Qrup: 883a I böLMƏ Asan suallar

Fakültə: “Mexanika və informasiya texnologiyaları”

Kafedra: “Texnoloji maşın və avadanlıqlar”

İxtisas: 050630 «Mexanika mühəndisliyi»

Fənn: «Qaldırıcı nəqliyyat maşınlarının dinamikası»

Qrup: 883a

I BÖLMƏ

Asan suallar

1. 
   Dinamikanın əsas qanununu deyin, düsturunu yazın.
   
2. 
   Sadə zəncirvari dinamiki modelin sxemini çəkin.
   
3. 
   Burucu moment təsir edən detalın sərtlik əmsalı hansı düstura hesablanır?
   
4. 
   Açıq – zəncirvari dinamiki modelin sxemini çəkin.
   
5. 
   Dinamikanın 2–ci qanununu deyin, düsturunu yazın.
   
6. 
   Əyici qüvvə təsir edən detalın sərtlik əmsal düsturunu yazın.
   

Orta suallar

1. 
   Yükqaldıran kranın dinamiki modeli şəkil 1–dəki kimi olarsa, belə modelin ekvivalent sərtlik əmsalını necə tapırlar?
   

Şək. 1.

2. 
   Maşınların ultraharmonik rəqsi hərəkətləri hansı şəraitdə yaranır?
   
3. 
   Maşının dinamiki modeli şəkil 2–dəki kimi olarsa, sistemin ekvivalent sərtlik əmsalı necə hesablanar?
   

Şək. 2.

4. 
   Maşının dinamiki modeli şəkil 3–dəki kimi olarsa, onun diferensial hərəkət tənliyi necə yazılar?
   

Şək. 3.

5. 
   Mürəkkəb qapalı dinamiki modelin sxemini çəkin və hansı parametrlərdən təşkil olunub izahını verin.
   
6. 
   Şəkil 4–dəki əllə idarə olunan mexanizmin dəstəyinə təsir edən qüvvəsini tapın.
   

Şək. 4.

Çətin suallar

1. 
   Dəmir yolu ilə irəliləyən təkərə təsir edən müqavimət qüvvə momentini təyin edin (şək. 5). Verilir irəliləmə və fırlanma sürtünmə əmsalları; maşının faydalı iş əmsalı.
   

Şək. 5.

2. 
   Kranın «B» yastığındakı sürtünmə qüvvə momentini təyin edin. (şək. 6)
   

Şək. 6.

3. 
   Kranın əks yükünün çəkisini hansı düsturla təyin etmək olar? (şək. 6)
   
4. 
   Şəkildəki kranın dayaqlarında yaranan reaksiya qüvvələrini hansı düsturlarla təyin etmək olar? (şək. 6)
   
5. 
   Kran yüksüz vəziyyətdədir, bu halda müvazinət tənliyini necə yazmaq olar? (şək. 6)
   
6. 
   Şəkildəki kranın dayaqlarında yaranan şaquli reaksiya qüvvələrini hansı düsturlarla təyin etmək olar? (şək. 6)
   

II BÖLMƏ

Asan suallar

1. 
   Şəkildəki dinamiki model necə adlanır? (şək. 7)
   

Şək. 7.

2. 
   əmsalları necə adlanır? (şək. 7)
   
3. 
   kütlələri üçün əmsallarını nəzərə alaraq hərəkət tənliklərini yazın. (şək. 7)
   
4. 
   kütlələri üçün hərəkət tənliklərini yazın. (şək. 7)
   
5. 
   kütlələri üçün olmaq şərtilə hərəkət tənliyini yazın. (şək.7)
   
6. 
   kütlələri üçün olmaq şərtilə hərəkət tənliklərini yazın. (şək.7)
   

Orta suallar

1. 
   Şəkildəki dinamiki modellər nəyi əks etdirirlər? (şək. 7)
   
2. 
   Dinamiki modellər necə tərtib edilib? (şək. 7)
   
3. 
   Asqının gərilmə qüvvə düsturunu yazın. (şək. 8)
   

Şək. 8.

4. 
   Arabacığın kütləsinin hərəkət düsturunu yazın. (şək. 8)
   
5. 
   Arabacığın kütləsinin hərəkət düsturunu yazın. (şək. 8)
   
6. 
   Sadə açıq dinamiki modelin sxemini çəkib izah edin.
   

Çətin suallar

1. 
   Şaxələnmiş dinamiki modelin sxemini çəkin, izah edin.
   
2. 
   Mürəkkəb qapalı dinamiki modelin sxemini çəkin və izah edin.
   
3. 
   Şəkildəki dinamiki model üçün differensial hərəkət tənliklərini yazın. (şək.9)
   

Şək. 9.

4. 
   QNM–ın fırlanma hərəkətli mexanizminin dinamiki modeli üçün kinetik enerji düsturunu yazın. (şək. 9)
   
5. 
   Şəkildəki dinamiki modelin dissipativ enerji düsturunu yazın. (şək. 9)
   
6. 
   Şəkildəki dinamiki modelin potensial enerji düsturunu yazın. (şək. 9)
   

III BÖLMƏ

Asan suallar

1. 
   Şəkildəki modelin toplanmış ətalət momentləri üçün kinetik, potensial və dissipativ enerji düsturlarını yazın. (şək. 10)
   

Şək. 10.

2. 
   Şəkildəki ətalət momentlərinin hərəkət tənliklərini yazın. (şək. 10)
   
3. 
   Şəkildəki dinamiki modelin ətalət momentlərin sərtlik və dissipativ əmsallarını nəzərə olmaqla hərəkət tənliklərini yazın. (şək. 10)
   
4. 
   Şəkildəki dinamiki modelin ətalət momentlərin birləşdirici elementlərin yalnız sərtlik əmsallarını nəzərə almaqla hərəkət tənliklərini yazın. (şək. 10)
   
5. 
   Şəkildəki dinamiki modellər necə adlanırlar (şək. 11)?
   

Şək. 11.

6. 
   Şəkildəki və arasındakı kütləsinin hərəkət tənliyini yazın (şək. 11).
   

Orta suallar

1. 
   Detal ardıcıl birləşmiş yayların arasında asılarsa, onun hərəkət tənliyi necə yazılar (şək. 12)?
   

Şək. 12.

2. 
   Detal paralel yayların ucundan asılarsa, ekvivalent yayın sərtliyi necə tapılar (şək. 13)?
   

Şək. 13.

3. 
   Detal müxtəlif yaylarla bağlanarsa, ekvivalent yayın sərtliyi necə tapılar (şək. 14)?
   

Şək. 14.

4. 
   Şəkildəki dinamiki model necə adlanır (şək. 14)?
   
5. 
   Birləşdirici elementlərni sərt olan kütlələrin differensial hərəkət tənliyini yazın.
   
6. 
   Birləşdirici elementləri elastiki olan və kütlələrin differensial hərəkət tənliklərini yazın.
   

Çətin suallar

1. 
   Şəkil 15 – dəki dinamiki modelin hərəkət tənliklərini yazın (şək. 15).
   

Şək. 15.

2. 
   ətalət momentlərini birləşdirən sərtlik əmsallarını nəzərə alaraq differensial hərəkət tənliklərini yazın (şək. 15).
   
3. 
   Sərtlik əmsallarını sonsuz sərt qəbul edərək in hərəkət tənliyini yazın.
   
4. 
   Şəkildəki dinamiki model necə adlanır (şək. 15)?
   
5. 
   Birləşmə elementləri elastiki olan olan toplanmış ətalət momentləri üçün differensial hərəkət tənliklərini yazın (şək. 16).
   

Şək. 16.

6. 
   və kütlələrin hərəkət tənliklərini yazın (şək. 16).
   

IV BÖLMƏ

Asan suallar

1. 
   Kran sütunun yastıqlarındakı reaksiya qüvvələrini tapmağa imkan verən tənlikləri yazın. (şək. 17)
   

Şək. 17.

