2
Elmi məsləhətçi:
Kamal
Talıbzadə
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının
həqiqi üzvü, filologiya elmləri doktoru, professor
Redaktor:
Vaqif Sultanlı
filologiya elmləri doktoru, professor
Rəyçilər:
Nizaməddin Şəmsizadə
filol
ogiya elmləri doktoru, professor
Niyazi Mehdi
fəlsəfə elmləri doktoru, professor
Rəfail Həsənov
sosiologiya
elmləri doktoru, professor
Sakit Hüseynov
fəlsəfə elmləri doktoru
Mübariz Süleymanlı. Kulturoloji irsin tədqiqi problem-
ləri (XX əsrin əvvəllərinin mənbələri əsasında). Bakı,
“Nafta-Press”, 2011, 208 s
əh.
Kitabda kulturoloji irsin t
ədqiqinin nəzəri və təcrübi məsələlərindən bəhs
edilir. XX
əsrin əvvəllərində müsəlman dünyasının mədəni tərəqqisinə yönəl-
miş dini-islahatçılıq təşəbbüslərinin Azərbaycandakı təzahürləri araşdırılır.
Az
ərbaycan cəmiyyətinin mədəni inkişafında gender münasibətləri amili bu
sah
ədə aparılan ilk tədqiqatlar kontekstində tədqiq edilir. Şərq-Qərb mədəniy-
y
ətləri kontekstində müasirləşmə probleminin müqayisəli təhlili verilir. Tarixi-
kulturoloji t
əcrübənin müasir mədəniyyət quruculuğu prosesinə tətbiqinin elmi-
t
ənqidi aspektləri öyrənilir.
S
2011
071
2
4901000000
−
−
Qrifli n
əşr.
© ”Nafta-Press” n
əşriyyatı, 2011
3
Ön söz
Bəşəriyyətin kulturoloji irsinin öyrənilməsi, mühafizəsi
və təbliği məsələləri mədəni dünyanı getdikcə daha çox
düşündürməkdədir. Son illərdə bu sahədə bir sıra ciddi
layihələr həyata keçirilmiş, konvensiyalar qəbul edilmişdir.
Məsələn, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və
Mədəniyyət Təşkilatının Baş Konfransı 3-21 oktyabr 2005-ci
il tarixində Paris şəhərində keçirilən 33-cü sessiyasında
mədəni müxtəlifliyin bəşəriyyətin fərqləndirici xüsusiyyəti
olduğunu təsdiqləyərək, “Mədəni özünüifadə müxtəlifliyinin
qorunması və təşviqi haqqında” konvensiya qəbul etmişdir
(149). 2004-
cü il noyabrın 17-19-da Avropanın siyasi, iqtisa-
di, mədəni həyatının, vətəndaş cəmiyyətinin nümayəndələri,
dövlət rəsmiləri “Avropa üçün ruh” adlı üç günlük kon-
fransda ciddi qərarlar qəbul etmişlər. 2006-cı ildə keçirilən II
Ber
lin konfransında “Mədəniyyətin Avropada birlik və rifah
üçün
intensiv isti
fadəsi” təşəbbüsü irəli sürülmüşdür. Avropa
Komissiyasının prezidenti X.M.Barrozu Berlində 2006-cı
ildə keçirilən konfransın memorandumunda vurğulamışdır
ki, “Avropa Birliyi öz inki
şafında elə mərhələni qət etmişdir
ki, artıq mədəniyyət faktoruna biganə qala bilməz. Birli-
yimizin gələcəyi üçün mədəniyyəti hərəkətverici qüvvə kimi
inkişaf etdirməliyik. Avropanı birləşdirən inteqrasiya proses-
lərinə yalnız zahiri, maddi irəliləyiş deyil, həm də mədəni,
mənəvi tərəqqini, keyfiyyət yüksəlişini təmin etmək üçün
ruh, qəlb gərəkdir. Gələcək üçün Avropanın mədəni enerjisi
səfərbər edilməlidir. Bunsuz sabitliyə nail olmaq qeyri-
mümkündür”. Həmçinin, Avropa Komissiyasının prezidenti
bu konfransda 2008-
ci ilin “Mədəniyyətlərarası dialoq ili”
olacağını bəyan etmişdi (7, s. 22-24) ki, bu çərçivədə Azər-
baycanda da mədəniyyətə dair bir sıra mühüm beynəlxalq
tədbirlər keçirilmiş və 2008-ci ildən Bakı Prosesi başlamış-