Müşahidə Şurası sədrinin müraciəti İdarə Heyəti sədrinin müraciəti
Yüklə 4,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
12 Mis sikkələr Atabəylər dövründə Bişkinilər və Manqli feodal hakimləri tərəfindən buraxılan xırda dairəvi dirhəmlər (1175-1231 illər). 1 2
15 14 Azərbaycan iqtisadiyyati 2011-ci ildə Ümumi Daxili Məhsul (ÜDM)
Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafını əks etdirən əsas göstərici - Ümumi Daxili Məhsul (ÜDM) istehsalı 2011- ci ildə 0.1% artaraq 50.1 milyard manata çatmışdır. Nəticə olaraq, ölkə əhalisinin hər bir nəfərinə 5530.6 manatlıq (7003.4 ABŞ dolları) əlavə dəyər istehsal olunmuşdur. İqtisadiyyatın qeyri-neft sektorunda əlavə dəyərin 9.4% artımı müşahidə olunmuş, onun ÜDM-də xüsusi çəkisi ilk dəfə olaraq 48.3% təşkil etmişdir. Müvafiq olaraq, ümumi daxili məhsulun 51.7% neft-qaz istehsalı və emalı sahələrinin payına düşmüş və əvvəlki ilə nisbətən 9.3% azalmışdır. Bununla yanaşı, milli iqtisadiyyatın qalan sahələrində nəzərə çarpacaq artım müşahidə edildi - yaşayışın təşkili və ictimai iaşə sahələrində əlavə dəyər 22.6%, tikintidə 20%, informasiya və rabitədə 11.8%, ticarət və xidmətlər sahəsində 10.2%, kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıqda 5.8%, sosial və digər xidmətlər sahəsində 5.7% artmışdır. Ümumi hesabda isə ÜDM-in 53.9%i sənaye sahələrində, 5.5% kənd təsərrüfatı, ovçuluq və meşə təsərrüfatında, 8.3% tikinti sektorunda, 7.7% ticarət və pullu xidmət sahələrində, 6.6% nəqliyyat və rabitədə, 12% digər xidmətlər və sosial sahələrdə yaradılıb. Bu zaman ÜDM-in 6% məhsula və idxala xalis vergilərin payına düşmüşdür. Sənaye 2011-ci ildə sənayedə fəaliyyət göstərən sahibkarlıq subyektləri tərəfindən 34.5 milyard manatlıq məhsul istehsal olunub və xidmətlər göstərilib. Bu göstərici 2010-cu il ilə müqayisədə 5% azalmışdır. Neft sektorunda 8.5% azalma müşahidə edildiyi zaman, qeyri-neft sənaye bölməsinin əksər sahələrində istehsalın həcmi əksinə, artıb. Nəticədə qeyri-neft sektorunda müşahidə olunan artım 11.1% təşkil edib. Sənaye məhsulunun 77.9% mədənçıxarma bölməsindəki istehsalın payına düşür. Sahənin əsas məhsulu olan xam neft hasilatı 45,4 milyon ton, təbii qaz hasilatı isə 25,7 milyard kub-metr təşkil edib. Bu zaman neft hasilatı 10.5%, qaz hasilatı isə 2.2% azalmışdır. Ümumilikdə isə mədənçıxarma bölməsində istehsalın həcmi 26.9 milyard manat dəyərində. Emal bölməsində istehsal olunan məhsul və sənaye xidmətlərin dəyəri 5.9 milyard AZN təşkil edib və ümumi sənaye məhsulunun 17% bərabərdir. Bu sahədə istehsalın həcmi 7.1% artmaqla daha çox hissəsi – qida məhsullarının istehsalının payına düşmüşdür. Bundan başqa, emal bölməsinə daxil olan və 2011-ci ildə nəzərə çarpacaq sürətdə artım nümayiş etdirən məhsul istehsalı geyim istehsalı (56.5%), ağac emalı (23.4%), kimya sənayesi (27.1%), rezin və plastik kütlə məmulatları (47.2%), metallurgiya sənayesi (85.9%), kompüter və digər elektron avadanlıqları (22.8%), maşın və avadanlıqlara (25.4%) aiddir. Sənaye məhsulunun ümumi həcmində payına 4.5% düşən elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalında elektrik enerjisinin istehsalı 8.4% artıb və 20.1 milyard kVt/saat təşkil edib. Qeyd edək ki, Azərbaycan sənaye müəssisələrində çalışan muzdlu işçilərin sayı ötən il 165 min nəfərə, onların orta aylıq əmək haqqı isə 14.9% artaraq 520 manata çatmışdır. Qeyri-dövlət sənaye müəssisələrində işçilərin əmək haqqı daha yüksək - 620 manat səviyyəsində olmuşdur. Əmək haqqının artımı əczaçılıq, mebel, hazır metal məmulatlarının istehsalı, metallurgiya sənayesi, poliqrafiya fəaliyyəti, rezin və plastmas məmulatların istehsalı, dəri və dəri məmulatlarının, ayaqqabıların istehsalı, kağız və karton istehsalı, zərgərlik, musiqi, idman və tibb avadanlıqlarının istehsalı, toxuculuq sənayesi, kompüter