2. 
   Kranın «B» yastığındakı sürtünmə qüvvə momentini hansı düsturla tapmaq olar? (şək. 17)
   
3. 
   Kranın «A» yastığındakı sürtünmə qüvvə momentini hansı düsturla tapmaq olar? (şək. 17)
   
4. 
   Kranın oturacaq D yastığındakı sürtünmə qüvvə momentini hansı düsturla tapmaq olar? (şək. 17)
   
5. 
   Kranın fəhlələr tərəfindən yaradılan qüvvə momentinin düsturu necə yazılır? (şək. 17)
   
6. 
   Kranın «A» yastığında yaranan reaksiya reaksiya qüvvəsini hansı tənlikdən tapmaq olar? (şək. 17)
   

Orta suallar

1. 
   Kranın «B» yastığında yaranan reaksiya qüvvəsini hansı tənlikdən tapmaq olar? (şək. 17)
   
2. 
   Kranın dişli çarxlarının bucaq sürətlərindən asılı olan ötürmə ədədi ifadəsini yazın. (şək. 17)
   
3. 
   Kranın dişli çarxlarının dövrlər sayından asılı olan ötürmə ədədi ifadəsini yazın. (şək. 17)
   
4. 
   Şəkildəki dinamiki model necə adlanır? (şək. 18)
   

Şək. 18.

5. 
   Dinamiki modelin kinetik enerji düsturunu yazın.
   
6. 
   Şəkildəki dinamiki modelin potensial enerji düsturunu yazın. (şək. 18)
   

Çətin suallar

1. 
   Şəkildəki dinamiki modelin dissipativ enerji düsturunu yazın. (şək. 18)
   
2. 
   Şəkildəki dinamiki modelin ətalət momentinin hərəkət tənliyini yazın. (şək. 18)
   
3. 
   Dinamiki modelin və kütlələrinə birlikdə hərəkət tənliyini yazın.
   
4. 
   Şəkildəki dinamiki modelin kütlələrinə birlikdə hərəkət tənliklərini yazın. (şək. 18)
   
5. 
   Şəkildə göstərilən birləşdirici elementləri sərt olan dinamiki modelin toplanmış ətalət momentləri üçün differensial hərəkət tənliyini yazın. (şək. 18)
   
6. 
   Şəkildə göstərilən birləşdirici elementləri sərt olmayan dinamiki modelin ətalət momentləri üçün differensial hərəkət tənliklərini yazın. (şək. 18)
   

V BÖLMƏ

Asan suallar

1. 
   Qayış ötürməsində tarımlığı necə təmin etmək olar?
   
2. 
   Zəncir ötürmələrini yağlamağa ehtiyac var?
   
3. 
   Lent ötürmələrinin sıradan çıxma səbəblərini deyin.
   
4. 
   Şəkildəki mexanizm harada istifadə edilir? (şək. 19)
   

Şək. 19.

5. 
   Zəncir ötürməsinin müsbət tərəflərini sayın.
   
6. 
   Qayış ötürməsinin müsbət tərəfləri hansılardır?
   

Orta suallar

1. 
   qüvvəsini necə tapaq? (şək. 19)
   
2. 
   qüvvəsini necə tapaq? (şək. 19)
   
3. 
   Barabanın çevrəvi qüvvəsini ni tapın. (şək. 19)
   
4. 
   Arabacığı hərəkət etdirən qüvvəsini tapın. (şək. 19)
   
5. 
   Barabana təsir edən qüvvə momentini tapın. (şək. 19)
   
6. 
   Barabanın çevrəvi qüvvəsini tapın. (şək. 19)
   

Çətin suallar

1. 
   Lentin hərəkət sürətini necə təyin etmək olar?
   
2. 
   Mexanizmin ötürmə ədədini tapın.
   
3. 
   Mexanizmin faydalı iş əmsalı düsturunu yazın.
   
4. 
   Barabana təsir edən qüvvə momentini tapın.
   
5. 
   qüvvəsi ilə qüvvəsi arasındakı hansı asılılıq var?
   
6. 
   Mexanizmin ötürmə ədədini necə təyin etmək olar?
   

Müəllim: t.e.d., prof. Səmidov X.S.