töhfələr vermək imkanı-

na sahib olduğunu bildirib. O, Bakı-Tbilisi-Qars 

dəmir yolu xəttinin, habelə ölkədən keçən digər 

nəqliyyat  dəhlizlərinin  Azərbaycanın  nəqliy-

yat-tranzit sahəsində əhəmiyyətini yüksəltdiyini, 

Çinin Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşru-

tundan daim istifadə etməkdə maraqlı olduğunu 

bildirib.

“Azərbaycan  Dəmir  Yolları”  QSC-nin  sədri 

Cavid  Qurbanov  coğrafi  mövqe  baxımından  bir 

neçə nəqliyyat dəhlizinin qovuşuğunda yerləşən 

Azərbaycanın  öz  tranzit  imkanlarından  istifadə 

etməklə “İpək Yolu İqtisadi Kəməri” təşəbbüsü-

nün reallaşmasında mühüm rol oynadığını diqqətə 

çatdırıb. O, iki ölkənin nəqliyyat, o cümlədən də-

mir yolu istiqamətində əməkdaşlığı üçün norma-

tiv-hüquqi bazanın təmin olunması ilə bağlı Azər-

baycan  Prezidentinin  Çinə  dövlət  səfəri  zamanı 

imzalanmış sənədlərin əhəmiyyətini vurğulayıb.

C.Qurbanov Şərq-Qərb marşrutu və onun tər-

kib hissəsi olan Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat 

Marşrutunun inkişafı və perspektivləri barədə da-

nışaraq, yüklərin Çindən Avropaya, eləcə də İran, 

Türkiyə və Gürcüstana daşınmasında Azərbayca-

nın  nəqliyyat-tranzit  imkanlarının  istifadə  edil-

məsinin vaxt və maliyyə baxımından daha sərfəli 

olduğunu diqqətə çatdırıb.

Tərəflər iki ölkə arasında dəmir yolu sahəsin-

də əməkdaşlığı, habelə tranzit yük daşımaları ilə 

bağlı məsələlərin müzakirəsi üçün danışıqları in-

tensivləşdirməyi qərara alıblar.

Səfər  çərçivəsində  Azərbaycan  nümayəndə 

heyətinin  Şanxay  və  Çendu  şəhərlərində  keçir-

dikləri görüşlərdə də tranzit yük daşımalarına dair 

məsələlər müzakirə edilib. Çinin xüsusən qərb və 

mərkəzi  vilayətlərində  istehsal  olunan  malların 

Avropaya nəqlində Azərbaycan ərazisindən keçən 

Transxəzər  Beynəlxalq  Nəqliyyat  Marşrutundan 

istifadənin iqtisadi baxımdan daha əlverişli oldu-

ğu vurğulanıb.

Şahin Cəfərov

Noyabrın 7-si dünyanın səkkizinci möcüzəsi 

adlandırılan əfsanəvi Neft Daşlarında qazılan 

ilk quyudan neftin fontan vurduğu gündür. Düz 

67 il əvvəl, 1949-cu ilin məhz bu günü 942 metr 

dərinlikdən neftin fontan vurması ilə Azərbay-

can dünyada ilk dəfə açıq dənizdə neft hasil 

edən ölkə kimi adını tarixə yazdırdı. Bununla 

da “qara qızıl”ın vətəni Azərbaycanda neft 

sənayesinin yeni inkişaf mərhələsi başladı.

1950-ci  ilin  dekabrında  neftçi  Qurban  kimi 

tanınan Qurban Abbasov və Mixail Kaveroçkinin 

qazdığı quyuların da neft verməsi Neft Daşlarının 

şöhrətini daha da artırdı. Azərbaycanın dəniz neft-

çilərinin cəsarəti Xəzəri fəth etməyə imkan verdi. 

Neft  daşlarında  qazma  və  neftçıxarma  istənilən 

hava şəraitində aparılırdı. Güclü dalğalar, Xəzərin 

coşması dəniz neftçilərinin iradəsini qıra bilmir-

di. Bu, sözün əsl mənasında qəhrəmanlıq mücəs-

siməsi idi.

1951-ci ilin fevralında Neft Daşlarından neftlə 

dolu ilk tanker yola salındı. Həmin il estakada və 

meydançaların tikilməsinə, hidrotexniki qurğula-

rın, kommunikasiya xətlərinin, istehsal və yaşayış 

obyektlərinin inşasına başlanıldı.

Neft Daşlarının kəşfi dünyanın bütün dəniz və 

okean  akvatoriyalarında  axtarış-kəşfiyyat  işləri-

nin inkişafına təkan verdi. SSRİ dönəmində bütün 

metallurgiya  sənayesində,  roket-kosmik  komp-

leksində  məhz  Azərbaycanda,  xüsusən  də  Neft 

Daşlarında  çıxarılan  neftdən  istifadə  olunurdu. 

Həmin illərdə Neft daşlarının şöhrəti o qədər ge-

niş yayıldı ki, bu məkan hətta dövlət başçılarının 

səfər proqramlarına daxil edilirdi.

Xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin 

Azərbaycana rəhbərliyinin birinci dövrü ölkəmiz-

də dəniz neftinin hasilatı tarixində yeni mərhələ 

açdı.  Neft  daşları  dövlətin  diqqət  və  qayğısı  ilə 

əhatə olundu.

Prezident İlham Əliyevin Neft Daşlarının 60 

illiyi münasibətilə möcüzələr adasına tarixi səfəri 

bu unikal həyata yeni nəfəs verdi. Bu səfər Neft 

Daşlarının vətənimiz və xalqımız üçün nə qədər 

gərəkli olduğunu bir daha nümayiş etdirdi.

“İlk  dəfə  olaraq  dünya  miqyasında  dənizdə 

neft çıxarılması məhz Azərbaycan neftçiləri tərə-

findən başlanmışdır və bu gün Neft Daşları yaşa-

yır,  Neft  Daşlarında  aparılan  quruculuq-abadlıq 

işləri məni çox sevindirir”- deyə Prezident İlham 

Əliyev vurğulayıb.

Dünyanın  nəhəng  sənaye  komplekslərindən 

olan  Neft  Daşları Azərbaycan  tarixinin  şanlı  sə-

hifələrindən biridir. Neft Daşlarını kəşf olunma-

sında  və  istismarında  fədakarlıq  göstərən  qəhrə-

man  dəniz  neftçilərinin  ən  böyük  mükafatı  isə 

xalqımızın və dövlətimizin onlara dərin hörmət və 

məhəbbətidir.

Neft Daşları bünövrəsi 1947-ci ildə qoyulan 

dünyada ilk neft platformasıdır. O hazırda şəhər 

tipli  qəsəbə  olaraq  Bakının  Pirallahı  rayonunun 

ərazisinə daxildir. Xəzər dənizinın səthindən aza-

cıq qalxan “Qara qayaların” ətrafında tikilib. Ab-

şeron  yarımadasından  42  kilometr  cənub-şərqdə 

yerləşən Neft Daşları Ginnesin Rekordlar Kitabı-

na ilk dəniz neft platforması kimi düşüb. 1999-cu 

ildə  dünya  ekranlarına  çıxan  və  Ceyms  Bondun 

sərgüzəştləri silsiləsindən olan “Dünya kifayət de-

yil” (“The World Is Not Enough”) filminin bəzi 

kadrları məhz Neft Daşlarında lentə alınıb.

AzərbAyCAn “iPək yolu iqtiSADi kəMəri” 

təşəbbüSünün reAllAşMASınDA MühüM rol oynAyır

”Baltik və Beynəlxalq Dəniz Şurası” 

(BİMCO) Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi” 

QSC-nin və “Caspian Marine Services” şirkəti-

nin mütəxəssisləri üçün təlimlər keçib. Məqsəd 

gəmiçilik sahəsində çalışan əməkdaşların 

beynəlxalq təcrübəyə yiyələnməsinə köməklik 

göstərmək və onları bu sahədə  yeniliklərlə 

tanış etmək olub. 

Təlimin ilk günündə çıxış edən “ Azərbaycan 

Xəzər  Dəniz  Gəmiçiliyi”  QSC  sədrinin  birinci 

müavini  Zamiq  İsmayılov  beynəlxalq  nüfuzlu 

“BİMCO”  təşkilatının  ölkə  dənizçiləri  üçün  bu 

cür təlimlərin keçirməsini yüksək qiymətləndirib. 

Onun sözlərinə görə, belə təlimlər yerli mütəxəs-

sislərin  təcrübə  və  biliklərini  təkmilləşdirir.  Gə-

miçilikdə hər zaman yüksək ixtisaslı kadrların ha-

zırlanmasına önəm verildiyini vurğulayan sədrin 

birinci  müavini  bundan  sonra  da  yerli  mütəxəs-

sislər üçün  müvafiq təlimlərin təşkil ediləcəyini 

bildirib.      

