Олигофрен психологияда билиш жараёнларини


Etiologik belgilar bo'yicha oligofreniya ikkita asosiy guruxga ajratiladi



Yüklə 369,95 Kb.
səhifə2/4
tarix23.05.2022
ölçüsü369,95 Kb.
#87774
1   2   3   4
XOJIYEV SARDOR

Etiologik belgilar bo'yicha oligofreniya ikkita asosiy guruxga ajratiladi:

  • 1. Endogen (genetik) ta'sirlar oqibatida kelib chiqqan, irsiy patologiya bilan bog'langan yoki oilada mavjud bo'lgan yoki ushbu individda birinchi marta paydo bo'lgan oligofreniya;
  • 2. Ekzogen ta'sirlar natijasida (xomilalik yoki postnatal ontogenezning dastlabki bosqichlaridagi infektsiyalar, intoksikatsiyalar, bosh miya travmalari) kelib chiqqan oligofreniya.
  • Tekshirish metodlarining takomillashib borishi munosabati bilan nerv sistemasining genetik jarohatlanishi sabablariga katta axamiyat berib kelinmoqda va aqli zaiflikning kelib chiqishidagi ko'p xollar ana shu sabablarga bog'liq deb ko'rsatilmoqda

Enzimonatiya – ya'ni turli fermentlarning yetarli bo'lmaganligi natijasida moda almashinuvida buzilish bo'lgan oligofreniyalar 2-belgilangan genetik guruxga kiradilar. Xozirgi vaqtda modda almashinuvi buzilishi natijasida (oligofreniya) aqli zaiflik ko'plab uchramoqda (fenilketonuriya, galaktozemiya, gismidinemiya, gismidinuriya, mirozenimiya, gimotsismiruriya, argininuriya, prolinuriya, fruktozuriya, suxrozuriya, gargonlizm, progeriya) fenilketonuriya ko'proq uchraydi. Bu kasallik bilan tug'ilganlarda ma'lum fermentlar yuqligi natijasida organizmda tonchin majulot yig'ilishiga olib keladi (fenilalanin, gistidin, arginin, leytsin) bolalar miyasini zaxarlaydi. Bunday buzilishlar kator aqli zaiflikning og'ir formalariga olib keladi. Ular patogenezini aniqlashda terapiya qo'l keladi (ular patogenezini aniqlash). Enzimopatik kasalliklar turkuliga kiruvchi fenilketonuriya, gomotsistinuriya, galaktozemiya, fruktozuriya va boshqalar qisman davolanmoqda. Shuni esda tutish kerakki, enzimopatik formaga kiruvchi aqli zaiflik umum deb kabul qilish notO'g'ri bO'ladi, chunki ba'zi xollar O'ta kuchliligi bilan ajralib turadi. Biroq asab sistemasining O'ta erta buzilishi intellektual kamchiliklar shakllani. Ishga turtki bO'lib, ko'proq oligofreniya yaqinroq bO'ladi. Bundan tashqari yuqorida ko'rib o'tishgan kasalliklar shakli aqli zaiflikni yuzaga keltiravermaydi. Maxsus terapiya yordamida aqli zaiflikning turli darajada kamchiliklari yuzaga kelishidan saqlash mumkin.

  • Enzimonatiya – ya'ni turli fermentlarning yetarli bo'lmaganligi natijasida moda almashinuvida buzilish bo'lgan oligofreniyalar 2-belgilangan genetik guruxga kiradilar. Xozirgi vaqtda modda almashinuvi buzilishi natijasida (oligofreniya) aqli zaiflik ko'plab uchramoqda (fenilketonuriya, galaktozemiya, gismidinemiya, gismidinuriya, mirozenimiya, gimotsismiruriya, argininuriya, prolinuriya, fruktozuriya, suxrozuriya, gargonlizm, progeriya) fenilketonuriya ko'proq uchraydi. Bu kasallik bilan tug'ilganlarda ma'lum fermentlar yuqligi natijasida organizmda tonchin majulot yig'ilishiga olib keladi (fenilalanin, gistidin, arginin, leytsin) bolalar miyasini zaxarlaydi. Bunday buzilishlar kator aqli zaiflikning og'ir formalariga olib keladi. Ular patogenezini aniqlashda terapiya qo'l keladi (ular patogenezini aniqlash). Enzimopatik kasalliklar turkuliga kiruvchi fenilketonuriya, gomotsistinuriya, galaktozemiya, fruktozuriya va boshqalar qisman davolanmoqda. Shuni esda tutish kerakki, enzimopatik formaga kiruvchi aqli zaiflik umum deb kabul qilish notO'g'ri bO'ladi, chunki ba'zi xollar O'ta kuchliligi bilan ajralib turadi. Biroq asab sistemasining O'ta erta buzilishi intellektual kamchiliklar shakllani. Ishga turtki bO'lib, ko'proq oligofreniya yaqinroq bO'ladi. Bundan tashqari yuqorida ko'rib o'tishgan kasalliklar shakli aqli zaiflikni yuzaga keltiravermaydi. Maxsus terapiya yordamida aqli zaiflikning turli darajada kamchiliklari yuzaga kelishidan saqlash mumkin.

Yüklə 369,95 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə