Osnovni koncepti Potrošačke cene Cene proizvođača Cene uvoza I izvoza

Indeks cena potrošača se izračunava mesečno

• Indeks cena potrošača se izračunava mesečno

• Veoma je važno da vremenski okvir u izveštajnom periodu snimanja cena bude isti svakog meseca na svakom mestu snimanja

• U zavisnosti od vrste proizvoda i varijabiliteta cene tog proizvoda − prikupljanje cena može biti češće ili ređe tokom meseca

• Za neke proizvode čije su cene relativno stabilne prikupljanje cena može biti kvartalno (npr. cene medicinskih usluga, usluga stanovanja)

Za izračunavanje indeksa potrošačkih cena u Srbiji snimanje cena se vrši u određenim intervalima u toku meseca i to:

• Za izračunavanje indeksa potrošačkih cena u Srbiji snimanje cena se vrši u određenim intervalima u toku meseca i to:

• Poljoprivredni proizvodi od 15. do 21.

• Industrijski prehrambeni proizvodi od 11. do 14.

• Industrijski neprehrambeni od 3. do 10.

• Usluge od 14. do 17.

• Ugostiteljske usluge od 18. do 21. u mesecu

Izračunavanje indeksa

• Izračunavanje indeksa

• Indeksi cena pojedinih proizvoda mogu se izračunati na tri načina:

• Odnos aritmetičke sredine cena u tekućem i baznom periodu (naziva se odnos proseka):

Aritmetička sredina odnosa cena, naziva se još i prosek odnosa i može se predstaviti na sledeći način:

• Aritmetička sredina odnosa cena, naziva se još i prosek odnosa i može se predstaviti na sledeći način:

• Odnos geometrijske sredine cena u tekućem i baznom periodu i predstavlja se na sledeći način:

p10 i pn0 su cene dobijene u baznom periodu

• p10 i pn0 su cene dobijene u baznom periodu

• p11 i pn1 su cene istih proizvoda dobijene u tekućem period (t=1)

• i=1,…, n

• Broj individualnih indeksa odgovara broju reprezentativnih proizvoda koji se obuhvataju indeksom potrošačkih cena

U praksi se koriste ponderi koji se odnose na vrednost roba i usluga koja su domaćinstva kupila

• U praksi se koriste ponderi koji se odnose na vrednost roba i usluga koja su domaćinstva kupila

• APD ne raspolaže podacima o kupljenim količinama već samo o vrednosti utrošenih roba i usluga

• Vrednosni ponderi su izraženi u istim monetarnim jedinicama za razliku od količinskih pondera

• Ako koristimo vrednosne pondere indeks

• postaje

• predstavlja učešće potrošnje pojedinačnih proizvoda i u potrošnji svih proizvoda korpe koji se obuhvataju indeksom potrošačkih cena (može se izraziti u delovima od 100, ili 1000)

• Pojednostavljena formula

• gde je

Grupni indeks je ponderisana aritmetička sredina individualnih indeksa cena između dva perioda za dati skup proizvoda koji je obuhvaćen indeksom

• Grupni indeks je ponderisana aritmetička sredina individualnih indeksa cena između dva perioda za dati skup proizvoda koji je obuhvaćen indeksom

• Indeks potrošačkih cena u Srbiji

• ponderisana aritmetička sredina individualnih indeksa cena
• Individualni indeksi cena kao odnos geometrijskih sredina cena

Harmonizovani indeks potrošačkih cena (Harmonised Index of Consumer Prices − HICP) za zemlje EU

• Harmonizovani indeks potrošačkih cena (Harmonised Index of Consumer Prices − HICP) za zemlje EU

• Pruža uporedivu meru inflacije potrošačkih cena na nivou EU

• Izračunava se na osnovu jedinstvene metodologije

• Dozvoljena je izvesna fleksibilnost u primeni različitih metoda (odstupanje u svim komponentama indeksa potrošačkih cena ne bude veće od 0,1 procentnih poena)

Osnovni cilj IPC - da prati cenovnu stabilnost zemalja evrozone, EU u celini, kao i za međunarodna poređenja inflacije

• Osnovni cilj IPC - da prati cenovnu stabilnost zemalja evrozone, EU u celini, kao i za međunarodna poređenja inflacije

• ECB definiše cenovnu stabilnost kada je prosečni godišnji rast harmonizovanog indeksa potrošačkih cena blizu 2%

Razlikujemo:

• Razlikujemo:

• Nacionalne harmonizovane indekse potrošačkih cena za svaku od zemalja EU

• Dva agregatna indeksa:

• Indeks potrošačkih cena monetarne unije (Monetary Union Index of Consumer Prices)
• Evropski indeks potrošačkih cena (European Index of Consumer Prices)

Harmonizovani indeks potrošačkih cena obuhvata novčane izdatke za robe i usluge koje kupuju svi tipovi domaćinstava uključujući i ne-institucionalna domaćinstva

• Harmonizovani indeks potrošačkih cena obuhvata novčane izdatke za robe i usluge koje kupuju svi tipovi domaćinstava uključujući i ne-institucionalna domaćinstva

• Jedinstvena harmonizacija klasifikacija lične potrošnje po nameni (COICOP/HIPC)

•