Namiq Atabəyli
Azad şeir və onun poetikası
Əsərin ilk variantı 35 il bundan əvvəl Azərbaycan tələbələrinin VIII
elmi Konfransı (1980/81-ci illər) üçün yazılmış, Respublika ali və orta
təhsil Nazirliyi, Gənclər təşkilatı, TETE Respublika Şurası tərəfindən
Qızıl Medala layiq görülmüşdür. Bundan əlavə onun ayrı-ayrı hissələri
müxtəlif müsabiqələrdə I-III dərəcəli Diplomlarla mükafatlandırılmış,
tədqiqat İmtahan komissiyası tərəfindən “əla” qiymətləndirilmiş,
Universitet
Elmi
Şurasının
qərarı
ilə
tələbə-tədqiqatçının
aspiranturada saxlanması nəzərdə tutulmuşdur. Müəllifin və əsərin
bundan sonrakı taleyi uğursuzluqla nəticələnmişdir. Elmi tədqiqat
yenidən işlənərək kitab halında ilk dəfə nəşr edilir.-Red.
Azərbaycan Atabəylər Dövlətinin (1139-1225) Bayraq rəmzi və Gerbi olmuş
ikibaşlı qartal rəsmi bu Poetika əsərinin ümumi Avrasiyaçılıq məğzini
simvolizə edir.- Müəllif.
“ Step” ltd. kino şirkəti
Bakı - 2017
Redaktorlar:
Aynur Atabəyli (Fərəcova).
Firəngiz Əliağa Vahid qızı (İsgəndərova)
Məsləhətçilər: Dilavər Arif. Rəşid Fərəcov
Rəyçilər: Osman Musayev. Əmir Pəhləvan
Dizayner və bədii tərtibatçı: Gülnar Atabəyli
Kitabda istifadə olunan şəkillər açıq mənbə saytı Vikipedia-dan
götürülmüşdür.
Yığılmağa verilmiş: 03.I.2017. Çapa imzalanmış: 28.V.2017. Qiyməti müqavilə
əsasında aparılır. Bütün hüquqlar qorunur.
Formatı: 84x108 . 1/32. Ümumi tiraj: 1020.
Birinci buraxılış.
5806000000-108
A N098-2017
Müəllifin elektron poçt adresləri:
namiq.atabeyli @ yahoo.сom
Namiq.Atabeyli@gmail.com
Namiq Atabəyli (Şirvani). Azad şeir və onun poetikası.
348 səh. ”Step” ltd. kino şirkəti. Bakı-2017.
© Namiq Atabəyli (Fərəcov Namiq Rəşid oğlu)
3
Azadlıq kitabı
(Ön söz əvəzi)
Только змеи сбрасывают кожу,
Чтоб душа старела и росла.
Мы, увы, со змеями не схожи,
Мы меняем души, не тела.
(Николай Гумулев. 1886-1921)
Bədii yaradıcılıq hər şeydən öncə bəşəriyyətin fikri
azadlıq məhsuludur. Od uğrunda tanrılarla savaşa
qalxdığı üçün qoca Qaf dağlarında qayaya çarmıxlanmış
qədim yunan qəhrəmanı Prometeyin dastanlaşmış ömrü
insanlığın ilk azadlıq duyğu və düşüncələrinin bədii
ifadəsidir. Bu əfsanə, demək olar, ilk azadlıq dastanıdır.
Qafqaz, bu mənada, ümumbəşəri azadlıq missiyasının
oynanıldığı ilk cahan səhnəsidir. Bu qədim və əfsanəvi
dağların köksündə üç min illik əski tarixə malik olan
qutsal Şirvanşahlar yurdu yerləşmişdir. Onun yetirdiyi
minlərcə şairin bitməz-tükənməz poetik ilhamının əsl
qaynağı da bu alınmaz dağların elə özüdür. Fələki,
İzzətdin, Xaqani, Nəsimi, Həbibi, Füzuli (əcdadları ilə),
Zülfüqar, Nişat, Bahar, Ağaməsih, Seyid Əzim, Hadi,
A.Səhhət, Sabir, Rəsul Rza, Əli Kərim... Kim bilir, bəlkə də,
bu əzəmətli şairlər estafetinin daşıdığı Azadlıq məşəli
4
hələ neçə-neçə min illər bundan sonra da nəsildən-nəslə,
əldən-ələ, könüldən-könülə təhvil veriləcəkdir.
Mən qəti əminəm ki, Qaf diyarının ilk əzəmətli hadisəsi
də məhz bütün Azəri millətimizin əbədi fəxri sayılan tarixi
Şirvanşahlar
dövlətçiliyidir.
Xan
Arazdan
Dəmir
Dərbəndəcən ərazidə əzəməti bir coğrafiyanı əhatələyən
Şir dövlət rəmzli Ümumdünya intibahının ilk beşiyi olmuş
qoca Şirvan həm də tüm bəşəriyyətin qürur yeridir!..
Şirvanşah Mənuçöhrün Araz kənarında XII əsrdə Şirvan
peçeneq-kəngər tayfaları üçün saldırdığı 60 min nəfərlik
Qarabağlar şəhəri və onun indiyəcən əzəmətini qoruyub
saxlamış Qoşa Minarəsi tarixi ŞİRVANLILIQ qürurumuzun
Xaqani, Füzuli, Nəsimi... zirvələrini dünyaya tanıdan bir
səhifəsidir.
Bizə çörək və suyunu heç vaxt əsirgəməmiş bu doğma
və əziz diyarın üç minillik massaget-turani-dərbəndi
şahlıq tarixi haqqında düşüncələrimlə baş-başa qaldığım
bütün tənha anlarımda, Avrasiyanın şanlı Atabəylər
nəslindən olduğumu da heç vaxt unutmadım. Lakin
özümü həmçinin bu “Dərbənd soylu şirvanşahlarla” (-XIII
əsr tarixçisi Fəzlüllah Rəşidəddin.) mənəvi və genetik
bağlılıqda hiss etdim. Çünki bu qutsal diyarda
doğulmuşam, böyümüşəm... Bu, mənim fəxrimdir!
Poeziya günəşi hələ dünyanın heç bir səmasında
Şirvanımızda olduğu qədər parlaq işıq saçmamışdır.
Üümumdünya intibahının əsası burada qoyulmuş, ilk
Dostları ilə paylaş: |