və digər elektron avadanlıqlarının istehsalı, maşın və avadanlıqların istehsalı, sair nəqliyyat vasitələrinin istehsalı, ağac emalı və ağacdan məmulatların istehsalı, tikinti materiallarının istehsalı, geyim istehsalı, ilə məşğul olan emal müəssisələrində müşahidə olunub. Əsas kapitala vəsaitlər Hesabat ilində ölkənin iqtisadi və sosial sahələrinin inkişafı üçün bütün maliyyə mənbələrindən əsas kapitala 12776.4 milyon manat vəsait yönəldilib. Bu məbləğin 61.2% tikinti-quraşdırma işlərinin yerinə yetirilməsinə sərf edilmişdir. Əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə əsas kapitala yönəldilmiş vəsaitlərin həcmi 27.3%, tikinti-quraşdırma işlərinə sərf edilmiş vəsait isə 17.5% çox olmuşdur. Dövlət mülkiyyətli müəssisə və təşkilatlar əsas kapitala 7482.3 milyon manat, qeyri-dövlət müəssisələri isə 5294.1 milyon manat vəsait sərf etmişlər. Bu zaman xarici mənbələrdən yönəldilmiş vəsaitlərin xüsusi çəkisi 19.7% bərabər olub. Əsas kapitala yönəldilmiş sərmayənin ümumi həcmində müəssisə və təşkilatların vəsaitləri 6095.9 milyon manat (ümumi vəsaitlərdən 47.7%), bank kreditləri 897 milyon manat (7%), büdcə vəsaitləri Pərakəndə əmtəə dövriyyə və əhaliyə göstərilən pullu xidmətlər A - Pərakəndə əmtəə dövriyyəsinin və pullu xidmətlər B - Pərakəndə ticarət dövriyyəsi C - Əhaliyə göstərilən pullu xidmətlərin həcmi 2011-ci il, mln. AZN-lə 25000 20000
15000 10000
5000 0 2010-cu il, mln. AZN-lə Azərbaycan iqtisadiyyatın əsas göstəriciləri 2011 il
Əvvəlki ilə nisbətən, %-lə Ümumi Daxili Məhsul 50069,0 100,1
Məhsulların istehsalı 33907,8
96,5 o cümlədən: Sənaye 26990,1 91,8
mədənçıxarma sənayesi 24240,0
89,8 emal sənayesi 2184,4 107,4
elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı 509,5
111,1 su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı 56,2 112,0
Kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq 2736,4
105,8 Tikinti
4181,3 120,0
Xidmətlərin istehsalı 13179,3
106,5 o cümlədən: ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri 3263,7 110,2
Nəqliyyat və anbar təsərrüfatı 2464,2
99,2 Turistlərin yerləşdirilməsi və ictimai iaşə 599,2 122,6
İnformasiya və rabitə 842,5
111,8 Sosial və digər xidmətlər 6009,7 105,7
Məhsula və idxala xalis vergilər 2981,9
108,2 Deflyator 117,8 *
fondların vəsaitləri 396.5 milyon manat (3.1%), əhalinin şəxsi vəsaitləri 335.7 milyon manat (2.6%) təşkil etmişdir. Banklar tərəfindən yönəldilmiş vəsaitlərin həcmi hesabat ilində 37.5% artmışdır və büdcə vəsaitləri ilə bərabər ən yüksək dinamikası ilə seçilir.
Xarici mənbələrdən əsas kapitala yönəldilən vəsaitin həcmi 2516 milyon manat təşkil edərək, əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 3.2% çox olmuşdur. Xarici ölkələr və beynəlxalq təsisatlar tərəfindən 2011-ci ildə əsas kapitala yönəldilmiş xarici vəsaitin 84.2% Böyük Britaniya, ABŞ, Yaponiya, Fransa, Norveç, Çexiya, Türkiyə və Koreya investorlarına məxsusdur. Kənd təsərrüfatı Ölkənin aqrar sektoru ötən ili uğurla başa vurub. Kənd təsərrüfatı məhsullarının dəyəri 4525.2 milyon AZN təşkil etdiyi zaman, sektorun sabit qiymətlərlə dəyəri 5.8% artmışdır. İl ərzində bitkiçilik məhsulları istehsalı 8%, heyvandarlıq məhsulları istehsalı isə 3.5% artım nümayiş edib. Bu zaman 2458.5 min ton dənli və dənli paxlalılar, 938.5 min ton kartof, 1214.8 min ton tərəvəz, 765.8 min ton meyvə və giləmeyvə, 478 min ton bostan məhsulları, 65.3 min ton pambıq, 137.0 min ton üzüm, 3.6 min ton tütün, 254.7 min ton şəkər çuğunduru, 534.1 ton yaşıl çay yarpağı, 20 min ton dən üçün günəbaxan istehsal olunub. Əvvəlki il ilə müqayisədə ən çox artım meyvə və giləmeyvə (70.9%), şəkər çuğunduru (27%), dənli və dənli paxlalılar (22.9%) üzrə qeydə alınıb. Heyvandarlıq sahəsində ötən ildə diri çəkidə 458.9 min ton ət, Yüklə 4,76 Mb. Dostları ilə paylaş:
|