“BİMCO”-nun  mütəxəssisləri  tərəfindən  də-

nizçilik  sahəsində  iqtisadiyyat,  beynəlxalq  kon-

vensiyalar, çarter müqavilələri,  konosament, yükə 

dəyən  zərər  və  iddialar,  təhlükəsizlik,  ödəmələr 

və  defoltlar,  agentlər  və  brokerlər,  dələduzluq 

və s. mövzular üzrə təlimlər keçirilib. Noyabrın 

10-dək davam edən təlimlərdə 100-ə  yaxın yerli 

mütəxəssis  iştirak edib.

Qeyd  edək  ki,  1905-ci  ildə  Kopenhagendə 

“Baltik və Ağ dəniz konfransı” adı ilə təsis edilən 

şirkətin əsas məqsədi birlik formatında fəaliyyət-

dən gəlirlər əldə etmək və dəniz daşımaları sahə-

sində  effektiv  razılaşmaları  dəstəkləmək  olub. 

Sonralar “Baltik və Beynəlxalq Dəniz Şurası”adı 

ilə fəaliyyətini daha da genişləndirən bu  təşkila-

tın hazırda gəmi sahibi, menecer, broker və agent-

lərdən ibarət  2200-dən çox üzvü var.

Nüfuzlu təsnifat cəmiyyətlərindən olan 

“Amerika Gəmiçilik Bürosu”nun (ABS) 

“Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi” QSC-

də keçirdiyi illik audit yekunlaşıb. Oktyabrın 

31-dən başlayan audit nəticəsində keyfiyyət, 

sağlamlıq, əməyin təhlükəsizliyi, ətraf mühitin 

mühafizəsi və enerji səmərəliliyi sahələrinə dair 

Gəmiçilikdə tətbiq edilən İnteqrasiya olunmuş 

İdarəetmə Sisteminin (İİS) İSO beynəlxalq 

idarəetmə standartlarına uyğunluğu müvafiq 

sertifikatla təsdiq olunub. Yeni sertifikatla İn-

teqrasiya olunmuş İdarəetmə Sisteminin tanker, 

quruyük daşıyan və Ro-Ro tipli gəmilərlə yana-

şı, yedək-təchizat və kran gəmilərində də tətbiqi 

təsdiqlənib.

Sertifikatı  Gəmiçiliyin  rəhbərliyinə  ABS-in 

auditoru Angenilas Emanuil təqdim edib. ABS-lə 

əməkdaşlığı yüksək qiymətləndirən “Azərbaycan 

Xəzər  Dəniz  Gəmiçiliyi”  QSC-nin  sədri  Rauf 

Vəliyev bu sahədə əməkdaşlığın davam etdirilə-

cəyini bildirib. Rauf Vəliyev Gəmiçiliyin fəaliy-

yət  istiqamətləri,  görülən  işlər  və  qarşıda  duran 

vəzifələrdən  də  ətraflı  söhbət  açıb.  Bildirib  ki, 

istər  donanmaların,  istərsə  də  sahil  müəssisə  və 

təşkilatlarının işinin beynəlxalq standartlar səviy-

yəsində qurulması, mütəxəssislərin peşə hazırlığı-

nın artırılması, bunun üçün xarici şirkətlərlə sıx 

əməkdaşlıq  Gəmiçiliyin  daha  çox  önəm  verdiyi 

məsələlərdir. Görüşdə həmçinin audit zamanı aş-

karlanan  çatışmazlıqların aradan qaldırılması is-

tiqamətində də fikir mübadiləsi aparılıb.

Xatırladaq ki, 2015-ci ildə də “Amerika Gə-

miçilik Bürosu” təsnifat cəmiyyəti “Azərbaycan 

Xəzər  Dəniz  Gəmiçiliyi”  QSC-nin  İnteqrasiya 

olunmuş  İdarəetmə  Sisteminin  İSO  beynəlxalq 

idarəetmə  standartlarına  uyğunluğunu  təs-

diqləmək  üçün  aidiyyəti  departamentlərdə  və 

müxtəlif gəmilərdə sertifikatlaşma üzrə xarici au-

dit aparmış, nəticədə Gəmiçiliyə 5 illik müddəti 

olan sertifikat təqdim etmişdir.

