ORGANİK MOLEKÜLLERDE BİYOYARARLANIMI ETKİLEYEN
FONKSİYONEL GRUPLAR
Fonksiyonel gurup: Fonksiyonel gurup, bir molekülün kimyasal anlamda en aktif olan kısımları
olarak tanımlanabilir. Bu tanıma göre alkenlerde çift bağ alkinlerde
üçlü bağ fonksiyonel
guruptur. Hetero atomlar içeren
fonksiyonel guruplar içinse, karbon hetero atom arasındaki
bağların kimyasal anlamda karbon-karbon arası bağlardan daha aktif olduğunu anlamak çok
zor değildir. Daha elektro negatif atomlar olan hetero atomlar bağ polarlığı ve dipolmoment
oluşumunda daha etkindir. Bu anlamda hetero atom içeren organik moleküllerde fonksiyonel
grup, hetero atomun bulunduğu kısımdır ve ilerleyen derslerde
bu gruplar ve özellikleri
üzerinde detaylı bir şekilde durulacaktır.
Bir molekülün kimyasal anlamda etken bir şekilde olan kısımlarıdır.
Bu amaçla kimyasal
maddelerin içerdikleri fonksiyonel gruplar, bileşiklerin isimlendirilmesinde uygulanan molekül
değerinin iskeletini oluşturan ana yapılardır. Fonksiyonel grupların hidrojen olmayan atomların
birbirleriyle ilişkin molekül ile kovalent bağlarıyla bağlı olmasıdır. Atomlar grubu molekülün
diğer kısmıyla iyonik bir kuvvetle bağlı bir şekilde bu atom
grubu çok atomlu iyon yada
kompleksli iyon olarak tanımlanır. Bu atom gruplarına toplu halde radikal denir. Ayrıca serbest
radikal terimi de buradan gelmiştir. Fonksiyonel grubun bağlı olduğu karbona da alfa karbon
denir. Bu nedenle fonksiyonel gruplar organik moleküllerin omurgalarına bağlıdır. Bu sebeple
molekülün özelliklerini ve kimyasal tepkimelerini belirler.
Fonksiyonel gruplar karbon
omurgadan daha az kararlıdır ve kimyasal tepkimeye girmeye daha eğilimli olurlar. Alkinlerde
ise üçlü bağ şeklinde fonksiyonel gruptur. Hetero atomlar içeren fonksiyonel gruplar arasında,
karbon hetero ile atom bağları kimyasal anlamda karbon arası bağlardan daha etkili olduğunu
açıklar. Ayrıca elektro negatif atomlar için hetero atomlar arası bağ polarlığı ve dipolmoment
oluşumunda daha güçlüdür. Bu anlamda hetero atom içeren organik moleküllerde fonksiyonel
gruplar arası hetero atomun bulunduğu genel formülü R-O-H'dir. Yapısı gereği bir hidrojeni
için bir alkil grubu geçmiş olan suya benzer. Alkoller kimyasal özelliği ile hidroksil grubuna
dahildir. Fenoller ise OH grubuna benzerliği ile alkil grubu yerine bir aromatik yapısı vardır.
Tiyoller, alkollere ve fenollere benzer bir yapıya sahiptirler.