Prof. Dr. Hafize uzun

Prof.Dr.Hafize UZUN

• Prof.Dr.Hafize UZUN

Vücudun en büyük dokusudur

• Vücudun en büyük dokusudur

• Yeni doğanda vücudun %25’ini oluşturan kas kütlesi, genç erişkin dönemde % 40 düzeylerine çıktıktan sonra, yaşlı dönemde %30’a kadar azalır.

• Vücut yakıtlarının ve ATP’ nin temel tüketicisidir.

Kaslarda

• Kaslarda

• ~ %72-78 su;

• %19-20 protein;

• %3 lipid ve

• %1 glikojen

• bulunur.

Myozit = kas hücresi

• Myozit = kas hücresi

• Sarkolemma = Hücre (plazma) membranı

Bir kas lifi hücresi(miyozit) içinde, sarkoplazma adlı hücre içi sıvıya gömülüdür.

• Bir kas lifi hücresi(miyozit) içinde, sarkoplazma adlı hücre içi sıvıya gömülüdür.

• Kas lifleri birbirinden ayrı filamanlara (aktinmyozin) bölünebilen birbirine paralel şekilde yerleşmiş miyofibrillerden oluşur.

• Her miyofibril sarkomer denilen ve kasılma yetisi olan parçalardan oluşur

Miyofibriller membranöz bir tübül sistemi olan sarkoplazmik retikulum ile çevrilidir.

• Miyofibriller membranöz bir tübül sistemi olan sarkoplazmik retikulum ile çevrilidir.

• Özelleşmiş bir ER türüdür.  Yapısal olarak düz ve tanecikli  ER’den farkı,  gerektiğinde kullanılmak üzere yoğun oranda Ca ihtiva etmesidir.

• Kas hücrelerinde, hareketi sağlayan aktin-miyozin fibrillerini bir ağ gibi sararak bu liflerin kasılması için gereken Ca iyonlarını gerektiğinde dışarı salar.

• Kasın kasılmadığı durumlarda ise, yüzeyindeki Ca-Mg ATPaz proteinleri ile Kalsiyum’u tekrar içine alarak hapseder.

•  

Sarkolemmanın hücre içine doğru yaptığı Transvers şekilli invaginasyonlara T tubul denmektedir.

• Sarkolemmanın hücre içine doğru yaptığı Transvers şekilli invaginasyonlara T tubul denmektedir.

• Görevleri aksiyon potansiyelinin hücre içine yayımını kolaylaştırmaktır.

• T Tubul her iki yanında bulunan sarkoplazmik retikulum parçaları ile Triad adı verilen yapıları oluşturmaktadır.

• Sarkoplazmik retikulum transvers (T) tübül aracılığı ile sarkolemmaya bağlanmaktadır.

Kas proteinlerinin %55’ ini oluşturur; kalın filamentlerin proteinidir.

• Kas proteinlerinin %55’ ini oluşturur; kalın filamentlerin proteinidir.

• α-heliks yapısında 2 ağır zincir ve 4 hafif zincirden oluşur. Ağır zincirler globüler baş kısım ve çift sarmal -heliks kuyruk kısmından oluşur Globüler baş ve fibröz kısım.

• Her iki ağır zincirin globüler baş yapısına bir çift hafif zincir bağlıdır.

• Miyozinin baş kısmı F- aktin ile kompleks oluşturur ve intrinsik ATPaz aktivitesi taşır; aktin-miyozin kompleksinin oluşumu bu aktiviteyi artırır.

Fibröz yapılı , iki zincirden( ve ) oluşur. Tüm kaslarda bulunur.

• Fibröz yapılı , iki zincirden( ve ) oluşur. Tüm kaslarda bulunur.

• Kasın ince filamentlerinde aktin çift sarmalının oluğunda F- aktinle birleşir ve aktin-miyozin etkileşimini düzenler..