GəMiçilikDə kADrlArın bilik və təCrübələrinin 

ArtırılMASınA xüSuSi Diqqət yetirilir

GəMiçiliyə DAhA bir beynəlxAlq 

SertifikAt təqDiM eDilDi

Ötən ay Ceyhan limanından 2,5 milyon tonadək 

Azərbaycan nefti dünya bazarına çıxarılıb

Cari ilin oktyabr ayı ərzində 2 milyon 493 

min 679 ton Azərbaycan nefti Ceyhan limanın-

dan dünya bazarına çıxarılıb.

SOCAR-ın  mətbuat  xidmətindən  bildiri-

lib ki, bu həcmin 1 milyon 669 min 744 tonunu 

Azərbaycan  Respublikası  Dövlət  Neft  Fondu-

nun (ARDNF) nefti təşkil edib. Cari ilin yanvar- 

oktyabr  aylarında  isə  Ceyhan  limanından  ixrac 

edilən neftin həcmi 24 milyon 634 min 564 ton olub.

Ümumiyyətlə, Bakı–Tbilisi–Ceyhan əsas ixrac neft boru kəməri (BTC) 

istismara verilən gündən bu il noyabr ayının 1-ə qədər Ceyhan limanından 315 

milyon 828 min 336 ton Azərbaycan nefti dünya bazarına yola salınıb.

Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyasına 

Dəniz universitetlərinin beynəlxalq Assosiasiyasının 

üzvlük sertifikatı təqdim olunub

Vyetnamın Hayfonq şəhərində 

Dəniz Universitetlərinin Beynəlxalq 

Assosiasiyasının illik konfransı keçi-

rilib. Bu konfrans Assosiasiyaya üzv 

olan 60 dənizçilik ali təhsil müəssisə-

sinin ekspertlərini və rəsmi nümayən-

dələrini bir araya toplayıb.

Bu  mötəbər  beynəlxalq  tədbirdə 

Assosiasiyaya  yeni  qoşulan  ali  təh-

sil  müəssisələrinin  adları  açıqlanıb, 

“Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi” 

QSC-nin  Azərbaycan  Dövlət  Dəniz 

Akademiyasına  Dəniz  Universitetləri-

nin  Beynəlxalq  Assosiasiyasının  üzv-

lük sertifikatı təqdim olunub.

Təqdimat mərasimində ADDA-nın 

prorektoru  Əlimərdan  Quliyev  iştirak 

edib.  O,  Akademiyanın  tarixi,  bey-

nəlxalq  əlaqələri,  tədris  prosesi,  elmi 

nailiyyətləri  haqqında  məlumat  verib. 

Əlimərdan Quliyev belə beynəlxalq tədbirlərin və görüşlərin qarşılıqlı fayda-

lı əməkdaşlığın genişlənməsində və möhkəmlənməsində əhəmiyyətli rolunu 

vurğulayıb.

Konfransda Assosiasiyaya üzv universitetlərin professor-müəllim heyəti-

nin ixtira və layihələrinin təqdimatı, dəstəklənməsi, onların praktikada tətbiqi 

barədə müzakirələr və ətraflı fikir mübadiləsi aparılıb.

Növbəti illik toplantıların 2017-ci ildə Varnada (Bolqarıstan), 2018-ci ildə 

isə Barselonada (İspaniya) keçirilməsi qərara alınıb.

oktyabrda btC kəməri ilə 2,3 milyon 

tondan çox Azərbaycan nefti nəql edilib

Bu ilin oktyabr ayı ərzində 

Bakı–Tbilisi–Ceyhan əsas ixrac 

neft boru kəməri (BTC) vasitəsilə 2 

milyon 360 min 330 ton Azərbaycan 

nefti nəql olunub.

SOCAR-ın  mətbuat  xidmətindən  

bildirilib  ki,  cari  ilin  yanvar-oktyabr 

aylarında isə bu kəmərlə 24 milyon 403 min 652 ton neft ötürülüb. Ümumiy-

yətlə, kəmər istifadəyə verilən gündən bu il noyabr ayının 1-ə qədər BTC-yə 

317 milyon 79 min 41 ton neft vurulub.

Bundan başqa, cari ilin oktyabr ayında BTC kəməri ilə 263 min 869 ton 

Türkmənistan nefti nəql edilib.

Dünyanın səkkizinci möcüzəsi neft Daşlarında 

ilk quyunun fontan vurmasından 67 il ötür

---