Miyoglobin, kasın kırmızı rengini veren bir proteindir. Bir hem grubu içerir, O2’i depolar ve yüksek pO2 gradyanının varlığında mitokondriye taşır.

• Miyoglobin, kasın kırmızı rengini veren bir proteindir. Bir hem grubu içerir, O2’i depolar ve yüksek pO2 gradyanının varlığında mitokondriye taşır.

• Yavaş kasılan iskelet kaslarında miyoglobin bulunur(kırmızı kaslar), hızlı kasılan kaslarda bulunmaz(beyaz kaslar).

• Miyoglobin, ağır kas harabiyetinde ekstrasellüler ortama çıkar ve idrarla atılır(miyoglobinüri)

1- Kasılmanın gevşeme evresinde, miyozinin S-1 başı, ATP’yi ADP ve Pi’ye hidroliz eder ve aynı anda bu ürünlere bağlı kalır. ADP-Pi-miyozin kompleksi yüksek enerjili konformasyondadır.

• 1- Kasılmanın gevşeme evresinde, miyozinin S-1 başı, ATP’yi ADP ve Pi’ye hidroliz eder ve aynı anda bu ürünlere bağlı kalır. ADP-Pi-miyozin kompleksi yüksek enerjili konformasyondadır.

• 2-Kas kasılması uyarıldığında, S-1 başı, aktin’e bağlanarak aktin-miyozin-ADP-Pi kompleksi oluşur.

• 3- Bu kompleksin oluşması, Pi salınmasını teşvik eder ve buda güç darbesini başlatır.

• ADP salınır ve miyozinin başında, kuyruğuna göre daha büyük bir konformasyon değişikliği buna eşlik eder, bu ise, aktini, sarkomer merkezine doğru 10 nm kadar çeker. Bu güç darbesidir. Aktin-miyozin kompleksi düşük enerji durumundadır

4- ATP molekülü miyozinin S-1 başına tekrar bağlanır. Aktin-miyozin-ATP kompleksi oluşur.

• 4- ATP molekülü miyozinin S-1 başına tekrar bağlanır. Aktin-miyozin-ATP kompleksi oluşur.

• 5- Miyozin-ATP’nin aktine olan affinitesi düşük olduğundan aktin salınr. Bu son basamak gevşemenin kilit bileşeni olup, ATP’nin aktin-miyozin kompleksine bağlanmasına bağlıdır.

Düz kaslarda miyozin hafif zincirleri, çizgili kaslardan farklıdır.

• Düz kaslarda miyozin hafif zincirleri, çizgili kaslardan farklıdır.

• Miyozin p-hafif zincirleri miyozin başlarının F-aktine bağlanmalarını engellerler.

• Kasılmanın başlayabilmesi için miyozin p-hafif zincirinin fosforillenmesi gereklidir.Bu miyozin hafif zincir kinaz ile gerçekleşir

Düz kaslarda aktin/miyozin iskelet ve kalp kasının aksine düzenli bir yapı göstermez. Bu nedenle çizgilenme yoktur.

• Düz kaslarda aktin/miyozin iskelet ve kalp kasının aksine düzenli bir yapı göstermez. Bu nedenle çizgilenme yoktur.

• Düz kaslarda Z çizgisi bulunmaz. Bunun yerine dens body bulunur. Dens cisimler membrana bağlanırlar.

• T tübülüs sistemi yoktur. Kaveola denen sarkolemmanın yaptığı invaginasyonlar bulunur.

• Düz kasta Troponin olmadığı için, hücre içine Ca++ girince kalmoduline bağlanır.

Kalmodulin, hemem hemen tüm ökaryotik hücrelerde bulunan bir protein olup dört Ca2+ bağlama bölgesi bulunur. Ca2+ iyonunun başlıca hücre içi reseptörüdür.

• Kalmodulin, hemem hemen tüm ökaryotik hücrelerde bulunan bir protein olup dört Ca2+ bağlama bölgesi bulunur. Ca2+ iyonunun başlıca hücre içi reseptörüdür.

• Kalsekestrin, iskelet ve kalp kası sarkoplazmik retikulumunda en sık rastlanan CaBP’dir. Bu protein elli kalsiyum bağlama bölgesi içerir. Kalsekestrinin yüksek depolama kapasitesi kasılma için gereken Ca2+’nın 20mM’a kadar depolanmasını sağlar

Düz kaslarda kasılmayı Ca2+’a bağımlı olarak düzenleyen bir proteindir

• Düz kaslarda kasılmayı Ca2+’a bağımlı olarak düzenleyen bir proteindir

• İntrasellüler Ca 2+ iyon konsantrasyonu düşük düzeylerde olduğu zaman

• kaldesmon tropomiyozine ve aktine bağlanarak aktin ile miyozinin bağlanmalarını ve kasılmayı engeller.

• Ca2+ iyon konsantrasyonunun yükselmesi ile kaldesmon, Ca2+- kalmoduline bağlanarak aktinden ayrılır ve aktin serbest kalır

Miyastenia gravis

• Miyastenia gravis

• Miyonöral kavşakta bulunan asetilkolin reseptörlerine karşı antikorların oluştuğu otoimmün bir hastalıktır.

• Kalıtsal değildir.

• Otoantikor-reseptör kompleksinin endositozla alınması ve yıkımı (fokal lizis) sonucunda reseptör sayısında belirgin azalma olur. Kompleman sistem proteinleri hücre hasarında önemli rol oynar. Kas kasılamaz ve çabuk yorulur.

• Nükleus, mitokondri, parietal hücre, düz kas ve tiroid hücrelerine karşı antikorlar ve romatoid faktör (RF) bulunabilir. Vakaların %40’ında anti-DNA antikorları saptanır.

Kas dokusunda enflamasyon ve kas lifi hasarına yol açan otoimmün bir hastalıktır. Görülme sıklığı 5-10/100000’dir; kadınlarda daha fazla görülmektedir.

• Kas dokusunda enflamasyon ve kas lifi hasarına yol açan otoimmün bir hastalıktır. Görülme sıklığı 5-10/100000’dir; kadınlarda daha fazla görülmektedir.

• Anti-nükleer antikor (ANA) ve RF artışı vardır. Serumda CPK, aldolaz ve LDH enzimleri artmıştır; enzim aktiviteleri sıklıkla steroid tedavisi ile normale döner.

Alt motor nöronda yapısal anormallik olmaksızın, iskelet kaslarının progressif dejenerasyonu ile karakterize, kaslarda güçsüzlük ve atrofiye sebep olan, genetik bir grup hastalıktır.

• Alt motor nöronda yapısal anormallik olmaksızın, iskelet kaslarının progressif dejenerasyonu ile karakterize, kaslarda güçsüzlük ve atrofiye sebep olan, genetik bir grup hastalıktır.

• Bu grup içinde en önemli iki hastalık X’e bağlı geçiş gösteren Duchenne Müsküler Distrofi (DMD) ve Becker Müsküler Distrofi (BMD) dir.

• Her iki hastalık etyolojisinde de Xp21 de yer alan distrofin gen anomalileri vardır. Serumda CPK, aldolaz, LDH ve AST enzimleri artar.

• Yüksek serum enzim düzeyleri steroid tedavisinden etkilenmez.

Müsküler distrofilerden farklı olarak distrofin normaldir.

• Müsküler distrofilerden farklı olarak distrofin normaldir.

• Serum enzim artışları hafif ve düzensizdir. miyotoniler (anormal kasılma durumları),

• Aktin ve miyozinin intrasellüler yıkılımı sırasında oluşan 3-metilhistidin idrarla atılır; idrarın 3-metilhistidin içeriği kas miyofibril proteinlerinin yıkımının güvenilir bir göstergesidir.